Ke Au Hou, Volume III, Number 8, 28 February 1912 — No ka Oihana Makai o Honolulu! [ARTICLE]

No ka Oihana Makai o Honolulu!

Hemea macpopo loa ka ike ana iho, eia kfcia oihana ke hele loa aku nei e lilo malalo o k$ alakai ana a Kakina ma. Iloko o na wae mpho ana o na nupepa a Kakina, ua kiiia aku hq ka Makai Nui ame kona hope e noho mai nei ia mau noho e ia auna, a ua hiki ia kakou ke ike iho i kiia no mamuli oka lilo ana o keia Hiau kanaka i_mau pipi Pake e hukiia ana ma q a maanei elike me ka Kakina mea i makemake ai, Ke ikeia aku nei he oihana keia e paa m ana e na poe koa i pau mai, ka mea nae keia ana Demokalaka e kue mai nei i ka aoao Repubalika mamuli o ke komo ana mai o na koa iloko o ke keena Papa Ola (oiai nae, na ua pohai la no o Kakina ma ia mau hana). Ina kakou e noli aku ana i keia mau mea nae ke akahele ame ka naau kuokoa hoopilimeaai ole i kekahi aoao, no ka mea, he hoa oe ao ia aoao, e loaa aku ana ia kakou keia mau »afc K$ mna, aole na ka aoao Repubalika i feSltoakti ia Kiaaina, aka, he kulana ia i loaa mai ia kanaka mai mai o Amerika, A ina oia iho la ke kulana, alaila, pehea e hiki ai ke ahewa ia mai ka aoao no ka hana a kafcahi kanaka i koho ole ia. e ka aoao? Ka Itta;. Oka Makai Nui Demokalaka e paa mai n&k i ka oihana 4nakai, he kanaka oia i hapaiia mai a i fcohoia e na Demokalaka, a o na hana a ra kauwa i kohoia e ill mai ana no ke koikoi nialuna oka aoao nana oia i hapai mai i rnoho. Ifolaila e ike kakou, aole e hiki i na Demokalaka manao kaulike ke manao e ahewa i ka aoao Kepubalika, a e manao pu ia wa hookahi ua hemolele na Demokalaka. Ke ahewa ia mai nei na Repubalika no ke komo ana mai o na koa Amerika iloko o na hana a ka Papa Ola, a ke apono nei no nae na Deiaokalaka i na hana a ka Makai Nui a lakou © hookomo mai nei i na koa Amerika iloko oka puali makai o Honolulu nei. Ia kakou ka poe mana koho e noonoo iho ai i keia mea, aole e

hiki ia kakou ke hoohewahewa, eia ka l?apa Ola raalalo o ke Kiaaina i koho ole ia e naKepubalika, a oka Makai Nui Demokalaka hoi, ua koho ponoi ia aku oia e ka aoao Demokalaka. I kela mau la aku nei i hala, ua hooholo ka Makai Nui Demokalaka e hookohu mai i kekahi mau keiki Hawaii make kulana makai kau-lio, a ua hele aku keia mau keiki me ka manaolana e loaa io mai ana keia mau kulana ia laua, oiai ua hooluhiia laua ike kau paloka i hala aku, i ka hooikaika ana e lilo io o Jarrett i Makai Nui, a ia manawa hookahi ua loaa aku ia laua na hooia ana ina e komo o Jarrett a loaa he hakahaka, e wae ia ana no laua i mau makai. He oiaio, ika puka io ana o Jarrett oiai no he mau hakahaka, aole no ikii ia aku laua i mau makai; a aole nohoi nei mau kanaka!hele aku e hui pu hou me ka Makai Nui. Ika manawa a keia mau kanaka i lohe ai i keia mau mea, ua hoopau laua i ka huhu ana i ka Makai Nui a hooili iho la no i na ahewa ana maluna ponoi iho no o laua. Mahope koke mai no nae, ua loheia ae e ohi hou ia ana no i mau makai hou, ia manawa ua hooholo laua e hele e hui me ka Makai Nui. I keia hele ana aku e hui kino, ua haawiia mai ka manaolana e loaa io ana ka hana i ka wa e ohiia ai na makai hou, a ua hai pu ia mai e noho me ka makaukau no ke kii ia aku. Ika hoea ana mai oka manawa e ohi ai, aole iho la i kauohaia mai keia mau kanaka, aka, ua kali aku no laua me ka hoomanawauui a hiki loa i ka wa i maopopo loa ai aole no ka e waeia mai ana laua, no ka mea ua makemakeia e komo mai kekahi mau haole koa i pau mai ko laua kepa ana, a ua nele loa iho la keia mau kanaka i ka hana i hoopaaia mai na laua. Aole keia he mau hakuepa na makou, ua hele kiao mai keia mau kanaka e hoike i keia mau mea. Aole makou e hoole aku ana aole i

