Ke Alakai o Hawaii, Volume II, Number 26, 24 October 1929 — HE MOOLELO WALOHIA NO NA ONAMILIONA I LAWE A HUNA MALUIA I KA AINA MEHAMEHA [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO NA ONAMILIONA I LAWE A HUNA MALUIA I KA AINA MEHAMEHA

MMQ224A_3L SIMOA, KA MEA HANU MūEEWU, i ko Benada Bimoa haalele ana aku ia Sana Lui, pau ka ioheia ana mai, a o kana mea 1 hoouoa hope loa mai ai, oia ke nol' e hoounaia aku i $500 da!a iaia mā Nu Oilna. Ua nui no hoi.ka haohaoia pehea la i hoouna mau mai ai o Simoa i dala i na wa apau ana e hoouna mai ai i kana hoike ma ke telegararna ; eia nae, he nui ko Kivini hilinai e holopono ana kana mau hana I na manawa apau e kauoha mai ai o Simoa 1 dala, e hooko ana no o Kivini, a i ka wa hope ioa, ua kauoha aku oia e huli o Simoa iwaena o ka poe kukulu haie i ka mea nana i kukulu ka hale o Heseka. He loihi ka manawa i loaa ole mai ai kekahi lono mai a Simoa maL I ka hiki ana aku o konai mau hoa kakau nupepa ma Nu Olina, ua ike iho la īakou i ka inoa o Simoa maloko o ka buke| hoopaa inoa o ka Hotele Sfc. Kale, a ua kikoo no hot oia i ka bila dala ihoounaia aku ai, eia nae ka mea apiki, aohe oia i moe iki ma kona lumi, a aohe no hoi oia i ikeia iho mahope 0 kona kakauinoa ana i ka buke 0 ka hoteie. Ua hoomaka koke iho la kona mau hoa e hulī iaia, a no ka loaa oie, ua hoomaka iho la lakoa e hana l ka ia-1 kou apana hana i kauoha ia mai ai'. I ko Benada Simoa hiki ana aku ma Nu Olina, aohe i pono iioa kona mau nopnop, no ka j mea, ua huhewa kana mau hana | Ima Sana Lui, ua-hopu aku oia m& ke kulanakauhal# o Kikakn ! me kona kuhihewa o L. Sylves--1 ter Vincent keia, a no keia ku~ Imu ua haalele aku oia ia Sana Lui me ka hookauliia ole, Ua waiho aku oia 1 kona ukana ina ka hotele Planter, a kau koke ma ke kaa,hi mua loa e holo ana ma ka. hema. | Ma ke ahiahl o kekahi la ae ! ua hiki aku la oia ma Nu Olina,; a ulu ae la ka manao e hele holoholo ma ka palena hema, oia hoi kahi e piha mau ia ana e| I ka poe makaikai. a manao iho la oia malia paha he wahi maikai i keia no ka huli ana aku i kana 'mea e iini nui nei e loaa. O ka i palena hema, he wahi keia ma | :kekahi wahi kokoke loa i ka lo|kowai, a he nui na hokele ma | keia wahi. I kona hiki ana aku maiaila, ua ike aku la o Simoa; ua hoolakoia keia wahi me na i kukui uwila a e paani ana kekahi mau bana ame kekahi mau kalapu hookani pila, Ua hoomaka aku la oia e hele mao a maanei a hulkau aku la me na kanaka e hoonanea ana. j "Halo Simoa.'» Ua puka mai la kekahi kanaka kino nui mailoko mai o kekahi aluka kanaka a pa'i mai la ia Simoa ma ka poohiwi, a hoomaka' ae la e minoaka. "E, Heaha kau o Nu Olina nei?" .« Er , "Oia aku ia ka'u ninau. Ma-

