Ke Aloha Aina, Volume XXIII, Number 47, 24 November 1918 — Nui ka Hauoli o ko ka Aina o ka Ehaeha, Mamuli o ka Pau ana o ke Kaua [ARTICLE]

Nui ka Hauoli o ko ka Aina o ka Ehaeha, Mamuli o ka Pau ana o ke Kaua

Kalnupupa, Molokai/ jSTov. 12, '18 E 3rfr, LunaLooponopono: Aloha pumehana lioi kaua: E oluolu oe aine ka Elele mama a kaua e aiiai aku ma na kapakai o ka aina aloha o Hawaii, mai ka hikina a ka la i Kuinukahi a pulelo loa aku i ka mole o l e o Lehua, i na inea hou o ke kahua ma'i o Kalaupāpa. He nui walo na mea hou o Kalaupapa nei, aka, aole e hiki ia,'u ke huai pau loa aku i wu, aka, e hookaulua iki paha a kekahi wa okoa aku, i noko aua iia kini inakamaka o kaua I ka hoonuu a mamae. ka iwi aoao. - 0 ka mea hou ano uui wale uo a'u e hai aku oe, oia keia; ila ke kakahiaka nui wale o ka la i rifihinei (Poakahi), mamua o ka iele aua o na manu mai ko lakou mau haka mai, ua ikeia aku Ia ke kauka o ke kahua mai nei ma koiia kaa e holoke ana iuka i aki, a i o ianei, a ia ka ninau oilo ia ana ua haiia mai la ka lolio liauoli, pau ke kana a uā o mania." B liko me ka anāpu āha'l' ka uwila i ka wa o ke anoano liu!a o ke ahiahi pela iho la no ka pahola au« aku o ka lono hookalakupua me ka hikiwawe, a einoole aia iia kane, ame na wahiue pu nohoi e puuluulu ae anu a puuliiulu aku ana, e lulu lima aua, hipahipa huro ana., Oili mai la nohoi kekahi poe me na aahu i hawele pu ia iho me na kahakahana o ka hae aia hoi kekahi poe ma na otomobila me na kaula kaui o uwe hone, aia hoi na keiki ui o ua aina kamehai nei maluna o ko lakou mau lio, e kainepu ana ma na alanui, e hooho ana me na leo o ka hauoli "tJa pau ke kaua ? a ua haawi pio o Kelemauia." Ua kani-ke mai la nohoi na bele o na luakini ekolu e ku nei m oiai hoi ka hale wili poi e hoike mai ana ma ke kani loihi ana o io)ia oeoe "aole he a poi ana iloko la mau hOra. w ■<. 1 Ua haiia mai la nohoi ka lono ua makemakeia na makaainana apau :

> e akoakoa ae ina ka Hal| Hoolaulea o Kalaupapa, m k« 'komo pu ! aiia. aku ma ke kai huakai ke ]nTti ■ aku i ka hora 12 o ke awakoa. Ma- ' liope aku o 3ta hora 9, wa lioo- ■ uiakaukau ia no ke komo ana aku 1 ma koia kai huakai hauoli. Mai poiua ka hoi ia'u na makupo o ka Bay View Ilome. Qia iioi keia: Aole i iiuliu loa mahope iho o ka laha aaa aku o ka lono hauoli uaa na Mhi elia.o ke kulanak&uliale nei, a oiai nohoi e liuikau ana na Qtomohila me na lio poe liele . wawae nolioi, ua ikeia aleu la ke kuoe hele ae a kekahi kaoj> kanaka, a i ke kilohi pono ia ania aku eia ka o ua poe keiki kiJo,upku nei o ka Baj Yiew Home. ana lakou me ko lakou mau~3p£ka i ka lewa e irai liele ana i alii o Keleiaania, no. ka mJlS|a loheia mai ua lele ua kei^l,|Ow ka mokulele, a aia paha kalii l auwana ai, b i k.ou mea ola : Aole i. limmi, « iii j na laau ohe lima, eia nae aole *Bai hele aua ma ke &lap.uf/ JTsa jpoe niaka.he kuia ka jpohaku; o lakou nei aole.'^^ūikui lima no kekahi makapo i^kekaK a na laua no e alakai ia |aua"iho, aole nae he "poholo iloko o ka lua," Ua huhewa iki palia ka palapala— pehea la? Mamua ae o ka hiki ana i ka hora 12, ua akoakoa ae la na makaainana u:a k Hale Hoolaulea. tJa kaa ka hoonohonoho āna i ka huakai malalo o ka ilamuku o ka la, oia hoi o John Kalama, Esq. ; a inalalo o hookolo naauao ana ua holopoao na hana o kē kai huakai. I ka wa o ka hooinaka ana o ka huakai ua iho mai.la kamalii o Kulanihakoi me ka lakou ma umea iniiniki i ka ili, a ua hoomau ka lakou iana pela a hiki i ka pau ana o ke kai huakai, aka aole i hopo iho ka poe Uoko o ka huakai, ua hoomau a hik?

i ka hopena. Oi kani mai ka pahu u ka Bana Puhi ohe a Prof. Kuhlmanu a palalu ke kani ana o ke pahu liilii, lele a nalowale ka polieo o ka laau o ka pahu uui, aka, aohe no i kuemi hope ia iho. Oiai nohoi ka huakai e nee ana ma na alanui, aia nei malalo o na hooponopono nn» a ke alii kipu o ka la, oia hoi o Kapena Caesar Xasciniento ) me ka eleu. Ma ka po ana iho ua malamaia, he halawai ma ka Halo Hoolaulea, iualalo no o na h.ooponopono ana a ku Ilamuku o ka la. Ua malanmi» V' inau hiineni he mau hookjizti pila nohoi, a he hoikeike Hmahei na kekahi opio Pilipino i hooliloia mai i kupa no onei i keia mau la koke aku nei no. ona mea apau i lawelaweia no keia la aole no ia e hilH ke hoopoina koke ia. He mau kii onioni uohoi kekahi o na la kulaia i malamaia ma Kalaupapa nei i hoikeikeia inai i ka po, a iie ku maoli i ka iiani [ ka najia f ana, He iulakekahi i malamaia, a i ko'u iho aole no i emi Iho ko onei iaau keiki aa, kamahine malalo o ko Hoaolulu poe, ma ke kuini .paka-na ana. Ua kaheaia mai nohoi kou mea kakau |Oei e hai aku i kekahi mau ,e pili ana i na hana o ka la, a u» h-ooko aku elike xop kaf hiki," "I ka ninau ana i n& ( iamaaina ua hai mai ka lielu ekahi 0 ke ohohia a ike ia, oiai Hoko .o ka wale uo ua hulopouo na Imna apau i makemakeia. He nani no na liaiip o na Ia kulaia i.hala, aka lie loihi hoi ka maaawa o ia e hoomakaukau ai. 0 kau mea kakau nei kekahi i komo pu .aku, iloko o keia mau hana apau 1 Ia me ka hauoli o ka.Joa.au, Ke mauao uei au ua lawa ko ka.ua hoinaii)au ana o Mre. Lunahooponopoflo, aka ke haawi e aku nei no au i ko'u maKalo ia oe no kou oluolu ame kou lokomaikai mau. Me ke Aloha a nui, ' j. m. b. ;