Ke Aloha Aina, Volume XXII, Number 7, 24 November 1916 — HE NANEA HOONIUA PUUWAI Kavalia Mafia A ME Ka Hololio Kamahao O Ke kuluaumoe A I OLE KE ALOHA I KA WELELAU O KA MAKAKILA A ME KA Powa Kanabe ka weli o na Mauna A O KA Ahahui Puuwai Lokahi o na Kanaka Opio [ARTICLE]

HE NANEA HOONIUA PUUWAI Kavalia Mafia A ME Ka Hololio Kamahao O Ke kuluaumoe A I OLE KE ALOHA I KA WELELAU O KA MAKAKILA A ME KA Powa Kanabe ka weli o na Mauna A O KA Ahahui Puuwai Lokahi o na Kanaka Opio

Ka Meā Kiekie ka Ela o Hara m» Alenekona ame na Manao Hoohuoi Nofia—Ke Karalia m« ke Ano - Malihini—Ka " Naita o ka Lio-Keokeo ame ka Uhana Lapu oke Kuluaumoe. Owai *Lttaf

MOKUNA 111. HE KONO AKEA I ka ike ana akvf la o ka Monasiua Redelifa i ka Uoalii iho_o na manao Lopohopo a piHloihoi. iluna i o ūa Alena'uei, ua kamailio" ho"u aku la uu Monaaiua nei me ka īeo moakaka i ka 01010 ana aku: ! "E ka makamaka a hoaloha maikai. Aole au i manao e lawe mai i| na keiki a kaāu i mea e hookau-| mahH ia ai ko kak<Sfe mau noonoo iloko o ka hilahila aine ka hoohaa-! ana i ko kaua man inoa. Aole loa!/ Aka, ua makemake loa au ia lakou e lilo i mau kēonimana' oiaio a # i mau kanaka kaulana loa ma na wahi apau a puni o Europa nei. E oluolu ana anei oe e hookuu mai ia lakou i mau lima kokua no ka kaua keiki?" *

K"o keia m&u ho\kalsa a ka Monaaiua Redelifa ; ua ku koke ae la ua Alena nei mai kona noho ae a kpmailio i&m la rne ka leo moakaka ame ke akahele.

I ~"Ke hookomo mti nei oe i ka uhaiKi hou iloko o'u no ka kaua mau keiki. A, i mea e hooia ia ai ko'u hauoli e kauoha aku no au i na keiki e noho mai la i ko kaua' onehanau. Iloko o umi la mai keiai la aku ke loaa ole na kuia e hoeai inai no laua a hui me ka hoahanau maanei ma ka la hookuku i kuahaua ia ae nei e ke Kauna. Pehea la ; e hoea mai ana anei kē Kavalia ! anei nei ma ka la nui hoike o na loaa metalakila kaua?"

-'"Aole oia i hoi£e mai i kona manao no ka hoea a hoea ole ma ila la nui la. Ua maopopo no anei ia oe ka manao nui o keia kuahaua a ka Ela o Gaisa ma o ka elemakule Dalegea la? Ina hoi ua mahuihui iki wale oe, e oluolu hoi oe e hoakaka mai ma mea anonui i makemake ia no keia kuahaua. 0> ai, ma ke koho a ke opio, aia kekahi mea ilo]ro o keia kuahaua. Ua hooiaio iho nae hōi au i kana koho ana ma o ko'ue ike naaka ana iho nei i kekahi o na inakana." He mau minute loihi ko Alena o ka nana ana mai ia Redelifa nie kona kamailio ole mai, aka ke ike ia aku la ka hohola ana aē o kekahi hiohiona ano e maluna ona. I ka hala ae o ka hapaha hora okoa o keia n6ho ekemu ole ana mawaeuu o laua, ua niuau inai la ua Ale~ na nei ka lunanui: "Heaha ka manao nui o keia niiiau au i waiho mai ne ie ka hoahnau? Aole anei i lawa na hoikeike maloko o ke kuahaua a ke Kauna uo ka loaa ana o kou makomake e ka hoahanau o ninau mai neil"

