Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 14, 8 August 1930 — HE MOOLELO NO KA EA-MAIA A KAHUOI A ME NA WAHI PANA [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA EA-MAIA A KAHUOI A ME NA WAHI PANA

O ke an<s o keia ea-maia hs nui no, o kona loa qa nho Ilk? no me ka laula, ho huina-h.i like no nae kona ano, aka, ina e maKemake ke HnnaKa e he^ makaikai e heie me kekahl kamaaina.

Aole no e puni an a, no ka mea, he hu-hewa ka hele an a j hookaM- wale no mcd e punī ai 0 keia ea-maia loia hoi uli'ma. ■ 1 k&auia .iioko o ke awav,a n;.ū kaKl kihl a i kahi kihl} e._ka maliiiini o ka hoailoiia i mau hoailona nau. a o ka mii nae > keia mau hoailona \ i- lf > oe e oeiea e anakēmake 'ne (nakaikai, a ma kekahi aoao Imai, alaila oe -hele mai me ka hoomaopopo, a i kou hele ana maanei, e pono hele no imua, aiaila, e puni ana ia oe t oia iho la ke ano o kēia ea-maia he puni ole i ka' m«a hookuli a me ka hookuli i ke a'oa'o ia, O ka mea nana keia ulu-maia nui i kanu oia no o Kahuoi, a o ikahi i heie auwana mai ai o keia kanaka mai mua mai o kona mau makua ma Hawaii mai no ia, a noho hookama ia Mau'», aoie no hoi i noho ia iho eia o Kahuoi ma kahakai, e uwai aku ana keia» a hoea i .<uahiwi ma ka lihi kahawai keia. e pii .ai a hoomaka ka mahi nb ka mea i, wahi e loaa ai o kana ai O ke kumu o keia paonioni o Kahuoi ame kona mau makua, oia hoi o Kauahua laua me Heana. O Kauahua ka makuakane, a o,Heana ka makuāhine, a mamuii o ke kumu a ka makuaka-

ne i ike ai, oia ka piha molowa a paiaualelo maoli o keia keiki i ka hana, ua a'o mau aku ka makuakane i ke keiki e hele i ka mahiai, aole he wahi mea a piia mai e ka ihu o ua keiki nei a kipaku ka makuakane iaia e hele. A i ka hele ana o ua keiki nei a hiki oia ma kahakai a hooiana ia ae la kona manao no ka loaa o kona alahele e hele ai, no ka mea, ike aku la oia i kekahi waa e liuliu ana no ka holo ana. Ninau aku la o ua o Kahuoi nei i na kanaka no laua ka waa: "He waa e holo ana ihea?" a ha'i mal la o Kiiua i ka keia kanaka maikai: , "He waa e holo ana i Maui-o-Kama." a olelo koke aku la o Kahuoi: "E aho la hoi owau pu kekahi e hoio me olua i ike aku ia wahi."' Ae mai la no ua kanaka nei nona ka waa i ka ianei noi. I ko lakou nei hoomaka ana e holo mai a kaalo ana ka waa o lakou nei ma ka lae kiu ulua ō Alau ka inoā oia wahi moku, a i ko lakou hiki ana malaila, ninau aku la o Kahuoi ia Kilua: "Ihea ka ihu o ka waa?" a ha'i mai la o Kilua i Hamoa ka ihu o ka waa. "Nee aku la o Kahuoi a ma Kainaliu, lilo aku la ka hoe ia Kilua. a ia lakou nei no nae e hoe ana, ku ana -keia nalu mahope o lakou nei a kahea akti :ia o Kahuoi ia Kilua* [ "E Kilua e! ike poi ka waa." ia o ka pae mai la no ia o.ka waa o lakou nei a kau ana i kela awa i halia ae nei maluna oia o Hamoa.

i I ka pae ana i ka aina oko Kahuoi hele aku ;la no ia a noho ma Keakamaiiu, a no ka lawa kupono ole o ka ai iaia ma ia wahi, ua hoomaka hou keia

e hele a hiki i wahi i mabemake ai" e noho, a noho keia mauka pono o Waiohonu.

laia e hoohala ana i kona v?a - hl apaa hou, a e ulu kakaikahi ana ka maia, nolaila, kupu mai la ka manao iloko-ona e hoomafea oia i ke kanu ana i ka aina i ka maia a me ke ko. i I ko ianei kanu ana, loiie oia il ka leo o kekahi manu he Elejpaio ka inoa e i raai ana: i "He wahi maikai kena ke ka|nu oe, alaila, e kaulana ana ke--3a ea-maia au," I kā wa paha ia o ka manu e kamailio ana me ke kanaka. I ko ianei kanu ana a ulu, a ike keia i ke ano ulu maikai o ke ea-maia a ianei, o ko ianei i kukulu iho ia no ia i hale nona he haie lau-maia no ia ana i ako ai, kanu keia i ke ko, ke' kaio, a me kekahī mau mea-ai e ae. Ina oaha e tke ana na makua 0 ua o Kaiuioi nei. i keia maha - kea nwi hewahewa a ka iaua keiki. e hookanl koke ans\ ia\ia 1 ka piha eliolī 1 ka mala maia n ka laua keiki, He wahi mea nno kupanaha

'io uo keia, i kou wa e noho ana imua" o kou rrr..:i maliua. he keii a ka piha molowa, o ke kipaku hoi, o ke aloha l ke keikl poinā wale ae ia no ia mau mea a mau no ka hookiekie a me ka hk>kano o ke keiki a hoea loa n'o i i'l:eia wa. . ■