Ke Au Hou, Volume I, Number 11, 13 July 1910 — HE KULANA KUPAIANAHA [ARTICLE]

HE KULANA KUPAIANAHA

He mea oiaio he heluna uuku wale no o na kanaka Hawaii i hiki ke olelo ae, aole loa lakou i ai i keia mea he lama. O ka makou nae e olelo nei i ke kupanaha, oia no, ka lilo ana o ka poe kaka : - kahi inu lama ole m.i ka aoao e hoonoaia no ka ai ia ana o ka lama, a o ka pi>f hoi e inu lama nei no, olelo no he ino, aka, ai no, a ona no, ke ku mai nei ma ka aoao e hookapuia ku lama. No ke kanaka i ai ole i ka laina. ke ku nei ka Lunahooponopono o Ke Au Hou,a olelo aku.aole wa o'u i loaa ai ka makemake e inu lama, oiai no nae e hele huikau ana me ka poe ai lama. Ai no lakou i ka lakou, a inu no hoi au i ka'u wai momona. He oiaio no, ke inu nui loa ke kanaka i ka lama, e loaa ana no he pilikia. Aka, aole wale no 0 ka lama ka mea e hoopilikia mai ana ke ai inoia; he pilikia no ke loaa ana ke ai nui i ka poi; ke inu nui ika wai; ke inu nui loa i ke kope : ke ai nui loa ika io pipi: ke ai nui loa Ika i'a maka, a pela wale aku. Aia kakou e hookapu ana i ka lama no ka pilikia o kekahi poe; pehea hoi ka paka. Ua olelo mai kekahi Kauka kaulana, ua oi ae ka poino aka paka mamua oka lama. Eae mai ana no oe e hoole waiona puhipaka la e hookapuia ke puhi ana o ka paka? Ma ka nana aku i kou kulana e hoole waiona, e hoomau ana no oe i kou puhi paka ana, e like no me kou hoomau ana mai no i ka inu ana ika lama, oiai no nae oe e olelo ana i ke ino o ka lama. O ke kumu nui o ke kakoō ana o ke kanaka inu lama ole i ka aoao e hoonoaia no ka lama ma Hawaii nei, oia no ka ike ana aku ia oe e hoole waiona e hoomau mai ana no i ka ai ana i ka lama. No wai ka lama e kuaiia mai nei? No ke kanaka ai lama no. No wai ka ponaikai e manao ia nei ke kapu ka lama? No hoole waiooa ai lama 110. Ina paha i ike io hoi oe e hoole waiona 1 ka pilikia o ka lama, aole hoi oe e hoomau no i ka ai ana. Olelo ko waha he ino ka lama, inu no nae ko waha ika lama. Puua ole paha oe, ina * paha he mea iwi, kalea oe. Ina ua makemake oe e hoole waiona e hookapuia ka lama, o oe no kau e hookapu mua, a kapu oe kii aku e hookapu ia hai. Ma keia hana ana au e loaa io ana ka poe e manaoio mai ana ia oe; aka, i mau no oe ika inu ana no i ka lama, olelo no he ino, aole loa e holomua a'na kou makemake.

E nana mai no paha kakou la i ka epaepa maoli no o keia poe. Aole e pau ana ka inuia ana o ka lama oiai no oe e hoole waiona e hoomau ana no i kou ai ana ika lama. Ma ke kanawai no e makemake ia nei e hooholo o ke kanaka ilihune ke hoohaikiia ka loaa ana oka lama; aole no ka uuku mai o ka makemake, aka, no ke ulolohi o ka loaa ana mai. A e pii ae ana ke kumukuai. No ke kanaka waiwai hoi, aole e hoohaikiia aoa kona hoolawa ana iaia iho, oiai kapuka mahope e hamama ana. Ma na ano apau, ooe e hoole waiona ai lama no ke pilikia ana. Aole loa makou e komo aku e papa i kou makemake ina o oe wale no ke pilikia ank, aka, nana aku nei hoi makou a he poe e aku kekahi e pilikia ana, nolaila, lele makou e hoopakele i ko makou mau hoa kanaka e hoao ia ana e hoopoino e hoole waiona, ai lama no. E hoole waiona ai lama no e, e hooki i kau mau hana wahahee, a e hoomau aku no oe i ka ai ana i ka lama, a no ka mea, malia ua ike no oe he oluolu kou kino ma ia hana. Aole hoi makou i makemake e olelo aku ia oe e kue i kou pono. — īna ua makemake oe e ai noa ia ka rama elike me ko keia la, e koho AOLE. i3P°Mai poina i ka alawa ae i ka makou mau hoolaha e lioopuka mau ia aku nei ma ko makou mau kolamu, nialia o loaa 110 kekahi mau mea i makemake ia.