"Aole i lawa ka makemake o ko'u l\aku ka mea nana i hiooima uiai ia'u i aa u\ea i hOiko ia ma» loko o ua kuahaua la F 110 ka mea,| aia ko īaakou koho n koomaopopoi ana i u& olelo o ua kuahauß la, kauaka koAiohewa walo uo koia El»| o Gaisa. Oka huaolel<? kupono wa-' U\ no »a o kapa «ku a\ iaia. Aka> mu ko »u o ua kauoha, au\c ua makamu i lioikoui, aolo loa lio kuloaua o keU liokīU 1 uui "o, kon\o ao ai p liokai. Tna o keis k« juea oiaio, aolo loa e komo pu niai ana ko TTavalia iloko o ua haha oia la."

I "koia wa i hooi loa i"a a\ 'ano e o l;a ho]e"hp]eiia o ua Ale.na Ko hele ln kona nannina a bxv keo pu īuai luua 9 laīo n\® ho ksu\a-, ka uiake- la. V* ku at> la wao oi«

iluna a hele holoh.olo ae la maloko oke keeaa a laua e noho ana. Ika hoi hou ana mai 0 kona nanaina a 1 kona kulsna mau, ua ku iho la uia a imna mai la i kona hoa kamaiii(. mc ka puai k'o 010 mai. I kona ike ana iho i ke kaawale lou aku 0 tia manao pihoihoi mai iaiiv aku, ua hoi ae la oia a nolio iho. la' ma kona noho me ka paue ana iuai j i kooa hoakamailio :

"tTn hoike mai kaii mau olelo i kamailio iuai nei i ko oukou piha inaoli i ka naauao ame ka noeau. No ka mea, ua hiki loa ia oukou ke huli a kokok6 loa 0 loaa ka mea oiaio maoli i liana ia. He hana lioi b'u e hopohopo loa nei, aole paha 0 hooko ia ana keia kuahaua in& kekahi mau mahele hana la 1 hoikeia, aka nae, he paakiki loa uo'u ka hoike ana aku 1 na'meā e pili anii 1 kela kuahaua."

"Aa o kau e kamailio mai aei, ua lawa loa ia i ka hooiaio ana mai i ka mea i koho mna i» uo k«La. kuahaua. A ke hoike hou aku nei au, ina 0 kela Ela ka mea uaua e lawelawe a hooponopono ana i na hana nui 0 kela la ; he mea iuaopopo loa, aole e komo pu mai ana ke Kavalia opio j na hana o ia la. Ke ole uae hoi e hoololi ia ae iloko 0 ka manawa pono."

Ko keia mau olelo "ae la a ua Ee"delifa nei e hoopukapuka la, no ka hoololi hou ia ae o kfekati mea i hoike ia maloko 0 ke kuahaua, 'hohola ae la ka ula ma na papalina V ua Alena nei, me ke ano nakanaka o kona kiuo. ī ke ano akakuu iki ana itio o ia mau haawina mai iaia mai- ua ku ae la oia iluna a kamailio m'ai la me ka leo liilii:

w Ua lawa iho la malaila, a, ua oiaio kela noho anā a ke Kavalia opio. oiai, 0 ka makemake maoli no ia a ka mea nana i hhoīala k°ia hana.

I ka puka ana mai 0 kela m?u olelo mai ka waha -mai 0 ka hale pa'i «ana 1 hoolaha kela kuahaua e kono akea ana i' na loea metalakila apuni 0 Europa ame ī>eretaku koke ae la oia iluna a haawi aku īa i kona "aloha" i ua luna nui la. Ika pau ana o na kukai āloha, ua Huli ae la oia a hoi aku la no kona liotele e noh.o' ana. '

