Ke Au Hou, Volume II, Number 25, 21 June 1911 — Na Kanawai i Aponoia o 1911 [ARTICLE]

Na Kanawai i Aponoia o 1911

K A X A WII 9 1 HE KANAWAI E HoOLOLI ANA I NA PAUKU 17 AME 19, AME KA Pauku 121 e Likb me ia i Hoololiia AI E KE Kanawai 118 o na Kanawai o ke Kau o 1909, AME KE POOHOU 9 O KA PAUKU 23 O KE KaNAwai 118 o na Kanawai okeKauo 1907, OIA Hoi "He Kanawai e Kukulu ana i kb KuLANAKAUHALK AME KALANA O HONOLULU." E Hooholoia e ka Ahaolelo o Ice Teritore o Hawaii-: Pauku 1. O ka Pauku 17 o ke Kanawai 118 o ke Kau o 1.907 ma keia ke hoololiia nei ma ke kiloi ana ae mailaila mai i ka huaolelo "elima" a e hookomo iho malaila i ka huaolelo "ekolu." Pauku 2. O ka Pauku 19 o ke Kanawai i olelo ia ma keia ke hoololiia nei i heluheluia penei: "Pauku 19. Aole kekahi kanawai e lilo i mea mana aia wale no a loaa ekolu la mahope o kona hoolahaia ana, koe wale no a ua hoomaopopo okoaia maloko oia kanawai. E hoolahaia no na kanawai apau no na la ekolu mahope o kona aponoia ana." Pauku 3. O ke Poohou 9 o ka Pauku 23 o ke Kanawai i oleloia ma keia ke hoololiia nei i heluheluia ai penei: "9. Koe wale no a ua hoomaopopo okoaia maloko o keia Mokuna, o ka hoomaopopo ana ame ka hoomalu an;i, na wahi no ke kukulu ana ame ke ano maikai o ka wai ame leona hooponoponoia ana no ka hoolawa ana aku, ka wela malamalama, ikaika hoohana ana, kelepona ame uweaolelo i ke Kulanakauhale ame Kalana, no ke kukulu ana, kuai ana, hoolimalima ana a i ole no ka lawe ana mai i na hale no ke Kulanakauhale ame Kalana, no ke kukulu ana kuai ana, hoolimallma ana a i ole lawe ana mai paha i kekahi mau mea hoohana ame na ponolike ole no ka hoomaamaama ana ina alanui ame na hale aupuni, ame ka hoomaopopo ana aku ia mau mea ame ka malama ana, ame ka lawe ana mai, hoomaopopo ana ame ka malama ana ia na mea apau no ka hoopulu ana ame ka hoomaemae ana aku i na alanui o ke Kulanakauhale ame Kalana ame ka holoi ana aku i na Sua maloko olaila." Pauku 4. O ka Pauku 121 o ke Kanawai 118 o na Kanawai o ke Kau o 1907, elike me ia i hoo-