hanaift keia hana, ke roanfto nei makou ua po« lolei keia mau lono. Ina oia iho la ke kulana, alalia, e hoea io mai ana no ka inanawa e lilo loa aku ai keia oihana malalo o ke alakai ana a Jia haole i pan ole ka hohono lea. Ke kii aku nei na Demokalaka a o nahana ino a ka Papa Ola oia ka lakou e kukala mai nei i ka labui, ike ino oka aoao Repubalika, oiai ia manawa hookahi .no, eia no keia mau hewa like ke lawelaweia mai nei eke kanaka a lakou i hoonoho aku ai ma kekahi kulana kiekie loa o keia kulanakauhale. __ Mai manao iho ka Jahui e ahewa aku ana makou i ka aoao Demokalaka mamuli o keia mau hana pono ole a ka Makai Nui a lakou, aole loa, ke kahikuhi aku nei makou, oka Makai Nui no kai hewa, a ua pono a hemolele no ka aoao, oiai, aole e hiki e manaoia o ke ino i hanaia eia kanaka, e ili aku ia maluna o na poe nana oia i koho aku. A ia manawa hookahi no nae, e ike mai oukou e na poe koho balota aole makou e noho aku ana me ka hamau, ke kue a ke oleloia mai ko makou aoao ike ino mamuli o na hana hewa a kekahi kanaka i koho ole ia aku no kekahi kulana. Aole loa, e hele aku ana makou e hoike i ko makou manao a e pono nohoi e nanaia mai keia mau manao me na maka kaulike a hoopilimeaai ole. Oka aoao e hoao ana e hele mai imua o ka poe koho a hoike mai i ko lakou hemolele a i ka hewa loa o kekahi aoao, mamuli nae o na hana ana poe i kohoia aku e kakou, ke manao nei makou, aole e hiki e hilinaiia aku ia aoao kalaiaina. Ke hooia aku nei no makou ua hewa a ua lapuwale ka lawelawe ana a kekahi poe i koho ia e makou, a ua pono ole ka lakou malama ana i ka hana i hilinaiia aku na lalou e hana mai, aka, aole ia mau hewa e pono e kau ia mai maluna o makou, oiai ua hewa ole makou ka aoao; a oia no ko makou manao ma na mea apau o na aoao like ole, aole oka aoao kai hewa, aka,o ka poe no e paa mai nei i keia mau kulana, Hookahi wale no alanui pono e hahai aku

ai ke hewa na hana ana poe i kohoia, oia no ka haalele ana ia lakou, aewae hou aku i mau moho hou aku no ke kau koho e hiki mai ana. Ma ia hana a kakou ua hoihoi aku kakou i na aheWa ana maluna pakahi o ua poe ala i malama ole i na hoopaa a ka aoao, a e nana hou aku i mau moho hou, i poe na lakou e hana mai i na hana kaulike. A hana kakou i keia, ke raanao nei makou e loaa io no ka lanakila i ka aoao e hooko ana i keia rula.