Ke Alakai o Hawaii, Volume II, Number 20, 12 September 1929 — HE MOOLELO WALOHIA NO NA ONAMILIONA I LAWE A HUNA MALUIA I KA AINA MEHAMEHA [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO NA ONAMILIONA I LAWE A HUNA MALUIA I KA AINA MEHAMEHA

MOKUNA VIIĪ 1 HOOHUOI O CHAIMERS t "Kauoha aku ia ehi jna no ka pono o keia hihia wahl ana i kamailio ae al me ki I leo malie, "e kauoha koke no au iia Heseka e hana koke i keia v. ano ina ua maopopo ia'u aia la oia ihea i keia wa. He makemake loa ko'u e maopopo ia'u i kahi e loaa ai o Heseka ia'u." •'Maanei no o Heseka i ka Poaono nei," i pane ae ai o Chalmers me ke kiloi ana aku i kekahi mau apana pepa iloko o ke ie opala. "Ua olelo mai oia e h'ele ana oia i Europa me ka awiwi, ua manao oia e kau aku maluha o kona moku ponoi Mano." Kupanaha kela ano kanaka elike me Heseka. Malia paha he mau kumuhana keia i ulu ae i ka wa hookahi, eia nae, aole j e hiki ia'u ke kapae ae i ka noonoo ana I keia mea," No-ka loaa pono ole o kekahi mea e hoona ai i kona noonoo ana i keia kumuhana, ua hoao Iho ia oia e holoholo maloko o |ka lumi. me kona poo e kau ? - heahe ana a me ke pani ana i kona mau maka. Ua hoao ae la oia e noonoo i na hana a me na olelo a Heseka i na la mamua koke iho o kona hele anā no Eiuropa ! "He mea kuhohonu loa keia,"' [ wahi ana, me ka hol hou ana aku ma kahi okona pakaukau a lalau hou aku la 1 ka leka a Van Home, "Heaha ho hoi ka Heseka kumuhana nui o ka holo ana aku nei no ke kal nui? Peiiea la oia e loaa aku ai ia'u?" Hele aku la oia ma ka puka o ko Heseka keena ponoi a will aku la i ka puka. I kona hoao ana aku e wehe, ua paa i ka a ua hoouna aku la oia no kanaka malama hale. "He ki anei kau no keia puka?" "Aole. He hookah! wale no kl o keia puka, a aia no ia Mr. Heseka," 1 pane mai ai ke kanaka malama hale. "E wehe ae i keia laka a e hookomo i laka hou," wahi a ChaL ! mers, E pono kakou e hookaa- ! wale i lumi no Kiwini ame kekahi o kona"poe kanaka. E huhu ana paha o Heseka, eia nae, aole e hiki la'u ke pale ae." 1 ka hemo koke ana o ka puka ua komo aku la oia iloko. [ Ua paa ke pakaukau oka ika i lakaia. Maluna o ka papahele I e puka aku ai i ke keena komo o ka halē e mokaki ana he mau ieka i hookomoia mai raa kekahi wahi puka hookomo leka e ke kanaka lawe leka. He mea maa mau loa i na,'wa apau a Hēseka e hoi mai ai mai kaha huakai mai e loaa ana no iaia he mau leka he nui e waiho ana, Aia paha ma kahi o umikumamalua leka e waiho ana ma ka papahele aku la o Chalmeis a nana i«o la l na inoa, He ekolu leka me ka wahi keokeo a ua silaia me ka pilali, I ka pau ana o kana nana ana, ua kiloi hou, aku la oia ma ka papahele. He hookahi leka e kau ana ka inoa o kekahi hale kuai mea ai, o kekahi mai kekahi hui kuai waiona mai, o kekahi na kekahi k&naka hana pakaukau pahupahu, a o ka leka elima na kekahi kanaka kuai mea ai Ho-