lollli tl •ka K«»«w»l 1110 u Kinnl ok* Kw o 1909. ma keia ke hoolollia nei i heluheluia ai penei: "Pauku 121. E koho aku 00 ke Kakauolelo o ke Kulanakauhale. ame Kalana i Hope Kakauolelo no ke Kulanakauhale ame Kalana i lawa pono hoi kona kulana e like me ka mea i make* makeia no ke Kakauolelo o ke Kulanakauhale ame Kalana. E hiki no hoi ike Kakauolelo oke Kulanakauhale ame Kalana e koho aku i mau kakauolelo elike ka nui me kana i manao ai he iawa pono no ka hooko ana aku i na hana o ke keena, a e hoomaopopoia no ko lakou uku e ka Papa Lunakiai." Pauku 5. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana. Aponoia i keia la 17 o Apenla, M. H. 1911. _ WALTER F. # FREAR, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. ' j KANAWAI 9 2 HE KANAWAI E HOOPAU LoA AI I NA MOKUNA 71 AME J2 O NA KaNawai Hooponopono Hou ia o Hawaii e PILI ANA NO NA pIHANA KINAIAHI. E Hooholoia e ka Ahaolelo 0 ke Teritore 0 Hawaii: Pauku 1. Ma keia, ua hoopau loa ia na Mokuna 71 ame 7 2 ona Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii. Pauku 2. E mana aku no nei Kanawai i lulai 1, 1911. Aponoia i keia la 17 o Aperila, M. H. 1911. WALTER F. FREAR, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 9 3 HE KANAWAI E Hoololi ai 1 ka Pauku 62 o ke Kanawai 39 o NA KANAWAI o KE KaU O 1905, B PILI ANA NO na Mana ame na Hana a na Lunakiai Ka-I-ANA. E Hooholoia e ka Ahaolelo 0 ke Teritore o Hawaii: Pauku 1. Eia ke hoololiia nei ms keia ka Pauku 62 o ke Kanawai 39 o na Kanawai o ke Kau o 1905, ma ka pakui ana aku ia Pauku i mahele pauku hou, e kapaia ma ke ano o ka Mahele Pauku SA, e like penei iho:

SA. K hooponopono «ku ma ke kauohn kana» >»ai i na palena maloko mai o laila na kauhal* laau ame na ano hale okoa ae i hiki ke pau wale i ke ahi e hiki ole ai ke kukulu, hoonoho a ke malamaia paha, a aole loa hoi ua mau palena la, ke hookumuia no ka manawa mua, e hoololiia ae koe # ma ka hooakea ana aku, a e hooponopono aku no hoi ma ke kauoha kanawai, no ka mea pili i kahi e ku ai, na loina ame na lako e hanaia aku ai a aoo okoa ae, ma ke kukulu, hoonee, hoomaemae, hoonoho a malama ana i na kauhale ame na •oo hale okoa ae maloko mai a mawaho aku paha oia mau palena, elike auanei me ka mea e hiki pono ana a i kupono paha hoi no ka hoomalu ame ke pale ana i ka poino o ke ola, ke ola kino ame ka waiwai, a e kau aku i na hoopai no na uhakiia aaa o ua mau kauoha kanawai la/' Pauku 2. E mana aku no keia Kanawai i kona hoaponoia ana. Aponoia i keia la 17 o Aperila, M. H. 1911. WALTER F. FREAR, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. UKAWAI 94 HE KANAWAI E HOOLOI,! AI I NA PAUKU 391 AME 392 O NA KAnawai Hooponopono Hou ia o Hawaii, K PILI ANA I NA PA AiNA. E Hooholoia e Ica Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii: Pauku i. Eia ke hoololiia nei ma keia Pauku 391 o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii, i heluheluia ai elike penei iho: "Pauku 391. Na ke Kiaaina no, ke manao-oia he hana kuponoia, a mamuli paha o ka hoopii ana a na poe ona aina he iwakalua-kumamalima, iloko o kekahi apana ohi auhau o keia Teritore, e hookohu aku ma ke ano i hoakakaia ma ka Pauku 80 o ke Kanawai Kumu, i ekolu poe e noho ana ma ka Mokupuni, kahi o ua apana la e waiho ana, i poe Komiaina Pa no ia apana. A ma ia ano like no hoi e hoopiha aku ai ke Kiaaina i na hakahaka apau loa e ulu ae ana ma ko lakou heluna mamuli o ka make, haalele a ano okoa ae paha." Pauku 2. Eia ke hoololiia nei ma keia ka Pauku 392 o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii, i heluheluia ai e like penei iho: "Pauku 392. I hāna no hoi ia na ua poe Komiaina la ke koiia aku ma ke kakau e kekahi mea a poe paha e makemake ana e pa i ko lakou mau

