Ke Aloha Aina, Volume XXIII, Number 10, 8 March 1918 — Hiki Mai i Ka Manawa e Kapu Ai Ka Lama Ma Hawaii Nei. [ARTICLE]

Hiki Mai i Ka Manawa e Kapu Ai Ka Lama Ma Hawaii Nei.

Mahope o ka hooUiaika j>a«aio. ole o ka poa uuikeroftke e i ka waifl®a ma Hawaii nei no na kittlehu i KaU ae nei, *■ a "Wki i leeia manawa, e hooko ia r ana ko lakou makemake, uia o ke kukala ana mai o ka Peroaideua Wilaoo o Amelika Huipuia <■ kapu kfl laitta ma Oah» uei kfVehi e uoho kokoke ia ana o »a koa o k'- aupwni. Ha loaa ka mana i ka peresif!f'riH, e hookapu i ka lama ma kalii e noho kokoke ia ana f na koa ma o ke kanawai a ka Ahaolelo Lahui o ka haawi ana i ka peresidena, mmuli o ana o na hoa anohno 0 ka manao ana o ra hoa han<fhano alaheie e hiki ai e Joaa ka la^akila 1 Tce aupuni ma keia kaua nui ma ka meplelo o ke ao nei ? he mana i loaa i k« peressderia ; e hiki .ole ai i ka lehulehu e manaō" ana e hana aku i kekahi mau hana me ka manao e kue i ke kanawai a pela wafe aku. ■ © n* kanaka apau e kue ana i keia nmu kauoha a ka perasidena, ua like no ia me ke kue ana i ke kanawai, a e hoopii ia no lakou ma ke kanaieai a hookolokolo ia imua 0 "ka aha hookolokolo, a ina ua ku i ka hew», e %au mai no ke ahewa a ke kanawaī māiuna I> ka mea hookuli, e like me ka manao o ke ka; ' nawai a*ka aha e }*>opai mai, ma £a hoopai dala paha/ i ole e hoi fio ka halepaahao e hana ai i ka hoopai. He mu mak«hiki khulehu ka hooikaika ana o kekahi poe a o' ka oi loa aku o na poe haipule e kapu ka lama ma Hawaii nei, eia nae, aole 1 hooko ia ia inau manao o ia.poe; ua hoao ia ma na ano a pau, a ma ksfi»hi manawa i lrala ae nei, ua lawe ia aku keia ninau auo nui i mua o ka lehulehu a na lakou e haawi mai i ka olelo hooholo ma J:e kolio haloka ana, eia nae, o ka mea i ike ia, ina ia koho haloka ana, oia no ka lanakila ana o ka poe kalepa lama mamna o ka poe kue a hoole waiona, ma kahi o ka okolu i ka hookahi; eia uae| aole no i pnu kft manao lana 0 ka poe hoolo waiona ma ko lakou hooikaika »na o kapu ka waiona, ua hoomau t akn lakou ma na ano a pau e kapu ka waiona ma Hawaii nei, a i ka hope !oa «o, hoi, it{t hookoi» ka hiko» nuui leo .■■■■';•/ (. : •

ptile e kapu ka lama ma Hawaii nei. 1 0 keia kuihaua aka peresidena, h« kapu wale no ia no ka manawau keia kaua, aka, o ka bila kanawai a ka eleie o Hawaii nei, oia o Kuhlo, he bila kanawai kana e hookapu loa uuu i &a lama i »a wa apau mu ksia mua e hikj mai unaj walii ana anie ka Ahahui Puuhonuu o waij, oia wuJo no kfc ulahele e hiki > ai i na Ilawaii lu.- hoauo hou ae lu lakou mai ko lakou kulana o keia wuniiwit f <; luinai ia nei e ka lama ilalo o ka hoohilahila mea like o iu ano. . Aia ma'k'a ahaolelo lahui i keia manawa, a ma ka aha senatc he kauawai ua Se»*etoa Shafruth o ka mokuaina o- Colorado, hf,- kanawai e hooliapu ana i ka waiona )iia Ilawaii anie kekahi zziau tfriton i keia manawa o ke kaua f a he eono uialāma aku q ke kaua, uin a makemake ia e heuio hou Tta lania, alaila, e waiho ia aku no o ka lehulehu ma o ke koho Laloku.anu, a ina e kaa ma ka aoao o ka poe makemake e kuui hou ia ka lama ka hapanui o na alaila, ua hiki no ke kuai hou ia ka lama, e ljke uie ia i keia mauawa, aka, ina ma ka aoao o ke kue waiona ka hapanui, alaila, e mau no ke kapu ana, he ninau a uiakou e kanalua loa nei i ka loaa ana o ka hapanui, ma ka aoao o ka poe kue wajona, ziō ka mea, ua hoike ruai ka hopena oia koho haloka ana ma kekahi inanawa i hala aku uei. ► Ma ka manao io o ka poe kue waiona, ina no ke kapu' o ka lama, e emi mai ana na hana kalaiiua o kela ame kc.ia ano, a uo ka mea, walii a lakou, mai ka lama mai kela hana kalaimu, e laa ka 'pepehikanaka, ka hou pahi anie na ano hana kalaima like a pau, pau pu me ka ana i ka noho ohana ana ma na hoiue, mai ka lama mai i ala mai ai ua oki malo "lehnlehu a pela wale aku, a wahi hou a lakou, e hiki mai ana i ka manawa e ike nui ole ia ai ua kanaka maloko o ua halepaahao e nui ole ai ita hihia imua o na aha hookololeolo o kakou mai ka aha apana uku a liiki i na ahu kaapuiii, a maluna ao o na uiea apau, e hooemMa mai.ana.ua hoolilo o ke aupuni ma o ka malania i ua paahao amo ia inau ano like, no ka mea, ua iko la kela inau haawiua uia mokuaina, «010 he lama

