Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 50, 11 April 1929 — HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILAMAIKI HE KEIKI I HANAU KUPANAHA IA HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA [ARTICLE]

HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILAMAIKI

HE KEIKI I HANAU KUPANAHA IA

HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA

ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA

Ku h&mau iki Iho 1a o Wilamalkl, a no kona pane oie aku l ka ninau hope ā Miss Hak», nlM»u hou mai Ift k€ keikim&hīne; "Ua pono ole aku nei ka pahaMa'ti mau olelo liope i kamailio gfcu nel oe, Ina pela e oluolu hol oe e kala mal, āka, o ke kuma o ko'a oleio ana nei -la, « e haawi aku l mau dala e ku&i oe 1 Xau mau mea i makemake no kou mau makua, mamuU 110 la o ko'u llni nui loa e loaa ia'u kekahi mau hoomaiamalamaia mal S kekahl o na oWio e 'k* Baibaia, no ka mea, e hoihol ana ati 1 kuu Haihala, no ka mea, ua pii ae ko'u makemake i k«ia huke. eia nae he maka'u ko'u ina e ike ana kuu makua i ka Baibala, e huhu ana laua ia'u no ko'u lawe aku 5 keia buke iloko o Jro makou home, % he ilni nuS hpi ko'u p, loaa ke--kahi mau hoomalamalama ana mili mai, oiai o oe ka mea 0 katfi*! maaawMUea 'kī ' r<a. nlelo i palapala'a maioko o ke!a buke, a i ninaii mai hoi la o kuu mau makua i ke kumu o to'u lawe 1 keia buke iloko o ko makou home. ua hiki ia'u ke olelo ia laua 1 e huhu ole mai ai laua ia'u no ka !Swe aku 1 kuu Baibala, E hai aku au īa oe e kuu hoaloha ; ke inanaoiu loa nei au, o ka mole mai keia a kou holomua ma kau mau haawina apau, a ke man&olana pu nei au o ka mole āku aha keia ' dko'u holsffui» ma'ka'u haawma ke hoomau au I ka heluhelu ana i keia buKe." Oleio aku la o Wilimaiki: "E noonoo au no keia mea a hai aku au ia oe i ka la apopo, aka, ke man&o nei au aole e hiiei ana . ia'u kfe hoi i ka Ia apopo, no ka mea ( he halki ioa ka manawa. ,m no ka mea» aole np hoi au i hoolaia no ka huh hoi i ko makou home \ keia wa, aka, no kekahi wa mamua o ke komo hou ana o ke kula ka'u wa i manao &i e hoi e ike l o'u mau makua." "Ina peīa ua pono:" wahi a Miss Kale i pane mai ai : a ina hiki ole ia. oe ke hoi i ka !a apopo mamuli o ka haiki loa o kou manawa e hoomakaukaa ai, maUa paha hoi o hoopanee hoi au i ko'u hoi a hol like kaua, ke maopopo io" nae hoi kou hoi i ka wa kupono no'u e hoi pu ai me oe 1 ka wa hookahi, oiai, aole o'u āakerrrtice e haule hope loa ko'u hana no ka mea,. he makema&e nai ī o 1 ri au e ike ■ 4 ko'u mau makua Anle oia wale aka, he makemake hui pu hoi ko'u > hui koke aka me kekāhi 0 ko'u mau hoaloha i hoike koke aku au ia lakou no keia hauoli hou i loaa ia u no keia buke he haihala a u e hoihol pu nei me a'u." Mahope o keia hol aku la o Miss Hale no kona lumi a hpi no hoi o Wilamaiki no kona lumi, me ka hune ana iloko iho ona no kana hana pono e hana ai maluna o keia noi a kona hoaloha o Miss Haie. Aole maopopo iaia o kana pane e haawl aku a! 1 ka la apopo, aka : ua paa no kona manao e noho a e hele e imi i hana nana, a e hana iki hoi no kekahi mau ptile : alaila, ivoi no ko lakou home. Aole no i nui na leka i loaa mai ia Wilamaiki mai kona mau makua mal, no ka mea, he lohi loa ka laweia ana o na leka i lieela wa, oiai ma ka lio ka poe lawe leka o ia wa e lawe ai i na leka. aole' hoi e like' me ko keia wa maluna o na kaaahi a maluna hoi ona n okiiiele. _ Hoko nae o ia mau leka kakaikahi i loaa la Wilamaiki mai kona mau makua mal, aole he wahi koi mai ia laua mai no ko Wilamaiki hoi aku i ka home mahope koke o ka hoomaha ana o ke kula, a oia no hoi kekahi kumu ,nana i hooulu mai i ka ~ manao iloko o Wilamaiki e hookalua oia i kona hoi ana i liele oia e hana i loaa kana dala e kuai ai i mau wahi mea nana e haawi makana aku ai i kona mau makua. Ua lilo no nae ke noi a kona hoaloha wahin** oplo i mea nana e nalu nui ai, no k:< mea, he makewiike kojia o lu>oikalka iaia ma' k Rn B:n--feala. nolaila. aole x kn hiamo? ia po, no ka n.(\* ua īkalka mai la no ka manai' iloko ona no ka noho. a ita hiki no ia Miss Hale ke loa;< hou ke-