i ■ ' ■:. . -■ • ■ ! ko o na kini i'a nwahi. a pela aku hookahi na kekahi mea ! hana pe'a. hookahi na kekahl | halekiiAl plano, a ō~Rēlcahi na kPka)ii lialekuai pu, pono lawa- ! i a ame hoolkaika klno, He nut' [ tio hol kekahi mau leka e ae ! ie kau ana kekahi o na in.oa o na hui nunūi o ke kulanakauhale 1.0 Ivu loka ma ke kihi ma ka ao~ i ao liema o ka wahi leka, | "He kanaka hookele oihana jimaoli no ka hoi o Hesekn," wa- ; hi a Chalmers i kona wa e na- ! tna ana i na leka. "He pīla keia. | Ua hiki ia'u ke iRe he pila keia elike me ka hiki i ka : popoki ke ike i kona home. Ma ko'u ma- ; nao, he pila keia no na mea a- ; na i ohi ai no ka hoolawa ana ' i konaa moku. He oiai(5110 paha. 1 Heaha la kana mau mea" i o- ' hi ai Ua loaa no ia'u he ala ;'e ike ai ia lakou, a e liana ana elike me ia, Malia paha, he |hana hewa keia, eia nae, e ha_ na ana au I kekahi tnea e hooia- . ia ai ko'u manao hoohuol. He j wahi i'a ano e maoli no hoi keia i wahi a Chalmers. Ua haalele mai j oia ia Nu loka nei 3 ka po i nal. lowale āi" IreTā "poe' onā miironaT I Aia la oia ihea i hele aku ai? i Heaha la ke kumu o kona hele tana? Ke makemake nei o Van | Home e hana oia no ka pono o ! kela hihia e pili ana i na ona J miliona, Ua kaa mai maluna o'u ike koikoi o ka imi ana aku iaia. E hauoli no o Heseka ina oia e hoohanaia i ka imi ana i keia ji mea pohihihi. Aia keia ano ha- | na ma kana ano oihana." I "Eia kekahi mau leka pili'oiS hana e Benasona," wahi a Chaljrmer» me ka haawi pu ana aku i kekahi apana pepa me kekahi | mau inoa t kakauia maluna. | "Ua oleio aku au ia He§eka j na'u no e nana a hooponopono ! kekahi mau pila ana Lka e ] uku ai. Ke j hele aku oe i keia ma« hale 'l [kakauia na inoa maluna o keia I apana pepa a nai aku e haawi i mai i ka lakou mau pila e pill I ana i na mea a Heaeka 1 ohi ai i mai ia lakou mai. īna lakou e ' ano kanalua mai f olelo aku oe i ua hele o Heseka i kahi e no ka 1 hoounaia ana e hana i kekahi i apana hana a no ka pupuahulu l paha ua poina oia i ka waiho j ana mai i ke ki o kona lumi a. no ia kumu, ua hiki ole ke loaa leana mau leka. Aole no paha e loaa ana ia oe kekahi mau kuia, no ka mea, he makemake ka poe kalepa e hooponopono koke ia ka lakou mau pila. He hana pill kino keia aole i ku i kekahi mau mea e ae o ka poe hana o keia keeha. Ua kunou mai la o Benesona, a haalele mai la i ka lumi me ka pane leo ole mai. I ke ahiahi, ua komo hou mai la oia ma ka lumi o Chalmers. Unuhi ae la oia mailoko ae o kona pakeke i kekahi wahi puolo uuku a haawi aku la ia Chalmers. "Eia la," wahl ana. "A pau loa?" "Kunou mal la o Benesona he , hoailona e hoike zuai ana ua | pau na mea apau i ka hookoia, I huli ae Ia kona alo i ka puka a j nalowale aku la,- | i, la wa koke no o Mr. Chalmers [i hoomaka ai e nana i ua mau pila nei me ke ano pihoihoi. ō ka pila mua na, kekahi halekuai lako hale mai ia. He loiiii keia pila, & o ka huina o na itamu »pau he $6,058.00 Ua lolhl ko Cha tners noonoo ana»i keia mea. "Mfa ka nana ihe. me he meā la ua hoala ae o Hrseka i kekahi hokele a i ole he r,ale hoollmalima paha." wahi i Chalmers 1 noonoo iho ai. He hale hoolimalima paha o umikumamalua lumi. Aole keia o ke ano pono halē lana e hoonani ai ī kekahi hale |ma Nu loka. He r.au lumi kuokoa no kona a he qui ko'u mau manawa i hele ai malalla, a ua ike no hoi au ua frn kona mau lumi i na pono j.ale maikal i»a nni kona i heluh.eiu ai t keia pi* a i ka pau ana, ua hiUnai, 3 i : la oia i hope la hoomaka ih^; a e noonoo i kana mau mea i hoomaopopo JpoweW»f.hi kekahi mau ōleio flfteseka I "Ua piha ae paha ka ma- 5 kahiki." wahi K Chalmers. me ka <

