Ke Alakai o Hawaii, Volume II, Number 47, 20 March 1930 — WAIHO MALIE IA KALAUPAPA [ARTICLE]

WAIHO MALIE IA KALAUPAPA

KE ALAKAI O HAWAII Aloha O:— I!te iho la ina manab kakoo i ko Ke ALAKAI O HAWAII mau m&iiiao, mai ia Makua hoopono mai H. 1.. HnTsfpin, e pili ana i ka Hiōoneeia o mnkon i ka Mokupuhli o Oahu. ho mei oi'aio hoi kau, he kupanaha no ka hoeiieu ma\,i d ua poe hapala Puna nei, a k'.ikulu hale a~ne na poe kalepa imi dala no ko lakou pono, a mauao ole iho īa na na na mal e hoopiha i ko lakou eke, a naanao nui hou iho la no e hoojrtee ia' mnkou. i akea ka aina 110 lakou ma e kanu Halakahiki ai, oiai ua nui ka wai o Waikolu a ua lako na kauhale i na painu watl, a lie hooulu wale iho no i na mea kanu, a pela no i ma'o nui hou mai la iā Kal{uipapa, c ka 'nea nae hoi keia e ike ia ai na lana aloha ole a ua poe komit; Ola nei, a makou e liilinai ma\i ai e h-ana ia ko niakou pono. He oiaio ma kekahi, ua hana 10 lakou no.ko makou pono aole e hlki ke hoole ae, aka nae, ma kahi o ko lakou hooloiln ana a hh.la ka manawa no ! ka palapalij noi a na ma'i e ku-e ana no ka )[iooneeia o makou mai Kalaujtapa nei akn, ham{iu iho la ma ia wahi iloko o na la he 56, a hoihoi ia sku la ua ! palapala nei lloko o ka paila i manavva hop? lo:i. aolo hoi t pepehiia iho a pī u kona ola, o ka wa pono no 5a e keei>s iho <i) ia miiimo oi nuku heaha hoi ,Ka mea t hsna viku heaha hoi ka mea a hana oie iho ai no ka pono o makou na nia'i: lu Iho Uv hoi \ ke aioha oiaio hoa aole hoi o ke ku i. kii wale Iho no a ma ko ou~ kou pke ka nana. ; Ca piha na makahikī i>.e a ol o kekalū }kkj ma"i o| ka noho ar.a i aina, a o kkalii |x>o ho 30 a oi, a emi mai lL\io U.; kupu. kana&lna. a \m aleiio no hoi. ea noho ana i keia ahu. Hi: hookahl iuna iuakai a a;o elima mau makai ku pjiv kou e malama nei - o ke kahua Mal noi. ho p,;l: 'mo Sle na ke kua a ho 4 Ui a pu:i; Ue aīo ka pa nar.,; e uoe puni nei ia makou, he pa i l-.aua U o kn Makua I ar.s nfe V. lu.oio. N;:i k>; v,. ; e īuki ai i.' k.-nu : ke k i.lo nana e hoolaw», ke:,; Paualakn a puui ka makihik k& ivv:\ e hiki ai ke iuu,v. : r.; $pi a na paau no ka hooU «ra i kHa Pauaiaiw., x k*

