Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 29, 15 November 1928 — KA OLELO A KE AKUA [ARTICLE]

KA OLELO A KE AKUA

HIHIO A KANIELA ; (Hoomauia; Nolaila o ke aupunl mua 1 hoflteia ma ka holoholona mua 0 keia hlhlo a Dani'.-la, ua ilk« no-ia me ke aupuni 1 hoikeia mai make poo kula o ke kii ,nui ola hol o Babulo>u., a <■_. i,;. holo-: holona e ae o lakou no na aupuni mahope mal o Eahulona Malia paha o nU'iau rrial kekahi 5 mnO ua a.O, U Kci<t . hlh'iO ft Prtr. I L iV;f- k'> K l 'l fj( 1 ! hane a Nebukanoza, healia 4ioJ jka mea i haawi ia mai ai oiai i-ua 'lawa aku la no hoi i ka moel !tihane a Nebukaneza? ; Me he mea la he iinl nui ko e loaa piha ka hoomao | popo ana i ko ka honua nei no 1 kana papakuhikuhi. a o .; no ka ma mea hou kaj nn. i makemako ai e hoike hou I mai i ko ke ao nei x loaa ole i ke kii n«l o kR mnfuhane a Nebuka- | neza, a Kaa r.ac- mi koia hU ! hio a Daniela, a.e ike no kakou | !a mea a mau mea oiai kakou e rrr tku ana mu keia h.hio. ! Aole makemake o ke Akua e neie 'kakou i ka hoomaopopo ana i • kona makemakeame kana papa kuhikuhi no na mea e hiki mai ! ana, nolaila papalua kana haawl jana mai ia kakou i na hoaiiona] i * e maopopo pono ioa ai ia S kakou kana papa kuhikuhi no i ka honua nei t .Jseiuhelu ia Isaia i 28 paukulO. No ka mea, he lula , maluna o Ka iula, he luia malunai j o ka luia he loina maluna o ka jioina, iie &ina maluna o ka ioma ■ I kinohi he mau eheu aeko ko ka liona» e hoike ana i ka holo 0 ko Babulona lanaMla ana maluna o kona mau enemi, a lilo ka honua holookoa malalo o kona malu iloko o ka manawa pokoW loa. Mahope iho' ike aku la o Danie2a ua mokumoku ia' iho la na eheu o ka liona. Paū iho la kona lele ana me he aeko ' la maiuna o kona mau enemi. ! Nalohla aku la ke koa ame ka ole o ka liona maī ona aku la. Haawi ia mai l.a iaia ka puuwai kanaka, he naau hoi ma , kekahi olelo ana nawaliwali iho la la'a mauleule 0 keia maoli , iho la ke kulana o ke a,upuni mahope īho o kona haakei ana 1 kā mn o mana, me ka hanohano. Piha iho la ka naau i ka uha&i ame ka lealea, he i ka uhaai ame ka leaiea ana, hr meā hoi nana e hoonawaliwali ra.au i ke aupuni, ka ohana ame] ke kanaka. Q ke kulana keia o ; Babulona mahope iho o kona lanakila ana maluna o ko ke ao nei. ' * / . \ Pauku 5, Aia hoi kekahi holoholona e, o ka lua ia, o kona ano' ua like ia me ka bea, hoala ae la oia iaiā iho ,ma kona aoao iho., aia hol, ekolu iwi aoao iloko o kona waha iwaena o kona mau ; niho, a olelo ae la lakou iaia, 6 ai ī ka io he iiui, Elike me ke kii nui o ka mokuna 2 o Daniela, pela no iloko o keia mau hoohalike ana, i ka emi , iho o ke Kulana o kekahi aupuni i ko kekahi aupuni e pii j mai'ana mahope mai o kekahi. | O i;e dala oka umauma ame ] na llma ua emi iho ia i ke gula jo ke poo. Pela hoi ka emi iho o | lea bea i ka liona. Emi iho no Lhoi p Media me Peresia ia Babu- ! lona ma ka waiwai ame ka nani,. |me ka o kona noho j aupuni ana. . e j Hiki mai la hol kakou i ke kulana j ano hou o keia mana aupuni, e j i;ke me .ia i hoikeia ma ka hapa j waena p keia pauku 5, oi'a hoi } ihoala (hookiekle) ae la oia iaia' j iho ma kekahi aoao ona. j He elua lahui like ole iloko o j keia aupuni, o kk Media ame ka j Peresia. He mea hoi keia i hoa(kaka pu ia māi ma na kiwi a j (pepeiaohao o ka hipa kane o ka mokuna 8 o keia puke a Daniela. j 0 ka pepeiaohao ioihi kai ulu j hope ae o keia mau pepeiaohao,! a pela hoi ke kiekie ana ae o kekahi aoao o ka bea, a ua hooko ia hoi keia mau kuhikuhi ana i ka m&heleia ana o ke aupuni |o Peresia, olai mahope mai ia, |aka oi loa ae la I& i ko ka wa : mamua. a iilo malaio ona ko ka honua u pau o ia wa. Heluheiu i ka mokuna 8 pauku 3, Aiaiia, leha ae ia ko'u mau maka, ike aku la au, aia hoi, he liipa kane e ku ana ma kapa o ka aiuiiwai nona na pepeiaohao elua,„ ua kiekie kona mau pepeiaohao, ua oi aku nae ke ki- ' ekie o k«kahi I ko kekahi, a o ka ! mea kiekie oia ka mea i ulu hope ae.. O na iwi aoao ekolu oia na mahele ekolu o ke aupuni o Babuiona, o Lydia ame Aikupika i opa pu ia a hookāuiaaha ia e keia, aupuni mana nui. O ka olelo ana "E ku ae oe, e ali ka io he nui," ua pili ia i ka ] hoeueu ia ar»a o to Medta ame !

