Ke Aloha Aina, Volume XXII, Number 21, 25 May 1917 — HE NANEA HOONIUA PUUWA Kavalia Mafia A ME Ka Hololio Kamahao O Ke Kuluaumoe A I OLE KE ALOHA I KA WELELAU O KA MAKAKILA A ME KA Powa Kanabe ka weli o na Mauna A O KA Ahahui Puuwai Lokahi o na Kanaka Opio [ARTICLE]

HE NANEA HOONIUA PUUWA Kavalia Mafia A ME Ka Hololio Kamahao O Ke Kuluaumoe A I OLE KE ALOHA I KA WELELAU O KA MAKAKILA A ME KA Powa Kanabe ka weli o na Mauna A O KA Ahahui Puuwai Lokahi o na Kanaka Opio

MOEUiTA XI, Ka Huakaihele no Sepania—Ka Aha Kukakuka ma Palamua— Ka Hooneehana i Ilooholoi^. oliiiia, ua haalele iho la ke KLauna opio me kona mau hoa i ka home 0 ke kanaka Panioto no ke Delavila kn home hoomaha o kona 'maJtua, I*a lawo pu aku uae lakou i ka iakou pio mo lakou. Ia lakou 1 hiki aku ai i ke Delavila, e aia mai ana no ka eleihakule Matia je kali ia lakou i ka lakou mau pio me lakou. ia lakou i hiki aku ai i ke JDela"vila, e ala mai ana no ka elemkule Matia e kaii ia lakou» E waiho pu mai ana no hoi ka lakou pio mua. ; iNolaiia, ia lakou no a kuu iho ka nae,*ua ku ae la o Lui a hele aku la

nana pono i l:a lakou pio muu, ina paha ua pololei kana i koho ai. īaia no nae i komp aku ai iloko o kahi hale uuku o ka elemakulo Matia ame Hata kna kokoolua, ua ike koke aku la no oia, ua pololei kana i koho mua ai no ka lakou pio. Oia kana i kamailio iho ai iaia me ka leo nu kakanaie: "E Augasta de Lavate ke omokoko! Pehea kou raana6 i keia manawa! E ae ana anei oe i ko'u manao e koi mau nei ia oe? Ina &oile i>g eae mai ana i ko'u mahao, ua makaukau īoa au e lawe ae i kou ola me ko'u mau lima ponoi; me ka nanaole iho, owai la oe!"

Oiai e paa ana no o Lui i kana pahikaua iloko o kona lima, ua hapai ae la oia iluna a iho la i ka maka winiwini i kft umāuma o kona hanaumua ka lakou pio ma' kahi e kupono ana i kona umauma. Me ka nana ole ae o ua Lui nei i ka eha nui o ka u-ha o kona kaikuaana, ua ninau hou iho la oia me ka leo uui: "E AugaBta! E ae ana apei oe ij ka*u noi?" me ka hoopa iki ana iho i ka winiwini o kana pahi i ka umauma o kona kaikuaana } iaia i hoomau hou iho ai i ka ninau ana: "Pehea kou manao i keia noi a kou pokii?" Ina oe e ae nfai. ana e malama ia no auanei oe me ka maikai loa. I kou wa e ala ai e liookuu lanakila ia oe elike me kou pokii nei i keia la. M Aole ī pane koke ke pio. Aka, aia kona mau waimaka ke haloiloi ae ia. Me kona palulu ana ae i kona uiau maka mo kona mau 3ima. Ile elua eliolu manawa a Luij i ninau iho ai, he oia uiau no kona r>arie ole ae. Xolailn. nio ka hiiiwawe loa i unuhi hou ae ai i kana pahikaua a hoopololei ilio la i ka puuwai o kona kaikuaana me keia mau olelo: "Aole anei oe e pane mai ana? Me ka meneinene ole, e lawe no au i kou ola." I kela wa i naholo ae ai ka nanaina haikea ma na helehelena o kona kaikuaana, a pane ae la me ka leo nawaliwali: ! "E kala mai ia'u e kuu Pokili Lui! He ae loa au i kou manao, ke hoopiaa mua ia mai ke£ahi hoohiki!

