Ke Aloha Aina, Volume XIX, Number 68, 24 April 1914 — HE MOOLELO HOONI PUUWAI -NO- ADELINA RUFE KA U'I NOHEA O KA PALEUHIMAKA LAHILAHI -A ME- WM WAINAMINA [ARTICLE]

HE MOOLELO HOONI PUUWAI -NO- ADELINA RUFE

KA U'I NOHEA O KA

PALEUHIMAKA LAHILAHI -A ME- WM WAINAMINA

MOKUNA XVI. Hoomau aku la no ua Haku opio "AePi ka holoholo ana a hiki i ke kani ana p k.*v hora a oi o ua kak&hiaka nei, me kon:i kiei pinipine Ana aku maluna o k» moe o kana leialohji e hiolani malie mai ana, a puana malie aela oia i keia mau olelo me leo kaumaha: .''Aoie anei au e ike' ana i kuu ' Haku wahine mumua o kuu he!e iiwl" | * '*E hoala ae no hoi nu iaia," wahi a A»a, "Aole e Aua, mai hooniouj i konn hiamoe oluolu ana o uwe mai auauei oia," A komo ana o Dix Mole o ka , makaikiu Pelekaue me keia mau olelo me ka ko k»oo o ke knnnka TV lekaue. ; "Ke aueane ae nei i k« manawa e , kuu Haku." _ -•••:. -Ae, e kaii aun au oke ala mai o bebe, ~gia nae hoi, aoie nla iki mni o ua wahine nei no ka maluhi- . lul£ loa. psba," w-phi u ua Haku -OpiO »ei īnae ■&& leo ano kaumaha, ia ia i be)e iho ai a ku iho la ma ka noao v o ka moe o kana leialoha me ka na na a»a iho hoi koua mau hiohiona ni, «na hoi i knlou iho ai mo jka m»tif>o e iho i kona mau wapapalina ula oheloheīo kn mea hoi nat»a i hookahe i kona mau waimaka a kulu iho la iluua o ka l;u- o kana

. lei ka ipeū ijann i hoopuiwi! aku i . aa kamaiki nei, nme ka leo hoihoi o līke -me k« auo mau o na bel)c i konn wa i ike ae'ai i kona makuakane e ka)qi) iho iym mahyia o kona walii moe kahea ae la oia nie ke apo pu ana ae o kofua wuhi Hma Hltīi_ i ka a-i o kona niakua ana i aloha ai. ? - "Papa, papa." Puili ae la ua iīaku opio uei i knna v bebe aiohs i!oko o kona mau iima mo ; na honi hoomau ana me keia mau s i \palu oJeIo uuku ana i kamnilio pu' T iho ai rue ka ano hoomalimali i mea : no ktu*a ieialnha e nwe ole mai ni in- . ia. v "Aole au e hele loihi loa, e knu alo- ~ ha, a hoi koke mai no au e pa-io ia <ie ilona o ko wahi liolaau h'u i kuai i iho la ua Haku opio nei i kela mau papalina nla oheloholo me he pua rose la o ka bebe waliiue ui a Wil«, me kona haawi amt nku hoi i ka bebe iloko o, na liuia o Ana me keia mau olelo hope: "Rabai hehe." "Babai wahi a kana hebe aloha i panai koke uaai ai. A- huli ae }« oia ka makaikin J>ix Mole n oili.fsu la iwaho me na kapnni niamn' . iioko o ko lilua nuiu koloka hoopum??,haua loloa, a ia hu;;; i māmao loa aku • ai mai,,|ca hotele nku, unuln ae la ua Haku opi nei mailoko ne o'kona poli he wahi le(a loihi i hoopaaiß a paa me kekahi palapala iloko, me iaAnau olelo a ua līaku opio nei i ium ae ai a kamailio i ka makaikiu • • Dix Mole "ia laua ahoomau ana ā ka . , bele ana imun no kahi e loaa ai o ke kaa ia laun. "E Dix Mole, maluna ou ko'u mau hilinai aua, e nialama aku <*> i keia iio bebe aiue Ana ina no ko'u halawai me na uli pakalaki i keia a knun i, maopopo ole ai i ke aiahele a ko-'u mau eueiui e hana mai ai uo'u ka mea a lakou i inaina loa ai, ua mnkaukau mua hoi au nw ko'u hooilina au e hooko pono ai e like me na kanoha maloko o keia pnlapala" Haawi nku la o ī)ix Mole i kona ae ame kona hooia pu ana aku hoi i kona hooko pololei i kaiia mau kauoh» apau me ko Inua lululīnia pu ana i kooia no ka oiaio o ka lana mau olelo hoop.ia. oiai hoi o Pis Mo!e i U»we m»f ai i ua nlapaln Hooililia 'nei aHookomo ae 1« iloko o kmia poli ■ o ka pniki o kona puliki v£H»a A laua hoi i kau akn ai nml&na o kaapio & holo iwīoiei

