Ke Aloha Aina, Volume XXXIV, Number 18, 9 May 1919 — Ke Kulana Kamehai o na Moho Loio Kalana o Oahu nei [ARTICLE]

Ke Kulana Kamehai o na Moho Loio Kalana o Oahu nei

I Jka injh una aku a nmleaikai, aie |k<; iwueai; ole ko olelo ae; aia aku ! ,,ia k" iie papa konoe okoa kaj i wmlio mai ai. { . lh- kii liuulek* aka iioi ia « hoojhej jo i ka uoonoo o n&nnana koho, |a iiL- aia, iua aku £t hoea iaaij a | i k«,u«cj; pu'-nei palia i ftei mm lla penel; | '"-Mai koho oukou h-Wm. H. H<'cii. a iio ka mea, iie a, he nn'ii ct al. O wr inn 11 «la, oia ke iihole ti;iii;i <• )ioohf i ia onkou u nu īuana k'iiin: i:i hf īuaw oloto a'o ku- !""} f»*, « »« ka opu aloha. Aka, })*■ maii olelo ia na ke kauaka iioonoo knjiono oie; a o ke a'o Kujtoiio wale no o imaheo ai kakou, <: na Hawaii. Kc īulii: uukou )a nlau ao ia aku, iiuiia am!.ic uku tiv, a ruai hoiuo i ki/la a uif kfia, aka, mai puui nae m uiau ao, o pil.ikia kakou, Mi' k;i oinio umkou e a'o aku nei, tiok- loa lie inoho a k-a aoao Ropubalika (j u.aka'u loa tK-i, o Wm. 11. Hwii hookalii wale iho no, uia nei kiiiaua. Oiai, o kona kulana Hawaii oiaio, kona paa ana i na kulana oihana a'upuui' ]>oo he lehulehu i paa ole i;s e kekahi Hawaii oiaio nie ka olf. Ko<- wak' ilio no o Alr. Kepoikai i. Maui, ina ke ano h« ]>uuku no ke Tt-i'itori 'i llawaii nei, a me J. W. Kalua o ">Vaiinkii ; Maui ?to, ma ke auo lii- lunakanawai kaapuni no ia aj>aiia hookolokolo. —lli-Ko'v> a <. anoane e iwakaluakunialiiiia ac nei makahiki i hala, a ■me'ka «•](•]«■ alii j. K. Kalanianaole. 0. ko na i.iioa mua pii ana mai i>at', ua iko kakou. i kn laua emi ami no. i paa ai ka puka no na Hawaii. .'Mai.i-a W9 mai a hiki iho 1« ia Wiu. 11. Ht < ii. i hpino. hou ai ka puka, e 'iko.hou'ia mai ai o na Hawaii. f A o ka liawaii oiaio hoi nana i jkaīkai aku ia kakou e na Ilawali, n ji]j wni liko uio ko kakou mau hoa jlahi!i haole; ma ke ana kai liko e ka naauao. A o kuikai ana hoi la kakou <■ na Hawaii, ma ke kulana kailike mai ka ī.oio Kalana mai no ke Kalana <> Hawaii. Ka liope I.oio Kuhina no ke leritori o llawaii, a he Luuakanawai Kaapuui no ke Teritori o Hawaii. N'olaila, o ka kakou haiia kuponi wak iio <■ na Hawaii i aloha ia Ha u -. t ii Lahui, e koho me ka lokahi, iaia i uei kau, a hmikil i Loio Kalana, uo ke Kalana a Kulanakan hale o llonohilu nei. [■] hoonuiu aku kakou o na Hawaii i kona pii ana ilmia;'niai hoololu- iki owkou i na leo alapahi e ~V, ai; aole e koho ia Wm. H. Heen | Mai koho oukou ia Wm. B. Lir ! nl or ( pololei mia p ia ia) oiai. aia kona mooielo o ke kai piwa lenaloiia oki mn ih ke ku niai la; he pololei ,ok'; poiio no o waihr iaia. A iuu hoi e olelo ia tnai ana on kou; e hooikāika kakon e koho i* JC. v;. Askford I I kn |iuaat.na, he pelo '■■■ kela. | Oiai oia ka nu\nao, ina oukou < |p«ni ana. a kakoo io oukou a lana Ikila i nei kaii o Ākopoka, o ka ha |nK» aw« «o « o Wm. H. īleen i no ikoho nnui. «k» I» « A - M ilaio K«l«tia »> i> o" 11 "

