Ke Aloha Aina, Volume XXI, Number 55, 27 October 1916 — HE KAAO HOONANEA -NO- ADELINE RUEF KA U'I NOHEA O KA PALEUHIMAKA LAHILAHI -ME- Wm. Wainamin [ARTICLE+ILLUSTRATION]

HE KAAO HOONANEA -NO- ADELINE RUEF KA U'I NOHEA O KA PALEUHIMAKA LAHILAHI -ME- Wm. Wainamin

MOKUNA xxxni % Me kona hoopuka ana aku i keia mau olelo imua o kana wahine: "E kuu wahj»e, e kala mai no ka'u i hana aku ai nou ma keia kakahiaka, a oia iuau hana a'u e oluoiu iio e huikala mai ia'u, mamuli oo ia o na noonoo h«hena i loīia ia'u mamuli o na hana a ka kaua keiki nv kona hoao ana mai e kue ia'u, oia kona huki ana ae mamuli 0 kona rnau manao ponoi me ke kuka mua olel uiai me kaua kona mau makua, a pela i ulu mai iai ia manao hehena iloko o'u, a i hooi loa iu nku hoi, m&Miuli o kou uhae ana 1 ka'u leta na ua keiki nei a kaua, a e oluolu m&i e hoopina loa aku kaua ia in'au mea."

"Ē like me kou makemake, e kuu haku, pela no e hooko ia ai'na mea apau, ke ae mai nae oe i ko'u makeniake, e hoopoina pu aku i kou mau noonoo ana e kue ana i ka kaua keiki, malia, aia no he mau mea ano maikai iloko o ka waihona noonoo o kela wahine opk>, i makaukau loa e hookauia aku kela inoa maemae maiuna ona, oia hoi, ka lilo i lede o ke kulana hooponopono, a pela no paha i hoopaakiki loa ai ka manao o'ka kaua keiki maluna o kela wahine ana i makemake ai ? e hoohmia ko lāua mau puuwai i hookahi.

"E hoomanao oe e kuu Haku, o ka kaua keiki, aole ona wa 5 kaawale nku ai inai a kaua aku a hooa wale i keia wa, a aole no hoi au i lohe mai kona waha mai, he mau olelo pili no ka hooipoipo, aole, aole loa, no ka mea, he hoow&hawaha loa oia

ia mau mea, a e hoomanao pu iho no hoi oe, e kuu Haku, he hoowahawaha loa oia ia mea he anaina hātioli a kona mau hoaloha e haawi ana maloko o keia a mu na Apana kuaaina aku nei, a o ka inea paanaāu ma kona waha i haina kūpono ma kona aoao, oia no ke noi aku e kala ia māi oia, mamuli 'o lea nui o kana mau.hana me kona luaui makuakane, a* hoēa loa mai no 5 keia la, e kuu Haku, a pela no kaua e ike iho ai; āohe 1 hoohihia' wale ia ka naau o ka kaua keiki na mea ano kupono ole ma keia no-; ho kino ana. * - "Xolaila, e kuu Haku, o ka'u leo uwalo imua ou, o oluolu mai oe e kau Haku, e hoopau loa ae i kēia mau mea, a ina anh, aole loa no ia I he mea- e hoopau ia ae ai ko'u mau manao kakoo no ka kaua'keiki, oia hōi ka Haku Opio, a ia wa i ike aku ai ka Haku "Wahine i ka loli ana ae o na helehelena o kana kane moi ka hauoli a i ka pupuku hakumakumu. "Aka, ke ike !a nae oia., aia he hoowahawaha iloko o ua kane nei no keia mau hoakaka a kana walmie f eia nae, aple no ia he mea na ia nei e aviwo i£o ai, a ku ae la nae ua Haku "Wahine nei .a hoi aku la no kona rumi no ka hooma.kauk.au ana iaia iho no ko laua paina kakahiaka. No ua Haku llosia nei hoi, ku ae la oia iluna a hele holoholo aku la maloko o ua ruuii hookipa nei, me o konu iuaiua uo keia k«k«K> o kana wsuine makope o ka laua keiki. a maopopo loa iho la iuia, 'aia kaua waliiue mahope o ka la«a a aia hoi oia me na manao uluku i piha loa i ka wela. A niamuli o ka leo kono o ka bele aina pela oia i hele hku ai, a aia hoi maluna o ka 'papaaina kana -wahine a ua like hoi laua me na mea aa ks noho hamau, a na ka Wa ana mai i Keōni pulu iloko o k?la wn i hooki ae i ka laua paina ana. a mahope iho o ka hoomaeniae aiia o ua Haku Hosia uei iaia

