Ke Aloha Aina, Volume XXIII, Number 14, 5 April 1918 — He Manawa Kupono Loa Keia No Ka Mahiai [ARTICLE]

He Manawa Kupono Loa Keia No Ka Mahiai

I olelo m la makou i kela poo ewoao e iaa ae la m&luna, mamuīi , 0 io makou ike ana i kekahi manao | ' o ka hoolaha ia aiia ma ka nupepa nat»u Awal»jtaika o mau la akuiiei, oia ka hoike.na ak» o Linekooa Eliwai i kona inanao i ke komieina o na mea ai Ohilel, e haawi no oia (Linekona Eliwai) he iwakalua kwmamamlima meu eka aioa no ka 5 ka poe e makēmake ana e m&hi i ka lakou mau mea e makemake ana e kauu, i»e ka haawi pu ana aku i ka wai a me ka palau ana i ka aina. Aole he mau uku hoolimaliina no kei» mau aina, aka, e kanu ka mea e makemake ana e mahi i kana mau mea kanu, a hiki i ka manawa e oo ai o ka hookahi hapaha ola oo mea kanu, oia ka ka mea nona ka a'na. 0 keia uiau aina a Linekona Eliwai e manao nei e haawi aku i ka poe makemake mai e no ia ma kela aoao aku nei o Oahu nei t ma Waiahole a me Waikane, !be mau aina i kupono loa i ke kanu ana i ke kalo, laiki a me na mea kanu e ae, he mau aina no hoi i kanu ia e kekahi poe Hawaii mamua aku nei, me ko lakou uku ole aku i kekahi inea no ka mea nona ka aina, aka ua kanu ia poe a lawe ae no ka ai e like me ka hiki ia lakou ke hana; a i keia manawa k"e waiho wale' mai nei leela mau eka aina, aole he hoohanaia ; uo la kumu i manao ai o Linekona Eliwai e haawi aku i ka poe e makemnke mai ana e mahi. Aole wale paha keia o na aina e kupono ai ke mahi ia, aka ; he nui. no na aina aupuni e pono ai e mahi 1 keia manawa, oiai ke pipii loa mai nei na mea ai iluna, e hiki pono ole ai i ke kanaka ilihune ke hoolako iaia u me kona ohana i na mea e oluolu ai keia noho anā honua ana; nolaila, he manawa maikai loa koia no ka hoi ana aku i kela man eka aina i haawi wale ia mai la me ka uku hoolin\alima ole, a he me/i pono no i kekahi poe ofeoa aku ka hele ana e noi i ke komieina o na aina aupuni e haawi mai 1 kekahi mau aina iu> ka malii i keia manawa o ka pilikia. a luakon e manao nei a'Ole ke komiaina <j ua aina anpuni e hoole mai ana, uka,

e hāawi mai wl i ka mea noi, e Eke me kekahi m&u Hawai'i e mahl mai uei i k'eia māu la a mamua asu hoi mahope aku o ka TTome Lunalilo ma Makiki, e ulu mai nei ka kkou mau mea kanu, o ka uwala o kela anie keia ano me® like, a i kfi 00 ana, lawe ae no lakon i ai no lakou iho, oiai he mau malama pokole wale no, o ke oo no ia o na mea kauu. Ke manao nei makOu he mea pono i na poe e hana nei ma ka uwapo ka lawe ana āe i kekahi o keia mau ainS e haawi wale ia mai nei no ka mahi ana, mamua o ka pipiii aku i ka uwapo i keia mau ia, a no ka mea eia ke maloo loa aku nei na hana o na uwapo i keia mau la, mamuli o ka lawe ia ana aku o na moku nunui na lakou e] hoolako mai i ka ukana e hiki ai ke j hoohauaia he heluna nui o na kana- j ka haua, aka, i, keia mau la he ka- j kaikahi loa na wahi moku e komoj ioai ueī i keia awa, ia manawa hoo- j kahi aoie lie nui o na wahi ukana o j ka inoku e komo mai ana, ma ia ano ua hiki ole ke hooiawa ia nu kanaka a pau me ka hana. e hiki ai ke loa$; ke dak a u»e <lala e loaa ai na mea ai a uie na uiea e aku e pono ai ka ohaua. mau la no koe, a laweia aku na moku o lapana e ki-j pa uaai uei i keia awa e ke aupuni j Amelika, no ka hoohana ana ia mau moku no ka halihali ,koa wne na, mea e ae e pono ai k§ impuni ma keia kaua; a.iua noka hiki io mai o ia manawa, he keu a ka pilikia maoli o na poe e hana uei ina . oiai, he heluua nui o na e pipili nei uia ua uwapo' no ke kaukai aiia aku ilaila e loaa ai ka pouo o keia uoho ana. He oiaio no paha ia i ua la i hala' ae n<;i, aka ? aole i keia mau la, o kaua nui o ke ao uei; uolaiala, aole he mea pono i ke kauaka ka hoopalaleha una, he uiea pono e paa . niau ka liina i ka hana a i ole pola, pilikia no ka noho ana o a o ka oi loa aku o ka poe mau 1 ohana ko lakou } oia ka wahiue, kei(ki a }M'la wale aku; nolaila, e ke he mau wahine ka oukou a keiki, he mea pouo ka me ke akahele i kau uiea ai no ka pono o kou ohana ma Jyi

oia ka ma 'na ano a pau e biki &i f&se ke h<Sōfawa aku ia hkōH me nk mea e pono [ia, a e oluolu ai lakōu; o ua hana uei, oiu ka liele ana aku e "hui rne Linekoim Eliwai, no ka uiuau ana aku i kela inau eka aina,. a hoike aku i kou makemake, nou kekahi o kela mau aina no ka mahi ana. la manawa hodkahi au e mahi ana i kela lūau aina, ua hiki loa no ke hele ma kahakai no ka lawa ia ana, a hala no ka laj a ina no ka nui loa aku o na mea e losa mai &n& ta oe ma ka hele ana i kahakai, ua hiki no ke kuai aku, a loaa no kokahi mau kenikeni malaila, a i ke oo ana o na mea ke ola, no ka mea ua hoohua mal ka honua .i kau mea o ke kanu ans; aku, a hauoli a manao o ko kanaka mahiai; o k© kanaka hoopa}«leha, e nana wale mai ana oia. Ke kanalua ole nei makou i ka olelo ftku ? mahope 6 kā hala ana o hookahī makahiki i kekahi kanaka o ka hoomanawanui ma ka māhi' #na i ka aina i liaawi ia kku iaia no ka mahi ana e Klo ana oia a me kona ohana i kanākā hauoli loa, no na hua ohaha a kona mAft lima o ka hooikaika ua like no ia me ka olelo ana ae he lani Huna, Ee honua ilalo. ' . ■ &*" Maniiia o ka hooki mau manao, ke lana nei makou manaō e lilo' ana keia ipau manuo alaiai, i tti6a no kekahi mau Hawaii e lawe ai a a ina ua hooholo oe, e hele ak]ilf hoike ia Linekona Eliwai i kekaKl mau eka aina, ua maopopo no ia%t)kou kona kcena f hele pololei aolo he poo ftana e ina na ano apau. «a noa ia waH he alahele na Kaahupahau.