Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 23, 16 October 1930 — KE AU KAHIKO O HAWAII NEI A ME KEIA AU HOU E NEE NEI [ARTICLE]

KE AU KAHIKO O HAWAII NEI A ME KEIA AU HOU E NEE NEI

(Kakaula e GeOrge Poolo;\) lie mau kau lehulehu ae v ne; ke kapu loa ana o na, lapaau Hawaii, ua pulumiia a pau umi-a-puaaia;,. a nolaila, ua nalo a kanu olaia. No ka mea, ua kii ia aku la a ke kumu o ka wai pania ia aku la a ulaa ia ae la ke aa-kolo o | ka laau, okiia iia pua e imaikai ana a mimino a ua mae |iho ia na iau koii e uliuli ana, na mea hoonani hoi o ko kakou mau kihapai o na Paemoku o HawaM nei. Alohā no. E huli aē kaua e nana ua hoea mai nei ke au hoti, ke ku nei katia, ua !awe pu i.iai nei 1 na ano malihini o na maheīe he lehulehu ke nana Iho iloko o na nupepa k?u ka weli ma ka moolelo, hoea pu mai nei me kaina j mau kahuna lapaau hou me kana mau laau o ke ano hou a me kana mau ano lapaau hou, a' kau ia mal la ke kauoha paa, ilaila kakou e plkokoi aku ai. . Auhea oē e ua pokil nei? Ua |haalele kaue i na" lapaau o \e au kahiko i hala, a ua apakau 'ae nei i ko kela au hou, a heaha ka hopena? ' Ē nana aku kaua i na aekai, jna kula, na kualono, na awawa | arne na kuahiwi ua hele a neo(neo i &hona i ke kani a na ina- • t meha j?u, ua-, hele ke kajnaka, au"i hele kaaheie ai jma ka mokupuni o Oahu, a me i he mea la pela no apuni na moku o Hawai nei. Mamuli o ka nele i keia mau< naeama ke kaa iio ke kii ia ana mai, a he loihi ka manawa no ka lioōkō ana i keia mea i makemake nui ia ai e hoea koke alku ke kane 'a hoi iho no hoi he inoino. ke alanui aole e like me keia wa a he oi aku no hoi ka loihl ia wa. Oiai ke kukini ma ke ala e kii mai ana i ke kane i Honolulu jaei, ua hoihoi ia ua hine haole nei i kauhale, a m mii ka pehu e pii mau ae ana ia iĀe lEa eha o feihi i poino. He | wahine oluolu keia a he mau makamaka Hawaii kona, e liike me ko kakou ano o ka heahea a piha lokomaikai. , Ua koi ikaika aku la kona makamaka Hawaii e ae mai ia lakou e kau i laau Hawaii ma kahi o ka ha'i ana 6 kona 010010 wawae, ua hoole niua kela, aka, no ka nui o ka eha ame ka hiki ole ke hoomanawanui i ke nui 0 kā eha o kona kino holookoa, ua ae mai la| kela e kauia ka laau Hawaii ma konl frahi i eha me ka hopohopo nu-i' no nae i ke kane ke hiki mai oia a ike 1 keia m&u mea, ! Oiai he kauka kela a he ku-e nui no hoi a hoino ikaika loa i na ano laau a me na lapaau Hawaii ma. na ano apau. Ua hanaia ka laau he kowali a ua hanaia me ka maiau imua ponoi o na maka o ua haole nei i ike ai oia i na mea apau a hiki ke holke aku i ke kane kauka ana ke hiki mai. Ua hamoia kahi o ka ha'i me ke kaupono ia ana elike me ka mea maa mau ia kakou Hawau. a maliope mai ua loaa koke i e iaia ka Muolu a akakuu mai la ka hu'i nui o ka eha a hauie aku la ua wahine nei iloko o ka hiamoe _J%ok>luolu iio kekalil mau hora, a i kona puoho ana mai ua ike iho la oia i ke ano maha nml o kona eha. Ua hooinauia ke katf ; ua laau nei me ke apono ana o kona mau manao no ka tke poiio ana iho i ka oluoln kupanaha 0 ka hikiwawe kxi o keia eha, a 1 na hora*mamua aku he nui maoll ke kupllikil. | Ia po iho ua hoea aku la ua kane kauka nei ana. a me kanA 'msu lako ru s kana laau i\o u> iiwiiha'i. ■ I kws iko una a hoomaop\»jx I sua i na mea I UanaU maluna |o kana wahHo. ua n>ii toa ia kema inaina a ua kuk&halake | iho la nie kou% k«uoha ana aku

e bolo! koke ia kela laau i hane ia ma kahi o ka ha'i o 'ia w&wae o ka wehine, aka, ua paakiki iho la ka' w&hine, a ua hoole aku i ka hooko ia o ka makemakl o ke kane. * Mamuli o keia hoole paakiki o kā wahine, u,a lilo kesa i fcumuhwna nui, a ua nui ka ilaku o ke kane, a i'Kekahi la ae ua ho| mai la.ua kane.nei no ke kupu aku i ka wahine i ka-hupo nui no kona paakiki a me kona manaopaa aole loa he waiwai o kela laau Hawail, a e hiki mai' ana ka manawa e oki ia ai oia a muumuu kela wawae ona. Ua noho iho ia no kela wahlrr:ci]fik> e Waiaiua ae r>ci 7-3-ua hoomau ia ke kau ana i kelK laau he kowali o kona iwi ha'i, a iloko o hookahl pule ua hikl iaia ke afe mai kahi moe ae a noho ana iluna o ka t noho. Ke hoouna mau la nel na lono hoohauoli no keia mau mea i ke kane ma Honolulu nei me ko ke kane kanalua no nae i ka oiaio o keia mau mea e loaa aku nei iaia. Aka, i ka piha ana i ka umi 0 na la ua iho aku la ua kane kauka nei i Waialua e ike ai i ka wahine, a 1 kona hoea ana aku 1 Āauhale, he mea e kona piha kahaha i ka ike ana aku i ka wahine e holoholo mai ana mawaho o ka lanai, a he wahi kookoo kona k.akoo ana. iaia no ka j manawa. j