ua haalele iho 1a oia i ko Kakela a hele āku la no kana hana, a o ka Haku Wahine. hoi, ua hoi aku ta oia iio loko o kona ruli f a malaik oia i hoomakiikau iho ai "ia?a iho me na aahu hou no ka hookipa ana ī kana mau keiki n nio ko laua Inaluk., !•• Kiit.ll >,J feo monio. I ka haia ana aku o ua Haku HoL «ia nei'mo ke-ts!nia a' he hapalua hora ma i hope iho oa hoea mai 1a iana keiki a inē ia kana wahine e ukali pu ana me ia ii:u ke kiiikiii lima ana, a me laua kona mau makua e iikali mai ana mahope o laua, a pela hbi me ke kahunapule amo ke kauwa hooponō Kimo, Ia wa pu ne hoi i haawi ia ftku ai ke kauoha i na kauwa no ka hoomakuukau a*tt iiiiii i uu iuea '* j»uno ai ka papaaioa-no na paa mare. a o na kauwa wahine hoi na kuene rae ka haawi pu ia aku o ke kftoha ia lakou, mai ka hoike wale ana aku ī ka lakou mau mea e ike ana e pili ana i ko anaina mare o kfina yiau o kp lakou Haku Opio hoi. Ao na kauwa hoi # i ike mua ole i ka wahine opio, aia lakou ke hookani la no ka wahine ui a me ka maemae o kona mau helehelena, a pela hoi aia he mau hiohiona oluolu a waipahe, ke hekau ana inaluna na o ke kulana haahaa o ka wahine ui.

I ko lakou akoaleoa ana ae, yia no ka wa i malama ia ai ke anaina mare mawaena o na opip e ke kahunapulo e like me I?a maa mau iwaena o aa anaina mare i maa no ia oinana laahia a ihiihi loa, he mea hoi i makee nui ia e na po§ a pau oia au no ka malama ia o ka maemae o ka nohona niare mawaena o ke kane a ine ka a i keia au hoi e neē nei.ua hoolilo ia ka oihana mare i mea waīwai o!e, e na manao haakei o ko keia au, a o keia paha ke au i. oi l.oa aku la maumaua loa mai nei iwaena o na lahui like ole, a o ka oi loa aku «o iwaena o n'a Kepani e hookomoia mai nei ma ke āno he lima}iana, a he akoa loa nae ka hana i makemake ia na.lakou e hana.

Mahope iho o ka pau ana o ke anama iriare ua kono ioke aku M ka Haku Wahine i kona mau pu'una a me'ka ohana no a pau no ka hanle ana aku raa ka rumi-aina no ka paina ana, e like me n i hoomakaukau ia, a ua inu ia lioi na kialia ine ka hauoli no ke ola mau o na Haku Opio a pela hoi zne kona ohana e noho aku a imalokie» o na nlulaau, maloko hoi o ka hoine nani no a ua Haku Opio nei i kukulu ai no ko laua n'oho ana aku oia mua. "" ' "" E ai ana hoi lakou me ka piha ; hauoli me na kauwa o ua KakeTa 1 nel, he mau hoike ike maka hoi no ka hooliuiia ana o na Haku Opio ' maloko o ke Kakela me ka loaa ole 0 na kufa a pau wale no ka ai ana a na hoa ai maluna o ka paaina, a hāule 'nui aku la lakou no loko o ka nimi hookipa no ka hoohala 1 ana no kekahi wa a hu?i lioi aku ka Haku Opio a ine kona wahi ohana nuku no loko o ka ululaau, ka home nana pulama ika Ledf Opio mai kon'a mau la opio wale a hoea i kona nui ana, a hui no hoi me ka līaku Opio Hosia. Mahope iho o ka hala ana o kahi wa, ua liuliu la ua Haku Opio nei a me konā mau ohana uo ka hoi ana, no ka mea, aia ke'hookokok(i ae la i ka wa e hoi in li ai ka Haku Īlosia ka makona t t me ka ho jkae i na poe Hihune. ' Maanei e hoike aku ai ka mea fcakau i na mea e pili ana i keia Haku a me ke kumu i loaa mai ai ko!a inol&'.

