Ke Aloha Aina, Volume XXXIV, Number 29, 8 August 1919 — Ka Mana koho Balota o na Iapana ma Hawaii nei a me na Hoonee Kalaiaina o keia mua aku [ARTICLE]

Ka Mana koho Balota o na Iapana ma Hawaii nei a me na Hoonee Kalaiaina o keia mua aku

Eia m IMpuakea 9 ko kakou nei Te*iiori ke Jkawaiiio aai tm mlum 0-M aipu ko!?o balota o na lapaoa ma 5*waii »ei. Mai ka wa i liookowoia r&ai ai keia laiiui kaiia!k4 malalo 0 ke kanawai hoopae U- , aaahaiia a hiki i keia 1% akahi no a - ike' ia aku 94 iaole e hoomaka mai -aaa e namu%&xatu He womona. ka oinau koopae limahana, i kona m&a la akaiii uo waaka ae ma keia mau Fae Aioa, I keia manawa nae a makou e nana *ku nei, eia ua poe nei no naua i mak*ynakeua mnau nei i mea im_i 'waiwai no lakou, ke hoomaka mai aed o niUi« no ka lilo aku o ka mana koho balota i keia .li&ui. I ka manawa 0 keia ninau i na> la mua, he momona wale no ka lakou 1 ike i na mea e boe& mabtca o keia nieau, ī keia mau la nae e noe nei, ke ike nui nei ka awaawa 0 ua momoa* nei a la- • kou i hooikaika ai e hookomo mai maioko iiei q keia mau Teritori. Ke hoeaaaka'iiai 'aei e hawanawaaa i kahi e hiki ai ke pale ia ae . keai pilikia nui e hoea mai ana. O lakou no 'ke alakai maluna 0 keia ninau »0 ka poāp a .me ka pomai- - kai e loaa ana ma keia Teritori ma o keia ni.naiL. a o Iakou »0 keia e Lohe ia hkwmi ka hoino nq ka pilikia e lioea mai ana, Heaha ana ia laaji lapaau a Ukou e hana mai ai ma keia ninau o ka manawa? O ko makou manao, aoie laau lapuau e hiki ai ke pale ia ae keia pilikia e»ike ia aku nei, j| hoea io mai ana ia mea; a 0 na i makemake ole ia mea ma ko kakou nei mau Teritori, 0 lakou pu • ke auamo aaa i na ehaeha maluna o ke kahua koho balota. 0 ua oiwi o ka aina hanau, 6 la'kou ka poe oi 3oa aku 0 ka pilikia maluna 0 Wa niuau, no ka mea, 0 ka lakou waK loaa,e pono ai o keia noiho ana mai ka.Kma no a ka >vn ha, h&la ae ana la la pilikia, naua aku 6tia he la hana. A pela iho U Hka noho ans o na kamaaina o keia mau TeritorL

I N"o hnm haole hoi i makemajke uui i k«ia mea, e haaWle iho aija ! lakou i keia mau PaeAina, a huli hoi aku ma ko lakou wahi x helē |mai ai, i ko lakou wa i ike ai e hooIpilikia ia mai ana lak'ou. K'olaila, io na Hawaii ka mea-oi loa aku o ka pilikia ma ieia hope aku. Aole ua Hawaii he poe loaa e hijti ai ke haalele iho i" keia mau pae aaaa, no keia poe nae i h»n» i keia mea, e hiki loa aua ia lakou ke haalele iho i keia wahi i na wa apau. e loaa ai lakou i ka poiuoj a 0 na poilio apau i hana ia e keia poe' 0 na Hawaii* ka mea nana 3 hoomanawanui. v Ps hiki maoli mai ka manawa a m Hawaii nei e hijki ole ai ke hoohewahewa ae i ka haua a ka hoopae limahaea, O ka niuaa koho balota, he nisau ia i loaa mni jna £ | na Hawaii ala, oiai no jaae haole i hanauia ma Hawaii nei, e ku-e nui ana i ka loaa ana oia majiia i aa Hawaii. A ma oia ku-e no 0 keia poe haole, i hoouna akū ai_ lakpu. i ka lakou mau komikiua oia 0 W, 0. Smith, W- li. Castle ame Hartwell 1 maka, no ke ku-e ana i ka loaa i na Hawaii o ka mana koho ljalota. A Uia 0 I{. W. Wilcox ala ka Elele mua, ua loaa mai keia pono nui-ia kakou. . , Mai ia mauawa mai a hiki wale i koia wa, eia kakou laaluaa oia ha|na ahonui a i Elele; a oia mau po- | maikai 1 huii ia me ka 3te j kykokc mai uei ka mauawa e lawe aku ai mai na Hawaii ku, a 0 na poe 0 ka aiua e ke noho mai>ana i mau haku maluna o kakou. Aole i kaawale aku keia poiuo e hiki ipai aua maluna o kakou i keia. la, eia no ma ko kakou mau jUH!ka i keia maii jaj no keia ma . j |kau koho aku o e ike ai ou-| (kou i ka oiaio 0 keia mau hoakaka! |a keia | Aole uae loheia aku oua Hawuii ji ka nuku mai a hoohuoi mai paha j»o keia poīuo e hoea aua.i 0 jka poe no nana i imi ka poinp ka e uwe e mai uei i kei#.mau la, ki'■ .

