Ke Aloha Aina, Volume XXII, Number 49, 7 December 1917 — He Iwakafuakumalima Makahiki AKahi no ka Makua a Hui Hou me ke Keiki [ARTICLE]

He Iwakafuakumalima Makahiki AKahi no ka Makua a Hui Hou me ke Keiki

I kuu Aloiia Atna āme kona Ke nelala wiwo ole. E oluolu iaai I na !w wahi kaawak*. Ma kt ku ana mai o ka M" kuahi Ventura, aitf maluna o kona undci u Mr. J. O. JEveus aiue kaua aiiiwahiue uuii Awm, Ohio, mai, im mt-z a ka i|akua Lani i hoopo uiāikai nui mai ai i ko laua kihaj»ai iu<- lia keiki lehulehu, i hikī aku i ka helu umikuinaiiiawalu i k»ko o k«>ia ohana. Hf lo>tii k« aia ine ka hiii «» n* hoolile ma keia s!aht4t*, ak», aoh* h«- m»u kvia «na o lu* «hiha'la o ka Makua Lani, a li«i ih<. )* ri»r faa makua aine k<* kaikaiua u kana aiīiwāhini' uia ka aluha o ilawan i)«-i iok<) <» kf «ioha ame ka hauoli uui. Kia kahi mooielu pokole uo keia ohaoa i k<r» mai la i Hawaii m*i: N'a Huiiīh L>ai!'iridg< (k) alu* Ma [wina (w), ua hauau mai he eha inaii h'- «>?ua kaikamahiue a he elua )»au keiklkanē, a ua hala iinia aku no na keiki kaSe r«a kela it<, maiī, u koe ma na kaikamaliiue elua, & mare hookah} ia J. O. Kven s i hoike ia maaiua'e, a o kekahi kaikamahine hoi mare ia J, K. Mokumaia o Moanalui.

I ka maaewa 0 J, ō. Eve«s e\ noho aita me kana aliiwahine, ua' loaa koke na hoopomaikai nui ia, ana i ko laua kihapai. Ua nui ka nhi o no mea kanu, oiu hoi, ua hoohuH iiui a mai ko %ua kihapai me na hua momoiia o eono mau keiki, u o ke kaawale aua keia o J. 0. EvetiB ame kana aliiwahine aiue ka laua mau keiki no Mekiko no ka uolio iiiiiia ana u«; kekahi Hui Hana I'aipu Puua; no iwakalua, kumamalima makaluki ka noho kauwah* ana a hiki iho la i ka hoohui hoii ja ana iiia k§ ,Jbpo aloha o Hawaii, ka home hoi o koiia maknahonpwai wahine, me ka hauoli nui auie ka ike aua aku hoi o na makua i na moopuna hou he umikuinainalua, a i ka hoohui ana a'e me na poopuna mua he eono, ua hiki aku la ka huina nui o na r»oopima i kit umikumamawalu.

Ke uaiia aku i ka inakuakane a me ka n/akuahine, ua' nui no ka hoomanawaiiui 5 ta malama ana i ■ " keia ohana jriui m% ka ai me ka lole ame na mea apau e pono ai keia noho ana. ... . TTa tiu» ko laua kahaha i ka ike ana i- na hiona a Hawaii nei ■ aole hoi i k« anu ino, aku, huihiii maikai ku|>onoj aole hoi i ku wi:Jh ino, aka, 1 ka pu/nehaiia maikui nmoli ame ka lioonpi ole i na lole v koiuo af, * T "ka "mikumamaha o ka laua man knki o ka puka. ana in&i j keia «o, ua hoomia koke -aku a ka Perasiena Roosevelt o Amerika Iluipuia i na hoomāikai imi ia J. O. Evegs ame kana aliiwahine no keia haawina hoolaupai i ka Lahui Amelika, a ua hoohauoli ia no hoi o 3. O. Evens arne kana aliiwahine no keia mau hoomaikai 'a ka peresidena; eia na'e, aole uo i pau mai ikila, i ka lohe hou ana o ka | Pfre«ielena mai kekahi aku o koua inan kenelala e noho hopmaha" !saa ] ma fea home o J, 0. Evenii. e * ike aku ana i ka Peresidena "Eia j «H ke hoomaha nei me ka Helu unii. kumapialiina 0 na keiki a J. O. J£vens ame kaiia aliiwahiae," ua. hoohauoli nui hou ia *ka Peresidena a koke hou mai i mau hoomfiikaj ho'u uo laua, a eia ao me lana ma keia manawa na palapala , hoomaikai a ka Penaiaeua Roose-

velt o Amerikā Huipuia. Ika uana ia laua, aia he pili aloha i'o •maoli aoa o kekalii i kekahi. O kefe»bi maīkei loa i ikeia ma ka hoea ana mai o keia, phana i nui a hui me makou nei ua ohana t"a Hawaii nei, aole me lakou ka liookano hookae i na inea ai Hawaii. Ika hiiei ana inai no i ka home, ua hoomakaukau ia na mea fti o ke ano Hawaii, ua ai koke »o i ka ai i kamaaina a i maa i ka makuāhonowai wahine (Kapoina) oia hoi ka j>oi ame ka i'a he aku, a ai ia hoi mi* ka ono uui mii mao!i ka hauoli o keia ohana i ko lakou hiki ana iu Havaii nei. 0 na kaikamahiue nu- - imi he elua, ke lawelawe nei iaua i ka oihana kumukula, aia i Mukawt*li, Kauai, l!tokahi. a aia i • M&emae, Puuimi, Oahu, hookahi, a! ■ e »i ka.haua me jLa. manau j «n4 *o haawiana i na kokua i ame ka oliana. I ka na. »a aku me he la e pau aku ana no a'e'o keia oliana w |fIo i mau kumukula. He umi- * kttroa'ma?t)a lie e!ua i i Tim a uh kma mai ltol | ka īaua mau keiki, a ua hii' moo-1 puii« hoi 9 J.O. iveas ame kana}

