Ke Alakai o Hawaii, Volume II, Number 42, 13 February 1930 — HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILAMAIKI HE KEIKI I HANAU KUPANAHA IA HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA [ARTICLE]

HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILAMAIKI

HE KEIKI I HANAU KUPANAHA IA

HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA

ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA

! A hala he mau minuke. nīnau , ~kn !a oia i ke keikimahir j : "Ua Uirp arte | oe :-i "ko'n lawe ; a r»rja : i ko oukou wahi nei' 5 " | E iike no ipe na manawn mua, j ir ino aka rnai la no ko k ikima- ! rrrj: a pane^men - uū ;i ike i kou laweia ana mtii ianei iaka, ua-lohe wale no au ua hiki mai kekahi kane io m:ikou nei Aole no hoi o makou kuleana e nou wale aku ai no i ko makoū mau puka-ihu i ka hana a ko makou-haku, no ka mea. oia wa!e no ka mea kuleana m,* kana hana a ma keia a he poe iauwa wale ko makou nana, a, 0 ka hooko wale no ka makou i na kauoha apau ana e haawī. mai.ai ia makou." Wahi a Wilamaiki i ninau aku ai: "I mai nei oe, 'makou/ alaila, he nui aku no oukou na k'eikimahine?" 'Ae," wahi a ke,keikini^,hine 1 pane mai ai me ka hoomau ana mai; "he nui makou e noho nei ma keia aina me ko makou haku?" • -I ---"Aia-ihea ka mti o-oukou? 2 !'- wahi a Wilamaiki i ninau aku ai. ■-■■■■■ ■■■■■:■ :'.l Fane mai la ke keikimahine: "Aia kela ame keia o makou ma kana hana ponoi iho. E hana wale no ka na keikimahine apau o ko makou aina nei. Aole e hikii īa makou ke noho waie maliope piha loa ko makou aina i ka pelapela. He makemake makou apau loa e maemae. lua ole ko makou aina nei, a 3ie hauoli np hoi makou i ka ike aku he māu mea kanu waie no ke ulu maii ana. aole he hoi he hoihoi o ko maieou mau makr i ><'i ike aku i k. 1 nahelehele e nlu iiiai ana ij waena o na maki pu'i ame ka jmrvr." _ JpA'-<i ! In ' " 1 ' aku Ia; "Ae, he nanl >n w k-.> pukou wahi a'u e ik.e aku n«;i, Pehea b <»ui o Koi.; ainn o >j«kou?" Pane mai" la ke -keikimahinei' "Aole maopopo ia'u ka nui o keia aina, aka, ma ka'u ike, hf ,aina nui maoli no keia." i. "Pehea la, huhu ia mai paha au ke hele au e makaikai i kci;k aina?" \vahi a ka kakou koa i ninau aku ai. I mai lā ke keikimahine: "0 ka mea pono maoli au e hnna oia ka hoi i kou hale i hoonoho ia ai ahiki i ka wa e hoea ae aii 0 ka.haku wahine ilaila. a iaisji no oe e ninau aku ai i kena r.inau. Aole o'u kuleana e pane o.ku ai ia oe no ka.hiki ame ka hikli ole ia oe ke hele e makaikai |i ka aina nei." Aole maoli ko Wilamaikī he makemake e hele e makaikai !i ka riui ame ka nani o ka aka. he makemake ieoha e ikl mahea la ke alanui e helē aku a|i mailaila aku a hiki I ko lakou wahi. me kona manao, hē hikli ke loaa ke al'anui iaia ke hoie aku ola e huli. Noonoo iho la oim i kana han4 pono e hana ai. O ka hoi paha 1 ka hale elike-me kā oleio a k(j; keikimahlne ■ iaia, a I ole o ki hele 'paha e holoholo a e huli ji ke alanui e hele ai a hiki i k<j> lakou wahi. Aole o ko lakou ho* me me na makua kana wahi makemake nei'e loaa ke alanul, l aka. o kahi o na elemakule mailaila oia i iaweia mai ai, no ka imea. aole i maopopo iaia ua laf i weia mai oia a ka punawai o ko ilakou aina ponoi a hooihoia o ka luawai ah4ki i keia wahji ana e kamailio pu uei me ktir. keikimalune. laia nahi aiu i keia r.anao iloko ona, hoei 1 mai la kekahi ke - .nuiio ui loa tf : kii kaia, <. i «. ai ika ai»a kaj; kahiaku ii.uuu la oia i kekl |

'keikimahine i ku mai iiia a komo iloko o kona liale i hoonoho "ia ai; a law e i:TT?:kīr~īa 15!a aka iumi aiiM', » Ike aku la 1:- ia iui uhiia ke pakaukau me kv- 'mH 1 IHina nani loā;~a e "wāīlīo" aīīā" īīāTTnea ai i malihini loa i l;onn 'mau maka, he mau meaai haae. I ka honi aku no o na pyka-ihu i ke ala o.ka me -iai ua hiolo e mai la.-no ka haae. Uuml iho la nae oia i ka eno ~ kona puu i ka hilahila i ke i'-'mahioe. Nana aku la oia ua "::ioniakaukaii waleia no ke p:iV 'ukau ka mea hookahi, a jr:: r >popo iho la iaia oia wale no k- -.<i ana ma kela papaaina a he- aky la ka hilahila mai ona aku 10.

