Ke Aloha Aina, Volume XXII, Number 40, 5 October 1917 — Ka Ninau Mana Koho Balota o na Wahine o Hawaii nei [ARTICLE]

Ka Ninau Mana Koho Balota o na Wahine o Hawaii nei

]&a Kn Hokn o'Hawaii'ft ka l.a ' 3d Stptfl£ma°bjj i balji 4bil«, 3«ie Ka o na HawaH makou i ike ilio al iko keia man nu... pep<a a, waliitol('lb f»oī o£a lQhulf'|2ji inaū mariao e i»iii ana o ka ninau kolio l>alota o ; na wāhine o •līawaii »*i. . , ( Ma na manao o kcifl mau wahaoicli) 7 ni&. Lc iuea 'la o lioahewa ana laua i ku Scneti% Sha/rotk o ka mo{ o lie D<.i.aokjllakit aiana i houkomo aku i ka hila iloko" o ka «onaU*. o ,ka ahnoMo lahni « hiawi ajja ? ka i ko, Tln«a|l W<V'al>a<Mo.e J>oqJiolo. i kann'wni 'e haawi i ka ftiana J>oloka i na whhi n£. , " jt> ; , ,',\ O na kuji/1a o.k<?i a_Hi.au wahaoMo c k9 Jy>i;ahewti aiia i k?ia lna|nf!ali nt) 'a o ke. aila waiwai * aj ka.nra,na koho i na wahiiu; o Hawaii n«i. Ua hookahaha soa ia mav ko" nfakoū manao nialuna o mai'i nwnao o kein mau w!ihaoiel<>, # no ka'mea, ma.ke kanawai a-ke B<?n?to'a Ueoiokalaka e'ka hoonnn aki* iloWo ka alja tieuate, ftol(- 1 r*-i h" wahi o k'a hila e ole-lo aia mp kt ana waiwai <> īoaa ai ka maua koho haloka i na wahine o Hawaii ikm. Aia ma ka mipepa ka la 29 o Aukake aku pji oia ka -AvaJakaika, o ikf ia ai ka manao o ka~bila kanawai a Senetoa Shafroth o ka' wailio arra aku, «oie ho inan olnki ma ia bila « olelo ana rne ko aiia waiwai o 4lki <• hjaa ka mana koho haloka, a o koia nupnpa Aupepa *ttepiihalika inai kona hookumuia ana mai & hiki aku i kona hoj«>fia, $ia nae flfa na mipepa Hawaii i hoike ia a'« ia malanā, aia iho ino ke ona waiwai e loaa ai. "* O kekahi 'mea nana 1 UooMialia Joa inflt i ko makou «oonoo no keia nman ano nni o ka nianaW/oia no kekahi manao pepa' o Ka Hoku o Hawaii oia la hoōkahi "r!o ina ka aoao ehia kolamu "ekolu ma ke po<Jmaiiao maliina: "HOLO -KA *BILA KOHO BA- - t<SKA" O UA WAHĪNE" "WAKm&KONA, ir,.0 ka t>ila kanpwai i waiho ia a'e. i loko'o ka aha senato e Senetoa Shufi%th e pili ann 1 ka h-« ia o nā waliine m« Hawaii e kolio haloka, uu ■fiolo foa mai neLme kekahi moa kiu 6le, a e hoiiioi *I<sa ia mai ana piilu ka apono loa fa'o keia bila kanawai 1 ka ahaolelo o ke terit;ori <i Hawaii oia hM ka hooholo loa stV i ko !; ■. Vou ahaolelo knloko i koho h.i. l*4īh o ka- X>oē kane koh i b:> ul:u < HFswaii > nei no ka a-e ana aku i wahine kupono i ko koho haloki-. lfa ke alii 'Knhiō no 'keia bila i waiho ia aku !a na koia 'Senetoā V waiho a'e imua o na scne!oa, 'a ( keia senetoa no hoi i waiho a'e la k«ia p?la kanawai, oia īho nei ne ke kalii o iifi' inalihini hanohano a kei;

torbor.i i kela !maka) ;Ik. nfi a m ho& •hanoh&n') ••• ka ahaolelo lahni a niannili no lioi palia o ka Lelo • aii:i i Hawi.n nei. i h<u>-t-iVaopopo loa -;ii ike •■ ,!i " oiīauao <> na wahnn-' o Haw'aU n-i. Kt- nuiiiiio noi no i'iiakou, aole )m .:«o;io Lilaiaina Dciaokalaka ī»< im ri<-pui>n-l:fea e h<jao e k'tf !■ &-i, ' :, .i pojvo koho n na wahine o .7fav.;ii! nfi. Oiai, ua hoop{ia iu 10 ma iih liua. Kolaiain» jo .iia aoao kiumilia»i.l pi'mo kolio Imlukn • nu wahino. Ma k<tia w.iu n)flJo.'> n'e ln in:i lt]n;i, h< j )Dfa }iou ia ! ko;fr ia tnrri o Ka iloku o Uawan :ri.ai fcelgjhi raau jmpepa liaole raai; oia.nae ma ka mahao pepa oia' l-i liookahi no, oa kue inaopopo i kc ano o'k'eia mea ou .0 ko kope ia ana. Ia uta-na-w-a, hookahi- ma e heluhi'lu poub ka Jneo lioluhoh) i kola manao' nm. hlna a'e i kope ia Ui; !, c ik<* uiiio" popo iho ana ka -iima liolulielu uu' Kiihio keia hila, oia, i na Dcmokalakn aua. - I mca ai ko kiijiih(.nva, ke hoolaha aku nei i ka hila kanawai i hookomo ia aku iloko o ka aha senato 0 Jca ahaololo lahui e Seiietoa Shahroth i- hoolaha ia ma k« nupepa Avalakaika 0 ka P29 o Aukake i'hala aku la mā ka olelo Bo.rif.aiiia no ? a na ka poo ike liohih«lu T}t;rit;:tiiia 110 īa « iiooiiiaopopo iKo ika m/inao ka liila, a iiy ku moa aolo nmkon i «lakoinake e 11 mihi ma k.'t >?1010 Hawaii 0 manao ia mai auaiKii ria makou wah* iho no koia uiiiihi I kou hiki juih e lm i.mou 0 holuhelu 'ana liia 0 na hua palapah'i muiui o ka hila, ke mako.niftke .uoi makon e'hoomaopoj>o i ka miniao oiu jiuaolo)o. ma ka oielo BfntaTijTi: << Orflnt.īna; to the oJ f the Territorv of ]T.iw;ni addHronal powerh relative.ro elestions and qualificatioiiH of (lertors. "Be it eiiactor! hy the Senatc arid Hou*o of Ko|ircs<'iit-ativea of r the j United States of Araerica 'in Congress asat'Jijblod: "That rlie Lcpi;-inture of'the Territorv of Hawan he, and it ia hereby, vested with tho ]>ower to rprovide that, m all elect authorized to he held hy the Act of tlie Terfitovy of Ha'wnii, FF\r\JF CTTIZi:\S T'OSSFS§TNG THL SAMF Qr\r.IFieVTIONS AS M VLF, OĪTIZT\>LS SHALL BE EXTĪTLKI) TO VOTE." "S<'i'tioii 2. That rbe said Legislatiire is furth< r her<*hy vested with tho power to have submittc<3 to thc voters of the Teri*itory of Hawaii the questio« 6f whether or not tho female cithicus of tho T,orrfto , ry : shall be. empoi."ered to'vote at elee;tions lield 4iuder tlie la*'s of ihe" ;Territory of Hawaii.» ' "Seeuon 3. That all provi?ions

nf tlio Organio A'-t of tlie of līawaii. restaetiug the riglit to vote to īnale citizens wīiieli are in fonflict ivitL tbe provisioTis lieft»of are liereby repoaled. . _ "Section 4. That this Act sbafl tak(> effw.t anel. be pntorccd iroui and aftor its approval ; Viml shaU Ue lield to to both -Tcrrilorial and nmuieipal eleelioua." Ma keia anau olelo kts. kauuwai ma ka olelo Beritaiiia, aole iea he walii e 01010 ana iua ke sna waiwai e loaa ai ka manae koho balnku j tja Wabin<j # e like ka nif*imu.-u keia muu wahaolelu, kiife - walu uo paba ina be lioololi kekahi » koia man uupepa o ka boouna aku i ka' aUaolelo labui a i apaho ija mai.j alaila, ua īuakewi i Jioolaha.ana aku i kein bjluf|taijawai ina ka"-ojeJo Berittyi.ia" Ma kfr lit) uahaolelo koia nuj>tpa ■ ijO ka aoao Derfit>kalakit, ke uianao jiei makou, o makou kuleaua o ke i na hopiaha o keia auo (ue ka oiaio ole, & maluna a'o o na mea apau, he mau manao keia e liooil* aaa i na ana mah«a aoao .Oemokal&ka no ka moa ke kokoke aku nei i ka manawa-.oia hana. ."5« hookahi a uiafeQu i ua pinepine ka hapai ia .WUi iuH-i o kem .uiua'u, he uiau īua..' kaliiki lohulehu i h«k a'e nei i ka mauawa'o noho ia aua pi;iYi»jd«ua uuio ka-. ahHo'leik», -ia mauawa uia lluwaii nvi e hooholo juau w ana na olelo hoo.Jiolo e noi ka aliaolelo laluji ms o ka el<?le, ja~ hui. ala, e haawi inai i _mwa koho uo »a wahine o Hawaii nei, a hiki 'mai nae i keia la aole i lewalewa iho ka inea Wilimana; aia uae if hapai ia inai e ua Demokalaka, o ka iuanawa iho la i o keia niiHi wahae houweuwo inai ai ma ke aua waiwai.o loaa ai ka inaua baloka i na wahine o Ina oia iho ka mauao o ke.kanawai a ke Senetoa Demokalaka o Jza waiho ■aim aku iloko o ke āenale, alaila, ua iike we ka olelo ana niai, vna ke ana waiwai na kane e koho balokrf aku ai ma keia mua aku? He liookahi mea maopopo loa ia t makou, aole he mau kahua a keia ihau uupepa o ka hoolahu ana a'e i kfīa mau manao o laua, a.no ka mea aole i hnna iho ka nupe-pa liaole īiepuhalika i ka hoolalia aua i ka bila kauawai ma kona msiu-kolamu o ka la i hoike ia a'e la mali^na. Maluna a'e o na mea apau, o ke kanawai a ke Senpfoa Demokalaka o ka waiho ana aku i ka aha senate o ka ahaolelo lahui, he hooko vale ana no ia i ka manao o ke Kalma o ka aoao "Demokalaka i hooholo ia ma ka ahelele o St. Louis ma k'a makaliiki i hala, a no ka mea, he jiooko ka aoao Demokalaku i ko hu kou kahuahana.

1 (E ku pale mau aku auu.)