"0 keia Haku, he maa makua iHhune no kona, aka, mamuli o ke kulana hoomakaulii i loaa i kona niau nīakua, i ka laua mau wahi loaa uuku o loaa mai ana, ua hoouna aku !a latia i ka laua keiki hookahl 'ho ka hoonaauao ana, a uia na inakahiki mua, ua ike ia kona Eoopaa niau i kana inau. liaawiha mo koua kapae loa ana ae mailoko ae o kona waihoiīa noonoo i ka a he hookahi wale no mea nui iloko' ona, oia no kana mau liaawma, a e lilo ana i mea lioonaukiuki nana ke hele aku kona mau lioa kula ina kana wahi e hoopaa ana ī kana mau haawina a koi aku īaia e liele lakoou <? paani, a i kekahi wa o hakaka aoli ana no oia e kona inau hoa. a he nui hoi na hoopii imua o ke knmn i aku mai keia wan kamalii kolohe aku. Ma na wa a pau e hoomaha ai ke kula, e ike mau ana ko kumu i

kria haumana ftna f kona lioomarsiao mai ī'oia iho* Hipi kona liiau hoa ;i aīa nae, iloko ona ka oliol! no lta huli ini'i o keia Laumaria i kana mau liaawiua, uie kun;i hoo]i!<> 010 i koiia iiiuu uooooo niii ]c;i pnani, o liko nie ka Lapa- !">! " niiui liaui)inn;t ka 1 i 11) ' i 1 i i n .1 L uili 1' 1,1 liauu'iini. I kn wa hoi e hoea aku ai na hoopii imua o ke kuinu, oia haumana ko7o]je ke uoke īa. uiāi ana i ka hili me ka laau, pela na kaumana i kauawai al/. a ina aole, e hoopfiaia ana ia kēīkl ma kela a nic. kfia wa hoomaha.o ke kula,.a nio na hora nlahope o ke kula, T ka lua p ka ua nui k» ljyloruua i loaa. i ua Ilaku tici maluna o kiina m|®buuwiria, a w hoo!iloifi no hoi dj& i hope k|ituu no ko Fokua' ān/ile kumupoo, a lu'ki waln ijo i kona hemo aua inai, mn kona Ja l* ke poo kuniu, iryimuTi i loaa i keia haumaha, $ wahi i oi loa aku ma ,ua pili, <lala. e lilki, ke hana mai ke a pii aku i na miliona daU, h'|ike hoi i loaa nui ole i M kei^e^. A no ia ai ke kumu iaia a hookohu} } kOiana maloko o ka Hale Haku Katalaga, kekahi ]joi haku oluolu a puuwai hamaffla. ,i like ole aku me ka poe waiwai, me kona nana no kona kulana waiwai kiekie iloko 0 koua aina, hana maaawalea ka moa' loa iaia, e haawi ana i kinemau kokua i ua poe ilihune a i poh'o mu ka lakou man mwwpW ana. Eia nae, aa aku ana no ka hoihoi h.oa-.ia. uiai o kana mau dala, aka," hoahanau kana i makemafe|^|gya uui na poe 1 lawehala aka, ua kala aku no oia la, *|||jjgJ' mu na. mauao

He HoomaiĒ|f: Owu, o ka mea non&3& ipOa malalo ilio nei, ke au i ka'u uiau hooinaikal &ti& i na mana koho o ka Apana Jo!ma 110 na baloka a oukou o ana mai ia'u raa ka la kol|uTfcae moh.o aku nei i liala, Oct, 1916, a waeia ilio la au kck2ET m.obo lu|namakaainana nia ka Begubalika ijo ke kolio hou ia |gy e oukou, e o'u mau liaku makaa|jMUia ma ka la 7 o !N"ovcmaba e hi&i&ai aj)& i keia makaliiki no. E kjjgypjau liaku makaainana a'u i »ut a.i, ua liooliaeoliauo mai jiva ka A. IX 1914 i liala koa. liauohano no ko olelo o na . ia'u ma i& halo hanohano, aku au m> ka' pono o t mau haku makaainana e ka liiki ia'u .ke hana, a i uiai oukou ia han©hauo ia'ULJ keia kau, ke kanalua ole nei. au kejibike imua o oukou, e hana hou au e like me ko ka wa i oi aku; 1 nolaila, mai hoolio -i%ai oukou i ka kauwa i|gi taa keia kau, e haawi hou.mai J^ s Qttfcou ia ka hanohano a'u īue ka haaohano, me ka uiaikai aua no ko oukou «.eukou hoi e haaheo aī Ina la Ji%&u o ko oukou ola ana, . t I ka hooki ana i mau kanaenae, e oluolu e i ka'u hooniaikai aua ia t^koe o'u mau haku makaaiuana Apana Eluua, a ko lana. uoi e hoolei hou mai ana ia lei a'u i lei me ai iuq ka h®ohauo ma ka la ohiku o XovemabSM hiki uiai aua. " X. Owau uo me ka hauhai, ka oukou kauwa hoopono, i. IIEN RY V|ERRA. Moho ka aoao I^puhalikn. , ' fr

HIYftY Molio Lu'naiaakaainan^^p.ubalika