Hluwahiue, & ua moopuna kuakahi [ i -\ | a u« nioopuna kualua hoi o Smitb, j i>un<lrid|{e. (k) aine Kapoiua (w). |N ui ka o iia hapauea; ke n«ita aku i ko laua mau ano he oia : oiau n<T; o ke kupūūakane he 77 ] makahiki, a o ke kupnuawahine' hoi hf* <8 makahiki. ; O J. O. Eveu« he 58 makahiki, a o kaiiu Aliiwahiiffe hoi he* 50 makahiki, n ke nana' aku he oia iuau ka liinikai o ka maUuua aua i keia ohaiia. īīu ako lauoho aine kahi miilniii! ti io ka J. 0. Eveu» oihaua I u k it lawi-lawt- oua iloko o ua ioakaliīki he kaiiakolukuinaiualima a oi, ii waiho aku la na kana hunoiia kant e malaiua mai i ka hana, a mai ka manawa uuku mai hoi o ke knlenakaHhale a hiki mai I ka nui ane o kfi kulanakauhale, a hiki pu hoi i ka mii hewahewa ana o na kanaka rn« keia manawa ina kahi o na haneli kiuikanl kauaka, a hoouna mai la e loaa ona manawa e hooiuaha ai i ka olu o Hawaii alo'ha, he lia a he i'ui kahiko e ike la Hawaii, a uīa hookoia iho la hoi ma keif, manawa, ā no kana alii«āhine hoi, he k&ii koi e ike kum.ika i ka airta o ka makuahiue, ua makua aoha, ame kona kaiEaiua Mra. J. KV Mokumaia, i kaawale loiha he umikumamahiku makahiki, a akāhi no a hui hou, a hookahaha loa īfl i ka ua mea o ka nut nepnnepu moniona uie keia mau olelo i nuana ia mai: "K kuu kaikaina,

l;i or- i nui nepunepu mooa eia ka pane a kona kiu'kaiua, "N"o ka poi ame ka ai, ia maka." He nui kona (Mrs. J. j<). Evenfi) makemake e ai i na mea sr ame- kona ninau ana aia lihea kau aliikne, a pane koke ke kaikaina (Mrs. J. K. Mokumaia) "Oia n 0 bōi keia e ku pu nei me a p«ne mai la oia, ua kuhi au la he kanaka makua, ua hi»a ka lauoho e like trie ka'u kane, Au- &(>, pehea !a ke ano o keia aina, ua hiki no ka i ka poe ua elemakule ke opiopio' hou. Ua nui ke kahaha o'Mrs. 3. O. Evens ame kana aliikane i ka nana mai ia makou nei na makua, me'he 'la he poe opiopio wale no inakou apau; he nui pu hoi ka laua i lea ike aku i na keiki e hele mai ana aole jtamaa 'o ka wawae, a pela pu hoi «me na hua ai HaVaii, ka maia ua puiwa lon laua o ka ahui māia he hap« a hapalim wale no, a peia pu »ir> hoi me ka halakalūki, ua nui maoli ko laua poliihihi me ka hau-oli-pu. Ke ano o ka hanui ana i na keiki: Ona mea ai apau aia mamua pono o ka makuakane, he nui maoli keia eia.ka hana naauao a ka makuakaue, e ana oia i kela pa ame fcia pa a kela keiki ame keij» keiki me ka noho pololei o kela ame keia keiki maluna o ko lakou mau noho, alaila, ina e hoomaka i ke keiki mua ke hele la a hiki i ke keiki hope o ka haawi ana i na inea ai, a i ka

pau ana o na mea ai, e hoomaka hon ana k a lioolawa ana i na mea ai e like me rtiamua, e ai ia hoi na mea ai me ka jiau jjouo ame ka lioomaunauna ole, a ina he koena ai kekahi i koe a kekahi keiki, alaila, e malama jxmo loa ana ia keiki ia koena mea ai uo kekahi ai aku, oia ana no kana mea ai e ai mua ai mamua o ka haawi hou ia

ana mai oua mea ai iiana e ka. makuakane. Ile paa rula maoli, ahe knmu alakai hoi no tka noho'na home, he Ike hana ma na mea like iole apau, !ie,makaukau piha iua ke kuke ame ka hooponopono home ans. • '

T ka nana ana i keia inau makna, ua kohu pono ia laua nei ia i'nele a kahiko e hoomaka ana nie keia mau olelo "Ohuohu līalemano i ka i ka ua mea o ka ;lauakamaka maolī o mua o ke alo o keia mau makua. ua mea he keiki. Ma keia hoea aua uiai la o J, 0. Eve»s, kaiia aliiwahiue, auie ka laua māu keiki, i loaa a'e la he hui ulohu ana o na keiki mo ua makua.

a o na moopuua ioi me. na kupuua, iiie k<? aloha ame nui Ma keia alehele ī au ia inai ia i Ilawaii nei. niai Jtu hokele, ke kaajahi, ;uiie ka moku, a hui iho la nie na uiakua ame ka ohaua, i *hejg! ia |inai Ia iloko o eono kaukani mile ai, ua iiiki aku ua hoolilo i ka ho<>kalii tausaui a oi dala, a iua ka lokomnikai hoi o ka Makua Laui. M< kuu welina, o ku u Jvenelalu wiwo ole, j Mc ka kou olaiM, J. K. MOKUM,A[A. 'Monnalua, Houolulu, Oahu, Xo- ( reniBba 29, 1917. "