aku la iio kalii i jtiakemak«aT A i ano kokoke ana aku ua lft>okuu aku la .laua i keV|aapio e hoi me ko laua uku ana i ke kwlaiwa, a | koele wawae aku la Jaua ma ia wahi, I a ia hoea ana aku o laua nei ao ua ! Paka. kahiko nei. e holoholo mai ana I he eha poe keoniuiana iloko o ko la.kou māu koloka loloa hoopumeh'ana" me n» Ihiohionii hakumakuma o ka inaina i ko lakou i iVe mai ai ia laua eei. A ua Haku opo Wainamiua nei lioi i nammaim? wale iho ai uo iaia iho ka lohe pu āku olra makaikiu Dtx Mole: ~ ''O iho la ka hana a ka poe huJu'«,il(* o k.i 'hooulnnlii infli a nui kaniika i mnu no'u e haulehia ai malald o keia laepaa, a'u e maopopo ole nei owai la iwaena o lakou ko'u hoapaio." A ku ana llava, nei imua o ua poe keommaim nei iloko o na lioolauna ana me ua luluhma aloha ana me ua poe okipuu nei o Harburg. 0 ia pu ao oi Jcs wa o a« Haku opio nd i ike ai i ke Kauna VU!ar de lifakabonakawa, he kanaka no hoi keia uii aoo ime kona mau maka poopoo o ka ua|hoa e naua mai ana maluna o ua Ha|ku opio nei. A ua Kajina nei no nae I i knmailio mai ai tne ka leo koikoi l o ka Uāalteo i piha me ka ha "ke, no Ika mea, o ia kekahi o na kanaka kieIkie akamai loa i ke kikipu līme ka loniu aua i ka pahikaua . I <l Ua makaukau nnei oe e ka Hal.kw opio o ke kakela kaiko o Boilisa no keia kikipu « Kanna

«a oe?" "No ko'n makankan e ke Kanna i oea mai la au no keia Paka e līlee me ke kono o kaii pala.pala ia'n nn keia manawa o ke kakahiaka."

''Ua pono, i ukn kokeia ai kati hana Iiewa mahina o ko'» kaikuannn." He ni«n leo «kaaka pahenehen? ka ua Hakn opio nei i haawl aku ai no kein mau oleio a na Konna nei, me ko iaua hoomakankan ae ai me ka lana mau ilio hnln ihn meumeu paa ana ma leo laua naau lima me ka makauakn nui no ka hoohana ana' mahope iiio o ka nana ponn ia a«a o 'nn heniahema o ka lana mau )Htpanapana i piha tne na hualo kepu hoonoha. - t lalaua i makankau ai, us hookaa>raleia Una no umiknmamatiniA kapu»i ke kowa matFaena o laua m> tko lana hutt kna nna, r ka wa 1 ipaii ai o na helu e tike me ka nien inaa mau a pukn ka hnaolelo "ki"" o ia no ko laula wr i' huli like mai 'nī me ka hikiwawe loa, a mamua o k.a hiki ana i ke Knuna k« 1d i 'pu panapana., hep oha ka. mea i loheia, hina iho la ke Kanna iialo m&mti!i o ke kn ana o kona punwai i ka poka ki pololei a uflTTaku opio nei, iaia i hooho ae ai me kahi leo mautiawn hope: ''E knu Haku ua uku ia au, aote, «u e lioouluhua hou ia oe. no kfT t> .make nna ni\." "Aole ia mea e iti iho matnno o'n, aka, maluna iho ia o kou ohaha no knu uhaiu» hewa mne na hoehaeha au i hookan pu aku ai maluna o koti *>hrui« ta l:ou mnke ann mnmull o ko\\ niau manao haakei o ka haaheo. A pili ino la na maka o na Kawia Viltar nei no kn wa mau loa a hiM i ka wa o ka pu puhi a ka Anela e

ho«|la hou niai ai i ka poep ono ame ka poe ewa no ka la mii hookolokolo <■ ke keiki Hipa kina ole a ke Akua. c nkuia ai ke!a »me keia' no kana hana iho. Huli ae la ua Haku opio nei a inina o na keonimaua ekolu e ku inai ana me na niaka leleiona 0 kn inaiun ūui me keia mau olelo rue ka leo kuoo o ko kanaka koa. : "1? kela poe hohewale o Tfarburjr nei. n:i pnu iho !a nnei keia hana n oukou ka men nnna i hooivikole aku 1 ke oln o kekahi o oukou?" AoU> he wahi leo i pua? niai ka waha nuii o ua pōe nei, aka unuhi like ae 1« lakou i ka lakou man pu "panapana me ka manao e ki rflaī i na Hh--Icu opio ik'l, eia nae, loaa e aknla ke(kahi o lakou i ka poka ki pololei a !ua Haku'opio nei ma ka lae a walawala ana ilalo ine ke alualu anft ma!hoj>e o k> meheu o ke Kauna Tllh\r e waiho nna iluna o ka honua ho kino 'puannaiiu, oiai no makaikiu T>ix liWo e kanlono pololei ana i krtiu\ innu pu panapana ma kn lae o na kanaka i koe iho, a ua īīnkuopio nei i kii aku ai i ku laun niau pu pnnapana a kaili mai la me kek man oU'lo nw ka !eo akaaka paheuhene. "Aole ki'ia nioa i knpouo 5 ka hu,po e niaiama ai o poino anuanei e like me kela niau leobati e moe n»ai la mo ka npu ona o ka huale kepau, e liko me olua ke hoao hou olua e kne ia'n ma keia hope (iku." A.oK l he wahi leo paue mai ua k« : naka uei uiai, oiai ka haikea e uhi paa an« i ko laua a\au helehelena me na omaka hou anmu o ka hohewalo ma ko lnua maa lae, a Dix Mole hoi

