Ke Aloha Aina, Volume XIX, Number 68, 16 January 1915 — H"E KAAO HOOXA"NTKA — NO — HE KAAO HOONANEA -NOADELINE RUFE KA U'I NOHEA O KA PALEUHIMAKA LAHILAHI -MEWM WAINAMINA [ARTICLE]

H"E KAAO HOOXA"NTKA — NO — HE KAAO HOONANEA -NOADELINE RUFE KA U'I NOHEA O KA PALEUHIMAKA LAHILAHI -MEWM WAINAMINA

• * * ■MOKUNA XXVI, No keia mnkana a k;v tnak:vīkiu ] ■ x More- i hanwi aku l.i ina wuhi < niakule, pela laua i p«nai mai ai j laua aiau lioomnikai ana hŪB 11 no ko ianei nhonui nmo kn ] amiaikai i kona hookauwa ana i ii iho no ko leuu pono. Me ko 1 ia manao kuhihi-wa nae mai ko }.' a haku wahine j)(>]<)lci mni koia I ifcana i loaa rnni !h īh lana. A _j!i Vria wiimakn *■ h oloan.i, ua knu ) > aleha akvi iaun iio ko Imui l'ikuwahine tme kona hinm ma--1 ahine 'I hui hou nku anei oe me ua f ku waliine npio hla o maua aine } ma makuahine, ina lioi eia mi ] īa ke ola noai ne.i/e haawi akn: ] .ī ee i ko maua aloha amo. na hoo j mao poina ole no laua i na !i ~ i au" o -ko naeua ola ana 0 Roi i : ha no kou?" A haawi pu aku 11 nolioi o I)ix i ! na alobft īne ka panai mia nku i ti keia mau olelo: "Na'o ia e hooko aku i ko'u wa o «ii aku ai me laua !" fa wa i huli a« ai laua a hoi aku • no ko laua wahi we 'ka pih<i

i a hauoli no keia pomaikai i loan ) ola me ka, moeuhano mua ole e ia la na ulia laki o ka manawa lo huli aku nei ia laua. Iko Dix Mcre ike ana hoi ua i >lopono kfloa mea i hoolala ai, ua ] lalele ibo la oia ia Panaii no i i hūikau <V Ladana kona pahu ] . ipu. I kona huī hou ana aku mē 4 tna hoa o ka oihana hookahi, oi« ! >i o Otelo Hama, ua nint.il koke jiai!aoia: "Hoi waiwai inai la nappahn hoi lu kanaka, e lilo ai ka pili a kaua ia oe?" "Auwe! Aoie la. He kiekie : '.ru paha hoi ake pakalaki, aohe \,'ifai mea a ike ia aku oka hoai-

3 ua e loaa aku ai ka enemi nana i: i. «uwana i kokaua haka waliine." No keia mao olelo a Dix More. i a hooku'eku'e makamii iho la o ( telo Hama, ka m#a nana i haawi .■ i !cu ika ike ame ka nooaoo i ka ī ua lilo iaia ka ili a laua. Oia kā ua Otelo Hama .: !a i kamailio hou mai ai i kona h ia me ke ano kukule a holulu. "Ina pela iho la na haawina pa- > alaki i loaa like ia kaua, alaiia, owau o kaua ka mea mua loa i haia a mai e ka makapa;x paoa a ke lapuwale ino loa a'u i ik« ) lua ole ai i kona lua ma keia ili- ) onua, a o ka mea lioi nana i peku i lai ma ko'u kikala a mama ana i,ii ika holo po Ladana nei me lie s ahi ilio ala!" No keia mau ,-olelo kuio a Ote'o llama, ua hene iki iho 3a ka ska a ka niakaikiu pix Moio, me kona i oomau ena aku no i kana knmaiho aaa ma ke ano hoona'onalo, nie he iea ala, aole lea 1k- wahi nioali a meheu opa mea io i loaa iui ', Qie k» olelo ana aku: "He nani hoi ia ua haia like ia akla kaua e ka inaka-fi, nolaila, a®e loa au e haawipi>) a hoopuu iki ana i ka'p huli syia i keiamoa I kipaku a kumaleuu "i ko kaua haku wahino. 0 ka'u knekaa iho la no ia i ka huli »na a hiki ika loaa ana o kona wahi e hoekepue m#i i ei, ina he wahine a he kiniē puhā uaenemiala." "Polok'i kt»tia 01010 «ue kuu ho.t, ke ole nae ho> oe e l īenīakule koke iho, a e pau pu ai nio <ui m.-ui wnhn lauoho hinanawe i ka hel( loi, oiai, i ke kuku a oioi mai nei ks iwi ou| mau kuekuo makn. he hoailoua r.<i) ka poe ola loih -le," wahiaua! Ot«lo Hama nei i paue ako nl nie ke ano hoonauki; k:. j "Ea. \ve?awola a hoeunokualian.'i: ho&loha i ka In aloha o!e h i koiiK wahi olelo au e kn: hoa. aka, a.-le: nae ia he niea na'o e kin tni h -pe' )i & liiki i ka h»H>ko ia at-;\ o koia' nieloa'u?" ! "O ka'u ia e ike aku !a, aole noj hoi k<»!Qa uo ka moa okoa aku, «k#,! i '