xste a*u?" "iilW uo, akahi no au a maopopo aku la i kau ninau," wahl a Slmoa. "E ka Ilikini elemakule, aole wau i lohe mua aia oe ma Nu Olina nei, Hoaha kau hana i keia manawa? Mahea oe e hana nei?" "Aole a'u hana j keia manawa," wahi a Ōike Benoda, a no kona ona mau aole ona paa ma kekahi kulana no eko3u mahina. He kanaka akamai oia ma ka oihana nupepa, a no keia haa> wina ino i loaa iaia, aole i hoiopono kana mau hana, a ua liio oia i kanaka aea.' ' A noiaiia r aoie au hana ! keia manawa?" wahi a Simoa i ninau aku ai, "Ae f ua hooku'i aku au me kekahi ulia ino, a ua ano pilikia wau i keia manawa" wahi a Benoda, a inu aku la i kona kiaha wai momona a minoaka iho ia, a ma ka nana aku. ua like a like na mea aoau iaia. : "O, ua ike wau i kou kumu piiikia, no kou malama ole i ka hana ke kumu," wahi a Simoa i ano hoohenehene aku at "Lohe mai wau ua komo oe i ka ahahui hoole waiona, a ua nui! ko'u lohe i ke kamailioia o keia | mea. Pono oe e haalele i kau I hoohiki hoole waiona a e hui"; pu niai oe me makou. | "Mai helu mai oe ina ke hele! lalau nei wau ma ko'u alahele," | wahi a Dike Benoda. "O ka'u; mea wale no e makemake nei' e maopopo heaha la kau kumu-' hana o ka hiki ana mal nei i I Nu Oiina nei." j Aohe ou kuleana e ninau mai! j ai no xa mea l Poiolei oe. ea nae, aohe oe i ! ! naha i poiolei ika haina o ka J u ' ! mnau. Ua maopopo no ia'u kou! Kumu o ita £um ana mai nei. E- i ia oe ma ka meheu o kela i huna malu i na onamiliona." I "Maiia paha na kekahi i kamailio aku ia oe i keia mea. Aole e! hoike aku ana ka hoike i na mea' apau. Makemake oe e inu hou?" Ua pau iho ia ia iala he mau kiaha. a ia manawa ua ha'i pu aku la o Simoa i kana kumuhana o ka hiki ana mal eia nae, ua paa oia i ka ha'i ana aku I na kauoha i loaa mai ai iaia mai Nu loka mai. Ua komo aku la; oia ia Dike Benoda e hele like iaua ma ka haleaina e ai i ko laua ainaahiahi,a ua ae mai la keia keonimana. I ko Simoa puiwa ana ae maī ka hiamoe ae 2 ka auwina la o kekahi la ae, ua hoomaopopo iho la oia aia oia maluna 0 kekahi moe e like me na moe 0 ka moku kahi i moe ai, a ua hoomaopopo pu iho Ia oia aia oia ke iola nei e like m» ka lola ana a ka moku. He mau sekona konar noonoo ana i keia mea, a! ua manao iho la oia no ka nui loa paha 0 kana inu ana i ka. po o ka la mamua iho ke kumu i ulu mai ai keia ano e i kona kino, ame keia noonoo ua haule hou aku la oia e hiamoe, I kona puoho hou aiia ae, ua poeleele, a hoomaka iho la &ia e hoolono. Lohe aku la oia i ka owe mai o ke kai ame ka uwi o na likini 0 ka moku, Ma ka manawa o kekahi kukui e a ana, ua ike aku la oia e waiho mokaki mai ana kona mau lole ma ka papahele. | Ua lalau aku Ia oia iua mau lole nei ona & hoomaka iho !a !e hookomo me ka awiwl, a no i ka luli 0 ka lumi ana e nolio nyi, aohe he hik! pono. 1% manawa lohe aku la oia. 1 ka nonoio mai 0 ka pukaihu 0 kekahi mea 5!o« ko o ka moe'ma kekahi aoao mai.wehe aku ia oia 1 ka paku a ike aku la e moe mai ana o Dike Benoda, a hoorr>aka koke aku la oia e hoolulilull i kona "E ala ae oe, e I§eneda," wahi ana i uwa iho 0 na pepeiao o DSke "e® kaua ua paa 1 na powa o kal moana!" Ua hookaaka» ae 0 Bēnoda l kona mau makftf imolmo mal la, huli aku la ke |lo \ ka paia, a hoomaW 1 a la e hiamoe, l|a ho»?aku la o Simoa e hoali 1 » iaia ; ; Loaa ke ōla hiwli »n& mai ka lawelawe kupoiio sna, -