Ke Aloha Aina, Volume XXXIV, Number 36, 26 September 1919 — He Moolelo No [Illegible] Ke Keikialii Raia Bokahara O Inia Ke [Illegible] Holohau [Illegible] Na Kaiaulu O Ulana [ARTICLE]

He Moolelo No [Illegible] Ke Keikialii Raia Bokahara O Inia Ke [Illegible] Holohau [Illegible] Na Kaiaulu O Ulana

IL i oouoku na koa i y .:inia mo ke ahl laL f . i-, iloko o ko oukon ; k. 'a kiekiena ke ka- », . : aana, a o ke alax t \ .iaila me ka mag;i.k.ai aku ai ia ouB ; v . Owai 1« iwae- , f Ji mai ana ia'u, n ; :: waha » keia maīi l„ i hrnep©ra, waki a , feo - i koa i hooolio «e j r: ka l'-wa me maU r j : . mi amlio ia an# e f l; » . n'-ra Napoliona i r,, ; ku la 5 kona mau , ■iiui ia ia, ke wakr , kela mno; he mau

okh hoolaoa wHi.n., Umi nu alaka] laai o ka puaii. ! kele ul' !;i i ka i,.-w a k' kkou iiihu k*o i ka ii.-wu, u K;a;j „, aku ia ka lakou n ., ~i IjS u * h; . j, !!,(■ \. i ( ia o ka punoliu uaLi t - ko liele ia ana n,- ka t; Jla uaij '; n.awoeiiLi u JiUa] ; (iuH He oiaio, o ka mai.a,, ]~kahi y ka wiwo 010 iloko 0 na 0 ke i.ia a mo ka maki < ~ k . j.„ n, t \ kahi i papnh u aku u ia * u man umauma. A. aiu L»; killa !;• . aktja niāikai <■ h.Mh.-: 1 a^^ . t ~ t mua 0 ko !afeo U , 1... polokiī ala i ft < y, i, L , , t , tari pukaa 0 ka c!K nn. Mc ka oiaio los iU . ; 0 na miiiule o ka pi]ioih„| hHK Īia mi«u(o u ka lanakila, a tH ,.. fe,. ® aiih(« f a e liālulii jm! ;i !,:■ ka ! i:j J nua. i ka liolo a na !'<i kaua kuu-' maha 0 ka puali' kurt>uH. ao lakou! ka Luina o ekol;t tau<arii-. 1 A ke ake ak 1 ! u-: !.,L hakoko ana ma ko lakou aluhek. 'aia luaa 0 kela kiekio ka paliu uo' ko laou haiu»li, e hamam ia aku aua f a pumiku ia ka waLa v k-'a iuau pu-! kunialii, a ua ka a ai-' ■ k;t lak'.i;; mau pahikaua L<L<a <■ !,.:• ),.>■ kHii : aku i ka puuw?n t. t>a k#.:i llnkni' • ia lakou ka »|.*| :.aa i hli pl>-1 kuniahl ! N"o]uila, O k- aiah-ī.. o' ke kiekieiia o Par(-zi:!iā, n ir,i- ka la kamali/iO o AtH(-«urni; «rt hiki 10 aku la ka puali 0 k:i wiwo olf: o na wiwo 0)0 mai k<: awaawaaku 0 ka raake. |

