Ke Aloha Aina, Volume XVII, Number 3, 18 January 1913 — He Moolelo NO KA Naita Leopaki A I OLE He Nanea no ke Kaua Kerusade Eko lu ma Paleseknia. [ARTICLE]

He Moolelo NO KA Naita Leopaki A I OLE He Nanea no ke Kaua Kerusade Eko lu ma Paleseknia.

MOKUNA XXV. .0 ka hua uuku, E haule ana maloko o ke kialia, He tuea ku ia 1 ka waliawahaia. Pehi ke kui i loohia ika popopo, I paa nia ke kapakila; .He mea ia e nawaliwali ai ia kapa iiolookoa, Pela kahi inaina iniku e a ac ana, Mawena o na kanaka ehm; Ke ole c kinai ia, e liloana ia i ahi ~ ■ nui.'" ■ ■ ■ : . 'i The Orusadc. Ua oleloia ina keia moolelo,* ina e kakuluia ka pahikaua a koia Naila Wiliama ma k'ona aoao, alaila, ua like'ke kiekif o kana pahikaua lima pu-liia" me kōna kiekie- holookoa, a oia ke kumu o kona kapaia ana o William Pahikaua-Loihi. i Me ka hanoliano a kulana kilaki i la, ku no la ke Duke Leopolo, a pa - io ae la ia ika i ana ao: ' "E m Moi a me na Alii. aolo au; eae oka Moi Rikeke o Enelani, ! ko'u hoa paio. Ua kohoia oia i i a'akai nui no kela hoouka kaua Kerusade. Nolaila, o ko'u ae ana, j oio ko'u hoa paio, oia no ko'u hoo-; haāhiui ana ina pualikaua huiia | mai Europa mai. Nolaila, ke ku | nei au imua o keia Aha hanohano, | a hoolē ma na ano a pau. i "A no keia kanaka iwo ole, i ho-1 ike ae nei, he hoahanau oia no kaj Moi Kikeke, ke ae nei au > paio nae ia, a o kekahi kanaka paha mawaho ae o Rikeke i a'a e paio ē ku mai imua o'u ma ka aoao o Enelani . Ua makaukau o Auseturia, e pale no kona- hanohano iho.".. : * - Ku ae laka Aki Epikopo o Turo, a pane ae la oia: 11 Ke manao nei au, ua lioike ae la ke Duko Iyeo]x>lo o Au?eturia i na huaolo'o oiaio a ku i ka haiīohaxio. Ake manao nei au i keia. wa, maanei tho la pau keia kumuhana ina nae e ae ana ka Moi Kikeke, e unuhi aku oia i kana olelo hoahowa i waiho mai noi i m»a o keia Aha ; Kuka," "Ua like ko'u manao me ko ka Aki Epikopo o i pane ae ai ka Moi Pilipo, he e mau ai ka noho lokahi mawaena o na pualikoa Keru3a<io, ke ae ka Moi o Enelani e unuhi aku i kana olelo hoahewa ei like me ka . ka Makua Hemolele i hoike ae nei." * - " Aka, meka maka'u ole a me ka wi.vo ole no lioi, pane mai la o Rikike: "15 PilipQ o F:y»iiii. oka mea i j ' hemo uiai ko'fi lima aku, ao!e ia e; hoihoi - hou ia māi -ilaila, aia a! hwkoia kana misiona i haalole SSo ai oia i ko'u pulima. Ua kau i āku au i ka hoopii - maluna <5 Leopolo o Auseturia. oiakamea: non» ka lima i lawe aihue mai'i ka " hae alii o Enelani mai luna mai o ka Puu o Sana Oeoki. E koho keia hanohano i la e hoouka ia ai ka hakoko mawaena o ke Duke I.eopalo o Ausoluri;ī ame W Moi Ri!».eko o Knohmi. A oiai hoi, aohe ae o Lixtpolo e paio i»e Kikoko, n ilaila, na'u no auanei e huli aku i mohd ma ko Enelnni aoao no ke ku ana akakoo i ka'u a\'i paio i h) aku nei. ,< Alaila, huli ao la ua Moi Rikeke nei a kaniailio mai la ia kona hoahanau ma ke koko: ' t Wiliaina, mai noho oe a ohiu nm i kau pahikaua Uūhi ma keia p;Uo ana, ke o!e au e ae aku ia oo e hana pok." ■"Aiw, r rrr-Mr-T iw i:i A*!"', ,a " a ka >|oi PHīpo i \m\Q a<?

