Ke Aloha Aina, Volume XXII, Number 41, 12 October 1917 — HE MOOLELO NANI -NO- VELOLETA A I OLE Ka Ui Mahope o Kana Mea i Aloha A A ME -HONE- Ka Moi o ke Dala I Hoopaaia mai Kahi Mokupuni Roseriga [ARTICLE]

HE MOOLELO NANI -NO- VELOLETA A I OLE Ka Ui Mahope o Kana Mea i Aloha A A ME -HONE- Ka Moi o ke Dala I Hoopaaia mai Kahi Mokupuni Roseriga

"Nolaila, e ttS®*le, e kali nialie oe no'u a huli.M mai au, a aia no hoi maluna'sB|||ru mau hilinai ana e kuu pono a me ka mea ai." A puka aku Ia Ui Veloleta nei' a o ko laua halelole me anu me ho aihoe ala, a m<f mama hoi me be kino la i nalo aku ai ua Ui o na ehou maluhia kououli me kona hookolo ana aku kahi o ka leo o ka pila hapa hoene maHe mai ana, me la, e ume okoa aku ana nō | ar%h paahana a pau o ka Ui Nohea kaulana nei o iaia hoL o Ihele aaa me na ka||||t mama, ua lilo hoi ka pouli i mea iaia |o kona akenui wale ifs.ro kona ike I aku i na maka o kaūa^One.

A iloko no hoi-o fione nanea nui Tke ka'uka'ulele nialuna o kana pila hapa ike kiina mffcioi a kona mau manamana lima/tjfra hol e hilinai malie ana maīalo" ō ke kumulaau, ua hoopUiwa ia ua Hone nei i ka hoopa ana ihp'o'kekahi mau lima paīupalu maluua o kona mau poohiwi me ke iho hoi me ka leo nahenahe V maa i kona

mau pepeiao: r "Eia au la e a ma-u iho la kona i na muki ana a ka mau iaia, a ua ffone nei htff j, halele koke iho ai i kana pila hapa' a hopu ae la hoi oia i ka o kana Ve!oieta a hoonoho iho lft 3tixia o kona uha me ko lauft kuifrijiwili ana iho iloko o na honi hooma-u 4. hoomaumau ana hoi a ke aloha g paila nna

iloko o ko laua mau puuw&i pakahi, oiai hoi o Hone i kamaiJfo iho ai me ka ieo nahenahe o k£: hflUoli:

"Ua hooig mai oe e kttij"Veloleta i kou aloha no'u a'u -i 'moeuiiane mua ole ai e halawai 34$ j&jia i keia po, 110 ka mea, maaael! jW no au kahi i maalo iho ai 'i iho la, a ua ike aku 110 hoi oe i ka maaloalo ae mawaho o h&lepea, a ua ani wale aku rtb ia oe, aole uae paha hoi oe i ia'u, a ho ia nele o'u i keia/S'iho nei pela au i hele niaf nel a boao aku hoi ma ka leo o ka'u pila ;bapa aiue ka leo niele hc£jL i|Jsaua i jhaku ai, ina e ana ioe no kau Hon e nei, a iilĒLiia polina paha oe nona, najike iho jla nae au ua hooko maai lahi loa a'u hoi e hoopili I ko'u puuwai nou, a o hoi no'u no ka nianawa man "E ka!a kahiko loa ny« apau a'u i hooīaa ai n0 Honō a ua hope kou noon&o'sa£uo ia" mea, aka, ke minamina*??^nei no nae au i kou ike ole ans 1 koia la iho nei, no ka mea r 'makou hoea ana mai 110 Eama ii|i a hiki I keia manawa, aia no lioo-

"O ka'u ia e nana me ke! ano kuihe?! Pehea la h.alavfai j ana ihi la o ka'ua! hui' ana ae- la o kaua, ke nei oe ma ka aoao o kokua a^i ( an,a ika mea nana i lawe ola 0 kou pokii T7a maopopo 110 anei ia iulaua 1 keia manawa ame )ta M g kapa ia n<n, e k« Kanabe?'V ' "KV hoopaliaohao, kau mau ninau ia'u, e ha. na aku anoi au i liewa loa ? t r a kon^^^wp 1 ' 0 huipu aku iloko o i kapa luai noi ]i lofe? " W ale no mmute 3 omokoko, īuaiuuli 0 0 hookan ia aku' ke Ico£-«a>s«l pnl-n uialuna iho 0 ke pop,3jSLAuikia!ii lla»u>vela ; Lohii^ mea hoi nana i mai ko kaua uiai i anoane lo;t e piha

