Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 48, 28 March 1929 — NA HOINAINAU O KA AHAOLELO O 1929 KAKAUIA MAI E KEKAHI HOA O KA AHAOLELO [ARTICLE]

NA HOINAINAU O KA AHAOLELO O 1929

KAKAUIA MAI E KEKAHI HOA O KA AHAOLELO

(Kakauia mal> M& fea po Poaono i hala i l>e3e ai ka ahaolelo i Molokal e makaikai ai ia wahi ae hui me na Kamoaina o ia aina, e hoomaopopo ai 1 na hemahema a lakou i makemake al, a hol mai ua poe solona nei i ka po Sabati. He mau hola loihi no ka noho ana 0 n* poe kaukanawai ma Ka- ' laupapa ame Kalawao, a o ka mea i ikeia, aole i 'malama ia he halawal no ka hoomaopopo KQ& i na hemahema, aka. o ka hM&wai 1 malama ia, oia no'ka hooloM ana i ka halolelo a ke Kiaaina ame Senat-o& De»ha o Hilo Maikal no na haiolelo, a ua ieaiea no ka pepelao o Jka poe 1 koolohe i na oielo, a koe. ka hooialo ana I ha hooholo ia o na. makemake o na ma'l, elike me ka hemahema i ike ia i keia Wa, aole he mikinl hoioi e hiki ke holoi a pau ka lepō o na loie 0 na ma'i mai o a e. Ua piiikia ia ka mikini hana hau e hoolako -ia ai na ma'i me ka hz% a pela iiie ka liihau waiu. He' mea kupono e hoolako ia na ma'i a pau 1 ka waiu, oiai, he ,mau bibi nq ko ka papa ola a me na ma'l, ak&, aole he lawa no' ka hanai ana i na heluna ma'i 1 ka waiu, a oiai he hookahi tausani galani waiu a Kuke ma e hoouna nei i Honoiulu mai kahi uwi waiu o Mapulehu, uiu ae ka noonoo iwaena o kekahi poe īhaolelo, pehea la hoi.e hiki oie «1 ka hoolako la ka poe o Kalaupapa me ka, waiu mai ka pa uwi vaiu a Kuke, aka, aole I walai C la keia kumuhana, oiaīJ ;h« irUīnuhafla ano nui no keīa j

