Ke Alahou, Volume I, Number 1, 1 November 1979 — Ka Hai Manao Na Bilie Beamer ka mea haawi [ARTICLE]

Ka Hai Manao Na Bilie Beamer ka mea haawi

Ua olelo mai la, o ka poe Hawa.ii, he poe 'haakei a i ole*hilahila, a ua minamina ihola lakou no ka hala ana o na alii o kela au mamua. Ua ua manao nei i ka manao o kakou, alalla e huli a nin'au pono kakou ia kakou iho, no ka mea, he mea nui no ka maopopo loa o ke āno o kakou alo i keia manawa i kokakou ike ana o kakou iho. O kehuaolelo haole, o" r, proud, M e loaa mai ana elua huaolelo Hawaii e halike ai. Aka, ano okoa no hoi ka manao, pen6i: o haaheo ame haakei. O ka manao o haaheo, e nana. aku i na kanaka, he mau poe hanohano a kuleana, e hooko i ka hana kupono a he poe hiwa ia. O ka manao o haakei, e nana aku i na kanaka, he poe mahaoi, piikoi a aano e like me k'ela mele kaulana: "Herode kuu hōa like, moi puni haakei." ■ O ka iini o ke kanaka haaheo e hooko i Ka hana kupono a o kona manao e huli a imi i na mea apau o kona lahui ponoi ame na lahui e ae. A. hana no oia i ka hana okoa ame haole. Aka he kanaka Hawaii no ia i kona manao iho ana. Oia no ke kaWka e haawi i ke kokuamai a kokua aku i na poe apau loa o ke ao me Uealoha. Aka no nae, o ke kanaka haakei i kokua iho wale no. Q Aia i hea no keia mau poe a ehia ka nui? Aohe papa helu a kakou, malia, ua hoolohe mau no i ka haiolelo a ka poe mamua a me keia au. Kahaha! Ua halike no hoi ka lakou mau olelo. Nolaila, e hoomau ana ka maopopo ana o ke ano maamau o kakou me ka paulele o keialiiaii haiolelo. Oia no ka popilikia! Eia no hoi, ka olelo a kela au mamua (1900), penei no: "The Hawaiian peoplē do not realize that their indifference is their undoing ; The Hawaiians are becoming extinct because their race pride is not sufficient to stimulate activity iilbusiness matters." Second; My people have been asleep : . We are de- * pendbnt on the lapanese and Japanese organizations . . . We must rise up and compete with all the other races or we wlll eventually dlsappear as a race. It is time we all combined our effo.rts." Third:

The Hawaiians are not doing their part in civic ] affairs. Insteād, they are looking on as the haole ] organizations take up campaigns for them." "And: . v - We have been doing too mueh sihging and dancing and too mueh talking and npt mueh doing/' ' v - Ua, lele e ana no keia olelo o kela au mamua, no ka mea ua kau ka manao no ka hoopuka aku o k'a lahui Hawaii me ka lokahi a he mea hiki ole! No ka mea, loli ka manawa. O ka. lahui Hawaii, he lahui o na ohana .o kekahi mau mokupuni a me na awawa o Hawaii nei. Ua noho lakou e like me kela no ke ola ana aine kai no ka hana lauliipa ana. I ka hoea mai jina o . na lahui e, ano a huikau ka maopopa, akakā loa o ko lakou ano nohona a o ka loii kgke; ana ō'ka manawa kai i na ofcanā Hāwaii i noho ai. Auahoopuka iho ana no ka manao pono ole a neoneo me ka pau pono o na alii. Nolaila, o kakou manao, ua ike maopopo ole. no ka moolelo. oiaio.o kela au a apo ole ia. Mahope iho, i ka hala an.a o elua haneli makahiki j ma ka noho.ana o keia au holomua, e hoomau na j kanaka ikaika wiwooie me ke kea a me „ka.j hoopopilikia. Eia no ka pane p keia holomuaana: . He pelekikena o ka panako ame he luna helu , kalā, he lala o ka afraolelo kau kanawai, lxe kuene, he lala o ka ahaolelo o ke aupuni o Amelika, he loio, he kauka, he luna o ka hotele, he wahine lawelawe, he kuene.hope lōa, he mea ike hana lima o ke auTha\a ai, he polopeka, -he kapena lawaia, he kumu.hula, he mookuauhau» he mea ike Hana lima a mea kui kapa, he luna hpa, o na hoikeT. V. no ka lahui, lie luna o ka o ke aupuni Amelika, he mea hale» he kanawai, he luna kaaawai kiekie, lama hāle, he mea koho he niau mea kokua i ka paipai kalaiaina, he \yiiiki, he kaha ki| hale, he mea hoolealea, he~'mjea kuai kaa, he mea hale aina, he kanikele, he mea aaj he mea haoikaika klno a paani o ke ao, hehlhoela, he monbi£nor» he kahu, ame kela kanaka e kal|ea aku me ke aloha. A nui na poe kanaka ma e hooko i ka hana kupono. Aole keia he nui, oia nu hoi ka

hooko i ka hana ma o ka hana kupaa. Aka, aia no hoi he aiau poe poho ma keia ao. Ua hoole loauo wau i ka maaao makau e pili me kamake o ke kanaka Hawaii. Aole make. No ka mea, he lahui opio no kakou. He lahuinaauao a ua kokua i ka hana kukulu o keia mokuaina ma ke kinohi. A i ka hala ana o ka manawa e ike auaaei kakou i ka holopono o keia lahui Hawaii no ka mea aoie kakou he lahui lapuwale a hilahiia. Ae hoopii ana ka hoomua o kakou me ko kakou nohona i keia au. m -