īnauno ana nou 110 kou lioea p".a niai i kekahi manawa i maopopo ole iu'u e iike me keia hui kamahao ana o kaua a ka leo lianeliaiu» lioi o kau pila hapa i kii ae nei ia'u tna ka weinu ahPHh(> inHiu, « k«!n uuku e pa kolonahe nei e hek mai nu p imi ia «e e ka mea a'u i nlolia ai me kuu puuwai a pau. "Aole anei hoi ua hooluhi aku au ut ■:>- ?' kuu aloha \vahi a Hone i panai koke aku ai me ka hene iki ana iho hoi o kana aka, ana hoi i hoopili mai ai i ke poo o kana aloha ma kona umauma, oiai no hoi ua Vffo!pf<i iK'i i knmnilin hou aku ai me ka leo olu waipafie mau o ka h'anoli; ' . "Aole anei hoi o npu makemake no ia e kuu Hone o ko'u lilo aua i kniiwa nn leou :i!oha, pela hoi au i uni inni 1& ia oe a ko'u atoha uo hoi i hookauwa aku al ia ōe e haalele aku oe i kau hana iloko o ke kulanakauhale a huli mai hoi ia'u i ka mea i makaukau mau e lilo aku i īiiakualiine iio kou home kuaaina a'u i hiaai ai ?"

A hu ae la ko laua aka me ko laua hoikeike ana hoi i. na mea a pau e pi.li ana no laua iho ma ka iiai ana iho i ua alaLele maikoi c hoohuoi. ole ia ai a hiki iho Ia i ko kaua halawai hou ana, ua lilo 110 lioi keia hui hou ana o laua ma ka leo o ka pila hapa i mea no laua e hauoli lo*i ai. aīJ hoohala ia hoi e laua ia mau hoha hu'ihu'i- o ka po a hiki i ka pili o ke au ma ka hoonanoa ana hoi malalo o na hiahialaai aua a Ix>hiau-ipo e apa wale niai ana-.no hoi i ke o.ne o Luhi ame ka liele mukaikai ana hoi i na mea nam o ka lewa, a ine ka helu ana hoi i na miliona hoku o ka paia lani i lōaa hoi kekahi a poiiia nalowale hoi ke, kahi, a kaawale ae la hoi laua mai ka hele makaikai an 1 keia mau niea iiāui no ko laua mau home pakahi iho aie ka hele a maopopo i ka heihei ana i na mile loa o ka lewa, ame ua mile paa o ka honua. TJa lilo no hoi keia hui a halawai | hou ana o laua ma ka leo ,o ka laua! pila hapa i mea no laua e hauoli' loa ai, ua hoohala ia hoi e laua ia mau hora koh'uli'u puanuanu oia po a hiki ika pili oke aoVna kehau hu'ihu'i hoi o ka wauaao e iniki hala ana ma na papalina 0 ua mau ipo nei i hania ia ai a nui 1 ka nahele i ka pali kui hoi o Makaiwa ma ka hoonanea aua hoi me Lōliiau ko Haena hueu, ame ka hoihialaai pu ana hoi me ka leo kaili aloha o ka hano (ohe) a Kauakahi. alii, ko Pihanakalani hueu, oia hoi o Kanikawi a rae Kanikawa, noua hoi keia wahi hooheno hapakue ana a ko Kauai eueu. "Uma, uina e ka wai o Namolokaiua, kaomi nialie, E hehene, a hahana a hahaka ko lei na'u ia, kaomi malie.

Me ka hele makaikai pu ana hoi i ua mea nani alohilohi o ka lewa a me ua mea maikai malalo, iho o ka lewa a me ka hinua a laua hoi i hookuu ae ai mai na mauluulu ae o ko kahua heihei a.laua i kaapuni ai i ke aupuni o eha ka manao.

