Ke Au Hou, Volume II, Number 6, 8 February 1911 — He Mau Rula Kuhikuhi Pili no ke Olakino! [ARTICLE]

He Mau Rula Kuhikuhi Pili no ke Olakino!

[He mau Oleloa'o i hoōholōia e ka Ahaolelo o 1878]

(Hoomauia) E huna ia na mea ino a ponalo iloko o ka lepo', i maemae ai; pela no hoi ka hanu o ke kanaka, e hookuu loa ia iloko o ke ea holookoa, i hoomaemae hou ia'i. A pela no hoi me ka hou o ka ili o ke kanaka, e hoomaemae pinepine ia ke kino no na hou ino e puka mau ana mai ka ili ae. Maanei, ke ao ia'ku nei kela mea keia mea poo ohana, e hoolako i kona hale noho me ka hale liilii kupono. E malama mau ia ia hale, i ole e loaa ke ea ino, e pono ole ai ka noho ana o ka ohana, a o kekahi poe e ae paha nona ka hale e noho kokoke ana, a e pilikia ole ai hoi ke ola. He mea akaka lea, o na hale liilii i malama pono ole ia, he kumu no ia e ulu mai nei na inai fiva a me na mai e ae. 0 na punahelu i olelo mua ia, oia na kumu o na mai, ua ulu ikaika ia mau mea iloko o na wahi hoolelna, ma kahi waiho wale o na hale liilii; he mea hiki no ke pale aku ia mau mea. O ko kakou makuahine, oia hoi ka lepo o ka honua, oia no ka oi o na mea i hoomaemae ia; e pau ana ka pelapela o na mea popopo a pau ke kanu ia iloko o ka lepo. Nolaila, o oe e ke kahu nana e malama i ke olao ka ohana, a he kanaka hoi i hoomalamalamaia, e ake ana e hookoia kou pono a me ko ka hoalauna, i kela a me keia manawa, e hoolei oe i kau wahi lepo liou iloko o ka lua o ka hale liilii, e ulii ana i na mea o loko, alaila o ka pau no ia o ka pelapela a me ke ea ino, ka mea nana e hoinoino i ke koko o ka ohana a me ko ka poe o noho kokoke mai ana. 1 ka aneane ana e piha ka lua o ka hale liilii, e eli hou i lua. Ma ia hana ana, e malama ia'i kou ola kino, aole hoi e ili inaluna o kou uhane ka hewa nui, i pili i ke kanaka palaka, nana i hookuu wale maloko o kona pahale, i ka

mea e hooulu ai ina mai. Ua wehewehe nui ia no keia mea ma ka mokuna e pili ana "Ka Hooinaemae mawaho o ka Hale." Rula 5—E hana mau i keleahi hana. Aole no paha i pili keia rula i na kanaka Hawaii e noho kumakahiki ana ma na mahiko, a o na kanaka paha e nōho ana ma ko lakou kuleana aina iho, aka, ua pili keia rula i ka poe hoopau manawa e kaahele ana ma o a maanei, a e hilinai ana paha maluna ona moena. E hoomanao iho ka poe o ia nao. E like me ka ulu ana o ka wale a me ke ino o ka wai ke hoonaue ole ia, a me ka ulu ana o ka ponalo oke ea, ke ole he makani e naue ai, pela no ka molowa a me ka noho wale o ke kino o ke kanaka, he mea ia e apo ia mai ai e ka mai. Ua olelo ia, he hoopai maluna o ke kanaka ma kela olelo, u Ma ke kahe ana oka hou e loaa'i ka ai i ke kanaka," aka, he hoopomaikai maoli no ia. Mamuli o ka hana, ua hoopakele ia kakou i na hoowalewale he nui; a mamuli no o ka hana e hoemi ia'i na hewa; ina e noho mau na wahine Hawaii i ka hana, he mea ia e hoemi ai iko lakou noho ulala ana. Oka nui o na wahine ma Amerika a me Europa, ua noho mau ika hana, a nolaila, ua noho pono lakou, a ua hoomahuahua ia kela mau lahui. Aka, oka hapanui o na wahine Hawaii, ua hoopau manawa ma ka noho wale ana, aole hana; ua hoowalewale koke ia, a haawi ia lakou iloko o ka ulala, i mea e hana ino ia mai ai, a loaa i ka mai, hanau ole ike keiki, a pau ka manaolana o ka Lahui Hawaii. E hoomanao iho e na kanaka Hawaii, i ka wa kahiko, ua kena ia lakou e hana mamuli o ke kauoha a na'lii, oiai hoi, he lahui nui ko ia wa; a no ka niea, i keia wa, ua lanakila malalo o na kanawai, e makaala a e pale aku i na mai a me na kumu e hoemi ai i ka lahui, i ulu mai noloko ao o ka noho wale ana, me ka hana ole.