i kamailio mai ai me ka leo awiwi, me ka ookomo a)m_ifiō' kana, maiif pu panapana iloko oleana mau īīiWa- 'i l«pu. .. .. ...". .. "E knu "Haku, e haaīele koke iho knua i keia wahi a hookuu aku il keia mau leol»ati e auamo i ko lana ! 'mau hoa, 'no knhi o ko lakon mau ; pūnana nalo me kiko e Uoho nei." j '®He oiaio kau e E>ix. e hnalele iho kaua i keia walii, no ka„njea, «a [ ae la no ka knua hana," - - I- ■ f ' Huli ae la ua Haku «ei atne Dis a hoi pololei no. k|i hotele, me^ ba hoihoi.hou ana aku lioi o Dix r i ka Palapala Hooilina, a oa Hajcu opio nei hoi i puhi ae ai ī' na palapaln nei rae ke ahi a lilo i mea,ole īue kem mau olelo a ua Haku opio nei i hoo^" puka. maiai : , v u: ntia- waiwai ōle bo .keia j>kf?cipala, oiai au eoa Eina,, hōi e 'puli iaia me ke ahi no kona nalohia loa ana nku elike me ka nalohia ana o ko'u. mau euemi mai ao aku^n^ kela ao uaui ma o, kalii mau lioi o . „ ' " - v ' ; A la laua i hoea aku al no ka tiotele me ka puuwai h'auoli o ua Haku opio nei i aku ai i kafia_b6healo-| ha, me na muki ioo~i»au ( ann me mau olelo me ka leo hoihoi. o kā makua no kana keiki Aoie no au iloihiloa aku nei e kuu aloha a hoi mai la no Koi au e paip ,jaoe iīuna o ko wahi liofeau eUke'mie ka'u olelo ia oe, a ua paa ia manao o'u e hooko aku au ia hana mahope iho o ka pau ana o ka'u ai ana £ kuu aloha," * ' "Papa, P'apa, ua aloha loa an iaoe, aole oe e hāalele hon ana īa'p,.ea?J' "Aole, aole, e kuu aloha, aole loa au e haalele ana oe.". A pa'ipa'i a« la na walii lima o 'ua Kilkina 6atote nei ina papālina ō kona makuahine me na honihoni hoomau ana hoi nana i hooluoīu loa| aku i ka puuwai o ua Haku opio nei.' A muliope ilio o ka ana o ka ni ana a ua Haku opio -nei ame Dix, ua haalele mai la ka mpkaikiu no ko-1 na wahi o ka hana a o ua Haku oplo 1 ueī hoi me kana bebe mn kahi o ka liolaau kahi i p;iio ai īie ke .lieWo. ka luua aka me ka hauoli nwwaeiia n ka makua 001? ke B \nf Heomo'" pu nku no hoi 0 Ana'ma ka liauoli' pu ana me kona Haku, & hiki ijka; hiaieoe ana_o Kilikina, a ua Haku opio nei īioi i kamuhu 'iho .ai me "ka' hēlelei aua mai 0 n ;>; na hoomanao ana īloko ona no kana Alina aloha ame ka hija a ko īana" puhaka, a paal ae la oia i kona nmka a hilinai aku la iluna 0 kekahi koki hooluolu, a Ana hoi 1 Ko'iho'i' aku ai i ka bebe no kona wahi moe, s pe3a uo hoi ua Haku opk> nei 1 uhai pu aku ai i ke alaliele 0 kana bebe no ka aiua moeuhanē e makalkai ana i ko laila mau hialaai ame kona mea nan', e alualu hewa ana hoi 1 ke aka o na

Mie&.kuio pahaohao o ua aiua tama-[ hao ala i fca HhiliW oka l?nka. ' !

Aole no i loihi" loa keia hoolunlw' ana iho o ua Ilafcu opio'nw uā paolho anoe wale ae'la no oia nW 'koua hoomanao ana ae hoi 110 'na hana oia kakahiaka ni\s i hano ai u\e fea pmiwai k<?a o ke kfyiaka a heiie w&l'e iho la no ka aka a ua Hakii ojiio alolia nei a kakou. (Aole i pau,)