iika, u ju« U. U'. o ka itu--UwuoikiiiaKa, a (/u&Ou i pnm aku Ut. ' ' f uiaila, i k» imu' ni| «ka, e eim ana un Uei>ubahlaL i &ti£oo mnL la. ,a '-• vv • % o|«i kumu lioi o Ka iiauie xiio la^\N r n| ii. JLieeu, o £;i aoao Ueiuokalaka. ] la iakou aia i eioi aiu la; oia ka vr<i a pepeiu ai o ua poē ilejptibalika <tJa ia U. W. Akepokf | a puka aku la au o i M. Browtt. { £ia hou uo ia iko 'jL lakou ala, i Moi uiau lu, aia he puuw o na JRepiiUilika, k«;;.ku mau ne| e kakoo ia U'w. li. Lyruer; a heplulu o ku nei tnaboi>e o A. M. &royfp. 0 ka puulu mahg|)| o Wni. B. Lymer, a me ko A. K; Brown jfoe, a koho me ka loka|i ia A. M. Brown a o leo A; M. Browu puka no ia, a haule no o 0. W. Ashford. 'Nolaik) eia kaV ifie ; a e nana iiiai he inoa 16ipono io no o C, W. Akepoka o ££ aoao Denu* kalaka, me ka hana ■ nae,' ina aole i holo pu mai n«| rae ¥m. Iī; Heen. ' • -> I A nolaila, i ke ku mai uei o Wm. H. Heen e ālnafti i ke kulaina Loio Kalana no ma ka īa6ao Dctaokalaka, ua aku oia roi ae o ka maikai mimua o C. W; Akepoka, IVla iho la i* lilo ai o Wni. T£. : lieeu, oia ka Loio Kalāna kupono, |a oi ne o keia mau Loio Kalana f>ha e aiualu nei i keia kulana." Oia pu iho la ng a na loea Kalaiaina Repubalika e weliwnli nui nei i nei kau no keia krilana Loio Kalana, no ke komo pū ana niai nei o Wm. H. Heen a holo pn. - Nolaila, o ka ninau'Loio Kalana o nei la e ku nei. Aole ia he ninau aoao kalaiaina, e manao ai kakou, a ina ke kanaka a ka aoao i waiho mai ai, iaia e koho ai, pela pu nie mt kulana e a'e. E hoomanawanui iki kakou pela. a e lawe mai, a e kukulu mau i keia uoonoo. "I kanaka kupono," a e ninau i lir>. "Owai ua kanaka ala?" Plu kakou e ike mai si, he kuleana hoikeike mai ko ka aōao i k« kanakn, a he kuleana wae ko na mana koho. Aole loa kakou i ike iki ma k< kumukanawai, a me na kanawai ( ka aina; e hoopai ia kekahi kana ka no ke koho ole ana i ka moho t ka aoao. 1 Xolaila, e na Demokalaka i haa lele i ka aoao i na wa i hala ae niei ina i oe a nuha, no ka pololei ole o ua aoao aia. Alaila, i na alakai no oe a me "w Luna nui e huhu ai, aole i ka ao ao, oiai, aole i makemake ka aoat pela oia e hoohana ia ai, aka, n« lakou nei wale iho no ia ano han? pauaka. He maeniae mau ka aoao kalai aina i na-wa apau nialalo o na loina alakai kuntu, e hiki ole ai ke ne roa ia. Ke nalo aku nei ia oukou, eia ibs' o Wm. H. Heon, li<*d|*o naauno hoopono. i paa i na oih«asa like ol» me ka hanohano a me ka poloki he moho Loio lealana i »«i kau iw ko aoao. Kolaiia, hnhu a mihr ae |»o oe iī Vakon; mai hoohemahapia uao W ko koho ana, i 'nei ko»> mna iho if Wttt. H. Heen 5 Loio Kalana na ka kou. , f la oukou h!ai, e I)smokalak . oiaio e noho pololei A®i i na kal*