«• *■> i**,H pak.ti ; loko „ J ' 1' ~ . . l | ' "'..fe , ,"" uia i a f , ha-i i j, Ml , , " ,l I,iU, nwa 0 ia-i , ' ; , M ' '' L " kui.iii ; "ko ,ai "« !U« liy, j maiiupō iho 0 ka| t ; 1 ' ;l! t •>'«•"« ,»u tli £ IJiC i , N *!'" lri '« 1 1,... ka piLoihoi „ s k „ , uel J '■ aia K-ur, , ; i a , '' " ' 'Kl >, 0., .... • • . . ! a 1 *a moa tj ■ •• -s ]■■• u.iiu (aiHonil ' :,a (j );a Looj " ■ I'-ip.t:ji u akn ana ma-| ; V,! " wa,]i f ' ka iTica lie]ulif;!iJ ' 151 k.iua, ua kuhiliL'wa uui| ;h,t '■ ■'•■"|-ra ia h<JU'ThAh e alakai! 1 k;t. p.iali: „0 K OUC ] U ,Su) !tg( ., a i" •- " !'U i-ou iho ana no 0 oe e ka !"' fca 0 kela kauoha HH pij jLkuw a ka Kmepera no katm kiunujinuut kahiko 0 ka hoohui mae^j I A hauie pahu hou aku s?ni ia a ' !-iii i ka honua; ma 0 ka| ; hi\ 4 ahiwa i loaa ia Graheri^ ~.u o ia la haaheo. nui . pon.a r,\o, iua ko.ke ao nei moolelo!; i .N'--.>iaiia, e like me ka.ikaika Hoo-j ' a *'* ( *' <■' ko iualie nei'i-ka uahi| j 1-.; i.aa .1 k<; kukulu hema 0 ka ai'na; j I- 1 ' 8 » Ul '' ' a «»o ka luanm <~ *o kuu-i j [wij ola I. .i-j oaa Iw iloki o.ka| > 1 Ja hopmiii, a 1 ■ kaui iki'akū,:; ao sua il'ii ki. 1-(, cj | • :■ piikuniīilu maluiia ae- ■> ko lak' i| r>:ui i '.o. ' | O >''■ 1: i'una kihi Leuia 0 ka euei;'> <: ak'- nui ia aku nei e ka pualī, jLiki a!;u ikila, ua hookj kok«i ia k.i 1 , ~..iivi .i„ike nui ia e kanL» : a ■' -■ ;; !<:;•. :ho la no ka mannw:t i ka pu'ui iifjlookoa i» . 11 i kauu o aa Lafaii pu* lumiahi 0 ka eiiemi iloko e na inaelua. i-i - ana k<; ; 'o' ! 0 ku maka 0 . :.j v.-ei<: ;.u 0 ua pahikuua i ks k: 1 - >L 3 ka ucba 0 na pukuu'ahi. wa| '' r - kiiii L-ma, a hiki i k3 kihi akau 0 ka l,\:ra holookoa, ileko 0 na utiL liuu ji ,L,)k- wale no im iijaliu.ii wale no. i Ka |,;u!oia nei ka huaole'.o "iu!i 10, , ka i i,'j.awa, a ke hoo.i ie )3iii a,' in.i i.l £uiopera JS"ji><j =ia ;i k<, ),i a;..-. kif oiiohi iluna 1 ke'n kioki <:a o l'a < /Uia, me kon 1 iioaiuhi ini ta s,v,'j iwa aka 'l'Ui 010 0 kfc <1 ka uea naiia e yLi-:a u r :i i ka puali kuresia. ••(."a auhee ka puali holookoa 0 ;..'i Jiuk:til, a ua hooko ia ka leo kau,)ut o ka Einepera, ua hamau ka 3ob ~ ! a i «kuniahi." Tn f.r,boriela a me'kona puali hei-!ool-oa :nr ka manuhon ole iho, 0 kii; uei iluna 0 ke kiekiem 0 Parezen4, a ; j 1 a tfaoli palena 010 o n.i tau- <■?. i , M .;wa ia wa m<3 ka Kjrpdr.i .N -' ; f ! 'īU■ ; .. ;; 1 aua 1 haawi uuii ai i i - e

kn«» i a : ns maliele ka'ia mii o kul k u 1 « u lio kaulana loa 't k' o nd f. .'iiu a me kekahi mau mahele e ae nc ka halawai ana aku ine na koa lie Kosadn o na Knkini. Oiai lakou e holo mai aua, e lawji !pio aku i ke kulana kaua o ka batari i lawe pio ia mai la e puali kurt'sia malalo o ea alakai noeau ana a Mekia Gaberiela Leiioa. A no ka hooko ia ana o keia kaumai ka Emepera aku, oia ka mea nana i hai mai, «a he kaua weliwe-li* a ka launa ple, ® a 0 ka

luiokui ana ae la a keia mau puali lio mn ekolu iluna o kela khkiena o Parēzena. K loaa ka pnali kaiia Ko koāada o na Kukini, ka puali mahlo o Ila| muku Mnrata, a me ka pual! Kare| J s ia malalo a Mekia Gaberiela Le!,;oa; e paa ak i ka hanohaho o fct Ikiekiena o Paw«ua, mahopo &o <j j kona hoanhoe ana aku, a me ka utuj ! ra puanaina koa o ka Batari k ;ia o ua Kukmi, a m« ka punuku i pu sU ia hoi i ka vraha o ka lakou ' !U au pukuniahi. ! ; o ia i i wa i hookūi ao la o ka ' i l!; ikn o ua pahikana a koia ma« pa| : a li, ua Hko iā mo umi tau 9 ani pa- , , , leoa ao la i ka hnva :ua k 1 M i puali mai «'kolu. * Ke iko pu ia aku la hoi ka huikan ul u o na koa « hakoko nei no ka

