Ke Aloha Aina, Volume XXXIV, Number 37, 4 October 1919 — Kukuli e Hoomana i ko Kii O ka nai Aupuni Kamehameha [ARTICLE]

Kukuli e Hoomana i ko Kii O ka nai Aupuni Kamehameha

Ma ke kakaiiiaka q ka poaluua nei, e kokōke ae aaa i ka liapalua o ka liora ewalu j 04 ike ia aku Ja ke-' kahi mea iou i maa ole i fea ik& iaj © na poe h&ūA 0 ka Hale Aupuni 0! Mililani, o ua mea knpanalia alaJ ©ia m ka paieiki e ike mau ia nei it 3ca hele ma ke kii 0 KameKameha e ka, ai me kona nana mau i kela a ■ m& keia la o r ka mS3ca}jiki. Ma ka poalima nei xx&e } ua ike ia aku la oiā hejkokooloa kona; oia a me ko»a Ihoa e kukuli like aiia laua nia ka aoao ma Ewa 0 ke kia koolaaaao maluna pono 0 ka papā po-

kiiaena o ke iii hoomanao, e kulou like ana laua me ka namuuaxau ana o ko laua mau waha, ma ka maopopo aku o ka poe e nana aku «na, epule aua laua. O ka hoa o keia pukiki, haole .ano malihini i na poe Lana.o loko o ka hale aupu&i, E pm ana keia wahine haole ma kona lima, he wahi buke baibala me kei# buke oia i he!uhelu āi me ka haawi ana mai j kona hoa e heluhelu pu; i ka nana aku i ke ano o keia wahine, mehe «Ja e uwe ana oia, Lkona' wa e heluhelu ana i ka baihala. I He umi minute a oi o*ko laua ku- j kuli ana me ka Mmuaamu ana o ko laua mau waha, ,i ka hoomaopopo aku o ka poe e ku a£u ana e nana ia laua; e pqJe ana laua. I ka pau ana o ka laua pul e aiia, ua hele aku la k% wahine haole ma ke alaoui Moi. a komō maloko o kajpa alii j a o ke| pukiki hoi, ua hele iki aku la no oia i a ku iho la me kona huli m&i no e| nana hoomau i ke keia o Kaiuelia-i meha. " Oiai na keiki hajia o loko o ka ha!e aupuni e kakali ana o ka hiki f ae i ke lakou manawa haiia, na īke mai la lakou i kela mea kou^ maka nui niai la e hele uiakahi a' keia mau eepa e pule nei. Ha lilo iho la keia mea i mea kamailio uui ia mai kakahiaka, e na poe i ike i keia mau eepa. H« pukiki n'o keia i msa i ko Uonolulu aei poe, i ka hele mau i ua la a pau ma kahi o ke kii o Kamehai»eha e ku ai nae ka mili ana i kopa ifiau liaja j ae ka tm\a pouo aiu-< I

\ah kia hoomaaap. tT& hoom&ku koiia hele am ma keia wahika makahiki 18&3 u hiki wjse j. kek Koe wule- jq,o kona liaiUe i kpkahi oiaaawa, la» ke.ano ua pajba oie i ka ma'i, Ua oi aku ka mataahi. x> kuia pukiki xda Jka heh ioaii ana.ma ieia wahi i ua la a jpau, mauiua o na poe he hana ia. lakou. Aoie i ia he mau hana ku-e a hoopiMkia wale mai a keia i ka lehalehu. Jle aao no 3ioi ka wūia i loaa i keia puk&i, ua.kajpaia.

f ,a.ku oia e na poe o ■jkulanakauhale; he jpukiki i ke kia hoomaiiao o . M» ke koho ua hoomaka oia i ka hele ma. keia.wahij, mpw» aku oka makahiki „18.83. .A„ o kana hana wale co i£ i na la a pau o ka hele ma kahi o keia kia e ® la > pau o ka makahiki. ". tf o kom kokoolua hoi,i ike ia ai ma kela kakahiaki, he malihini knm mau maka i.na poe i ike iaia. Ha ole]o ae kehi uiea, ,he wahiue malihini o.ia; o ka jne®, loa, o keia wahine, ka r,iea nana i alakuī i keia e Jkukuii a hoomana aku i ke,ksi hoomaiiaō o Kamehameha f i na wa # ,pau Ovkeia pukiki e hele ai m|-kej.a wahj, aole ona kukuli e haipule. ila kela ia vyale no pia i ike ia al e kukuli ana, o na„,ptn& i ikeā koia }valuue ma kela kakahiak#;, ke ku nei lakou o ka ike |iou i#ia e hoee aku ana no kela ma kekahs o keia.mau la„ Ua olelo.ae Js§kaln ī ike i .kajhana | īnea ma ia e loaa. ana keJ& hme i ka,uhauej like loa me • pnkiki. " A i na he |)ololei ke koho a moa, alwila, he wahuie a he na mea e ike niau ia aSu ana ma keia WHa iho, inakahi o ke kia hooo Kamehameha. Ua hoopa.h<ōhao nui ia aku uia poe i ike 1 kn haua a keia mau mea. ma. ia kuhiaka, aole nae he pahaahao j& o ke 110 kona ia, i e in\ poe a pau o Hotiol\tlu nei A Pehea aua k keia nmu la ihp, f ,is

Hou miu ana pata ua \i aliiue • kaoie uei me ke pukikima keia wau i&o» o ke pukikī walo ana ao ke hele hou mai aaa. . Kupaualia m «haae i loaa i M& pukiki a me k»»« liaole. I ua he keuak« .kai bann i kpia iuea iiu ua m au&pa iiaole i ka hoomaaAgaoa. . : VF f ~ "