mamua o ko'u haawi ana aku i ko'u ae." *E haawiia no he hoopaa, ke ike ia nae he kupono ia mea. n "Aole no he nui loa! Aka, o ka'u wale' 310 e makemako nei, e huna loa ia keia mea mai ko kaua luaui makuahino mau pepeiao ae. Aolo hoi ka Lede Isabela ko'u makuahine hapatema." "Ua loaa ia oe kela mau hoopāa, a, aole lt>a no hoi laua lohe. I hooia no keia, e nanalfe i fa> kaua hoahanau Farakiko e ku nei." K'akanaka ae 3a ke kino o īll Augasta nei i kona ike ana mai ia

P«#ulto kona hoamdfee o na !a e| alolike ana malalo o u& alakai ame na kuhikuhi ana a Bōn 1« Knnahe-. ; ' ' r • *' liooponoiiono unu mawaena o na lioniuiiiuu dt- LavaU', ua Inioluolul iki iho Iu lukou ma' ia wanaao. 0| lirun kokua nui loa o ka kakou Ka- . knna mau hoa paahana 0 keia hananui, a e ike ia no ia ma 1 keia mua koke iho. * M« ka hora 7 o kekahi ahiahi ae 3 haaiele ibo ai lakou i ke De.lavila e poioiei art& no Palamua. He aliialii ino keia n na pn'-:a-ua eloclri e hana inao ole nnn. Ia" lakou iiha i aka ai 'i kulanakauhalp mua ioa o Italia ; tia hoohalawai ia māi la l#kou me ke Kavalia atne 16 poe laiā <> kela Ahakuka <• nolio aku ai nia* Palainua, Ua hoomaha iho lakou a pau mala.ila. a hiki f n tt hora anoano li'ula e. ia ahiiihi, akalu no lakou a liuiiu ae no ko lakou hoomau «na aku i ko lakou nee' ana aku m/mua. Oiai nae lakou i hui āe ai ma kela kplanakauhale, ua hoikeike aku'la ke Kauna opio ame Lui i ko lakou halawai ana me kekahi mau keiki punahele a Don la Kanihe. Ua hoikeike pu aku la no hoi laua no ka paapio anā mai o kekahi o na limaakau ikaika loa o ua aiwaiwa la o Kanateberiana, ame na paii nihoniho laumania o Piere e i ka luapole o Yesuyia; ka home hou p Ua Ahakanana la o ua Pali Laumania. Ua hoike aku no -boi lakou a i ekolu i ka waiho ia ana o na pio malalo o ka lapaau '.na a kekahi kayka akamai loa, a e loaa ana hoi ia laua ka maha iloko o 10 Hl mai ka la mai a lakou i haalele aku ai. A, wahi a ke Kauna opio i kamailio ae ai imua o ke Kavalia, me ke kakooia ana mai e kona mau hoa: "E kuu "Makua AhouuU Ua kau- | oha mai nei o Augasta ia makou e : hoiko aku imua ou ame ka Xaita o' ; ka Liokeokeo, a ka-ua iki ia ko ka- | kou haalele ana iho i ke kulanakauhalo o Palamua a hiki mai laua. ! Pehea la ia i kou manaofc"

"He mnaoio ko'u, lie manao maikai loa kela i kauoha ia mai la. 0 ka mea' pilikia n'ae, o ka manawa hea la ia a lau« e lioea mai ai?" "līo elia walo no ]a i .koe, ā hoea mai ka la e pmuai kft mānāwa a kcfa kayka i kaupalena ai, A } wati iio lioi a Augasta i*k&mailio rhai ai, e Hoea no lauā i Palamua j ka ekolu o ria ln, TJa like, ia me hoo&ahi hebedoma okoa a kakou e kakali aku ai." Ao>]e nae oia i kamaiHo mai i ko-j | aa manao 110 w mea i kamai-' ! lio ia aku, aka, mamuli o ka akahi no a lohe-pono aku pia i ka inoa o , kekahi o na pio, ua lioomaopopo pono loa mai la oia i ka i» liou ana mai; . . ...