pilikia, ua hoonoho ia mai ka poe ike ole 1 tee kanu kalo, āme ka lianai holoiiolor:a i lanamii 110 makou. Ina he kanaka makauka\i ma keia hana lioōnohō ia mai ī limanui no m&kou 'ua hiki loa i keia kahua ma*i ke malama iaia iho ma keiā man mfea ekolu kalo.' puaa, ame ka plp!. Eia hoi ke a me ko::n poe ke upu mal nēī e hoonee aku makou no ka mokupiini o Oahu. ke ninau nei makou, he hana naauao anei ana aku ia makou nj> ka mokupuni o Oahu? Eia ke nee nei ke kulanakauhale o Honolulu i,ka loa a me ka laula o ka aina, mai Maiunalua a Moanalua, ke pit maii Inei ka heluna lahui o ka moku:puni o Oahu i.kela a me , makahiki. Kia ma mokupuiū Oahu ke noho nei na liunlikoa lame na se!a o ha aumoku-kav.a \o Unele Sanv£e "hana; naauao ianei ka hoihoi aku i keia |mau haneli ma'i Lepela, a hooi noho iwaena o kela po& kin.o ula i maikai? i Na oukou eka lehnlohu e ikr ia e pane 110 kei& nin&u XT : i pil- 1 |kanaono makahiki a oi 0 ke ku 'ana o keia Panalaau. a ua nnī r.a daia i lu Sa no ka hooiilo nna i Ikeia aina i home e noho oluolu jai na mal, a »0 keaha keia hoi onlonl e hoonee ia, ! Va oielo ia ae no ka »ul ka o ka lilo i ka uku moku no na 0 ' ko kahua ma*l nei. oia kr knir.r. 11 makemake ia ai e- hoonoe jm:>.kou uisi keia wahī h:.; ho oialo ia. alaila, he wahi kv;v,u jomilU2nilu loa kela, Ua hiki kva i Aupunl K:; -; al 1 wahi "k - haliliaU ana m&l 1 m uk.\v ; .\ o ka Panalaau nei iuftmu.t 0 V, uKu anā \ na ftnha\i a ka hui moku holo ptli aina e ka - ki nei. \ , , ; Ua holke oe ? M AKAT |ua mafeen\ak& kt Kiaa'.na r ' 1 ka manao o !iu\ 0 ka ulnau K*.Mvlshuv auhoa ! ka hoi ra UilEmi H.wrvir Kan-.0-1 ::Aiuch.i v Puahonua, KanV.:~:a ! . v.. aku. A\jle ar,ci W . i keia ma« Ahahwi ko hui M iKwkalū a w&Uio aku i ku-o '0 j hui miua o ke Kiaaiwa. e kv.~o! ana i ka wiUho i& o | ioaUlo o ke KoffiMn,v a 0 k:;-o pu ana 1 iioonee la o uo. ro ; ri rrai keia *in* aku wo ka mokn - mui; o Oahu? Mo ka niīthalo anvu io» o< 0 ">'o. t ,u»uh*xnvmttpi«*o

Jonah Kumalae, Oluolu mai no'u j£a k-au a kaulanaj£Ē ALAKAI a nana la e umla o na h?lu " i eml o ka a® haawi nei x ko'u ia D. K. Kupihea v,-chevyche naauao t KA NIXAU AME BA % jjplllu 1. Aoie-oia ka lahui emi nei a nalo loa. mal ke Alii-wahine aole e malama hou kii mai o a o o ka nui i ka pono 0 leho>*a Aole i pau na mea ? puhiia i ko ahi, eia nn' Uia nei. He 45 liope. aku la piha ka kanaka a me ka matoin& i na Akna hanai, i ike ia i keia wa? O' 'no o na kauhale mai k;mka 1 koe iho oia ' iaipahoa e hele »ei e )\oie loaa o kahi hul 1 For.r,\ e ola ai ka lahul ; t na « ux no ke malam^ /.aī.pnlwa. Ia UnihipiU» i '< \ hana ;\loha ame ■\ma ko mako noi no i laaiL ' | han;-\i Pehea e [ Kp i mai nol o lehov& oiaio. he Akua 101. I ftvt i k-.\ hr»!a a «a kupuna i*h\% nst ;kf!a hanauna, ua [ka aolīke a oukou me ' ia. tee p»il &afct>u." O ko*u manao ira)una o kem nhnm »S4iN KAIH LAMI . , .... - Pepeiuali H. — - - . - -y««KdfcS* ī l o m ,, ;\v k nui oka haiia k« F hoolikia { kau .. ( haaa *lcu 1 lau meā i . | t T a oi akn k& o ka m&a»l 1 hamale ia ttaast e Ao'o he waM ni;»t k«- ola aole he O ka hoohaihim a ke e haMo