ilna, a 1 ole ia, ua pa nui paha 1 ko lakou mau aina, ua makemake nui nae hoi e hoomaopopo no ka malama mau ia o ka pa, e haawi aku i hoolaha akea no iamea malokō o kekahi nupepa i laweia e ka lehulehu i hoopuka a i paholaia iloko oke kalana kahi oia m'au aina i waiho ai, e hoopukaia ka hoolaha i oleloia heumi la mamna ae o ka halawai i hoakakaia mahope iho iloko nei o keia Pauku, a na lakou no hoi e koho i la e haiia maloko o ua hoolaha la a ma ia la lakou e hni ai me ka poe apau loa i kuleana, a o ko lakou mn'u hope paha maluna o ka aina, e kaalo aku a e nana i ka h lo ana oia pa, e hooholo pono no ke ano o ka pa a na mei aina e pili pu ana e hana ai, am<. ka mnhele a kela ame keia ona aina pakahi e haawi a e malama ai paha, me ka hoakaka aku i ka ma" nawa e hana ai ia pa a paa, a e hooholo hoi nc na hoopaapaa e ulu ae ana mawaena oka pop i Vuleana, e pili ana noka pa. # "A i hana no hoi ia na ua poe Komiaina la e kauoha aku e haawiia ka hoolaha ana no ia ha'awai i ka poe apau loa i kuleana, e ia poe luna like no, a ma ke ano like no, e like me ia i hoakakaia ai ma na Pauku 1721. 1722 ame 1724 o na Kanawai Hooponopono Hou ia o liawaii, a e like no hoi me ia i hoakakaia ai e ka Pauku 1723 o na Kaoawai Hooponopono Hou ia o Hawaii e like hoi me ia i hoololiia ai e ke Kanawai 34 ona Kanawai o ke Kau o 1909, no ka hooko ana aku i na palapala i hoopukaia malalo o ke kuni o kekahi Aha Kakau. £ kauia aku no ena Komisina na lilo ame na uku apau loa e pili ana me na hana i lawe ia malalo o keia Pauku ma ke ano he mau koina e kue ana i ka mea a poe paha i ko ole, a i ole ia, e kue ana paha i na aoao apau loa ma ia hana, ma ka mahele ana e like me ka na Komisina e manao ai he kaulike." Pauku 3. E mana aku no keia Kanawai mai a mahope iho o ka la o kona hoappnoia ana. Aponoia i keia la 17 o Apenla, M. H. 1911. WALTER F. FREAR, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 95 HE KANAWAI No kk Kokua ana i Kkkahi Pok i Hookuuia Mai ke Kahua Ma'i Lepbra ma Molokai. E Hoohohia e ka Ahaolelo 0 ke Teritore 0 Hawaii: Paujcu 1. E hookaawaleia aku, ama keia hoi, eia ke hookaawaleia nei ka helu o Elima Tausani

