Ke Aloha Aina, Volume XXIII, Number 45, 8 November 1918 — Na Hana Koho Balota ma ka Poalua nei [ARTICLE]

Na Hana Koho Balota ma ka Poalua nei

Ma ka Poalua nei i hala aku la, i liaawi iaai ai na mana koho baloīa i ka lakou olelo hooholo xoa o «a xsuiho i koiioia jjo na kuluna liko ok, mal ka ehh i ka aliaolelo lahui i Wakimikoua, Suuutou uuifc iia luijfli£iakaaiofljiti o ko kukou aUaoldo kuloko, lua o na Lalota k 0 kela aine keia kanaka i loua ka mana koho, be inea waiwai iiui L.Ol 1 haawi ia mai me ke kwriU kuai ole 1 ko Hawaii nei mau makaaiuana. Ma Kenam olelo ana ae, ua likel ua mana koho balota ine na kiure e hoolohe ana i na loio 0 na aoao, a eiua oia n'a moho, a, i ke kaa 'ana aku i ka lima 0 na kiure, ua haawi mai lakou i ka' lakou olelo hooholo mahope 0 ka noonoo ana me ke akahele. Ma ke koho balota i hala aku la, ua haawi ae na mana koho i ka lakou olelo hooholo e haawi ana i ka„ hapanui 0 na moho i ko kakou ahaolelo kuloko i ka aoao Eepuhalika no ka hana ana taai i mau kanawai maikai a pela wale aku, oiai no nae, oia aoao po ke noho mana ana i_ na hana hoopouopono i ko kakou mau kanawai no makahiki lehulehu hala aku nei, a haawi] hou ia no ia lakou. Ua haawi pu aku na mana koho 0 -īīawaii nei 1 ka lakou olelo hooholo e koho hou ia 0 Kuhio i elele mai Hawaii aku nei i ka ahaolelo ma Wakinekoua no elua hou makalnki e hiki mai ana ka piha; ana hoi 0 16 makahiki o ko'na kohoia ana i elele mai Ha- j wau aku ner. / hala aku la ke koho ba!ota, a he nookalii mea nui o ke kau aku 0 na inaka o 11 a mana koho e hanaia mai na mea no lakou e pono ai ma o na kanawai e hooholo ia inai aiiā' e ka ahaolelo kuloko 0 kakou nei, | ke noho mai ma ka Poakolu ekolu| o ka niahina 0 Pepeluali 0 ka A.; D. 1919, e hiki wai ana. j O kekahi 0 na kanawai ano nui; a ka flofso Demokalaka i makenuike | e hooholoia imi keia kau aliaolelo e luki inai ana„ oia no ke kanawai j hanako «0 na poo lawo aina| hookuonoono mai ke 'aupnni aku,| ka nmau hoi a na !Demokalaka i j

j>aio_ai me ka ikaika e hoike ana i ilu maua koho mai Hawaii a hota aku i. aka, aole i hnololio juui na uiuau iu laau ao aiui, oiui hu iMax ia e hoopomaikai a kokua i>ui uku i na yuu me-a iawe aiaa, ke kahua 0 ke kuokoa 0 ke lf«nnlrp mai na umii ana a na poe waiwai 0 ka aiiia. Me ke kaaalua ole makou e hoike aku nei i ke akea, aole loa he manawa e holo ai 0 kfi] a kanawai waiwai nui, a no ka mea, ua kohoia na poe e kakoo an» i na. poe waiwai o ka aina, o ka oi loa aku 0 , na poe he mau hanako ko lakou a pela hoi me n a poe paa mahele oia mau hanako, a ma ia ano. aole loa he manawa e holo ai kela kanawal ma ko kakou ahaolelo kuloko neij ma keia kau ae* liiki mai ana, uo : ka inea he mea hoopoino aku ia 1 na hanako 0 na poe i kohoia iho nei, a oia ko lakou mea 0 ka holo 1 ana e kiai i ko lakou mau poao . iloko 0 ku ahaolelo. Aole paha ke kanawai hanako hoaie mea hoopomaikai nui aku 1 i koho o Oahu nei, no ka mea he nui na poe mea aina aupuni nia na mokupuni mawaho o Oahu nei, e iike me jHawaii, Maui ame Kauai, 0 lakou na poe e hoopomaikai nui ia ma ia kanawai, aka,' ua hala aku r ka manawa he manawa loihi loa ma keia mua aku e hiki ai e holo ia kanawai maikai no ka pono o na poe ilihune. I hooiaio ma ko makou aoao, no ka hiki 019 e holo keia kanawai maikai j oia no ke koho Ūou ia ana 0 Kiliniwoki i sonetoa inai Oahu nei, ka makou 0 ke kanawai i holo iloko 0 ka aha somUe e noi ana i ka ahaolelo lahui iua Wakiuekona e hoopau ae ka huaolelo "25" mai ke noi ana aku 1 ua aina aupuni ke kauawai hoi i inake i ka hale o na lunamakaaiuana, eia uae, me ka ike no o ka elele Ivjiliio ; ua make, aka, hookomo no |nae oia i ku ahaolelo lahui ma Waj kim-liona mamuli o ko noi ia aku e kekahi niau mea kakaikahi, oiai no : 'Kie, w;ihi aua he elele oia I iu] ka lehulehu. aka, aok ioia £ | h«v>)ohe 1 ko ka TēTiuTeh.u leo, sfea~ j kokahi poe kakaikahi ksftia e hoo-

iohe, nolaila, i pau k<4a huaolelo 0 "20 inoa ma ke kanawai aina nxa keia mua aku, mai mihi iho oukou, a uo ka mea, iu> milu inake ia, ua hala kn' niauawa kupono, ua hai ia aku ka lohe ia oukou i ka pono, eia nae, aole i hooloheia maL Ia manawa hookahi, mai UWQ na mana koho, ke komo nui mai na Pake i loko 0 Hawaii nei ma keia mua aku, no lakou ka heluna 0 80,000, a i ka hoi ana mai 0 na keiki i lawe ia aku i ke koa e loaa ana ia lakou ka hoaa ,i ka hana no ka mea ua piha ka aina i na limahana emi a 0 ka hana pono wale no naa ka lakou aoao, o ka hana aku e I'Vp- me na |Pake no ka uku haahaa loa e hiki |ole ke hoolawa i ka ohaaa, a i ole, e holo hele wale no ma ,na alanui. la \va hookahi, e piha na mahiko i na Pake, a pau mai na Kepani na uapo e hoopilikia ia i na Hawaii, kahi no e loaa ka hana i kekahi hana nui 0 na. Hawaii aka, me ke kanalua ole, 0 hiki mai ana ka la e laupai aku ai na uapo, a hooneleia ia mau hoo~ kahi mea a na mana koho e kau ai ka lakou nana ana aku, oia no ka hana ia mai 0 na kanawai e pono ai ka poe ilihune, aole 0 ka poe waiwai, aole o lakou manawa e pilikia ai, no ka mea, ua nui ka lakou, aka, 0 ka poe ilihune, a L hana ole ia mai, mai ahewa aku no ka hana ole ia, no ka mea, nau no i kokua aku e hana ole ia mai ia kanawai maikai ma o kou halota 1»; aka, iue ke kanalua ole makou e hoike aku nei i ke akea, aole loa e hooholoia ke kanawai hanako hoaie no na poe lawe aina hookuonO' ono, oiai na Eepuhalika 0 noho ma-. na ana i na hooponoono ana i ko kakou ahaolelo kuloko ma Hawaii nei. V ' ; I