Ke Aloha Aina, Volume XIX, Number 91, 3 July 1915 — -HE- Moolelo Walohia —No ka Make ana o ka— Haku Darinetona -A ME KA- Poine Ana o Kana Mau Keiki. KA HOOPAKELE O KA LEDE ISABELA. Ka hiki ana mat o ka Elele a ka Moi. [ARTICLE]

-HEMoolelo Walohia —No ka Make ana o ka — Haku Darinetona -A ME KAPoine Ana o Kana Mau Keiki.

KA HOOPAKELE O KA LEDE ISABELA.

Ka hiki ana mat o ka Elele a ka Moi.

MOKUNA XIII. * • • Ka Papi-aina >Kiriaipiai. "E Alaina maikai. iia nele mnoli an i na hnaololo knpT>nr> e haawi fku ai i kirn hooniaikai ia oe," wahi a Isabela, "ina hoi o oe io no o Alaina, ka mea i mauna mai i kou oja opiopio me ka puuwai h'opo ole no ka hoihoi hou ana aktl* ia'u i kiiu home aloha. Aohe mea i maopopo ia'u no ka ij3oa o ko'u kauāina, {jka,'mamuli 0 ka moolelo walohia a'u i lohe iho }a mai ia oe ponoi mai, aiā ke aloha oiaio iloko o ka puuwai o kou maina no'u nei, a no ua aloha oiaio la oe i molia. mai ai i kou maluhia opiopio; nolaila. ke lioopau loa ndi au i ka hele majihnu ana aku no mua, a e huli hoi pu aku kaua 1 kuu )iome aloha a'u 1 nianao wale ai aole >loa au e ike hou ana, a e a'o.ina hoi au īa'u īho e nohoj .aku i kaikamahine na ka makuahine i hooneleia, a i kaikuahine hoi iiQ na kaikunane iloko o kou ohana ana ka hakahaka hiki ia'u ke hoopiha aku." j "E Isabela, kuu kauāina maikai, k§. haawi mai nei oe i ka ikaika oi ae no kuu haiioli. X i hai aku au ; ia oe, na kuu mama no i hoopāa iho i keia molina o ka lima d kou lole ma kuu helemeta nei; a i kona wa i hoopaa iho ai i keia lioailona maanei, kauoha pu niai la oīa! ia'u e lawe haaheo ae au i ka waihooluu o kuu lede maikai e like; me ka naita oiaio a hiki i. ko'ui hoopakele eana ae ia oe a hoihoi maluhia aku i ka home. "Kauoha pu mai no oia jfa'u, e hoike aku i keia hoailona ia oe i kou wa e loaa ai ia'u, i hiki ai ia oe ke hoomaopopo ihoi ke āloha, makee oiaio iloko o kona puuwaij makukahine nou. Aole no i lilOj keia hoailona i mea na ko'u noo-^ noo e lelepau iho ai, ua ike au i kona aloha makee ia oe, -e kuu kau&ina," " J • = ,'j Aia o īsābela ke milimili i ka molina lole veleveta holu i ki-' nohinohiia me ka momi me ka' manao hialaai o ke aloha. "He ho- ■ joiaio pololei keia, e kuu kausina Alaina," walii aaia. "Aia au a hiki kino aku imua ona, a pili aku hoi ma kona poli makuaMne, e hoike aku ana au iāia i ka pu- ■ niehana o kona aloha aua i ho.ouna mai ai ma keia apana lole ™ loaa wale mai au iloko o na inea awahia o k6*a»hele kuewa ana i ka aina malihini _nei." "A nolaila, aheā kakon haalele iho no Ēneiani," i uinau aku ai b Alaina. "I keia kakahiaka koke 110!" wahi a īsabela ipauē ai me ka piha i ka hauoli o ke ola hon. "Aole amn hoi o hiki i kou oluolu e ka L*nle TsaWla ke hooka'ulua iki iho i hookahi la.'i loaa ai hoi ia'u he wa maikki e hooiaio sku ai aole ke Kakela Malu-ke-kilawa he wahi noho no ka |>oo eleele wple nof" wah'i a Kaoulu i ; noi aku ai me ka nianao ikaika. "E Raoulu maikai, kv ik»:- »ei ' ■ m&kou 5 k»u mea e 01010 mai uei i 3-- '

keia va," wahi a īsal)ela, jne ke kaomi aloha ilio a kona lima palupalu lualuna o ka poohiwi o fcona hoaloha opio o ka heiau o

