Ke Aloha Aina, Volume XXII, Number 52, 28 December 1917 — HE MOOLELO NANI -NOVELOLETA A I OLE Ka Ui Mahope o Kana Mea i Aloha A A ME -HONE- Ka Moi o ke Dala i Hoopaaia mai Kahi Mokupuni Roseriga [ARTICLE]

HE MOOLELO NANI -NOVELOLETA A I OLE Ka Ui Mahope o Kana Mea i Aloha A A ME -HONEKa Moi o ke Dala i Hoopaaia mai Kahi Mokupuni Roseriga

Ma keia v.ahl kukou e o'u mau hoii inlulii'lu e aiii iki ae ai a kilohi aku i ka mea nona keia mooieio f*'/iea aku rrei la oia, he oiaio mai na 1« o Veloleta i noho pu ai me kana kauwa a kaawak' aku la hoi iii.īi aoh' loa ana iiiea hoih'ii, e ike mau ia aku aim ka helelei mflu iho o kona j»au waiiuaka iue ka ehaeha, « ua hele hoi konā mau hiohiona wahine ui a nananakea »ne he pauku hau la, e laa hoi ka maluhiluhi nui e halii ana maluna o kona helehelena. A i ka hoea ana mai hoi i ka hi 'j kuna Hone a ine kana kauwa wahiīie opio aloha e kiola ia aku ai iloko o ka waim o ua holoholoua, uu kahiko io o Vdj>leta ilpko o kekaln aahu keokeo nani ame kona lūaui inakuahine, « like' īiie ka makemak 0 ke Kauna ame ka Haku opio Sepa,. n maloko o ka pa holoholonn inu kekahi wahi kiekie i hana ia no rm alii l me na poe makaikai e nana iho ai i n'a le'ale'a o loko o na la nni * !ike mp kfj mea maa man, i iioonoho ia iho ai o Veloleta ame kona luaui makuahine malalo o ke kiai makaala una a na kanaka o ka Haku opio o Sepa ame ua Ilaku ' nei no hoi, a ua Veloleta nei no hoi j 1 ninau aku ai i kona makuahine rrte ke ano hoohuoi. "E mama, lueaha ka manao o keia aha kanaka nui o na alii ko'iko'i o L«mabade nei V* ""Aole au i ike e inama, a oklp'u 'i'ho la na 'olelo a ua Veloleta nei jne ke kaumaha, a na alii koikoi hoi a me ka Ikou mau wahine e hoopiha pti ana i ua kahua >»ei no ke ake wale mai no hoi o keia poe wahine n ike i ke kauaka opio aihue wahine kaulana o Nova. A o ka hapa nui 0 na poe i hoea mai no keia la kainahao a ka weliweli i noho ai, oia ao na Keikialii a iae na keiki a ka poe koikoi a pau o Lomabade, ua makemake ia lakou e ike he hana hewa ka ia no ke kanaka e uiake. ai me ka hoohalike lakou e like nie" Hone ka loea hookani pila hapa o Rama. E lohe ia aku ana hoi na olelo mahalo mai wacria mai o na raea a pau no ke Kaunawahine opio Veloleta, e laa hoi kona wahine ui lua 1 liJo maoli uo i aniani kilohi mau na iia Keikialn ko'iko'i o Lomabade. A o na wafiihe nae hoi a na i»iii ke'iko'i hoopilimeai a Loma-; ba<le, ua nui ko lakou neina iu Ve-i lolofa no kona nnni wale no i kela' keiki kuaaina pupuka aihue wi&ine' o :i. M< A ko lakoii olelo pu ana iho ma ke ano makee waiwai mau no i maa iwaeua o na aliil j ,"He liewa ka ka Haku opio o Senn. he kanaka opiopio ui, a ho j mii !ii'\vali(-wa hoi kona waiwai a me ka hanohano, eia i keia Knunawahine opio lilo iho la i mea ole, O keia ae la na olelo a keia poe, wahine ko'iko'i e nemanema nei iio Veloleta ame kan'a Hone a no'na Keikialii hoi ame na keiki ko'iko'i e ae apau o Lomabade i akoako f a mai ma ua fa weliweli nei iloko o ke au o keia moolelo a ke aloha i noho ai. Aole loa lakou i kamailio iki i kahi ihea e pili ana ia Veloleta ame Ilone, aka, aia ko lakou kuaki maliuna o ka Haku opio o Sepa, me ko lakou kapa aua aku hoi iaia ma ke j mmo liooliiMU'hone, "he hi-heua nuwaviā no Koma." Oiai, he inaina loa keia poe keiki apan i ko lakou wa e nana aku 'ai inaluna 6 ua Haku opio haakei nei o Sepa, a ua lilo pu no hoi ka noho pili kokoke loa aku o ua Haku opio nei ma kahi o Veloleta o noho aua me kona luaui iuskuahine ha Kaviuawahiue Rupo i mea no lakpn e lii; riiik:iwcl-nvela loa ai. I'a ike ia