riō ke'ii puu lumhelu nuv no ia o! 30 tansani -faraneka a'u i pili ai mo ee, " wahi hou a Otelo Hama i pa-ne pp ai ii)" ke aro hooio a hehe se la lianaikn, " - Eiit nae, no"fee ano oluolu a piba . n-i»i!;}.. nie ka o na- u ea a | ;]>'iu k>vm hoa e kukaliki «<ku c>fi īuuu m);i, oia ka ua D.x i>la i pane nv i ai: "He mea o!e wi'le no ia mea i«'iv o ke dala, ina ua pilia ba honoa a m u na' wahi like ole o ao n»i, a i <«le, 51 k.> pTh:i o kon maii,paa I:ifima bukt, ak«, o ku o'elo kauoha, oia kn'u i makemake ai e hooko," Hehe hou ae la ka aka a ua Olelo Hama n-i, a pano ao la. "0 kiai hooko a hooko ole ana paha, u,i like !ir> i.a pu' ka iwi nialoo o kahi kan-ka i make kahiko a, ai

"}3T>ITS iio ia he"s en e loaa ai ?a oe. 1 ' Me na minoaka p heaehene maIniMo'm papalina oka makaikio Dix More, nsni knp.<kāhi aku la oia i koua hoa me keia nml olelo o kahaaheonui: • u O-in mpa i huna ia nia kahi poe!eolr, aole loa ia e nel;-\va!e mai fca tnaka aku o kou hof Joha nei. k i ipu kukui Alahada hoi o ka huiiii o !;e Toivt'la oka uluwehi o 1 Ladan;t. A e look we iho oe meka ns na pono!"

"Ho-ho-ho! Ea, ua puiuleia •awi o'! « kuu hna. i k.ī akn ai an i katrka nou," f lioo;aiiwa tx,&\ ai uai Ote]n Hfl.tta n.!a i k«r.a kamaitioj ann, a wauwau ao la ī kona auwae. "Eia'aku imua ke kauka ka mea nana e hoi-ke mai i ka eii-aio o ka'u inr-'i e kol.o nei o ka hoalol a, a owi.i nr>a la o kaua ke liwhi," Mo kiia m!»!! papa 100 ooloa r,na nnwHO a o na mau makaikiu nti, ua 1 elo ;• ku ln kua e iko laua hfcku r. o kan-i w;thi o)f!a mua loa ika niKnaaa i lilii nni ai ua !ishu opio a'a me kana mau niakaikiu, oia koia. "t."a loaa iinei ka enenii n.°'na i knmakaia i kuu Alina aloh.a?" Lnl hili sku la ko poo o Otelo Hama, a no T>i.\' Morc hoi, nara pono aku 3 i oia_ inahma o ko laua ha-u, oiai hoi ua h-kn opio ala o nana pono mai ana iw ia lnua me na maka kaumaha oko alōha wahine. "Aolo i. p«u k i mana»3:ma no ka loaa n ka eneiui o-knu wahine, aka, e huH afeu.an» maua a hiki i kona loai'ao»:. ' A' i helo Vale n ai la nō maua e ike in oe','' wslvi a DJx me ke kulou ana iho -o kona pub ilalo. "lna pe'a, e hoomau aku olua i keia hana, uā niHĪkai loa lioi'hn i keia iva e hiki ai ia kakou ko ht-lo i ka hoi}lftfiālan« ma'i ma keia mua koke iho. Noia'la, o ka'U wahi n'nau wale no ia olUa. Ke ike a ke hui nei no anei olua me kuu wahine aloha?" "Aole maua i lial iwai a hui hou