I ka hīki ana 0 ua*fīe<?elifa nei i k*ma mau rumi ma ka iSte|ē, n&' kakau' iho la oia i kona haku EavaKa. Aia ma'loKo ō ua leta la"Taa mea apau a laua 1 kamailio ai me ka lunatyii 0 ka halepa'i. ame kona hoikeike anā ! mai i ka oiaio 0 kekahi mau mea a jke Kavalia i koho ai no ua kua-| [haua kono akea l"a ī loea apauj 0 na metalakila. I ka makaukau ana 0 kana' l6ta, ua hoouna aku la oia i kekahi elele 0 ka no ka lawe ana eliookomo Iloko o ka hale !eta.. Oiai he mai> la loiKi e 'hele ai ka lawe leta a hoea aku i Vaaeile, ua hoea like aku keia mau leta a Redelifa imua o ke Kavalia 1 ka la hookahi. I ka loaa ana aku 0 keia mau leta i ke Kavalia opio, ua nana iho la oia me ke akahele mai ka mua a hiki i ka hopena. He ekolu a eha manawa a ke Kavalia i heluhelu ai i ua mau leta nei, ua hooho ae la oia: "He oiaio, ua komo hokai wale aku no kela Ela iloko 0 kela mau hana. Pehea no la hoi i ae wale aku ai no keia elemakule i kela lapnwale e komo hokae ae iloko 0 keia mau hana i hoolala malu ia e ka mea nona keia makemake? TJa maopo'po no anei iaia ka manao nui 0 kela Ela?" a hooki iho la oia.

I Oiai e aleoakoa like ana no leona Imau hoa imua o &ona alo, ua ka|hea abu la oia ia Lui de Labate a' me Saguna e hooiokoke mai ma kana wahi e nolio ana ma. Ka-i o kekahi pakaukau kakau. Ia laua i neenee mai ai a kokoke mai ma kana aoao, oiai Hoi ke koena aku i ku ae ai a haalele iho la i ka rumi; tia huli mai la ke fCavalia a kamailio mai la ia laua:

"Mamuli o ko'u bopohopo loa o ala mai ketahi mau liana klmo iloko o ka manawa e ia aan na * hana hookelakela ma Pari«a, pela au e toa o kapft«ia av ua alaWlo o, in hanu <? kouio mai ai ma ko auo.malu a kimopo uialuna o ke kanaka a koia Ela hookaīnani i <.niotni ]oa ai. Aolo uo uao o'u topoliopo no'u iho i na owau pouoi noi kana mea i ouomi ai. O ka'u wale m e makau ai, <• makemake ole wi ke lianaia; o ia ka luku wale ia o na poe i loaa 010 ia maiiao ia lakou, a> i hele mai malalo u na liooleokono i.'i."

"Kāi noonoo aiu oo no ia iata e ko aiaiou "N"o o "kela ksnaka <* ala \uo wai a:oa i ieialu Kaita & KavaT\a oiaio

jha iualoko o kela u4 lit<3 i wua koau ok aiao koua uhauo | kuai ia me ko dala a waiwai e ae o Luiu ilihouua. Nolaik, e L.ipiu; lou ai; 01; i ka noouoo ana »0 iu uiuu, ina 110 0 kou pouoi kekahi iwaena o lakou„ a hela mai oia uo ke kuiai aua ae i ka hauohano i loaa ia oe maluua 0 kela kuhua akou 110 ke ola auie ka ma- • ke. O ka maiui ia e hooholo uei e " kapao loa ia ka noouoo hoakauaka uua i ka iuauawa 0 ka haua a e hookoiuo ia lakou ma ka me ua keiki puuahele a ke kupueu hooweliweli Dou la. Kanahe," a hu like ae la. ko lakou aka. Huiamuli o keia paue a koua uiau ukali i kamailio aku la imua oua uie ka imuahwpa ole iho, uā kamailio mai la oia o laua me ua heleholeua hoihoi i ka olel» ana mai e like īui' keiu: .