r fJUU ' jnu loa, a oia nolioi ka ma- | ■ i l.ki j.au pono loa mai ai o , puali koa Paluni niiU&lo oka iiiiiia o ke kiekioua o PaIa ' a k "koke aku niux ka la fi . Mi ika iliui o lohua in ma- ' . !>nwn, ■. 3 "<■ hoik., hoi c hai mei ano, 0 ka \ i l'ojKina ? ma aole e maopopo poiio «ia ka anao uana ka e l^akila; ala- ■ 'I'l,1' 1, fc hoj »aha ana ke kaua no ke- ' l>aiii k ae, me ka inaopopo ole o ' acao ,!U3ia ianakila o kei ala. 1 j M'* ko ka Eiucpera Nupoliona jnini;«i nui, ina nole e napoo koke ' U 1,1 I u:i ];i iilii; alūih, h(f uiea inaopop., lo n , I(0 oh«, , nkhkii lou ana ka noao no ka la- ! nukiln o koia hooili kailu, na Ruki"i iiie Anaelupia paha ; a i ole, na ka \ paha. huli ae la ua Liona noi j o Palam, ka Emepera; a kauoha . aku la i ka la, me keia 'mau huaoleJo a kcj ao nei e kaao mau nei iloko , » na moolelo; /, "'K ku iho, e ka La o Auseturia!" . U:i puka ae keia mau olelo mai hx Eiiirj ora ao, uiamuli o kona ake nui, e loaa.mua ka Janakila iaia, mamua o ka nap'oo ana aku o ka la, a,.i i»aopopo ai hoi koua kulana kaua hou aku no kekahi la aē, ke lilo ])io mai ke kulana hoolulu holookoa o ka enomi; a ina aole peila-.-alaila, o loaa. ana hoi ia lakou he * huikau o ka nui, ke emi liope lakou ia mau hora o "ka po, Nolaila; o ke auliee ana o tia koa lio o na Kosada mai keia puupuu hop« aku a Napoliona ma o na koia lio ala o īlamuku Murata. -a ino Ixnf;, i hoopuipui akn ai i ka ikaika o ka Puali Kurosia malalo 0 ko alakai aua a Mekia iJ;iberie!a Lenoa. Pela i emi hope atu ai ka pnali holookoa o ka enemi, mai kekahi hooili kaua hahana a kakou i ike inai la, i hoouka ia aku e na koa Palani. - ; ■ IMo ka waiho pu ajia i"ho. i na lako kiin.'i }ic iiui * e laa na lialo lolft, na Imo, na puknniahi, a mo ka t|mi t:iusiiiii koa i ■ haul npahu akil no ka make mau loa ma kela ao. O ka lioku lianohano o ka lanakila ī Uiokaawale ia no nn uo'ao-alii iho la oia i Haku Moi it" ko kahua kaua nana 1 liookau aku i ka welitveli nui, i na noho,lii o na Moi Pookalawm: "Ka La o Ausetiifla.'' \ T - līpawi Hoohanohaao mai ka Fui> i'era Ts"apoliona māi. T':i iho aku ka la i ka ilwu a e hplau mai ana na ehen o ka pe iuah;r a o ka aina, oia ka wa «leb !aWL i ? voha e holo n r i ml ;.l wai'i apau o ke kahua kaua iloio o kela ame keia puali, a haawi i'na kauo3>a o ka hoomnkaukau, 'a mo ka vr:iiho aku i ka hkou mui hoiko piha o pili aua j ka pnah, m> ko kaua 1 hoouka ia iho l-i Hoko oia la. okm hana mu:i a Galienela i ha-hi-ole, a puln ia aku la kā leo hoouluulu no ka makaukau, A maki aku k ka puali holookoa no'ko kulana hoolulu kuwanna, ka'hi a ka Emepcra !N"apolioAa e' kali mai ana no ka hana hoohrwfthiTra i na aliikoa i komo i ka enaena oia la

hooili weliweli. Ma kalii o ka liae nui o ka aeleo ulaula e pulelo mai ana mahina '6 ka hinni oioi o ka puoa halopule o Parezena. Oiai ka Puali Kuresia e: hu!i lioi mai aua nia ke alaliele no ko kolana kuwiiena o ka Emopora, ua maalo ao lakon niamua o ka pualileoa wawae o Konola lonon, a e OWO ino ana oia nie lea hulin nui 1 kona mau koa, malalo o kā hooloKe Ttnnolia ole; A oia ka Gaber!ola t pane »Vn ai i na Konela ī.enoa nla. m Wekwo ko'u puali kui-oaia i ka hana iloko ■ o keia la hoouka kaua mii; ekoj lu manawa o ka hana a ko T u puali ; lloko o umikunmwalinui j Mo ka lioolohe i ko kauoha ft ka ! Emopora Napoliona o Palanl, lav.v pio i koia kiokiona. a;e hamau ! ka leo o na pukuiuahi.'' Mamua o kou puali o Konola I,onof i lawolawe i ka hana no hooka» la okoa:, 1110 ko komo 010 iloko o4a nahi o; ka piUKln ; a oio ko ku l:\j\a wakan-^ kau 010 maoK'o ' i -K* I nei f . * ■ _ '