I ka hoea ana o laua ma kahi 0 ka pe.kauk? o oi ( 01010 mai la ka wahine rv: ra'mīnoaka hohonu' e hoonani ana I kona mau papglīna: :"E noho ka malihini e hoopiha i k > lua o ka inaina oiai ua makai'.l-au na mea apau. A pau 110 kau naina ana, e v/aiho no i na mea apau, no ka mea, he poe okcr, ka _ poe na lakou e hooponopono 1 keia mau mea apau Mai lawelawe iki oe 1 kekahi hana u pono ole auanei ka manao o ko -nakou haku." Oielo aku la o Wilamaiki; "E noho pu iho no hoi kaua e paina like. Ua oi pku ka nui o keia mau meaai h'ē.-' ua o ka mea hiiki i na mea cl> 1 ke ai, a me he ; mea, la ua hoomakaukauia no jkeia.mau meaal nau ame a'u." i Minoaka mai la ke keikimahii ne a i'mai la:: "Aole e hiki ia'u ,ke , - oe. O ka lula fia o keia" ah- '' ko makou ha|ku wale no ka ,ea painn pu me i kana malihini, a i kekahi \va o j kana poe t o n r,kou ana e kono : mai ai e pit laug, a i ole %- ..ji pc.hv... _ ■ .

Apau no kela olelo a ka wahme, k»ha aku la ula a puka mai ka haie aku a iho la ka kakou opio me na meaai ono e waiho mai ūiia imua o kona alo, E waiho pu ana na pahi na puna ame na o imua 0 kona alo. Aole oia i maa i ka hooha,na ana i keia mau mea paahana o ke pakaukau ai, noiaila, ua hemahema loa oia i ka hoohana ana ia lakou. I kinohi ua iioao no oia e hoohana ia mau ?i,ca. aka, mamuli o ka hemaheina o kona mau manamanalima i ka hoohana ana ia mau mea. ano emi la ka ono a kona puu i na meaai, i ka lilo 1 ka ha!')}.- a keia mau mea iloko o konr„ mau manamanalima jhemahema. Na keia pono ole i ikoi mai iaia e kapae i ka lakou pono a' hoohana iho la no i na pono miM no o k#t wa ia Ae'amu ma a ihe na mimam uniio \ iloko o nc> mea|fl. "E loa ana nae o/oili 1 eikimahine a ikela mai o'r ' i-i ai me na manamanal' 1 - :w* iho la oia i ka ai ,':na no ka ' n-a ua ike ela ua nui ka manawa i pau 11 1 i.i i ka haloke hele mr kela mau p, % no a ka naouao. , A pa\i wale ka Wjlimaii-i ai ana aole he mea hookaln i liole mai. Kali iho la oLa me ka manao e oīli mai ke keikūnahme nana i kii ae iaia e lioi mai e ai, eia nae. aole ona hoea mai.

Na kt'iu hoea oīo mai o kek.;lii 1 mea i fct. .a halo, puka aku la :oia m;nvu!;j o ka lar.;ii v\o ka ; manuo o 1,,-Ie i lsa holohola ;na i kokahi \v;. T ,i, E iwnoo nul loa i aim oia i' ko onn pelion li An U hiki mni ai i keia wahl a v . i loho nui i «'lo ai Ua nui no uoi kona a'o i ka paiapaia a!sva .'oki> o ko k.ila, aolo nao oi.i > ue j iki uo p:'.. l kela wahl ilo\o -> iea pnl;-ipaii' r:aa o ka honua r.oi He ake io;i kona e loaa kekahl mea nana e honkak;\ mai ; -ia ! kekahi-!r,oa e pili ana i koia |wahi a oia k<yna kumu nui ka (makoianko an<i f holoholo m.iUa 1 naha hoi o Uma ak'.i iaiA ma \a■nn hole ?'oi<rf\olo ana kokuhl : nnen nnna «pak>ika mai s\ pau • kema |xih5 5 .-'I« ! Aoj| i pau E ■ ¥ kau hann a'.-,^a h;ml(%k" ' n*oa i luvU*.\ 5 O kn pv.io iia ka hoomak »u- -! knu aua o kp manaoio oia ko i ka; ana o ka huakai. 1 ! ' *