«Owai kela mau pio a oukou i kamailio mai nei V*. me ka nana pono ana ia Lui e nohp mai ana ma kekahi aoao o ke pakaukau a lakou e akoakoa nui ana maloko o ka rumi hooluana o ko lakou hotele e hoomaha nui ana. "O Augasta de Xavāte ame Anetonia Hamana he Italia," wahi a ko auna opio Dalegea, Me ka eleu a &&iwawe loa i ku ae ai ke Kavalla īluna ā hopu aku ■3a i na lima () ke Kauna opio ame Lui a lulu iho la me ke kamaUio ana iiiai i keia mau olelo:

"Ua koQh.Ruoli ]Loa mai <?lua i ko'u pmiwai i keia kakaMaka. Oiai riae, 0 ka kora 11 ia o ufi ka'kalūaka la. Tvo ka.mea, no aneane elima ae nef t niakalnki o ko'u lioao aii£ e hoi^oi ; mai iaia i ke ag raalamalama, A}ca | iuio, ma ko olua Hoslai« mai U nae e faiki ia'u ke K||hanau i a h&i i'kona paaia ana >§|»lo b 1 pakele '& Koīya Hoaleanaka o n£ a Ko£ua līoakauaka o na (Keiki Puuwal Xolqibi a £e e ka }faita o ka Alakai Poo e ku nei ilpko o mau Ia e like B£e i$ i "koio ia 'iaa. Hanova." % Oiai.ka makmalaiua o c ka Ia e oM l>a^u 'a ka ī».o e liooma|i o. iu tnau 1«, uā 'liaalele* i|wi iaW i ke kulauakauhalo mua loa o Itaīia e loaa aku ana' i aku, uia na paleua. \valxq a&i o uoJ?alamua. He po.k<?ia i oi.W ae ka ikaika o ka, nialww) mm r ka ua © fcaJubi ana. _ t Uoko o kela nio uui e iolapu aua f aolo loa ia i liīo i mea e liookaulua ia īlio ai ka lakou uoi kua?*ai } oiai lie liookah wale no la i koe mawalio ae o k;i la i knuoha ia aku ai r.a alakai i waeiA o akoakoa ae ma

I*alaitraft. iloko no o kela ino, ua hoea aku la lakou he ?o'i ke kulaliuki.ii'u.!' <> Vlt.'7ia nui ko nwukea o kekahi la. Oiai hol, e kamaiHo nui U anā ka hoea aku o t\& hanoia-

jbuhu a T)ou ta Kanahe m» ka po ! maunia iho, a mniuli o ka hopoole | aiue ka wiwo ole o kekahi mau kauaka maliliini eono a ehikn paha wahi a lakou. . AVa nae, o ka poe i loia'mua aku i i na powa, ua nui ko lakou poino a me ka Klo pu o .ko lakou mau ola. Aole uae he maopopo nohea mai la lakou i Loea mai ai a nalowale houua uo iue ka ike ole ia. i iola la a ke Karalia Mafia n uio kona mau hoapāeliana i hoen aku ai, e huli e ninau nni loa ia aua kela mau kanaka a lakou i ike ,lihi aku ai ma kela po aku i ka lioopakole aua i kc ola artie ka waiwai o kekalu poe o lakou. IMa nae, laole no iie wahi mea a loaa iki ia lakou, Okiloa akpi'ko* lakou lohe Imahuihui aku i ka īakoū wahi o ka hele aua i nalowale hikiwawe loa ai. I ko lakou nei hoea aiia aku ma [kela awakea, ua manao io loa lakou j o kekahi 110 keia poo iwakalua ika i h'oea aku a hawi i na kokua ia lakou ma kela po. !Ka mua loa ihoi o ko lakou ike ana, ua kuē ia aku ia poe nalokiko la.