me ka lioomau ana'ku hoi i ke kaiiiailio ana: "'Ma ko'u ano owau ka lunakana 'wai o keia Aha Kuka, noīaila, kukala nei au, penei : Elima la raai ; keia la aku, e malamaia ai ka paio mawaena o Leopolo o Auseturia a me ka moho" ma ka aoao o Enetani, e like me'kako makou Hoahanau Moi o Enelani e hoouna mai ai. 0 ko'u makemake nae, e malamaia keia paio ana ma kekahi walii kaaj wale mai ke kahua hoomoana aku i "Ua pono kela'manao ou, e ka Hoahanau, e Pilii»," i pane.mai ai o Rikeke, "o ka hana pono wale no e hana ai, oia ko kakou noi ana'ku ia Saladina no kekahi wahi kupono Aohe o'u kanalua iki, e ae raai ana no oia i keia noi." "Ua inakemake loa au," wahi a ka Moi Pilipo i pane ae ai» "e ike ole ka Moi, Sala<3ina, i keia mokualiaua ano uui o kakou. 0 ka nalo iho o keia mea mawaena ponoi ,Q_kiikou iho, o ko'u makemakeia. Aka, ua hiki ole nae ia'u ke h&oko aku i kou m.lnao, A.. ma keiā, wahi, ke waiho aku nei""au na ka Moi Rikeke, e kuka pu aku me Saladina no kahi kupoiu» e malamaia ai keia hakoko ana.. Ke hookuu uei au i keia Aha Kuka, a ke kauoha aku uei au i na hoa .hanohano a pau, e malama i ko kakou maluhia. "Mai hoolilo oukou i keia hana i ulu ae nei mawaena o kakou i mea e hoouluia ai ka uluaoa a me ka haunaele mawaena o kakou na Karistiauo. Na ka la e hooukaia ai keia paio ana mawaona o na Karistiane ēlua, e hoike mai i ka aoao i pono a i ka aoao hoi i hewa. E wa iho kakou i keia ninau iloko o ka ke Akua hooponopono ana. 0 Kona makemake ke hāīiaia." ~"Ameno! Ameno!'" i.liooho ae ai ke anaina holookoa. A U wa 1 hookuuia ae ai ka Aha. , - SrOKUNA XXV. I ka hoea ana'ky o ka Moi IJikc T ke i kona hale pohai,_ ua kauohp, aku I» oia e laweia mai imua. ooa ke kanaka Nnbia. Komo aku la u$ ifubia nei me ke kulou haahaa ana o koaa poo a ku ana imua o ka Moi--0 ke kuUna mai oheohe maikai a puipui hoi o ke kino o ua Nuhia nei mai luna alalo, ke kihikihi pono o kona mau kipoohiwi, he mau ouli ia i kono aku i ko Rikeke mau maka e kaulona pololei mai ana maluna ona (Nuhia). Ua kilohi mai la o Ribeke mai luna raai o ke poo o ua Nubia im a hoea i kona mau kapuai W&wae, a 1 kela a me keia wa a ua Mpi nei, e hana aaa pela, e iho ana kona lae, me he mea la, e'ikē atia oia i kekahi mau hiohiona i ike a i kamaaina mua iaia i kahi mau wa i kaahope ae. . Ua hoao mai la oia e alawa a nanamai i v na maka i mea nona e ike pono mai ai i ka heleheiena o ua kanaka paele uei, aka, tia kulou loa iho la ua Nubia nei ilalo. A hala he mau «ekoaa <i ko Rikekemna ana mai, hoomaka mai la oia e kamailio i ka Nuhia: i ."E ke kauwa maik ii a hoolohe, e lioouna hou aku &na au ia oe i o Sakdina la, E lawe, aku aua oe i kekahi palapala oiai a'u aku. E uoi aku ana au maloko q keia palapala ia Saladina, e haiwi uiai oia i wahi kaascale mai kt> kaliua aku nei o na koa Kenisade, a maUiila e hoikoikeia ai na hana lua ole a kekahi mau NaiUi. A o kekahi, e imi aku oe ua o na kunaka koa kaulana o ka puulu o ua kauaka Sarakeui i kojtv Kavalia e paio ana ma ko Enelaui aoao, ae lilo kana pahi simit°ra i moa.e ikeia ai ka oiaio, a e loaa ai lioi ka hanohano iaia nia ku hoohaa haa ana i kekahi o na alii liaakei a iiookiekie* o Auset\ma, E ke kanaka hooluu elxmi o Aitiojsv, e hooko anei <x" i keia kauoha a '•?* Moi o Enelani?" Ea m j ;s "ue jkki o ua Muhia tK>i u : ; 7 «ku h o m

maka oka Moi Rikeke, a mahope iho, īeha s ae la koaa īnau onoh» malea ilnna, me he mea la e nana ana oia ika Inm, haloiloi ae'la na waimaka ma kona muu kipona maka. E hoike ana koia mau ano a pau ! 6 ua, Nlihia nei.na ae oj;i e hooko ppno aku i na kaiioha a Īlikeke i hoike mai ai iaia. Mahope iho o kekahi mau olelo a ka Moi Rikeke i hoop&ka mai ai i ua kanaka Nubia__nei, liauoha ae la 0 Hikpke i e Koomakaukau i mau'hu'amea ai maloo, 1 1 omole waiiia a ine Kēkahi mau' mēa-ai "e ae i kupnno i na Nuhia, i wahi no kana kanwa;' ' ' Ma keia wahi, e kuu makamaka heluhelu, e waiho kaua i ke kamailio ana no ka Nubia, no hoi 0 Kenele, ka Naita Leopāii o Sekotia, a e nana kaifa ma ke kikahiaka o kekahi la ae: ' : Ma keie. kakaftiaka, loaa mai", la ia Kikeke he kauo"ha Aai ka Moi Pilipcr mai o Faranu_e heīe aku e kaka pu me ia no kekahi manao ano ntfi ana i makemāke ai httipu me ia. ' " r , E.hoipmaaawanui maj e na makakeluhelu o ka. kaua Naita Leopaki a puka hou āku nia keia pute ae me kona mau o'no hmi ke loaa- mai nae kē~ kope' mai . kona mea kaKau mai, oia ka~'Lunahooponopono o keia pepa.. r-