Ke Au Hou, Volume I, Number 12, 20 July 1910 — KAKAA HOU NEI MAU POHAKU NUI O NA POE KUONOONO O KA AINA ONI HOU NEIA MAU KEIKI O HAWAII A NO KA MEA KE HANA NEI O WAIONA. KUE I NA HANA HOOKAPUHI A HOOLE WAIONA [ARTICLE]

KAKAA HOU NEI MAU POHAKU NUI O NA POE KUONOONO O KA AINA

ONI HOU NEIA MAU KEIKI O HAWAII A NO KA MEA KE HANA NEI O WAIONA. KUE I NA HANA HOOKAPUHI A HOOLE WAIONA

(Buletina Aiiiaiu, Honolulu, Poaha, lulai 7, 1910.)

KO WILLIAM 11. MeINEKNY MANAO

Ke manaoio nei au, ua kau aku ke ko'iko'i maluna o ka lehulehu o Hawaii, no ka hoohana ana i keia ninaU hookapu waiona, ka hana hoi i hookauia mai me ka ikaika e Mr. Wule. Ua hanaia keia me ko ka lehulehu maopopo ole, ano ka wa a ka lehulehu oke Teritore e ku like ai iluna a ku-e aku i keia hana aihue a Wule i ka pono hanau o na Hawaii no ka hoopon6pono ana ia lakou iho. E ku ae na makaainana o keia a ku-e aku i ka hapuku waleia o ko lakou mau pono makaainana.

KO CARLOS LONG MANAO

O keia opio Hawaii kekahi o na lala kahiko of : ka Papa Laikini Waiona o keia Kulanakauhale, mai ka wa mai o ke aponoia ana o ke Kanawai Waiona i ke Kau o 1907 a hiki mai uo i keia manawa: "O ke kulana no ka hooponopono ana i, ka hoohana kulokoia o ka waiona, eia ia ke nee mua nei me ka ikaika," wahi ana. "Ua hoakaka maoli mai ke kanawai i ka hiki e hooneleia ke kukuluia ana o kekahi wahi me ka halekuai waiona, ina e ku-e ia e ka hapanui o ka poe koho balota*o ua wahi la; a o ka lakou ku-e ana e lilo ana ia.i mea mana maluna o ka Papa Laikini Waiona ma ka wa e waiho houia mai ai o ke noi hou ana i laikini waiona 110 ua wahi la. O ka hooia a ka hapanui a ka poe koho o ua wahi la e hoike ana i ko lakou ole i ka halekuai waiona, ua lawa ia no ka loaa ole aku o kekahi laikini waiona no ia wahi. Ua noi mai ko Waialua poe e paniia ka laikini kuai waiona o l,sh:ihara a ua hookoia akn ko lakou 100. loa e paniknia ha halekuai waiona apau malalo o ke kauawai o ku nei, ina no ko ka lehu* |ehu wakemake pola. Ua panikuia »a haiekuai

waiona o ka Mokupuni o Kauai, a ua hiki no e hai}a ia ma na wahi e ae o ke Teritorenei inaoko k-a lehulehu makemake ia.