Ka mea hoi uaua i kunipaa loa |uku i ke aioha a me ka hauoli iloko | lilo lua o ko laua mau puuwai pa|kahi me ke .auka gula maeiuae ala [H .ke, hinaka hoohee dala, a mahope |iho o ua iioui hooma-u ana a.ke alo-, iha e lioopuinohaua ana i na mea tp&ahaiia o ko laua mau puuwai, ua ileaawale ae la. laua uie ka hauoli. I Oiai, hoi o Hone e huli hoi aua mo . koua a Veloleta uo kahi o halelole a kana kauwa wahine ino hoi e kali mai ana o ka huli jaku o kona Haku Wahine, a i koua ike koke ana mai no ia Teloleta ua pau ao la kona hopohopo no na Kauua aua hoi i kamailio mai ai uie ka leo mahe: ■ JPt ,r U?i hele au a piha loa ika ka'u uo kou hele uauupo, e iuu. Ilaku, a o ke ao wale ae no koo." . "Mai hopohopo uo ia uiea, e kuu aloha, ke ole oe e kumakaia aku ia'u iiuua o ko'u mau uiakua," a lele aku la ua Yeloleia nei e linoni i kana kauwa wahine hoi i kamailio liou mai ai me ka leo haahaa o ka mea i uiakee i kona haku. "Ma kuu ola ana imua o*ka oiaio o ua lani, aole loa au o aa e kumakaia aku off e kuu Ilaku, a luki !i kou w;i e kumakaia ponoi Uto ui i%oe iho imuy o na maka o kou su;hi i "'Mauao au ke koh.o nei oe i ka |uiea oiaio, oiai, e hoea mai ana I uiakua.

iio īuau wahi la pokolo uu» koke ilio a'u o hoopilii uk\i i\i ia'u ilio sue ka iuoa »'u i alolu\ ai, a iivu no kc kue .iiuū o ko'n liiau »Uiikv>:\ ia" vi» oiaio e liaalolo uo n i i <«. pua a laua i inn ai vo'u a uliai aku hoi uu nuiWpe i> ua kai>ui»i o ka uiOH uaua i i ko'u

'maīuhia atno ko'u kupaa I moa 6te, no ka mea, ua alolia au iaia me kuu puuwai amo kuu ola. "Ina iho la pola nn m«?a i hoolalaia o oe e kuu haku, he inea pono p iawe pu aku oe ia'u mc ia a mai hnalele hoi oe ia'u mahope, oiai, he mea pono ia'u ke auamo pu me «>e i na kaumaha ame ke kaaim pu iloko o ka hauoli ma na walii a pau e auuana i. Pelit-a la keia wahi manao o'u ia oel" f Nana aku la o Veloletā me na Imaka aloha maluna o kāna kauwa fme ke kulou iki ana iho o kona poo ilalo me ka noonou aua i ke noi a kana kauwa aloha ina no kn oiaio o : kūko a laua, piai hoi ua Veloleta nei i ea ae ai iluna a kamailio aku !a i kaqa kauwa me ka leb aloha nana hoi i hoopiha aku i Ikaua kauwa me ka hauoli no kauu tttea e«noi nei imua ō kona hiiku- 'j wahine- opio.*' i "He oiaio, aole no paha he hana i maikai na'u ka haalele a»a ia oe nlahope, aka, e lawe.pu aku ana au ia oe ma ua wahi apau.au e hek ai, ina he mau ao ino pakalaki ka mea e hālawai mai ana me a'u ame'ka mea a'u i aloha ai ma keia hope aku, alaila e hoomanao iho oe, o ka aahu a'u aahu ai oia kau e aahu pu ai a- pela hoi me kahi hunaliuna ai uuku mai ko'u waha aku au hoi c ai pu iho ai, aka, aole kaua i maopopo ia mea, oiai o ka mea a'u i aloha ai, aole oia he kanaka' nele." "Mahalo a nui ia pe e_kuu Haku Wahine Opio a'u i aloha āi, ua ike no au e ae mai ana no oe i ka'u noi pela hoi au i hoomanao e aku nei ia oe mamua ae o ka manawa, nolaila, he mea pono ia kaua ke hoi e hooluolu ia oe i keia.manawa, no ka mea, ke ao loa ae neL" (Aole i pau.)