Mahana. "Ke mana» nei anei oe e hoopoina wale ana au nou i ko'u hoaloha oiaio iloko o ko'u wa kupilikii loa—ia oe hoi i ka mea i maknukau e haawi i kekahi kokua no'u ? B nhonoo inai hoi oe no kl ; Lede Winifereda, ua kau ka weli i iaia no ke ola ana i kinai ai no, ka ! [Jioōpakelo ana ia'u, a ua loadf nae! ka hauoli iaia no ko'u pakele ana, aka, aole hiki iaia ke hookaulua iho no ka hami ana i ka ea o ka aina ana i hana ai i ka haiia kinai ola, no ka mea, aole oia he naita; a ina no ua kinaiia ke ola no kekahi kuihu kupono, e lilo ana no ia he •ukina luuhm na konn lunaikehala wahine e ehaeha ai. līolaila, e oluoln e liookuu ia makou, a no kahi wa aku, n ulia ae ai ka hoohalawai ia nie na la q ka pomaikaj oi ae, e hui hou no auanei Jka r | kou. Malia o hele # inakaikai ae no ; hoi oe i ko makou Enelani, a i ole, j o huli hou niai no hoi makou i koui Palani nei." ' . . | Ae aku la no h<ji ,o Haoulu ma T j muli o na kumu kupono i hoakaka-. ia mai, me ka hookaupaahaia no: nae o kona noonoo; a. o ka iho like i aku la no ia o na jnea apau no I lalo o ka puu; hala iiope ae la ka | hale hoomaha kahi o Isabela i hoopaa pio ia ai, a hiki akuk la i ke Kakela o Hoopoino, a Eaoulu hoi' e hoololi ae ai i Kakela Hoopomaikai. Ma ia kakahiaka no, aia o Isabela me Alaina maluna o iīa Ho, a e alakai ana hoi o Kogere i,ka lio o ka Lede Winifereda, a q Kini no hoi, ka opio alo kehau o ka lae laau, ke ukali pu apff ine ka i naluea o ka noonoo, no ka mea, ; he wa pokole wale no a kaawale ae [ lakou, kaa hope aku la ke kakela | Maluheumke, a no Amaienesi ko ["lakou alahele. *

I ko lakou hoea i kela kulanakauhale, ūa hoōholo iho la

o Alaina i kona manao e hookaulua iki lakou malaila i kela po no ka ninaninau ana i ko llugo hopeaa, ina he mea iiki ia ke hana

ia. Aia no he iloko 0 Alaina no ka loaa ame ka malama ia o ka naūa poino e kekahi lima aloha no ka hoopakele ana i kona ola; a ina hoi no koua make, e lioao ana oia e loaa.kona iliua ej mo§ la, a e kukulu i kekahi ke'a ] lioailona, oiai, he .puuwai kona i; piha i ka wiwoole' &jne ke kupaa i i kakaikahi wale ka loaa o ia ano imitn ma keia'ao pilia lokoino. Ma-j muli o ka ikaika o ka manaolaiia e; loaa aku ana no oia me ko ola, ua| at" la o* Alaina i kona alahele no ka hale o na Moneka Palakiko' ka m#a, m£hope iho o kona ljoonoho ana i kona kauaina ma kahi kupono i loaa iaia l . j O ka hale noho o na Moneka Palakiko, he wahi kaulana ia o na hoahanau kane no ko lakou akamai ma ka hoopakele aua i ke ola o ka

poe. i hoopoino wale ia, me ka noeau pu hoi i ka hoohaua ana i ko lakou ike, me ko Alaina noonoo aua iho, ina ua loaa o Hugo, me ke ola, i keia wahi oia e malamaia ai. Hiki aku la keia a hookipaia aku la, a hoolohe m'ai la ka moneka

naaa j hookipa aku iaia i ka kakou moolelo, a i ka pau ana, miuoaka m«i la oi« ; a I iliai la: "Aole i lilu ke ola o ua haita poino la. Ae, ™ lavreia mai i ko makou uei wahi lie kanaka o ke ano au i' hoakaka mai la no ka lapa'auia aua. loaa aku oin e waiho poino ana iloko o ka pohihihi ma ke aknui e hele la i Kakela Maluheuruke, e like me ia i hoikeia mai la ia oe. ' "Na ko makou mau hoahanau kane i nialama iaia i ka wa o kona fiva*. aka. i keia wa, ke aluaWwa uei koua uo kekalii lede opio i lawe Hma ikaika i& e kekahi