aoh- hoi aku o na kane mai ka hana aku mahope iho o ka ohi aua mai i ka luhi o ka hooikaika ana no ka hookahi pule holookoa, a hoolilo ia aku ka o ia luhi i ua hale lauia, a hoi uele aku.la i kauhale', oiai i> kau mai aua maka o ka waliiae nuiv ka ohana ktiki i ka I makualuiiK' o ku hoi aku Uie kekahi imuu meu e pouu ai ka noho ana ohaiw una, eia nae, aole pela ua puehu aku la ma na kihi ka luhi o ka hooikaka ana, a he nele ame ka hoaa ka mea e hoihoi aku no kauluile, a ma ia ano i m/inao io ai lea poe kue waioua, he maikai ke kapu o ka lauia uia Ilawaii uei, oia wale uo ke alahele e loaa ai ka noho aaa hauoli aiia i kekahi phana a mau ohaaa paiia. Kai hiki koke ole iiiai no paha keia hookapn waiowa ma Hawaii i keia iuanawa, iua aole ke kaua; aka, o keia kaua nui ka mea uana i hookikina aku i ua luna aupuni e hooHi>u koke ia ka waioua ma Hawaii, e like me aupuui o Europa, ke kapu o ka lama ma ia mau wahi i hiki i-keia manawa aole he ia o ka iama e like uie ka maa mamua aku uei. 0 kekahi o ua o ka hookapu ioke ia oka lama, oia pau nui o na mea ai i ka hana ia i ( lauia, iio ka mea, mai ua mea ulu mai e hana ia ai ka lama, mui loko mai o ke kuliua ame ia ma.u-mea ano like; nolaila, i ke kapu ana o ka lama, e koe aua ia .mau kulina mai ka lilo aku i lama, he mea waiwai ole i keia mauawa o ke kaua, aka, e hana ia aku aua ia mau kuliaa i kekahi mau mea e pono ai na uiai o a o o ka aina, oiai eia ka aina iloko o ko kupilikii ame ka lehulehu, aole ia he manawa e Iu walo ai uu mea ai i na mea ano ole. * Ma keia mauawa i hoala ia mai uei ka niuau hookapu waiona, aole lie lohe nui o ke kue o ua poe kalepa waionu, e hooikaika ana no ko lakou pono e like me ua manawa i' kaahope aku nei, ka lohe ia aku kanaka ko lakou ma ka ah&oieio lahui e uulia a e hukaka «eua *o ko lakou pouo, aka, ma keia haua ana, aol» loa he leo o na kauaka kalepa |W-aioua, ,o ka oi loa uJku o na hale haua waiona, ua hamau loa lakou, jUO ka mea, ua uiaopopo ia lakou aole e hiki ia me ka

nui ke heie aku imua o ua iioa o kē. uliaolelu laiiui uo ka kooikaika ana i ko lakou iuau pono r a no ka mea, iie pono wale «o ia uo ka poe kakaikalu, ka aina mai o a q, & o ka pouo o V aiua ame ka leliulelm ka mea, uaua mua ia maaiua o »a mua a pau, ft iuaiiope ko ka poe kakaikahi. , Ala ka olelo laula ana ae, ua hiki mai i ka uiauawa a kt> o hoo-; ponopouo ai i kp u«i; lawa ka uoho uhauiia aua o ke kanaka, ua; oi aku mamua a ka oiea kupouo, & uiauawa keia uo ka hookupouo hou ana a*i i ke kauaka niai kona ano nuui a i ke, ano hou, ola hou, © Jioho huuoli ai ke kano, ka wahiue, ame na keiki,, e uoho ulakoiako • > ka noho aua hoiue aua e loaa, mau ai ka ai hoolawa ai i ka| oiiaua, e hiki ai k« ho%(Su aku mej na wahi lote juAjiuac kupono, a uialuua ae o na, mea he hau-! oli ka, hua e loa# «uai au% i ke kapu «ua o ka aole hot e iike uie ( ko keia miuuiWia ha auw*j ame ke -' | * ,