Ke Alakai o Hawaii, Volume II, Number 28, 7 November 1929 — HE MOOLELO WALOHIA NO NA ONAMILIONA I LAWE A HUNA MALUIA I KA AINA MEHAMEHA [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO NA ONAMILIONA I LAWE A HUNA MALUIA I KA AINA MEHAMEHA

MOKUNA X. ! BIMOA, KA MEA HANU MIHKU.. | "Ae," wahi ā Slmoa l pane :iku at me ke ano plhoilu>i. '••E, H ieamaHio ana ka malami me ke kanaka e kuhoe ana a i kona lohe ana i ka ieo o ke kapena ua hele koke mai la a hul pu me Simoa ma. "Owai la hoi ka inoa o ka ona 0 fca mokuahi holo lealeā i ka|hea ia o 'Mano.' Ua maopopo no oe. Ka mea nona ka haie mai|kai a Konela Makinitaea i kukulu ai," wahi a Kapena Paka 1 air*au aku ai i ka malama mof ku. | "Alm,e noonoo ae wau," wahi a ka malama moku. "Owai ae ia la l»i ka inoa. O Hanesona paha, a i oie, o Hametona paha. Aoie ka hoL Ke hoomaopopo nei wau he "S" kekahi ma kona inoa. He ano e ke ano o keia wahi i'a, e hoaia hana diubo]o māu ana oia 1 na wa apau. 15 nana ae wau, o Hisa paha, a i oie o Hesa paha, aole o Heseka-i--akahi no a loaa ae la, o Heseka kona inoa. Akahi no wau a hoomaopopo pono ae la, he mokuahi hoio lealea kona i kapaia 0 ka 'Mano,' a o kona kapena, he wahi kanaka i kapaia o Wata ka inoa, He moku liani keia wa~ hi 4 Mano. ! Hoio keia wahi moku e like me ka uwila, A heaha k£ kumu o ka oukou ninau e pill ana nona?" No ka piha hauoli o Simoa S ka loaa ana o keia meahou ano nui, ua haawi aku la oia i kekaM peku mahanahana ma ka wawae o Dike Beneda. "Aole kumu ano nui. Na kela keonimana ae nei ka ninau fl! pili ana nona," wahi a Kapeua Paka. ' "He hoaioha o H";eka no'u.|, wahi a Simoa 1 hooMoakaka ak J 4 ai, **A i hea kah{ e noho net t| Konela Makinit,aea? He kanakai kukulu hale unei oia no Nu Ollna?" M Ae, mamua no Nu. Olina oia,"' wahi a Kapena Paka, "I keia manawa, aia oia rna Havana 6 noho nei. Nona keia piha papa. Eia oia ke kukulu nei i kekahi tioteie nui ma Havana." "Aia nae oia ma Havana i keia wa?" wahi a Simoa. *Ko'u manao ia," wahi a kd kapena. Malia paha e hiki ae ana oia ma ka uwapo e hana ,l! ko kakou komo ana aku, He ake nui kona e ku koke aKu keia piha papa. He nui kana mau kauoha ma ke telegarapa e pili ana 1 ka lawe koke aku i keia papa." Ma keia wahi o ka moolelo ua hoao ae la o Bena<3a Simoa e hoololi i ke pooolelo p ka lakou kamaiīio. Ua piha hauoli loa ia oia i ka loaa ana o keia mau meahou e pili ana no Heseka, a ua kokoke loa oia e uwe ae e like me kekahi īlikini. lala.no nae maloko o keia kulana hauoli, Lua noonoo koke ae la oia ina ! oia ua kamailio paha ia Benada l mea e pili ana ia Heseka ma i ke ahiahi a laua i ona ai ma Nu [Olina, eia nae, i kona peku aina aku i ka wawae o Benada, iua nana wale mai no oia me ka (hoomaopopo ole i na mea a Sif moa ma e kamaiiio ana ame ka I hoohuoiia o Heseka me ka nalowale ana o na onamiliona. i No ka nui o ko Simoa hauoli, i aohe he hiki iaia ke uumi iho ( a no ia kumu, ua hoomaka ae la ola e himeni.. He makemake no hoi kona e inu iakou, eia nae ; ua uumi iho la oia i keia manao ona, he makemake kona e haaiele loa i ka inu ana i ka waiona, a ua mihi loa oia i kona inu mau I ka waiona. Aohe no hoi o Simoa he kanaka makaukau i ka himeni, aka, no kona piha hauoli, ua himeni &e la oia me ka nana ole ae iie pololei palia aole palia, I ka lohe ana mal o kahi paele kuke i ka hlttieni o Simoa, ua hoomaka ae-la. oia e himeni pu., a peia pu no hoi o Dike Benoda. Aohe i hianeni o Kapena Paka. eia nae. U& pai mai la oia i ka o ka lakou himeni ana. wahi kanaka maikaī no hoi ko lui.s.!"ba o lieseka i ka kimeni," wahi a ke kapena i

kaniailio ae aO'|a makou ma | Nu Oiina e hoo§ji papa ana no ka hale ona, kona manii; wa i himeni a|,"|| iie makemake i loa ola 1 ka hllmp ana a ka poe imeh' E hele7j||ii ana oia ma ka uwupo e hapiihe ai i ka lumeni ana a kl||J t jpoe paolo, a e haawi mau aniupia i ke dala, a i kekahi mau H,.' u& haawl aku oia i kekahi paele e wawahi i kekahl j|&la gula o iwakalua dala» eiiyiafi aohei i hoihoi mai ua paele nei i ke dala liilii. Aole loa o Heseka i huhu i keia aika, ua lilo ia i mea nana e gf||ate& ai. "I kekahi ola iloko o ka a i kona kau ana mai.ĪJfailfj. J . ua kono ae oia i ka poe ana malaila e hele pu meta a e Inu no ka ioaa hoii ana <> ke ola kino maikai. He nūi no hoi ko'u makemake ia he nui kona ~eia nae, i kekahi manawa*Jsiha oia i na hana ano like pupule." I keia ua ano makahiamoe mai |&jtesou a ua hoeu aku la o Simca ia Benecia e hoi iaua e haawi aku la laua i aloha ahialii la & hoi hou aku la laua no p ka moku e hōoiuolu ai ns.Jg| koena o ia po. Ma ka o ke kakahiaka o kekaiii ae, ua ala ae iaua mai %ua hiamoe ana. I ko laua. jp& ana mai iluna o ka aku la laua ua ano ikaika pa ana mai aka makani, |no pouli ka la. I keia ua lohe aku la laua i ka |e. kapena e kauoha ana i aela -e u-u na pea o ka moku,% ftJhoomakaukau no ka mo. UA lio&maka mai la na ale e uM mahina o ka moku, a ia manaw&„ i ike powehiwLhi aku ai xj&& uwahi o kekahi mokuahl ĪH& ko lakou aoao aKau, a i-ka hsomaka ana mai e iia, ua nalov/ale a pau loa aku la kona iKsB'*&a&. «• "Lapuwale hol keia la," wahi a Simoa \ £apgs.LUo aku ai ia Kapena Palfi& iM, hele ana mai o ke kapena r ka laua wahi e ku ana. r ;p. "Ae e pa Rfkf ā'na keia makani me ka oolea^ H Jwahi a ke kapena. Aole no horrtiuhewa kana wanana ana, itē: hiakaula oia ma ka nana •#§||p t ' < fce ano oka ua ame ka ino. *MdfetTNA XI.