Ke Alakai o Hawaii, Volume II, Number 37, 9 January 1930 — E WAIHO IA ANEI O KALAUPAPA MALALO O KE KOMISINA HE MAKEMAKE KO KIAAINA JUDD E LOHE I KA MANAO O KA LEHULEHU [ARTICLE]

E WAIHO IA ANEI O KALAUPAPA MALALO O KE KOMISINA

HE MAKEMAKE KO KIAAINA JUDD E LOHE I KA MANAO O KA LEHULEHU

Aole o ke kupono e oleloi nei maanei. oia ka \ta

piha i ka ike o keia honua, aka f o ka piha i ke alohā rio ka poe iloko o ka pllikia ame ka Inea.

O ka piha ana o kekahi kanaka i ka ike ame ka' naauao o keia ao, aoie ia he mea e hoike mai ana ua piha kona puuwai i ke aloha i hoa kanaka, olai no nae, he nui no ka poe naauao i loaa na puuwai i plha me ke aloha Ina hoi loaa na lala o ia ano, pomaikai loa hoi ko kakou mau hoa aka. ina no he poe i piha oie i ka ike ame ka naauao o keia honua, aka, ua piha nae ko lakou mau naau m« ia mea makamae he aloha, ua oi loa aku ia mamua o ka poe 1 hele a hu ka naauao mawaho, a i ioaa ole nae ia mea he aloha.

Ua like lakou me ke keleawe kanikani ame ke kumepala waiaau, wahi a Paulo.

—No ka haukapila o Kalihi; he mea hikl ole ke hoomauia aku kona ku ana malaila, no ka mea e pau ana ka hoolimalima o ka aina e ku nei ia haukapila i ka makahiki 1934 ae nei ke ole au e hoomanao hewa, aka, he hiki no ke loaa hou he hoolimalima hou mai ka poe mai nona ka aina. tua no aole e ae ana ka poe 210 kela aina. ua hiki loa i aupuni ke hoopii ia ninau Jmua o ka aha hookolokolo a e 1&&WU& mai no ka pono no ke aiipuni me ke kanalua ole, oia ke kanawai. O ka jg&ho loa nae a ke aupani e oia ke kuai lilo loa mal no l „alna, Ua hemahema loa HQ ««,vpvnl ike kuai mua o!e 1 k& wa enii loa o fettm«kwai. He inei' maopopo Joa nn nae, aole © ho&o ana ke kiaaina ame kona mau hoa kuka e hoomau aku | fce ku ana o ka Haukapila o JK4UhI ma. kona kahua e ku nei I keia wa, no ka mea. he makeihake ko lakou e kokua i na oihana hooholoirfua iloko o ka aina, a he manao pono no kela, no ka mea, aole pono e ke'ake'a ia ka holomua ana o na hana iioko nel o ka aina, no ka mea, ola ka mea e loaa ai ka pono i na makaainana o ka aina nei.

He mea pono no nae hoi e nana pono ia i loaa ona wahi kupono ioa no na mal e maiamaia ai ma Oahu nei, aoie hoi Hewa i ka aina maikai ole e pono ma ke ano pupuahuiu a hope ole a e oluolu kupono ole ai ka noho, ana o na mai.

He oiaio he nul no na hema-s-hema o ka panalaau, aka. aole no ka poe ma'i la mau hemahema, aka, no ka akaoleio ia mau hemahema ame na luna aupuni la lakou ka hookele ana i ka panalaau.

He mea pono e hooikalka loa la e pau kela mau hemahema. e jaa ka hoolako ana i na home me na kuktii uwila ame na mea iiana uwiia e ae apau, elike la me na mikini hana poi na ka uwila e hoonee, ka mikini aiana loie ame na mea hana uwila e ae apau e pono ai ko kakou mau hoa, r '

Peia hoi me ka ninau wai. Aole o Molōkai he aina wai oie, aka, he oiaio he mamao e kii ai o ka wai., aka, aole mea hiki oie i ka mana o ke dala ke Kii aku. He mea pokole wale no na mea apau 1 ka mana o ke dala, a o na dala apau e hooliioia ana no ka pōno ame ka oluolu 0 keia mau hoa o kakou he mau daia makepono loa ia e pono ai e noolilo koke ia no ka pono o keia mau hoa kanaka. O kekahi ke hanai holoholona mai nei paha kekahi o keia mau (joa, e laa ka moa : ka puaa ame kekahi mau holoholono e ae, a 1 ka hoi ana raai paha i Honoiusu nei, pehea ana la nA inspector o ka papa ola; aole paha ē neie ko lakou hoounaia nkn e nana i na wahi e hanaiīa ana 0 ia mau holoholona, a hookikina aku i na poe e hanai ana 1 na holoholona e hana i keia

ame kela mea eiike me ka mra a ka papa ola e makemake ai. Poiio no nae i ke aupnni; e hana ia mau wahi ā maemae kupono elike me ka makemake o ka papā oīa, aole hoi e hookaumaha aku i ko kakou mau O ka pilikia wai, oia kekahi pilikia nui loa ma ka mokupuni o Oahu nei, a e oi loa aku ana

ka piiikia o na mai ma Oanu nei ma ka ninau wai mamua o ka panalau. He aina wai o Molokai oia hoi ma ka aoao Koolau, a o ka hana wale no o- ke kii aku i ka wai a ku ana i ka ipuka. Aole peia o Oahu nei. Aole no ka nele maoii o Oahu nei i ka wai oie, aka, no ka mea, ua nui mua na wahi e iiio ai koonei wai, a oiai ke pii mau ae nei na hana hou ame ka heiuna kanaka iloko o keia mokupuni, nolaila, ua lilo ka ninau wai maanei i mea ano nui ioa a pilikia maoli no hoi.

Mamuli o keia ninau wai wale no, ke manao nei keia wahaolelo he hana naaupo loa ka hoonee ana mai i ko kakou hoa o ka panalaau ia nei, a hui ia me kekahi mau mea e ae, lilo ka hoonee ana mai i na mai i Oahu nei i hana hupo loa.

He .oiaio no r eiike me ke ano inau o na ninau apau, he elua aosu), peia no me keia ninau.

Aoie no kakou apau e lokahi, ana maiuna o keia ninau, aka, o ko Ke Aiakai manao aku la keia i hoike aku ia ia onkou, a o na ione aku i ka manao o na hoa e aku ka mea i koe e nana aku ai.