Ke Aloha Aina, Volume XXIII, Number 7, 15 February 1918 — E Hoomaka Ka Hana Ana Mai Keia Manawa Aku. [ARTICLE]

E Hoomaka Ka Hana Ana Mai Keia Manawa Aku.

I Looinao» ac a makou i ke poouianao (■ kau ae la maluna, uo k?. »>t:a h* 1 makahiki koho bal>Va aku&eia. o kakou e hiki'iuai ma ka Ai'im kū mauao <■ kft* kanawai hoonoho Paualaau o Hawaii nei, a ma Vn malama o Okakoha ma kekahi U oia nioluma i hookanwal<; ia f ko knnh--wfli koho haloka hikimnn, f* wae af na nono kalaiaina Uke i ka lakoii mau moho no na ulana like olē <; hooiiiaka ana inai kn <>īt;le mai 5 ka ahaolelo lahui, na ts<-netoa ame na lunamakainana, Aole o keia wale ae la no na hana a ka aoao I>en»oka]aka o ka wae ana i keia mau molio i hoakaka ia ae maluna, aka, o ka hana hikimua oia ,M > koho ana i na Inna nui o keia ame keia mahēle koho haioka iho, o kela ame keia kalana u puui ke terītori. O ke koho ana i np. luna nui o kela aine keia mahele kolio baloka iho ? o ka hikimua loa ia o ka hoonee hana ana f a mahopē aku na e ae a pau, a ma kekahi olelo ana ae, o ke kahua iho la ia o na

bana kalaiaina, Ua ala mai keia inanao ia »iakou, inamuli o ka ike a«a i kekahi mau hemahema o ka wa i hala ae uei, ma na mawaho aku o Oahu nei, oia no ka lawa ole ana o ka paa baloka no ka waiho ana aku imua o na mana &0110 0 na moho o J:eia ano a pela pu me ke koho haloka kuloko iho o kela u me keia kalana pakahi f oia hoin#" lniia aupuni kalana ame kulana]puhale. Ma Oahu nei i na wa i hala akii nei, aole loa he manawa a makou o ka hoomaopopo ana i ka waiho haia 0 kekaiii noho hiiia aupwß a i>ela no me ke kohō ana i na hoa lianohaiio 0 ko kakou ahaolelo ku'oko ame ka eīele i ka iihaoMo lah.ii iiia Wakinekona, ua piha mau īia a kulana paha uo ka vaiho i a «ku iiuua o ka lehulehu uo ko iakou koho nīai i na poe a lakou 0 ka »naketnake ana. A koe aku no lioi ka poe a iakou o ka niakemake ole ana T no ka mea o ko lukou kuleana ia i ioaa ia lokou nra ke knuawai, o ka wae 0 kela ame keia kauakp i kana moa i inakemake ui. O kekahi o na knnm nui 0 bo makou hoala an;i niiii i kein manno e paipni nku i n« Demokalaka mn

na inokupuni mawaho aleu nei i loaa al iie manawa kuponō no lakou « uiuau m%i ai i kekahi mau mea i m&oj>opo ok, i na poe e manao ana zaobo no ko kakou ahaoielo i kekahi mau mea hiki f>?e ia sakou ke iiana no lakou a ma ka niuuu u)>ii uiamua «<■ o ka ina«awa e ai he nianawa nui lawa 'k-Upoiio i k« Komiu* Kuwuena o ka. &ouo e hooponopoiio aku ai ia mau a pau maniua o ka wa kupono. O ke koho ana i na senetoa ame na lunaii(akafliiiyiia o ko kakou ahaolelo kuloko iho, aole ia he liilii, aka he mea nui ia, no ka luan, īnai laila iuai e pono ai i>a unt& apuu o ko kakou hookele aupuni o kela amo keia kalana pakahi iliO; :aai i»ti hoa 'hanohaiio mai o ka ahaolelu a loaa mai ai na haawina <lala no kela uine leeia kalana iho; mai na hoa hanohano mai o ka ahaolelo e loaa ai na kanawai maikai o ka aina e hoopilikia ole aku ai i na makaainuiia haahaa o ka aina, a hoonui loa aku hoi ina fea aoao o ka poe waiwai o ka aina; mai ia lakou mai ka hikimua o ua inea a