iki me ia," w? hi a ]>ix Nfoiv i pane koke ae ai me ka haawi . !s ana hoi i manawa no Ottlo Hama o kaniailio ai. Oiai, h? mau mea paha ia nana e hooīnoino aku i ka noonoo o ko laua hakn, oiiii oia e pii mau ae ana ke ola kiiia maikai. A ua Otelo Hama nei hoi i huli m«i ai a nana malilna o kona hoa o ka oihana hookahi, eia nae, na ka pupuku o na kuemaka o ua Dix More nei ka mea nana i hōokipu aku i ka nianao o na keiki Palani ala i makemake ai o hoopuka aku imua o ko laua haku opio. ua ike a kukai kamailio pu oia me na u'i ala 0 ka pale uhimaka lahilahi, a ka haku opio hoi i k»ma : lio mai ai n,e ba leo kaumaha. "Ina hoi'ha aola olua i hui hou iki ti;e ia, alaila, he nuu pono no hoi ia olua ko kiai mau ana aku ma kona wnhi e noho nei. Mj»'i honkuukuu wale hoi olua, o nalowale hou aku auei h#i oia. a nni hou kai hana. i ka huli aku." "Mai knun aha :t kara!ua oe no ia mea, oiai, aole lea ho wa hou aku nor.a e hiki ai iah k." pee, ke ole oia e hana i mau elu u nona e' lele ai iloko o n« ao >> k;> l.wa, kahi! e hiki oh ,\ku ai ia'u ke p nai a uie na wawae ku'i." ! A ht ne malie iho !a ka aka ā ua| haku opio ala «p ko : a :« au olelo' hoomakeaka a ka inaiaik-u Pele-! kane, a ua l>ix More nei hoi i haa-! >!elp ihn ai me kona ho,j ī ko laua: hnku n hoi aku la no ko lair; home^ 1 noho ai. ,J Oiai hoi. aia ilokoo t>a D x Moie ala ka manao ikaika n > ' a hoike! •»n» aku i ka n;ea o'a-o i-m ■: o ko! laua hnku. A« h'e he enuni eae nana i kipakn aku i k .nu wah.ine' aloha, aka. o kona ioaknshme® ponoi no va enenii pnuw ii lokoino' ala o ke aloha (ie. Kkupenoai; <\>;v o 'a k« uwej-n hili Ho.! Ki« nae. no ka tke o ea Pix nei • o »h\ mai k« mokuahana nnuvaen&| o ke keiki auie ka makua, pela oia i; j:ee{x)U !oa at i keU nuhou auo auii un\ia o laua liaku. Malia waluj . -

{• " | - u-' >|ana, o hoea m.i ;ir„i no la sj 1)00 ! . p'ouapono ia ai m,e £a 5 kona. nana ole n'i ka pilia lana .me konalioa. ■ , • Nolaiia, e like me kcj kKuo'ha a ■ lio laua.h{-ku no ka makVal:i a.na i ikana, wahine aloha, iu h»alt-Ie i|u> la i!!i Dix More ii-i ia.Lfidannno iieaae CJoremaou', laia nei t hrea aku ai loho iho U oia ua ha laua ia Hrsse |no_Ladaua, a no ,ia kuonu» ua hele huli iho )a oia m-loko.o na huke -hoopaa inoa o na ohua i haalele iho. i.a Gt i'emani», iloko o na ]aina o ka hui inokuahi « holo aj?a no Enelani a n.au.uli o ka u'ia laki, īoaa iho la ia a ka ike ua hoi io no ua ui oohea nei me kona maknahine no L:ida.na A liaupu ke.ke ae la no ua l)ix . j\loro. nei,- malia paha u« hoi loa aku no laua. no waho oko lana home kuaaina ne.a BnniQif3iaina. a i Uooiaio ik> keia manao kr}ho wale o ua uakaikiu Pekkane noij ua~hi>g,lele il o )a _.oia a H»sse a hoi hou aku la no Laelan-i. ma ke alahele puHoi e lioea hku ai no kahi-tarua kua.iina Eanimeliama. f la a i Ihhm io aku ai ilailn, e noh<> mai ana Ji<u:i nohe n-e jkoia i hoike aku iaia imua o lan«, a |l»e lohe pu ala nohoi ua maiaikiu |aia i ka inoi kapak.'jm a wi knnnka ( i kaoa hku al no Aliiw k< na !ir-ku jw.ilrne opio, n;amuli « ka lilo an* u ka hana . ka< u pua i !;ana pnna-ln-le hia iaia i k.ipa aku.ai lakou: "Ka ■V o iwahine o na Pua?" . No ke'.a mau mea a na makaikiu Pelekane nei « ike :.]a, nie !tona ike maka pu iiua aku i.o lioi i ua Alina r.ei t; hanu t.n;t. A Ue keu aku no lioi aka matk«i o kona o.'a kino a nie ka papaU;a h. u īho- o k«»t»a keiana v»ahma ut. uo'aiia, ua hoopiha L.a ia iho la kuna puuwm ine ka hoohilu avue U« n>oni wale nku ro o K'a-puu i kau a m<-a o kawahiue u'i oua haku -w*hiao op?-o-fai m», a kona m..u imn.amanM-hu.a jioi i panapaua waie, ~iho ai no i ka lauiaii o . kona papale me ke)a ni4>u wahi t.'lirl.i pokole.: '■ 'lk* au i ka ono o kft wai o ia ... Kupu ae ka uiau.&o e kit au e ako, • Aohe kani leo a rsa : mainv'!e» 01a«, " « - - \ Ua laahia au roe kuu'kuhi-h«-wo." 1 - -V ' A n ka'mea hr;i hftTfs^ iiiai ika mnnao oua eee ka hauoli nui no"konO-Io ?na i kiai no ka poeo o'keiiā|ij w'!Vl'yj| ' opk> u'i v kipaku ia mat tee alo a«u o k;;na kanē aloha. Nolaila, e* hoalu iki ibo kakou maanei, a e huli heu ae kakou i hope a liwna aku i na hana i malama ia ai ke dnaiiia mare o kela po.