Hal wali a ua %U>mk ala 1 pane mai ai, He kaaalm qJe ko'u, oaa alakai ana p ka w|woole v papahi āku inaluna o kou puali kure4ia j keia la; īaalalo uo ia o ke apono, a ine ke kokua aea ip,ai a aa diabolo apau o ia.jo[ .:Me ko kkou hoomau uo j jj; a holoiiau a io lakou mau lio, a he miaute pokole wale iio ia holo ana aku a lakou; ua' kaalo ae la ka mamua o ka halepuie o Parezena, a ilee ia aku la ka Emepera Xapoliooa, e ku uiai ana ina ka lawū omua. A ua hoomalamalama ia hoi 'ke kahua aui me na kukui m& ua waM apau e like me ke aao mau o ka Emepera, mahopo iho q kkkahi hooili kaua lanakik, he po nui ia o ka lealea, na hookipa, a me ka hauoli. Oia ka wa a ka Puali Kuxesia i ku laina ae ai mamua pono aku o ka ha3f;pule o Parezena, a haawi aku k i ke aloha, alii, me ka paiii kaua i ka alihikaua nui, ka Emepera imua o ko lakou umauma. A o ke aloha a ka Puali Kuresia i haawi aku la i ka,Emeppra aole oia i huli mai, a hoihei mai hoi i ke aloha i haawi ia aku i kona haa alii; aka, ua holoholo ae k no oia me ka: booiifau mamua o konā mau aliikoa, me ka hoomaopopo pono ■ole mai i keia aloha i haavi ia aku 0 ka puali kureaia. X ka wa i pau ae ai ka h#awi alo* ha ana a ka puali kurteia, oia no ka wa i lele iho ai j> Gaberiela i lalo, a pii hookahi aku la ma ke ala pii o ka halepule» ku iho k oia ma ia wahi, a haawi aku la i ke aloha pahikaua i ka Emejpera, a oia ka ua Emepera Napoliona ala i huli mai ai, a hoihoi ..i ke.alpha ke W _Kufesia, me ka jho| j>u ana niai iklo o ke alaj?ii e halawai pu meia. lsTokik, i ka hiki ana mai o ka Emepera iklo o ke alanui pii, a ike pono mai la i ke kanalea ana i manao ai; e hele mai a hakwai pu me ,ia; ia he kanaka okoa aku;; aka. o Gaberiela 110 ia 3 o k a mea ana i inaina ai. Ua hoihoi hou ia mai iloko ona, ea hoomanao ana ae no'kela wahi kiuaiuLana kahiko, a me iona lili i;Uii ino,.me kona liaawi pu ana mai 1 kekahi nana kapakahi ana ia Gaberiek e like no me kona ano mau. A pane mai la i keia mau Iiuaolelo: Heaha? Eia hou no'oe? L'a hav hoi au ia oe, e make oi? i loko b Leia la hooili kaua, a hon' n kpu men i hooko ole ai i kou kmoha ( Pek io no, eia hou no au. He mea oiaio loa, ma kahi o ka make, -H'a pikole mai au me ka poino o'e. Ma kiahi o na hooko i kau mau olelo, ui hooko io aku au i kau mau kauoha, ma ke komo kino nna aku iloko o ka enaena o ke ahi o keia la laaa uiii i'fcu?ri.i no'u e ini&e 1 ai. a usl pakele mai no' na< au. i O *wale no e hoike aku ai ia oe ! e ke alii i keia manawa, ua loaa ko'u pual ka hanonano o ka hooko ana i kau kaūoha mua ioa. "E lawe pio uaai i ke kukna kaua o ka ibatari, a e hamau ka leo o na

pwkuiiaKL" " - He&ha? O kou puali! Walā a. lea Kki opp . i pane mai -ā n\e ba i pniwa mii no keia mau huaolelo a Gaberiela. Auhea ka hoi o Kouela Solage, ke alakal o kft Piwli Kurosial Ua | make oia, wahi a Oa!»riela i panfe aku ai, a ua īilo ia'u kft Tsauoliano o ka hooko pololei ana i kau mau e ke alii } a rrte ke alnkai apa i ka puali! Ua hoomaha iho la femepera ma ia walii, a o noonoo nul ai\a oia i kahi i nuike ai o Konela Solage, anoaij iluna paha o koia kiokiona' o • Pomena, a i B Kooili kaua alai ai ai ka Utari o, ka eni>mi, oia kana i paue hou m«i. **' ! ' I Mamuli 0 k*-msko ana aku Ia o , Solage\ ua hoonele ia ka pxiaVi kuresia me k» lima «kan. 'ole o ka ikaika. ma kana huakfti o ka wiWoole iloleo o kola puholm na-. hi o ka hooko kauoha. Ihea kona vahi 1 make a\t kge»au ia ) *« v .