seka kono ana mai ia Van Home, Blake, ame a'u nei e hele i ka hokele Waladofe, a mahope mai ua hele aku makou no kona mau lumi Ua nui kona kamailio ana 110 kekahi hale ana e kukulu ana. Ua olelo ae no hoi 0 Van Home no kekahi m?a e pili ana i kekahi hale hoomaha 0 ke kau wela ma Mokupuni Loihi. Ua olelo ae 0 HeseJca fe kukulu ana oia i hale nona i oi aku ka "nanī mamua o ko Van Homē," a ina e hopkuku ia, ua like ko Van Home hale rne kanakolu keneka. Ua akena mai oia i.na mea e pili ana i ka nani o kahi e ku ai kona hale ame kekahi mau mea e ae, a īna aole au i kuhihewa, ua kamailio ae oia i kekahi mea e pili ana i na kumu loulu. Ua -ninau aku o Van Home aia la i hea ia wahi, eia nae ua pani ae oia i kona waha elike me kekahi opihi, Noonoo hou ae la 0 Chalmers. "Ae. Ua oleio ae no ia e pili ana i : kekahi mau kumu louiu. Aole au 1 kuhihewa. Ke hoo_maopopo nei au ua olelo ae no oia i kekahi mea e pili ana i na inoowai. Wd no hoi oia i pani ioa $1 waha u iioepau loa i kana, kamailio. ana. I-ktt pau ana o kana nana ana i keia pila, ua nana iho la oia i ke koena 0 na pila, a maiaila oia-i ike iho ai ua ohi 0 Heseka i kekahi mau m'ea ai, meaai kini, waiu kini, a pela wale aku, he mau heluna hoi e lawa ai kekahi mau kanaka no ka hele hoomoana ana. Ua ohiia keia mau mea mawaena 0 ka la 25 ame 29 o Aporila. I ke ahiahi loa ana f akahi no apau kana hana, i ka hora 11 o ia po ua loaa mai Ia iaia kekahi kelekalapa mai ia Beneda Simona, a o Kikako kah i hoounaia mai ai. O Sin# na ke kanaka i hoounaia e Kiwini e huli i na mea e pili ana ia L. Sylvester Vincenfc ma Kikako. O ka lono mua loa keia ,a Simona i hoouna mai ai e pili ana i kana apana hana i hoounaia ai e hana. Ua hookomoia keia leka malalo iho i ka hora 8 o ia po. Kikako, Mei 8. i Ia William Chalmers, Poo Lunahoponopono 0 ka Nu loka Record. O L. Sylvester Vincent ka mea nana i huna malu. Ua hoolala oia i keia kumuhana no na ma-! hina ae nei he elua paha. Ua' ike ia oia e hui ana me lokepa' Ritemana ame kekahi poe hoo-

pukapuka kea e ae. Malia paha ua kokua lakou iaia i ka lawe ana e huna ia Rockweil, Carmody Keht, Penee, Haven ame Morton, He kanaka nanaina maikai keia Vincent nae, he hana naaupo ina e '.«ihu. He moolelo nul ka'u. Ua hiki ia'u ke hoouna aku i 10,000 huaolelo. Heaha ka heluna aii i makemake ai e hoouna āku au? BENEDA SIMONA. I ka ike ana oChalmers i keia mea, ua kelekalapa koke aku la oia i keia wahi Sinioua noonoo ole e hoouna mai oia i ho-; ike _piekoie o kana mau inea i-; hana ai e pik ana no V«ieeni, | aole hoi o ka hoouna mai j na mea apau 1 mea e ikoia ai o kt -! la ame keia. Ua keiekaiapa aku ] no hoi Ohalmei? ia Kiwuu e he- : ouna aku i kekahi o kcr.a mau J kaaaka no Provinceton. a e >ioi : koke mai oia no Nu loka. Ua; kelejwina mai no hoi o Miss Car- \ modir t hele aku o CbaiineK i! ;kon« m T aiU Ina tw mea iuKi. a i-; ! loko np o 15 mmuke ua ] hiki «ku la oia n.a ka haie ol CarmLXsy. " I 4 ->■