KO JOHN EFFINGER MANAO

0 keia keonimana ka ona o kekahi o na .halēkuai mea kahiko o keia kulanalauhaie. "0 ka hoohanaia ana d kekahi kanawai hookapu waiona ma Hawaii nei, he hoopoino nui ana ia i na oihana kaahele kipa mai. Eia he umi tausani o na ilala e hooliloia nei no ka halihali ana mai i na malihini i Hawaii nei, a ke hoihoi ia mai nei no hoi ia mau dala. E poino ana ka'u hana ke holo keia anp kanawai hookapu waiona. Eia no ko kakou kanawai waiona ke ku nei me ka hiki no ka hoomalu maikai loa ana, a ua kupono ia i na makaainana apau. "O ke kau ana i kanawai hookapu waiona, he holoi ana ia i na pono o ke kanawai waiona e ku-nei, a he hoonui ana aku hoi i ka ino ame ka popilikia maluna o na hana pomaikai oHawaii! E Hawaii Lahui: O keia mau manao ae la maluna elike me na hoike pakahi a keia poe keonimana ae la he mau manao ko'iko'i wale no e lawa ai na noonoo ana no ka pono ou e Hawaii Lahui. Walii a Mclnerny o ka laweia ana mai o keia ninau me ka ike mua oleia e ka lehulehu o Hawaii nei, he aihue anaia i ko lakou mau pono hanau, a he mea pono e ku-e loaia aku keia ano hana. Ma ko Carlos Long manao hoi, eia ke ku nei ke kanawai o 1907 ma ke kulana maikai loa, a he mea pono ke pulamaia keia kanawai mamua o ka manao pna e hanaia i kanawai e hookapu loa ana i ka waiona. Wahi a John Effingor; E loaa ana na poino ame na pilikia pili oihana ke hookapuia ka waiona, a he ino imi hoi ke loaa ana nia kahi i naoia he maikai, K ka lehulehn: 0 na manao hoakaka a kei»

poe keonimana ae la, oia mau no na manao a Ke Au Hou e hoomanao mau aku nei i kela ame keia manawa, a e ku mau aku ana e paio maluna o keia ninau, ka ninau i laweia mai nei e Wule me ka ae ole oko Hawaii Leliulehu i keia ninau., Ake hooikaika nui aku nei i na kupa a i na oiwi o ka aina hanau o Ke Au Hou e ku like me ka lokahi a nee aku imua o ka pahu haloka 110 kā hoike ana aku ia Wule ma a i ko ke ao nei, aole o Hawaii Lahui e hiki wale ke hanaia mai elike me ka keia Wule ame kona puulu e hana nei. E ka lehulehu eia ke ola e koho no AOLE.

Lohe wale mai la no keia, i ka huhu o Kalauokalani ma i na Haku o lakou i ka nui hewahewa loa o ko Mahuka uku e haawi ia nei, oiai he noho wale iho no kana e waha kole, a kaa hoi ka ikaika O ka hana ia laua ame ka aloalo ana i na hua kahiko o Maui. Ke manao nei makou uapololei keia piena ana o Kalau ma, no ka mea ua kohu ole maoli no ka Mahuka mau olelo, a ua oi aku ka hoopunipuni mamua oka mea oiaio. A o kekahi no hoi, ina i pa o Kalau ma i ka hua kahiko, ina ua kiloi paha ia paa lole.

Loaa pono aku o Bila Waika e hemo mai ana mai ka Baneko mai e ku nei ma ke kihi o ke Alanui Betela ame Hotele. Ika ninau ia ana aku e aha ana oia maloko o keia Baneko, ua olelo mai oia, e hoahu ana i kona uku malaila, kahi e pau ole ai i ka aihue ame kapowa. Pololei no oe e Bila, oka hewa wale no, aole paha keia hale he Baneko? Aka, aole oe e Bila he kanaka maa i ka wahahee e like me Mahuka. (~~y A' Ike iiio hoi makou i kekahi mau manao pepa i kakau ia e kekahi mea kakau hou o ke Kuokoa. Ma ka inoa o John Sheldon; ma na manao o Kahikina Kelekona; ma ka uhane nae he mea okoa. Na ke kii hoolele aka hea la i pai ke kii o keia uhane? Aoko wai kii la keia e ikeia nei e Kelekona i ka hikaka mai i ke alanui, ame ke upehupehu ona maka? E nana pono aku hoi paha oe • ike ia aku hoi? E h'oike mai ika inoa, malia paha ua nana oe ike aniani a ike no oe iko aka? Kupanaha no paha na kanaka ai lama i ka ike no ka i ke ino, a hoomau no nae ik% ai. Nui no nae oukou ma ko oukou aoao. *•