kahl mau hoonmlamalamala aku e plli ana 1 Ka Baiba?a i kona wa e "hoi hou māt al l ke kula i ka pau ana o ka wa hoomaha o fce kula. Ua waenakonu paha o ia po loaa iaia ka pili o ka maka. I keia hiamoe ana ana, loaa aku la iaia he moe uhane a iloko 0 ka moe uhane, īke aku nei oia 1 ka wahlne 1 loaa mua al 110 laia rna ka moe uhane oiai no oia ma ko lakou home a o ka wa - hine no hot ta nana i paipai ma! iala e ae e hele i ke kula a ke kauka e makemake ana sa!s e hele, a oīa kona hik! i keia kula ' ūa hūei akii nei' ka hol ko ia nei nhane i ko lakou wahl n e mahial ana oia i ka malapua o ka punawal, a oiai oia e mahiai 1 ana ku mal la kela 'wahine i- ! mua ona a I ma! la, "E ae oe 1 ' ke noi a ka lede." •f' 7 ka pau ana no o ka wahine ! oielo ana i kela rr.au olelo, puojhq ae la oia a e wehewehe ae lana. kaiao, a o kona ala ioa aku Ila no hoi ia Noonoo nui iho la j oia. ! ka manao o keia moe, a i hooholo iho la oia, i a'o mai ka 'moe iaia mao ke'a wah'ne la e ~|~ae oia l kn noi a Miss Hale. ¥ī!k] } dle iho la iaia ke hoole i kela | noi/no ka mea, u& manao oia 1 he a'o pono ka ka moe. ' Nolaila, Ike ao ana ae, hoomakaukaii .kofel'-!h : o la 5a i kona - mau wahl puolo no ke kau aku i ke kaahi !a la me Miss Hale, a i mea e maopop ai ia Miss Hale keia mea, hele aku la oia ! ko ia la hale o kona hami, a ninau aku la i ke poa o ia; hale, a kahea'ia aku la o Miss Hale, I ka hik! ana mai o Miss HaW a ike !a Wilamaiki, ninau koke m'al' la oia: "Keaha kau olelo maikal o kda kakahiaka?" I aku la o Wilamaiki: "Ae, he olelo māikāi iō ho ka'u, a oia keia, ua makaukau au no ke kau aku i ke kaaahi i keia la mē oe." Hele koke mai la o Miss Hale a hopu mai la i ko Wilimaiki |lima akau a puliM iho la me ka j ika&ka a i mai la. ! "Ua hoopiha loa mal oe i ko'u naau' me ka haūoli. He mea maopopō loa e nui ana ka pomaikai e loaa ia'u ma keia huakai pokole aku a kaua, a he iini ; nul ko'u e hoohana la oe i na minuke apau__e loaa ana ia 6e ka hiki e kokua "mai ia'u ma ke a'o ana mai ia'u i kekahi mau mea o loko b ka Baibala " Olelo aku !a o Wilamalki: "Alaila, ke manao loa mai nei pa- | ha oe he akahi'a! loa au I na mea o ka Baibala? Ina pela, alaila, ua kuhihewa loa ia oe, no ka, mea, aole au i a'ō ia i na mea 0 ka Baibala, a o kahi mea liilii 1 loaa ia'u, na ko'u mau makua no ia i a'o mai ia'u, a na ko'u heluhelu no hoi kekahi," "Ae, o ia wahi mea liilii hoi paha i loaa ia oe, ua pakela loa aku ia mamua o ka mea i loaa ia'u. O keia ae ana ou e hoi i keia la, ua like ia me kekahi waiwai riui loa i haawiia mai ia'u." Olelo aku la o Wilamaiki; "E hele paha oe e hoomakaukau, no ka mea, ua makaukau ko'u , mau wahi puolo i keia kakahitaka nui." ! Olelo mai la o Miss Haie: "Ua ! makaukau mua no ko'u pahu a ! ua pau ko'u mau hemahema a ! o ke kau wale aku. no i ke kaa i jka hana i koe Eia paha ka kaua , | hana i koe oia ka hele aku e , | kuāi i kau mau mea i makemake ■ ! ai no ko mau makua?" | Olelo mai la o Wllamaiki: "E hoopanee no ke kuai ai>a o ia mau mea a kekahi manawa okoa aku." . "Mai hoohaia paha oe i ka | manaolana o kou nātfuT Aōle e pono e liio kou hoi koke ana no ko'u pono i mea e hooneleia ai kou manaoiana no ka hoihoi aku : i mau makana na kou mau makua." "Aole, ua pau ae la no ko,u , manao ana e kuai i mau makana na iaua i keia wa, aka, no kekahi manawa e aku e kuai no 1 wau i mau makana na laua a oi aku mamua o ka mea a'u e kuai ai i keia wa ina au e kuai io ana ia mau mea." AOLE I PAU \ Aole paha he mea i liouluuiu 'i ka waiwai o ka minoaka i j Aohe m : kahi jO ka p '