ju, naai ae iki oukou i nei kau, e laawi i ka oukou īiiau kakoo aua i katu m#Ko okoa ae, ia Heen wale iho no. Mai lelele oukou laao a maanei, 5 kofao ai i kela a i keia j o ke kuīiu Mi ia o ko oukou lānakila ole t n« kau «pau, e koho i ke kanaka iupono, o ko oukou aoao j aoie i na tanaks kupoao ole, a o_ *ua kanaka ila, a Wm. H. Heen. Nolaila, © aa Detaokalakaj eia ißai o Wm. H. Hoen, he i&oho Loie Kalana no kē Kulanakauhale, a Eal«i» 9 Uoiwlulu noi, na ko aoao i wi.lwu. ia ko oukou mau*baloka n<Sfia, a nona "wale iho no, Mal iki oukou i haloka bo kahi awiho e i" puka a laaakila o Wm. H. H«en i Loio Kalana, na ke Kulanakauhale, a Ealaiaa o Houolulu aei i nei k«u.. O koaa knakila, oia kou hanohaqq tf fe'©emoka3aka oiaio - y . oiai, he kanaka i maa ka noonoo i na hookele oihana ana o ke kulana mae» eaae. ku mai nei ka moolelo o kana Hmu:tavela"H'e oihana, o na Wa i ha* l% mai# ka hoike a ko lakou mau buke moolelo, a hai mai/ ua paa is *rtau 4>iha»ft e Wm. H. Heen, me ka Hawaii oiaio, he j>utf wai i piha me ke koko makee lahu: Hawaii oiaio maoU, ke kau leo aki sei, Ke hiki mai i ka ia koho o Mei 17 iho; a ina he aloha oiai( kekahi iloko ou no kou io, kou iwi a me kou koko, i ulu e kupu ilunf o Hawaii aina, Aiaila, e heie pololei oe, a ka pa hu h«(lok&, nana oe me ka pololei lahi i kau ai o ka inoa o ¥m, H Heen, a # hookomo pololei oe i koi haloko iio, ka lanakila o Wm. H Heen. Oia wale iho no ka moho iwaeni o nei. mau moho eha e alualu nei keia kulana he Loio Kalana, e ha noHano ai oe e ke kanak» HlWi. Ke kanaka hookahi wale iho n< ia e haaheo ai o 'na makaainana < ke aupuni Kulanakauhale a kalam o Hoaolulu nei, ma keia kulana h< Loio Kalana. Oiai, oia wale iho no i waena ( lakou nei eha e alualu nei i ko ku laua l.oio Kalanij Hawaii Ora io. i i.Kiiau, holohoio, iulu, a i hor i'aauao ia iiuna o Hawaii nei, ;i : hooinahuahua ia aku i ka ike kaoa wai i Amerika, Nolaila, ua like loa ko lakou ne wahi a eha i hoonaauao ia ai 1 k? ike kanawai, o Wm. B. Lymer, i me A. M. Brown, o ka aoao T?epi> halika. C. W. Ashforci hoi, a me Wm. H Heen o ka aoao e a!u alu nei j nei kulana, o lakou aj>ai loa eha, i Amlrika like no l&kou i pou, i hoonaAiao ia ai i ka iko ka nawai, a puka Kke mai no. Eia nae, mai waena mai o lakoii aei a eha, he elua wale iho no o lakeu oei, i lawelawe i ke kulana he Loio Kalana. Oia o A. lf. Brown no ke kulanaikauhale a Kalana o Honoluln noi lo ka aoao Eepuhalika, a wve Wm ;H> Heen no ke Kalana o Hawaii, < «lualu nei ia kulana Kkfc, ma ka aoao TVmokalaka, No A< M. Brown nae, ua hoik? ae nei na nupepa like ole; oiai oii he mea a aku ika pap o na Llwakiai. no ke kiiknakaw hale a kalana o Honohihi nei.