RQ,e o 'ka pjuulu pakaha wale, e ke iioi hoohune nei ōia e hookuu hookahi uku makou iaia no ka imi ana i ka lede opio. "Ua manao wale 'makou e poino aiiii ke kulaiia maikai o kona noon<To "niainuli o kela poino i loaa iaia; a no ia mea, ua īpalamaia oia me ke akahele, aka. he killaua kty kona i keia wa." "Aole anei oe i imi pono aku i kona moolelo ?" i liinau akuk ai o Alaina me ke %no kahaha. "Ua komo io no ka lede opio iloko o na kko-wa ku-haiki o ka pilikia, a he oiaio. loa ka moolelo. Ina oe e ae mai &na, alaila, lawe pu aku no at| ia Hugo me a'u i Eaelani, Ua palekana ka Lede Isabela, a eia oia malalo o ko'u malu me ka maluhia, 'a ma ke ala o ka lede opio q huli hoi aku ai no konahome,? hooiia aku auanei ka f maikoi p ke ola o keia kanaka hoopono mamua o kaua laau lapaau e hana ai nona." ■ \ '■ I ka huli hoi ana mai a Alaina imua o kona kausinu i; aha i hoonoho iho ai iaia, o Hugo pu kekahi me-ia, ua* kahiia ka layoho & nemonemo ke poo, ame kona heieheleua i hele a liohama i ke kaa jna'i ana i hiki kino aku ai oia imua o, kona haku wahine. 0 ka leo hooho hauoli mai ia Isabela mai, i ka wa ana.i ike hou mai ai| i koua hoaloha oiaio, ua lilo ia i! mea e. lelele ai ka hauoli iloko Q i ka puuwai wiwoole o Alaina, koua noonoo ana iho, ina lie inaui tausam manawa hou akn i koe» e komo kiivo opiopio ai iloko o.nai hooili kaua ma kana huakai imi 5 kona kausina, aohe ia he mau manawa i hoomaunauna wale ia. Ma ke alahelo a hiki i Kalaisa, ua .ukali pu aku no o Kini ia lakoy, a mahope ilio o kona ike liojkj ana ia Isabela, ka Lede Winiforeda, sogerc ame llugo maluna o ka moku ka lakou e huli hoi aku ai i ka home, aole hoi o ka lulu-lima pumehina wale no me Alaina ma, ka paikini luiliki, ,aka, o ka honi. hoomaumau pu no kekahi i na lij ma o Alaiua ma koua paikini po-, noi iho; alaila, huli hoi aku la oia i kona home lae-laau ma Arasa me ( ka "luuluu' i ka ua uui/', a hooinaopopo iho la ka qjiaua o ke kanaka okioki-io-kau, aa ualo aku ke kukuua malauialauia alohilohi o ka la mai ko lakou poai lani- ■ akuk. •. . j la Alaina ma e au aku la i ka moana, ke nana aku la lakou i ka nani o na kakaipali uakea o Eue-' lani, oiai lakou e hookokoke mau aku ana i na kapakai aloha o ke one hanau. Kau wale mai la no hoi ka ena aloha ia Isabela, a ka ike aku i ka lele mai a ke ao aiua, ao kana mau mea aloha elua, kona, papa ame kona pokii kaikunane, aole laua m& ke Darmetoua e hoo-

pupieiiaua aku ai la hoi iaia» i kona liiki aua aku ī ka hoiue.

Aka, eia laua ke moe otu la uialaio iho o ka uliiili o ua ama uiauu o Enelaui, eia naē, ke hookapalili la no ka. ha\ioli i ka paua o koua puuwai i koua ioomaopopo .iho, ke huli iioi nei oia niai kona liele kuewa aua o uolio i ka malu houie q ka oiwi, a e hpopumehana hoi i na keeua aloha o keae Darmetona. , i ke, kokoke ana aku o ka liuakai a ka Lede lsabela, ua «la like m&i j la na poe apau o kahi kauhale « j poai apuui ana i ke kumu o ke kakela, akoakoa like mai la lakou lipaii e hookipa hauoli aku i ko l«kou lede opio i aloha nuiia mahopt- ihu o koua auamo waiiiue aiia , i koua aiau ehaeha apau o ka hele ku«wa aua i ka. aiua malihini. IVU p uo hoi ka ohaohao o ko kkou hos>k»p* aua ,aku i& Akiua, k& nahn opio o kc, Dariawtoua, uaua i hoopakele i ko lakou lede opio a i hoihoi palek&ua aku hoi i&ia iuiua o ko iakou alo a i koua pouoi boi. * i |*u, . •> * .