Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 16, 28 August 1930 — NO KE KAPA O HAWAII NEI I KA WA KAHIKO. [ARTICLE]

NO KE KAPA O HAWAII NEI I KA WA KAHIKO.

O na kapa o kakou e aahu nei i keia la no ka haole mai no ia a mai na Pake mai, a mai Iapana no hoi, ua hanaia keia kela a me keia a lakou i hana ai, mamuli o ko lakou ike a me ka noonoo. Aka, i ke au o na kupuna o kakou i hala e aku la, ma ka papakole wale no kahi e nalo o ke kino o ke kanaka, a ua hume no hoi lakou i na malo ma ko lakou mau hope. INOA O NA LAAU E HANA KAPA AI. Akia, Wauke, Palaholo a me ka Mamaki. Ua ku keia mau laau ma na kualono, puu, owawa, kipapali. ma na kualanpa. na kahawai uliuli a ma na kuauna loi no hoi kekahi. Ma ko'u manao ana, ua ku no paha keia mau laau ma na mokupuni ewalu o kakou nei i noho ia e kanaka, a ua ulu nui malaila, aka, ma kekahi o keia mau mokupuni ua lehulehu loa a paa pu loa no hoi ka aina, a ma kekahi mau mokupuni ua kakaikahi no. NO KE KII ANA. Ua like no ke kii ana i ka Wauke me kela a me keia ano kapa a ke kanaka e makemake ai, aia wale no i ka wa e kuku ai ka manawa e hiki ai i ke kanaka ke hoanoe ae i ke kapa ana i makemake ai, a penei ke kii ana i keia mau kapa o ke au kahiko: I ka wa aole i hiki mai na pono a me na lako a ka haole, na mea e hiki ai i ke kanaka ke hoopau i kona mau pilikia, kii aku oia i ka ohe, wawahi a nahaha, nana a na pahi ohe maikai, oi ke oki aku, a i ole no hoi ia, hele no hoi e imi i pohaku pahoa oi kupono no ke oki ana, alaila, pii aku oia a ma kahi i kupu ai ka Wauke, ooki aku me ke koi pohaku ana i nana ai, a i ole ia me ka ohe paha, a lawa ka makemake me ka uhole pu mai no hoi i ka ili.

No ka mea, ina e ook.l ia olalo, o kahi kokoke ike kumii a puni me |ka moku a pili mp ka laau oloko, alalia, hohole ivai. a pela e hian'a at a nui, i kupono i ka mjajkemake, alalia, pau ke oki aku ka Hi. a pau loa' ka i kc kolikoliia, hoomoe aku, oia hoi ka hoonohorioho malkai ana ae a kiekie a kupono paha ka nui no ka haalwe hookah!, alalia, niklnakl a paa a hoi i kauhale. a hiki i ka hale waiho a puln ilok*o oka wai!, a hala eono la. a i ole, ewa* lu'ia (hookahi anahuhi) a \ ole elusit anahulu, alalia, kii aku -\ la we mai.

NO.KE KUKU ANA T KE KAPA. Iloko o ke kuku ana, eia na ,uiea e hoolako ai.

I*—Ke kua e kuka iu. O na laati kupono e hana ai, Kauila. ;Ka\vau. Ohla, a me kekahi mat! ano laau ana likr eaee kupono ana ik> ia hana. He kapu no ke kU ana

Ua like ke kii ana J'keia mau laau i ha'i ia ae la maluna mo ke ,kii ana i na oo me ka pule aku no I na akua oia hana, ur lohe no kakou ia ir.an mea mamua. O ke ano .-> ko kua, u<» haiiaia a pakllkli o |nr.a. a na poo a el'ia o ko knA, ui ho.* hoiliila clura a n\ Iv-nuvskolola olalo.

2 T Oke ie. Ona laan <■ hana ai \& mea oka ohLi. koato. kawaA a me kekahi r-,au. laau c no i kupono no ia hava

e r.iau ai ka ma-\s oka wuake. Oka 10 'ui« o kukn at o kja le pepohi, os:i kit to ?aakf< nuiliui, a pau la oka \e klko. ho tc maka IUMI ttv. o ka| to htvpaakij, ka ie tvvki. ala&t. ko ka»a. Jaw* ftku a UookvMv.v o Iqa wal a :v:> = o kan--1*1: ma kahi kaula'i [ \ hanaia a tskaikat, ota hoi kc kjowis km> la*l[ alaNa. hooroh'Miioho i it", poHnku wa o a ir.aanel .> aHiaUi : Jfr 'pa*upa*u Pela 112 Tiana ma« 'at k roaloo kc p:Vupa;Y.. a no '112 hana at a loan' na kt»ps» I ■ ■■■ »|

elima humu a Kapaia kela he kuiki kapa. 4—lna e wakemake i paiula. alaila. pii i kahili. oia ka ill o ke kukui. hoi mai ku'i'a waM. waiho a pulu. slaila i ka wa e kuku ai ike kapa a oki ke kapa alaila. hool»u ika frMi Kopaia *rft fitoa oia kapa he paiula he kapa afthu mute no hoi e na Ali r o kakoir i ka wa nae hoi la on?JAlii e.noho ana me kakou.

6—lna he palaholo ke kapa kit mua i ka palaholo. Ua uly kela man mea m?N&£ kula. VCbl mai ku'i a wall, iftalla, houluulu mua i na kapa nahaehae a nui. oia na ano kapa kahiko, up hele a aweiu. alaila. hanaia m? 1 keia palaholo (hooluu a lilo i mea horn : ano m&errae ke n-i--na aku. Kapaia keia ke palaholo.

6—lna he pa la-a ke kapa a k.» kanaka e makemake ai. e kii no ia i ka pala-a mauka o ke kuaJiiwi a loaa hoi mai hana. Oka manawa mau e hiki ai keia mau manao hoololi ano e o ke kanaka i na kapa. oka mannwa e kuku ai.

7—liia he kap.iia ke kapa ua ku'iia ka lanahu a aeae. alaila i ka wa e kuku ai, alalia, kapab mai no ke kapa i ka wai dock oka lanahu. A pela no e uann ai a hiki ike oki ana o ke kapa a pela no e hana ai a law a k;. auini kapa. Aka, oke kala". ana. ua like no me na kapa ui; t. hamuli o ke kapala ia ana o kr.a kapa i ka lanahu. k„pas.i k Crimea, ho kapala. 3 -Ina ho eiena ke kapa, ua kii ia no ka oleua u lawa. t*n haoaii ;, wall. oVv hoi. ua ku".la a oka wa*. oia inea Iv. iroa o svu a - , ko kapa I ka wa c kuku ai, pela no e hana a" a Iswa ke kuina O keia kapa nao au wa'ho la i hoo:nana vo\oa " ka ■.■,w, 'a Kihl wa uk %•' oVIo o'u o ko takou ka,./ ka 5a ft—No ka mamaki. "tfa lske no ke kii ..na * na laau o kola /no mo kv kii awa i ka wauko a P'Mo r-o ka ha-na a pel. no ko k;.ko ana o ';o'-a V-pn nana "aakomake nul'.o c -aa A'n, S KAHA