."K-kuu.iuau hoahupau maikai 0 ku oikana a kakou 0 hii poi like nei

i kona laahia aio tia manao maiiani 1 K.c makemake nei au e hele akn o Lui no kahi o ka el&makule Dalagea e launa kamailio ai no keia kuahaua. Aka nae f ma ko'u an<> he K"aita a Kavalia, aole loa e nana ia na mea e ae. I mea nae hoi e ioohauhili ole ia ai ka eleinakule malalo o keia mau hana o ke ano apuhi he tnea niaikai ia kaua ke hele inua aku e iko iaia. Xohiila, e hoomakaukau ia iuai ko kakou uiau lio no ka hele holoholo ana aku," a hookuu ae la ka lakou kuka ana. • I kela hookoia ana mai la o ka aha kukakuka mawaena o ke Kava- . lia ame kona mau hoakuka r ua miki koko aku la no o Lui de Labale uo ka halelio o kauoha ai i na ka- * hulio o kn ]iol,elc xio ka hoomakaukau ia iuai o ko lakou mau lio. Aka nao< iaia i oili aku ai mawaho ka lanai o ua hotele la, ua ike oīa i ko lakou mau lio 'apau e ana me ka makaukau bo huakai hele, I kona ike ana 1 keia' mea, ua huti ae la oia a aku la oia i kdns mau mai* ana malaiīa i ka ī ana aku: "Ua makaukau muā 'iio jleij|a* 110 o kakoul ' r lialiea aku ān|^Tā" pukou hele holoholo o ±. ,- < ' -;jsf I iiikiai noi la maua ke ukaii 111 e liele nex. ■ a*4t>a.'*■< e liele.i k'e tuaha ai i ua Jiora ikiikj ,o keia" awtkea. no anei kekahi e Eele *aia ma keia_ huakai?" . Aole i piīka aku'ig, o ninau a kel? ho% q <$io*~ uei, o ia uo *ka lia Tkfafia i oili aahu piha, i iho koloka silika loihi lahilaiu a olelo . , - mai la: - • . "E like me ka ruea maa m%u ī aa o kela aiue fceia pela au e.makemake nei oukou, e__ hele ihau me ka makaukau. Kjjca-V, kua ae i ka oukou iiiau £>ah|kauā ma ko oukou puhaka a lawe* ka oukou mau laauihe ma ko oukou inan lima ame na koi kaua maluna _ 0 na uoholio kaua." _ He kauoha keia a ke Kavalia Mafia i kona mau ukali nana i lio'(vkomo āku i na manao haohao iloko o lakou, oiai o keia ih.o la ka mua loa o ko lakou lohe ana aku i ko _ lakou haku opio e kauoha mai ana pela. Aka, aole nae lie hookahi i waeua o l&kou i aa e niuau aku i mua ona i ke kumu o keia hana ia o lakou e like me ia. Oiai no hoi, aole he iiui o ua mea maa mau i ka laue ia e ua Naita mawaho ae ka lakou uiau m«?a ua eleu jaku la lakou i ke kii ana i ua me& v [i.kauoha ia ame .kekahi mau lako ai a hookaukau iho la uo keiahuakai vrahi a lakou. I ke kau aua o ua mea apau, ua" haalcj« iho lskou ika hotele ke .aU pololoi e hoea ai 1 "ka^ s , home 0 ke Kauua ī ko lako hoea ana i ke 11100, pololei ana i ka akau !lieuva, ua kaolu uiai U _ |o£tio i kona lio aku iho lft v . t j lakou i v uuluulu ana 1 kaUi, ua &ku. I» J UĀwUuu S«tguufl »10 ;lo luoakaka: , " keia alamu, e pii oukou no ke kshua laula 0 13 uiile mai keia aku. oukou e kakat? „ ai n0 maua a lioea aku i kfeu auwiuala niahow iho 0 ka |&ji 0 ka maiia lvsna nie ko Knuua aoo" ' Dalegfa" « huli mai *~>ia 1 mau ukali, o \a ke keīki Hauna .100 a Iftkf>u > malalo 0 na .4 x ***•)