Ua hoole loa aku no ,nae lakou uei uie ka ana o ke Kavalia amo ko Kaulia opio i ninaainau i ke ano .ame ke kulana o kela'poe a l&kou i ike ai. Ma ia iiinaniuau np hoi i maopopo ai Ā ke Kavalia am'e kona poe, ua lioea ka Naita o ka £iokeokeo ma- | mtw o lakou. mahope ka pau ' ana o ko wkou paina ana ma kela [awakea, ua halele iho la lakou ia ilaila no kahi i kauoha ia ka i liookaulua hou ole iho. Ma ka hapalua like o kekāhi po ae ; ua halawai io aku la lakou, me iTa lfaitaj nei o ka ame kona maui hoa nialoko o ka Tiotele e kakali mai ana ia lakou. | Ua helo ia mai e ka Naita_o ka] Liokeokeo ame kona m>u hoa ilo-] ko o eono la me ka lokou mau ia e' ka iao a ka ua, ka makani, a me ka hauh.elelei. Pela no lioi ke Kavalia ame kona mau hoa i, hoTe mai ai i kela ekolu po ame elua la iloko o ka ino »ui e ūhi pu ana i ka aina. Aole nah i lilo kela ino nui <} pahola ana i mea e hookuemi ia ai lakou a hoea wale no i ke ka r hua o ka han^. Ma kekahi Ia ae, u$ hoolimalima ia akula kekahi haile nui a akea no lakou e hui ai a e kukakuka ai no | ka lakou hana e hoonee mua ai i na hana e holomua ai, ka auwinala no hoi o ia la hookahi, ua noho iho la ka halawai kukakuka a na Alakai Poo i akoakoa mai.

0 ka nui o" na Alakai Poo i Mki mai, he 27 no ia-e like me ka waeia ana, 0 ka nui lioi o na Kaperyi i hoea mai mamuli o ke kono ina-lu a [a ke Kauna opio Dalegea ame ka :Monasiua Redelifa 108 no ia. | WaM a laua i Wakaka aku a? fmua 0 na Poo A"lakai Kui mamua &i ilio o ka noho ana o ka hailawai. 1 "I mea e hoomamaia ai o ka ka- ; kou mau haria, he mea maikaj ke 1 a'o ia na lunā a pau o kela a me keia puali like ole. Nolaila, ua lawe mai nei maua i na & pau o na puali like ple p na.mahele like ole i hpokaawaleia, Ifo ka i ka manawa. o ka hana e haawna mai na kauoha rna o na hoailona a kakou i kuVa ai e kaawale loa ana oiua 1110 na Alakai P.oo ma kahl okoa." Aole i hoole mai k$ Karalia jiine kona kokoolua $# o feK)keo uo keia jioi, AJ$/u«i ,B}.' koke mai la me ka anā' tnai: ' . * - ( v ... "0 Jta inaua uo la i, kuka Aka, mamuH o k<? i«sua l hc lpplulu wale no hōomu lilo, e je-, Weliu o na luna e kohoia \q lakou mau p-anlī, pela i in£rt|oia ai o lakou nei walo no. Aka 4 Tke lea uei nae au ua lokahi like "ko" ka'&op manao e'kinai f keia iup nui'o pahola nei maluna o ka a?t\a okoa o EnAipa. \ja ao ia lakou!" wahi a ka' $aita o ka "Liokeokeo. t ka ao īa ana akur o kela 'ppe e uoho a a'o pu ia nia na mea t'Mu i nuikemake ia t ua puia.pu ao 1a «a lewai i na leo. huro hau<Ji. JsTo!aßa, | i ka noho aiia mai o ka a j ua Ahakvikakuka noi, ua :ka njji o na lala i ka 135 mawaho |ao o na. Poo Alakai *Sui. ; -■ [ Ha keia hnlawai nna i hoohosoia iai e a'o ia jk<?ln am> k keia !un& a