Mokuna \xvn. He mau mahina loihi mahope iho o keia anaina mai-e i malama ia ai mawaena o ka haku opio o liolisa ame ka hakn wahine Alinela Ulitla Kikane Faunelana, apela me na hiohiona kaumalia i ike ia ai maloko oia anaina maie, ame ka lilo aiia hoi o ka mare ana oua haku opio Wainamina nei ame Alineta i mea waiwai ole i ka n'i nohea o ka [pale uhin akH lahilahi, e l)ke nohoi j me ka oukou mea i ike miia ai e na

mekamaka helnhelu okeia moolelo. Nolaila, i ka haku wahine haaheo o Bo!isa e noho nanea ana me Ali-! neta, ka wahine hoi ana i make-i make ai na kma keiki iloko ona hoopnupn ana o ka hauoli, no ka | pii n>aikai mau ana ae|o ke ola kiao o ua haku 'opio nei, ka ikaika, ka oluoiu sme kona ri')a aaa mau i o ka waipāhe. | Aia hoi na manaolana ikaika ke I iiowelo ala iloko o ua h:\ku wahine haaheo papule nei o Bolisa no .ka la ana e alsna hou aku i i i ka\Sa keiki no ka mare ana me Aln e(.a m*'ke kali hou ole akn no ka la h n» kau|kß e tio «kuu loa niai ai i k,i na keiki I mai tm la hoomalu ae i kau "a mai 'ai mnluna ona m ka ira'i pnuwa;. !He wahi n a'i api-ii a hoeepa ke?a, '! heohiaa noonoo. he moe rle oka ■ i\o n Ile one pu o!e nou o ka ni j lua haku wahine haalioo no: i:o |uaeenohoMia īue ka piha h uoli , uui; aia hol, ua h* oh:kt;;i ;'.e /h* kona nooiHKi aianiuli o k:. | aua nuu o keknhi kl.i iaia niai kej jkuhuiakc<uhase iiKni o r.»risa, He jlota ktia i kakau iu iiie kekahi j joh lo pokole» mo k ; < niaopopo ole| : lioijiak ka moa nana i kakau aku.l 'No ka mea, aohe o laua niakaiuaka] ! a honloha ilke ka tim» k \,km me ka lima kakau o ka mea Aaim keia Ula. i-o'iiia mamuli o ka 'maopopo iA ; a, iv.\ ae lā oia ik& o\v<iho o ua leta nei, a nana ' iho ina msnso oloko oku kt.\ i ■ kaWau āa a ; , penei: _ |KuUinikauhāle o Pai sa> !<■. I Mou Vitl4, ; ■ - • • i». .

lona no an ia oc tria

~ 1 jj