f no ka pono * \? ma', o ~* papa. I httie lianau kelki e pili. pu m« ka haukapila t walii c hikt ai na makuahine k«- hanau maikfei i na keiki, a o keia kumuhana ua hooholoia e kukulu i hale nona ka huina o $2,000. | O ke aiaiiin aoie paha i hooj maepepo ia, olai o kekahi ninau | pllikia keia o ka Panalaau, | O na kauhale o lakou e ike | ia nei ka popopo o na kua ame na papa, O keia mau nlnau like ole, ua manao la hoala mai. ana na iunamakaaioaiia ame na kenakoa l hele aku nei- i Molokai, a ke kaukai ia aku nei e hooko ia ana, O ninau hoonui i ita pila alualu o na ma'i ua kuka ia līoj£p o. ke koinike a ua maaao ia e hccracLi.ua.h«a i ka pila aiuaiu a, i :nau dala maoli kauieie i | ka' makahiki o keia | kei& n;awaho keia o k& nui ma o K.a blla ,alualu. j Kc hana maikai waie no • keia, uu, ua maopopo i keia wa, j aole e hoonee ia o Kalaupapa j ame Kalawao mai ka Panalaau :a 1 Oahu elike me ka makeniake j o kekah.1 poe imi waiwai.kukulu j haie bis Oahu no ka poe ma'i | o Kalaupapa. | O ke av.*a pae keieahi pihkia j3au; e Kaiaupapa, ake, ua olelo ka perasicler,a o k& papa ola, j,3af he nea ia e .o ua ana ke ala-i-luāe. pokoie . xna" na inoku lele jja$,keia xr.ua aku He i.;or aliane kela o k ( * pap t aka, [fejl,ft nn n0 16 js^Kp«>. Gooāneiw he pila e iioo- | lp|i,ii&hua ana i ka uku mahina |oyi» lu&ahoomaiu o ka papa o Maui ame ko Hawuii j MīMQ v k» juitthuia. Ke mau da]a ;keia, lia Sam Kalama ame Sam ;Speiioer e. ohi ai o ka mahina. j B«'keu keia o ka ahaoielo ak« } e hoowaiwai i aa punaheie, j Me ka ike no o Goodness o r Maw ke uwe nei na kanaka i |ka »ui o ka auhau ame ka ma- | hu&liua oie o ka hana e pono ai }o ka noho ana, ame ka piiikia I i ka uhaai o na lana aupuni, ( iMKMaui no ka ia nei ī na punaj lieie, i $400 ,o ka mahina. I. Ma ka aiunu daia, aoie I ikeia Ikeia haawina mamua i na kau Uhaolelo, aka, i keia kau, he nui ke daia a ka iehuiehu e manao ia nei e kiloi no na punaheie, no na kahua kinipopo a ka ha,ole„ ne na huakai i makemake ia e hele kikahakaha ai i na mokupuni, a mai pau no paha i, ka hele kikahakaha ai 1 na mokupuni, ina aoie i waiaau ia e kekahi o na iunamakaainaua, e olelo ana he huakai heie i na | mokupuni j ,ka inu okolehao. A ( na la hoopuoho ana a Holstein | o Maui, pau ai keia manao ana o ua poe Solona nei e hele kikahakaha i Hawaii. ] Ēia, in»ia o ka Senate ka bila kanawai hoomahuahua i ka uku o na lunakanawai o Maui e iioopii hou ae ana i ko lakou uku pakahi, Aia a holo i ka Senate |alaila noonoo ia i ka Hale. Ma ka nana aku e hoio ana no i ka Senate, no ka mea, o kela po€ luna kanawai he poe, iuiia hooikaika balota wale no nō na jsenatoa. | TZa hala ko Kauai poe lunakanawai, a aia imua o ke kiai aina kahi i kali ia nei no ke kakauinoa ana, a o ko HawaU koe a hoea aku paha, He kau ahaolelo hoopiipii uku m«hina keia a.ona luna aupuni ke hoowaiwai ia a o na limahaha ke hoilihune loa ia aku nei. V | He nui na bila kanawai a ka Hale ame ka Senate'e waiho popopulu nei iioko o na komike, a o«jii ua iilo ka Haie i ka nooj noo x i ka bila haawina, aole i loaa he wa no ka hapai ana i na Wla kahawai i hookomo ia iloko o na» la mua, no ka hoemi auhau, no na hana hoohoihpi 1 ka Wna, ame na hana hooholomua i makemakeia, Aka. aia aku paha a imua aku. O ka hapama o aa Sa hana o ka ahaolelo kai pau a o ka hapa uuku wale no kCM% kupal &na ka hana ke kokoke aku i na la e pau ai.

0a hooholo ka aha Ser:;<tf- t ka bila Kana-wai a Kuke e baShoi ana i ka hooponopono nna 0 ka oihana Wal ame Sua i kekahi konnistna a ke kl&alna e hookohu »U na la komMna e koho l na iuna nui, a na la poe; e hooponopono 3 ka olhana Wnl 0 Honoiulu nel. No ka ike :>n» 1 o na Rf;pupalika aia ka mana Ima ka 4Jma a na Kemokalaka, inelaiia hooulu lakou i neia kuI muhana, e kam ana i ka mana | raai ka uma mai o na poe a r»a makaainana 1 koho ai. rna kekahi olelo ana e hoopau ann i ka MUnai «sa i na, kanaka a r,a makaainana malalo' o ka ~ nāwai Kaiana i Koonoho ai n»a na olhana, E kaill ana i ka muna mai ka Meia mai ame ka papa lunakiai a na makaa'nana 1 koho al Ina e holo ana keia kanawai i ka ahaolelo ua maopopo e kakaulnoa ana ke kiaa-ma j a hookahi wale no wahi e hookanaaho ai, o ka loaa o na Repupaaika iwi kuamoo e hoole mnā i keia hana limanui, i