Dala ($5,000.00) mai ka Waihona Aupuni no ka hana o ke kokua ana i ka poe nele i pau nui ai i ka hookaawaleia tna ke Kahua Ma'i Lepera ina Molokai a ua nana nui ia mahope mai o Aperila 1, 1909, a ikeia ua palekana lakou mai ka naa'i i kapaia he ma'i lepera a kauoha nui ia e haalele iho i ke Kahua Ma'i, e unuhiia hoi mai ia helu mai i kela ame keia manawa e ka Peresidena o ka Papa Ola ma kekahi mau huina e like auanei hoi me ia e aeia ai e ka Papa Ola no ke kokua ana i ua poe nei. Pauku 2. E mana no keia Kanawai mai a mahope iho o ka la o kona aponoia ana. Aponoia i keia la 17 0 Aperila, M. H. 1911. WALTER F. FREAR, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 9 0 HE KANAWAI E Hoakaka aī no ka Hoopuka ana ī na Palapala Hooiaio o xa Hanauia ana ma Hawaii Neī. E Hookoloia e ha Ahaolelo 0 ke Teritore 0 Hawaii: Pauku 1. E kauoha aku no auanei hoi ke Kakauolelo o Hawaii, i ka manawa e lawa ai o kona manao ua hanauia kekahi mea maioko nei.o'ko Hawaii Paeaina, e hoopukaia aku i ua mea la o kekahi palapala hooiaio e hoike ana i kumu maopopo lea. E hana aku no auanei hoi ke Kakauolelo, me ke apono ana o ke Kiaaina, i na rula hooponopono e pili ana i ke ano o na palapala noi ame na paiapaia hooiaio, ke ano o ka hooia ana, ke ano o ka olelo hoike, ame ka manawa, kahi ame ke ano o ka hoolohe ana, ame na hana ame na mea no apau loa i'pili me ia palapala noi, hooia a hoolohe ana e like auanei hoi me kana e ike ai he kupono, a e like ho ka mana o ua mau rula hooponopono la ke hoaponoia pela a hoolahaia no kekahi manawa o ka pule no ekolu mau pule nee papa like maloko o kekahi nupepa i pahola laulaha ka laweia ana, i hoolahaia iloko nei o ke Teritore, me he kanawai la, a e manaoia no ia hoolahaia ana ma ke ano he hoolaha ku i ke kanawai i na poe apau loa. E hooko aku no auanei hoi ke Kakauolelo i ke ano o ua mau palapala noi a palapala hooiaio nei. Ma ke noi i hoohikiia e hanaia ai na palapala noi apau a iloko o laila e hoike moakaka loa ai ka mea noi i na kumu maopopo lea apau maluna o laila i kalele ai kana palapala noi a e ukaliia hoi ia palapala noi afidavita i hoohikiia a na poe hoike. Na ke Kakau-

olelo hōi a pa kekahi poe aj|a e koho a e hoonolie &1 e 'nieffi4le, ihāīālo o ki hoohiki ana, i kekahi mea noi a mea paha i maopopo i oa kumu maopopo lea e pili ana i kekahi" palapala noi a no ia hana hoi ua haawiia iaia aia lakou *a mana ame ke kuleana e hooko aku i ka hoohiki ana, kena a kauoha aku i ka hiki ae o ka poe hoike ame ka laweia aku o na buke ame na palapala, hoopai aku no ka hoowahawaha a e hooko aku hoi ma ke ano pili laula i ka mana like ma ka mea e pili ana i ko lakou kuleana kaokoa e like me ia i hooiliia aku ma ke kanāwai maluna o 'na Lunakanawai Apana. Pauku 2. Ua manaoia aku no kekahi mea noi a o kekahi mea paha e haawi ana i kekahi ol<flo ike wahahee, ma ka waha a ma ke kakau paha, malalo o ka hoohiki, tna ke kokua a i pili paha no kekahi palapala noi no ona palapala hooiaio ma* lalo o na hoakaka ana oka Pauku mamua ae, ūa ku i ka hewa hoike wahahee ā#e hoōpaiia no hoi e like me ko ia hewa. Pauku 3. £ lilo no kekahi palapala hooiaio 0 ka Hanau Hawaii ia ana i hoopukaia mamua aku nei malalo a mamuli paha o ka mana 0 kekahi ka* nawai o ke r T , eritoi'e, a i ole ia ( e hoopukaia aku auanei paha hoi me ke kaulike me na hoakaka ana o keia Kanawai, i mea hoike hookumu mua no na mea oiaio i hoikeia maloko o laila. Pauku 4. He uku o Elima Dala ($5.00) ke kau ia aku e ke Kakauolelo mamua o ka hoopuka ana aku i kekahi oia ano palapala hooiaio, e ukuia aku no e ke Kakauolelo ia mau uku apau e loaa mai ana i ka Puuku o ke Teritore ma ke ano he loaa no ke aupuni. Pauku 5. E mana aku no keia Kanawai mai a mahope iho o ka la o kona aponoia ana. Aponoia i keia la 17 o Aperila, M. H. 1911. WALTER F. FREAR, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii