Ke Aloha Aina, Volume XXII, Number 41, 12 October 1917 — HE NANEA HOONIUA PUUWA Kavalia Mafia A ME Ka Hololio Kamahao O Ke Kuluaumoe A I OLE KE ALOHA I KA WELELAU O KA MAKAKILA A ME KA Powa Kanabe ka weli o na Mauna A O KA Ahahui Puuwai Lokahi o na Kanaka Opio [ARTICLE]

HE NANEA HOONIUA PUUWA Kavalia Mafia A ME Ka Hololio Kamahao O Ke Kuluaumoe A I OLE KE ALOHA I KA WELELAU O KA MAKAKILA A ME KA Powa Kanabe ka weli o na Mauna A O KA Ahahui Puuwai Lokahi o na Kanaka Opio

MOKUNA XIV. Na Kuka Hope Ana—Ka JJiijowa Don !a Kanahe—-Kona Paapio Ana—Ka Hopena. He oiaiol lloko _ o ko lakou i ka uwauwa, ua hōea mai la kekahi o na Naita Huiia a kini-mai la i ua wahi taata iti nei o ukali aku iaia. Aka nae, aole he eu ae o ua wahi tnatu nei e hele akii, aia oia ke nan* aku la m#) ka nakp haalulu ana ae o kona mau lala apau. Aole oia wale no ka i loaa'i kela haawina, aka, ua> loaa ltke no lakou a pau ia heawina like.

I ka tke ana mai nae 0 ka naita i kela haawina i loaa aku i ke pio, ua bele lpa aku la oia a ma kona aoao a pane iho !a rae ka leo oluolu : U E ukii mai, a mai maka'u no kekahi mea! Oiai, aole loa he poino e hanaia ma loko o f keia kahua." No ia mea, ua ku ae la oia a ukali aku la me na manao kanalua e hana ana iloko 0 kona houpo! Aka nae, ua hoorpau aku la no oia i kona hahai ana mahope 0 ka naita nana e alakai ana iaia a hiki i ko laua komo īana ku i loko i keknhi halepe'a nui e ku ana iw&enakomi 0 na halepe'a pananaiki mai e hoopuni ana i ua halepea nui la. He lehulehu no na nunui, aia mn rna kahi'he inau iwilei lehulehu ka mamao o kela ame keia a piha ko ekolu hnpah 0 ka pa-ka.

īa Inun i koino aku oi iloko 0 ks hakpe'a a ike aku !a oia i k« /ioho mai o 'kwa naita plemakule e hoopuniia'na e naita o ke kulana uialuna ae, ua papalua īa iho la ikona āaka'u ame ka haalulu 1 ko na n«nute' kakaikaln 1 hala altt- Ua 'ike koke mai la nae ka naita elemakule e noho ana iwaenakonu a kaihea mai la me ka leo nui moakaka i keia mau olelo e hoauhe® loa ia'ku aLka maka'u a ine ka weliweli mai iaia aku: "E komo mai, eka Pokii! Maihopihopo no kekahi mea, oiai, no na kanaka manaope.,, e like me oe keia wahi." a hoonee mai la ua Elemakule Kolomaka nei i kekahi noho a ,ku ma kona uoaq a i.aku la: "E noho iho"maanei, e ka hoahanau." I kela wa i huli aku ai ka Naita Hapauea Koloinaka a kamailio akii la im'ua 0 na naita e hoopuiii ana j ia lauā me ua wahi taata pio neī me Ika leo kuoo, oiai oia i hoopuka'ku ai [i keia mau olelo me ke ano hoihoi: I "E o'u uiau Pokii I E ike mai ouIkou a»f>au, o keia hei ke keo'nimana (monasiua) naua kela mau hopunaolelo hanohano loa i ke kanaka koa oiaio e haaheo nui loa ai. Owai la iwaeiia 0 (.ukou o aa .ana e hoopuka ae i kela mau olelo, me ko'na ike no ua puni oia i na enemi;-a7*ua hoohuli mai hoi koua mau hoa i ko lakou mau -ktia i ona la? Ua hoike māi nae oia i kela mau mapuna ol'*lo o k* 1 koa luaole: ka pouo aiue ka hanphano o ka inoa-a'u i haaheo ai iloko 0 iia makahiki lehulehu i hala ae nei, e paio no au uona a hiki i kg!u kulukoko hope loa me kela ame keia kanaka e kue mgi aua ia'u uo ia yiea7'

"Aole anei keia he inanaopaa a me ke koa oiaio e o'u mau pokii ?*' Me ka hoohakalia ole iho i huli aku ai ua elemakule nei i mua 0 u;i wahi taata nei a ninau aku la : "Ina au e hoolako aku āna ia oe uie na niea kaua, e ku ana no anei oe maluiia 0 kau olelo?" "Me kuu ola ame kuu uhane a pau, e paio 110 au uo ko'u hope loa," wahi a ka pane a ua wahi taata uei. Nolaila, me ka eleu na uaita a/pau p noho na maloko 0 kela halepe'a i ku like ae ai iluna a hele mai la e lululima pu me ia, ka men hoi naua