pau e pono ai lo kakou noho aupuni ana, a pela wale aku; nolaila, aole he īnea pono ka hooheiiiahema Avale anu i keia pono nui, a makou e ninao nei, lm mea pono i iia Hawaii apau e ala ae iluua mai ko lakou wahi moe ae, a hana me ka ikaika i loaa ia lakou, oi mau ia ikaika ia lakou„ i keia nianawa. ::-^fer kv UI " U o na i/ixko e* kobo ia ka lakpu nmu inoEo o ka oiiou aua mai iuiua 0 ka lehulehu? Aole anei no ko lakou ike r aia ilaila e ai na mea a pau a lakou 0 ka makemake aua ma o na kanawai i ku i ko lakou makeiuake, aole i kou ? Heaha ke kuum hookikina o ua ona mahiko i ug kanaka e hana ana me lakou e koho i ka lakou mau moho 0 ka makemake ana ? Aole auei 110 ko lakou ike, he po<* puui wale na Hawaii i ka ,lakou nutu pulapu ana? Aka, ina e ku ae ana ua Ilawaii iluna a maloeloe, a hoike aku 1 ua ona mahiko ua liiki nnii 1 ka manawa e hiki hou 010 i ke pulapu ia na Hawaii, me kc Kauahia ole makou e hoike aku nei i olalionua, e luki mai ana ka nuuit\\vy .0 kukuli u hoomaikai lakou i ua Hawaii no ka mea ua kaaka;t {((- na iuaka inai ka hiamoe «»«. . .1

O na knnawai a na ona mahiko e hooikaika ?oa noi <? hoololi ia, oia no lt« kanawai aina. Ma t<rla ian 1 aku ne-i o ko kakoli ahaolelo, «a la-' > weia mai kekahi oklo e noi ana i lahui e hoololi 1 ke ka-j nawai hoonoho Panalaau o TTawaii ruii, i Inki ai ia lakoii nei ma, ke hann <> like me ka lakou o ka .nakemak<» flna i na aupuni no kft mea aia ilaila ko lakou n«i pulakauinaka oka aina; ua holo kftla olelo hooholo iloko o ka aha senate a make aku iloko o ka hale o na hinamakaainana, ina "ka apua; o no i a mako ana, o ua kanawai nei, ua holo aku ke t> na aina aupuni i keia manawa no Wakinekona no ka hoOikaika ana e hooholo 'ia ka hoololi kanawai a lakou m a nei oka niakemake aita., aka f aole no i holo ma ia hana ana, ia manawa hookahi, aole no i pau ka oni ana a neia poe, aia wale no ka pau a ko ko lakou makemake. Me ke kanalua ole makou e lioike aku wi i ko makou poe heluhelii. e hoal» hou ia mai ana no keia ōlelo hooholo i keia kau ae o ka ahaolelo kuloko e- hiki mai oua; p ina no ka hooholo ia e na hoa hanohano me ka iokahi, aiaila, he hana maalahi loa ia iii a ko lakou nei aoao, oka hele aua aku iwua o na hoa haiiohano o ka ahaolelo lahui a olelō aku ua )>iīiki i)i;iKt ko Hawaii pou e v h('oli)H ia ap 1 «nawai aiaa, ma t J:.i litit I la mai nei o lu- jtl« i ktil*jk<» pela; malaila iho no, pau k? hanu a liauhikoa. -'i'ila makou e paipai aku u< i i k j makou poe heluhelu U'iu' kii k-.-hi h'ha o na Demok;t' i«> mai JJaxu«i a hoea loa aku i jV'iiiou e iii, <• ku ne a maloeloe maNniu e fcor m: n M iiWae, a hana ma o !.<_■ kukulu tn i: 1 Ki lapu a puui ka uif».'», u> ka ii«i- oia ka hiki mua ioa uo loa o keia hana he kalaiaiiia. la manawa hookalii, mai poina i

na oMe kaulana a ko kakou mau kujiuiiajL> o mau nei a hiki loa mai ia kakou nei i keia mau la e like ui« ia maliope nei; "Iluua no ka «« waele e ke pulu"; nolaila, me ieia manawa, hoomaka ka waeīe ana i ka nahelehele 1 haule mai ia 1 o ka ua, ua makaukau niua. i 0 keia Kualium e hiki mai auu, ka ] la <i keia nilhina, oia ka la iui- < uau o Wakinekona, ka sidcnads;n4 inna loa ( o, Ayielik* • J la . , _ - -._Li