iPeresla, 1 ke.plo ana o keia mau J mahele ekolu o k<- o Baj bulonaI Poa ,tno loa ka poe Medla ame 'ka ī>c(.< Tcrcsla- īī<- p</» : puni koko, | he powa a aku jw I i na kanakn, j Elikc> rae ka i lioomaopopo ! iu ma, ka weliew ho o ka moe jo ka mokuna 2, hoomaka keia , aupuui i ke p!o an? o Bubulona i ia Kuro 1 ka B.C 628, a hoomau ' ia j& a lilki i ke k&ua o Abeia, ; īi.C. m, he 22221/,' makahiki ke ī kowa». j Pauku 6. A mahope iho o keia, i ike aku la aa, aia hoi kekahi, ua i Uke me ka leopaeli, a maluna o j kona kua, eha mau elieu inanu, j eha no hoi poo o ua holoholona ! la a ua haawUa mai iaia ke alli , ana. , i O "koiīi O "K€~a upuni, oia hoī io Helene, ua holkela mal ia ma ! keia lioailona. I liia he hoailona ka eheu ma- ; kuia o ka Uona no ka mama ame ka holokiki ana o kona i mau laaakiia ana maluna o kona menu , alaiia pela no maanei. i He holoholona mama no ka i Ltopa<U i ka holo, aka aole nae j i lawa ia mama o ka Leopaeli i wale v no, aka haawi hou ia mai , la iaia ka mama oi hou ae ma , ona eheu manu la. Aole no i lai wa na eheu elua o ka liona, aka j haawiia maLla J ka Lccpadi eha imau eheu, e hoike mai ana e oi ! aku ana ka holo o ka ia nei pu[lumi ana i kona mau enemi i mamua o ka kona mua. Aole aiii i a aupunl hookahi i hiki ke ku j mai imua o na puali koa Helene j a lanakila. Ua pau wale no na j enemi o Helene i ke pio ia AlekaI nekero, a i ka wa pokole loa hoi, j oiai no oia e opiopio loa ana, he i mea i ike ole ia mai iea iiookumu ■ia ana o ka honua nei a hiki i ;keia la*. .. . . i He kanalimakumakahi haneli ; mile ka loa p na wahi a na j puali koa Helene i hele ai Ike j kaua, Aole i lieluia na mile o ■ ka hoi ana i Babulona. j Oielo ka pauku 9, he eha poo o ka holoholona ekolu. Noho lokahi ke aupuni o Heiene no kekahi nieinawa pokole ioa mahope iho o ka make ana 0 Aiekanekero. He Ihau makahiki pokole wale ao mahope o ko ; Alekan icro ianakila kamahao 1 ana muiuna o kona mau enemi, , olei pu ia ae la kona ola ana e I ka mai Hva i loaa mai mamuli 0 ka ona lama naaupo i ha wa I a pau, a maheleia ke aupuni i ; loko o na mahele eha, iwaena hoī o kona mau kenelala nui eha. Lilo o Makekonia ame Helene ma ke komohana ia Kasanda. Lilo hoi o Thrace ame na apana e Asia ma ka akau 'ia j Laisimacus, o Aikupika hoi me jLydia, Arabia, Palekekina ame j Coelo-Sirai, lilo lakou ia Tolome ima ka hikina. Hoakakaia keia j mau mahele eha ma na poo eha I o ka Leopaeii. | Ma keia hooko pololei ia iho j la na oielo o keia hihio a wanana ' llOi. : . ' • | Olai aole i waiho iho o Alekanekero i hooillna no kona aupuni uo ke aha ka niea i Jele lillii ol'e ai o ke aupuni iloko o na mahele | lehulehu? No ke aha ka mahele s ia ana iloko wsle no o eha mau mahele, He eha poo o ka Leopadi he eha hoi pepeiaohao o ke kao kahe, nolaila iloko o eha maliele e mahele ia ai ke aupuni, a pela io no. 1 Pauku 7. A mahope o keia, ike j hou aku la au ma ka hiliio ana i ka aia hoi kekahi holoholo- | na o ka ha ia, he mea weliweU i loa ia, he mea makau hui, he j nui hoi kōna ikaika, he mau niho j hao aui kona ua ai nui wale aku n a okaoka liilii, a hehi iho ia j ia i Ke koena malalo o kona mau wa ae, aole ia i llke iki me na ineholoim mamua. He umi hoi na pepeiaohao ona. Aole he holoholona o ka hpnua nei e hlki ai ke laweia mai i mea j hoohalike no ke aupuni e ku ! mai aaa inahope o Helene. Okoa | ioa keia aupuni mal na aupuni e ae a pau o ka honua nei. | Ke nui na mea e hiki ai ke j kakauia no keia pauku 7, aka [ aole e hiki kakou ke kalele nui maluna o ia, nolaila he mau wahi mea liilii wale no ke waihoia ana imua o kakou e pili ana 1 keia pauku. O ke aup m' e kuhikuhiia nel e keia holoiiolona. oia no ke aupuni i kuh kuhHa e na uha hao o ka moe\ h i<j \ Nebukaneaa. (\o\di pau) O ka olaio oia ke ku a'i' l;a aoao i na t o kaliele ame ka pllils§ • Aole e hiki i)t kakou ke hana ī na mea a pau.i ka wa ano, aka nae. he lnki ia kakou ke hōo* maki? i kck,i.(u hana i ka wa auo,