« Jii» me ka mako.u i b oiii,e ae nei # ua hiki «uai ka «aoawa ab kkou e &o ai ia kakoa e auaiao 1] keia ēhaelia e hoea mai aaa. He rrfnau nui no hoi keia i paio toji* ia e keia fnau aoao ialaiama o takoti i na īau'i hala s e, pāio ana hoea mai nei ia īopena bo ka hooiaio ana i j}a i ku-o nui ia e aa poe Bei»okalaka, He wau a§; iHia oei iiae.ka oiaio kunai ku-e a ke X)emokalaka. Ke oielo uei a& haole, {> l|kou i gaa moho iepani ao keia mau kan ako, pehea la e iiki ai ia , Oi ai, o lakon ke kumu alakai oana i a'o *nai i aa mana k»|w> o nei, © xoai i keia, mw Kwahana. Oia lea.makou e oielo ae im, i Etoß3ona R raalkai k& oi1 ka poo o huŪ, aui aaa i ko lalsoti pono ponoi iho. I kanui axia a paUhaiaha o ua ju* nau momona hei malunq o ka aioa, oia ka wa i Ulo ai i «aea awaawā, a hoomaka e uahu. i ko lakou mau alelo. Nolaila, e na Hawaii oiaio a me ua maoa koho bajbta o keia mau Te?itori, ua poho palaka wale kakou i keia mau maJkaisiki i hala ae me ka manao ole i na mea e hpea mai ana, eia «ae ke, .hoike e niai nei ke akak» o ka manawa, he pilikia ko kakou a lulg mai, aohe mana e hiki ai ke palp aku i keia kupuino a aa 6aole a akou i hiliuai fUUa hiliaai piha kakou. i ko kakou mau haole kamaaiua o keia mau pae awa,. mai na haole mg, ka oihakalepa a me ua poe malalo o na karikiaoo, eia, nae, o lakou uo na mea nana i |ioaJa mai na hana hooemi hope i na Hawaii» a hoolilo i ke kuokoa i a me ka pono. o keia mau pae aina i mea ole. I ka< wa e iioea ip mai ai o keial pilikia nui iloko nei p ka aina, e pololei ana ka makou i ae e ku ae ana lakou a hopu i ko lakou mau ekeeke a hookaawale akū mai keia mau wahi aku, no ka mea, ua nui ka lakou .mau iliili a o ua Hawaii hoi, oia mau no i ke alo pali- . ~ ■ 'Ua aneajxs,aku maluna o na'kaukanij,ka ikaika man» o na lapana maloko jaei o ieia mau Teri: tori i k»ia mau makfthiki e liele nei, iloko o elua kau, i koe; e Kiki aku ka nui īualiuia o, eoao kap-. kaui' koho paloka a i ole. al maluua aieu o,U»ū k&ukani a oi aku. No keia mau makahiki aku, aole' e hiki i v zui Hawaii ke holo hou uiai' i jnay ws»ho inaluea o na niuau ka> | Iniaina, a o na lapaua aua ka mea rula mau Teritori,. Aia a oi na kau;. kani i,jjftWia ma mau J aina, a o teia jpoe e lilo an« j kup# Amelika no keia mau makahiki aku.' 0 lippeua keia o b Hoopae li-' ua hiki inai ka uianawa e' ! awahia ai keia uinau, a hoopilikia 1 mai i na kupa ou e Hawaii ī^hm