• ! P>- pi> t lohia e Kainuwhi, Ho.wai um īa na ka Paoo lii wiii la. kau mai i ka pali." ' ' k . -) 1 !uJi:ua ana, ua Imuio }ikt iliu la lakou maluna o ko Iflkou mmi n«ho a kaiiiiuliii iī 1r« 1(5, Ak« nfif' ( «ifl k<v IrnV ]~»! .. iUV» .. k»'liiVr..i 1 Tir 1 i w'«hi i lohp innn ai i keia 100 ana e O kela haawina no 1 loaa aku i ka lakou naalihini. 0 ia hookahi ho ka i loaa aku ika elemakulē Ka tiif-a ho-i nana 1 ke-na aku iaia n knuoha aku i kekahi i kona mao Tinīta f kii nku iaia a l«we aku no kona keena. O ka inun kupai&nuha nae, aole e hiki ia la«ji pakahi kn hoonmnao ao i ko faua wahi 1 kama ; aina loa ai kēkahi i kekahi. T 7 ;i hm*n iikp iho Ia iio iimo Inun i kela manao e rm malio ana iloko pakahi iloko 0 Jaua, a ua iilo aku lā kn Inkou knmaiho nna no nn mea e pili ana i ka noho ana 0 ke Aliipowa Don la Kanahe me kona mau kanaka, Aole nae 0 ianei kainailio wale aku, aka, ke ike la oia i

ka oiaio a iike ioa o ua mea i hana ;ia e iajkou ma ka la i ;haia aku me na mea a pau e kamailio ia ana o na Baita o 'Na Keiki Puuwai Lokahi a ke Aloha.' O kanā ia e nalu iiui loa ana me ka haohao pu i kahi i loaa ai ia lakou tiei ka ike. Aka, mamuli o kona kortto inau i loko o na kahua kaua nunui, ua manao iho W no oia rae k« nialialo nui i ko akamai « na kiu, I ka wa nae e uiia aku iaia, e hooia aku ana | oia, ua pololei a na mea e kamailio ia ana. i« lakou no e noho āna iloko o kela keena e kamailio ai, ua hoouna ia aku la na kiai laa luna o na wahi kiekie no ka nana ana i na elele (hoailona) kauoha e haawiia mai ana mai na pio mai iloko o ka hana nia ke kuahiwi. Ka mea hoi nana i hooiaio aku iinua o ka lakou malihini, ua pololei kana mea i lohe ai raa ia kakahiaka; aia he meahon a hoea mai.

X ka hala ana aku o na kanaka i hoouna ia'ku la, ua hookuu ia aku la na naita e akoakoa ana maloko o ua halepe'a la e hoi i ko lakou mau haiepe'a pakahi; me ko lakou noho mau ana me ka inakaUkau no na kauoha a pau e hoea ma iana. Ia lakou no a eu ae e hoi e like mo ke kauoha, ua anehe pu ae la ke pio a eu ae e hoi aku e huipu me kona jlehulehuj aka nae, ua ka-ua koke iiuii ia ka Naita ol£iomaka ka 010iaia e kali iki iho kona hoi |ana a pau na mea a ua olomana la i inakemake ai e kukakyjta pu me ua wahi taata-iti.(hookolohe) fu'ehiua nei. L : a hooko.io mai ia oia i keia ka-ua a ka olomana. , I loa no a hala aku ka lehulehu o na Naita Huiia, o ka huli koke mai la no ia o ia Naita Hapauea nei a kahea mai ta ī kokoolua ina kona inoa ponoi, me ka wehe pū ana ae i ka papalekila e uhi ana i kona poo ame kona helehelena:

"I? Jakōbesona Haaseveila, kuu Pokii alohāl Heaha ka" meā ivana i kono aku 1 kou manao e huipu aku nie na ohana punikoko nana i kāihī ae i ke ola makamae o ko kaua pokii kaikuahiue, ke Kama'liiwahine kou muli mai ? Aole anei hē wahi pana o ke aloha pokii iloko oū nona?" Ua hoohikilele loa ia kona kokoolua no keia mau ninau ae la i pāhu pono ia aku la imua ponoi o kona alo, a pela pu boi kē kāhea poīolei ia ana'ku o kona inoa ohinia piha oiai oia e kulōu ana ilalo e nalu ai i n mea a keia elemakule e hana mai ai ma luna ona i wa. Aka nae, i ka wa o kona inok i heaia mai ai a hea ae la oia, ua ike koke aku la oia me ka hoohewahewa ole iho; aole ka keia he kanaka e loa aku ana e hoohuoi ka oia no ka i'o o kona i'o ame ke koko o kona koko. ona hanaiunua hoi i nalowale mai ka ohana aEu no 25 m'akahiki ma ke ahiahi o ka la i kanuia'i ko laua kaikuahine i make malnuli o 'ka powaia ana e kaua ipo, he kanaka Polani wa&i a kana hoike.

No]aila, me kona kali liou ole Hio i ku koke »e ai oia i luua a liolo aku la innia o kona hanammia a puiīi h'ke ae la lana no kekahi mau minnte loihi. I ko laua .hookuu ana ae. ua noho hou iho Ia laua malnna 0 ko laua niau noho rno ka uana aku o kekahi i kekahi me ua vwaimaka ma ko laua mau lihilihi pa. kahi; a, tia ka pokii i wehe mua ae 1 ka laua kāmailio aua. "O keia kekahi o na hoohuoi kupaiaiiaha loa ia aīia an e ike ai ma waena o na hoahanau; aole anei hoi ou manao pola. b kun hakn kaikiia-