a3aiai o ka ahaKm' i ke kamailio ana ma na lioailona i lahalia knla nln alcit. Oiai no nap, ao?f i law 1 - lawo ia im hana telpgarainn raamua alen o kfia. O leeia ihft 1a ka mna loa, a, i hoomahuahna- loa 19 a<> a pa*i buko ia i ke au i ka Makaikiu Lauomaomao ka Aonknukae 0 Oālaāa'kao Sēkotia. Ile ekolu la i noonoo ia ni ke auo e a'o ia ai ame ke ano o na hoailona e aoia ai. I ka poe hope loa o ka noonoo ia ana, ua hooholo loknhi ia iho !a; ma ka hao ame ka I©o o na pu-puhi ma na wahi kokoke 1 hiki ke loaa i ka $aika lelo o ka l«o. Ma ua wahi loihi hoi, ma ke ahikwkui amo na ahikao, Ua paa keia man hoailona kamailio ae la nm kola hooholoia atia tio ke ao amo ka pa. No ka mea wahi a Mafla: «Aohe nwinawa no kakou e houlolohi iho ai. Oiai, ke-oi loa mai nei ka lakou mau hana mamua o kā

mea pono." N'oīaila, e o'u mau makamaka] heluhelu, raa keia Ivahi aku o keia hele ana aki#o ko kakou nanea, ei hoikeike aku ana ko otftou meakakau i na mea i a'oia i na Kapenai ame na, Ailakai Poo o ka Ahahui Hoopakele a Kokua Hoakanaka o na Keiki Puuwai Xokabi a ke Aloha; e like me ia i hoikeike maloko o ka "Great Revenge", ka huke i laweia mai ai ka kakou nanea. Ma keia wahi nae he elua wale no mau hoailona kamailio o ka po 'i ikeia ma ka ipu kukui ame ke ahiikao la e like me keia mālalo iho nei :

1 MamaiaoMo : Aka. Mā ke ahi-! kukui—Kukui keokeo i wilihapa; poepoe ia: no liookalu manawa. Ma ke aWkao—Hlakiina ma ke lie■lele'i. ■ Mamalaolelo: Ala' (arise). Ma ke ahikniai—Kukai keokpo ekolu puni me hookahi ialiau ana imna me ka bolu. Ma ke atikao—Ekoln 'keokeo 'me hookaM bolu lele punonohn.

TTa manao aē la'ko oukou maka-j maka, ka m©a kakau o keia moo-! lelo, ua lawa iho la keia inau hoakaka pokole afia no keia manawa. Afea ; i na ua makemake ouk'ou fi pan pono ; c loaa 'no ia ma ka Buke II 0 ka buke moolelo Beritania <Jrwitest Rer?enge of SoutKem Europe?" i kakau ia e Artlieur Eathhome, ka buke 1 unūliiia mai ai keia nanoa. ' 1 Maliope iho oka hookuu ia ana o na' liana o ka Ahakūkakuka i malāms ia ma Palamua, a oiai hoī o na lala 535 no o ka Ahakukkakuka ka i noho ih.o e a'o a e hoomaamaa i na mea i lioolalaia on k;a hooholomua ana i na hana"; ua hoohala hou ia iho !a lie mau la lehulehu ma ia hana, a f ho6a aku ka heluna nui o n'a la i tobhala ia ma Pa3amua i ka umikiima'mahiku. " 1 ka elima o na la o ka hoomaamaa ame ke ao ia anā o na luna ame tia alakai i ke ano o ke kamailio a I me ka pario ana i ka manawa ē ka-l mailio ana no na mea 3 makemake' ia; o ka manawa no ia o Augasta de T/avate ame kona kokoolua i hoea mai ai i Palamua, mahopl? iho o ko laua hoolala ana aku i'kahiMaona mahiai a hanaiholoholona ke Delavila kahi o ko laua mau pala-1 pu i lapaauīa ai. ! (Ao!e i pau.) *