aku A» hoi e na alii keia ke'uke'u o ua [m>c keiki nei o LoJuabud<_' i ka Haku opio a la uui q Sepa, aoI« inu 'iiii uiti *ul<- !('.■ na hiohioiiā e Ikm';h mbi ana »na 11* ls ala, aku, e hiki iiiāi aua uo nae- ku mauawa e u !;t a: Ini wahn īi o na wui.me uj.au t> Utt uhi iīil' ka liau iulu in,< n« wuīmakh Walolua o ke aioha i ko iakou wa e ike j*>no ai t ii« hīoii» ui a kaili puuwai o ke teiki kua ■■wahig4>„ Rama. A kakou

i r>a > liOu h'-luln-1» e uaim aku ai no Hone a me Emale kē kaiV.*irh.*?tii?M»'or>īo ukali a lia'uwa 'liūi n' kaua wahine. oiai laua īnaloko o kō laiia niiiii poahno ame ka Tsihopli a ooho )#ir nria me laua nn k.i hoolu ohi anii hoi i ko lauu kihu uhum- iio ka hopen# w-elīweli o ha'uwai mai nna m» laua, a ke kainnahu hoi e hoalii iho anu maluua r> ua makuu kiekie «ei o ka manaoio. A mamua o ko laua nia"kaukau fftna e haalele iho i ko laua keena paahao piuinuanU kakawa u a ke aloha ole i noho ai mala!o hoi o ka

malama ana a kekahi mau koa kiai he kanaha, ua hoea mua mai la ka haku. hoohanohano kiekie Hugo Kaikana ame kana aliiwahine. Ua iwalama ia hoi he aiiaina pule uie ke aiioano eehia mamua o ke ka'i ana aku o ka huakai no kahi o ka ho'pima o /ia opio aloha e inakemake in nei e kanu ola nia ka waha -> na holoholOna i hele a piha pouo i na alii anie poe ko'ikok'i e ake ana o ka ike mai i £e kanaka aihue wahine ka'u;a:<a o Neva ame wahim» opio knuwa kokua hewa. Ua lilo i a hioliiona kanaka ui o Ilone a me ka wahine opio kauwa i mea nana e hoeliaeh tt loa aku ika puuwai 0 ka Huku Kaikaiua a īne kaua nlii whine oiai ua ike ia ak« īioi ka hioio niai o na waimaka o ke a lohi ma ko iaua luau papalina, a U£ Haku nei lioi i kamaipo ae ai i; kana muu wahi olelp hoomaiiao no na ojiio ]>aahao. "Aole i knpono keia hoopa 'I ma - ke weīiweli nialuna o olua e a'u inau keiki, no ka niea he opiopio loa olua e lilo ai i makuakane maikai a i uiakuahine hoi no kekahi Inau ks* uiaiki leiiulehu, aka, 0 ka'u e ike nei, he mea ole ke kanawai aina iloko.o ka pohai o na Alii ame ua, Moi pakaha o ka honua nei, no ka iu*>«\ maloko-o ko lakou mau lima e kalana ifl ai ke kanawai ame ke ola o ke kanaka a lakou i makeanake ai e, like me ko lakou manao eleele, īna «o ke ola ame ka naake. Aka, he awa.i'nae hoi ka manao o na alii 1 inanawa k£ hookahe ia ma \k&L. &j|ak(!>v i makeinake ai, a ina iowau ka Pope i keia la, ho oiaio, |he mau opio lanakila olua, aka nae, |na na Lani Kiekie e hookipa aloha iaku i ko olua uhane maemae a lawe ihaia ole ina kela ao nani mao."

A mahope iho o ke anaina puie hoalohaloha ho[>e a ka makua Bihopa no na opio paihao, oia ka Hone i huli ae ai a napa aku la maluna o ka wahine opio kauwa a kana aloha me ke kamailio ana aku hoi me keia mau olelo me ka walo hia nana hoi i hoohelelei iho i kona mau waimaka iuet ka ehaeha ole. ''E kuu Emale aloha, ka mea hoi a kuu Veloleta i kapa aiau aku ift he pokii iiona, aole au .e kaumaha a luuluu ina maluna' wala iho no o'u keia hoopa'i weliweli a ko iko'i i kau ia iho ai, aka, o ke kau pu ia ana aku maluna ou i keia ; hewa hookahi ma ke auo eleele loa j o ka pepehi kanaka, ua like no ia ine ka wawahi maoli ana mai i kuu puuwai." i (A oili hou aku.)