Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 28, 27 November 1930 — HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILAMAIKI HE KEIKI I HANAU KUPANAHA IA HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA [ARTICLE]

HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILAMAIKI

HE KEIKI I HANAU KUPANAHA IA

HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA

ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA

"Olelo aku la ka kakou koa: "Aole keia o ko'u wa hana. He wa no'u, aka, ina e makemake ka haku wahine o kakou ia'u e heJe e huli i keia mau kanaka, alaila, owau wale no ke hele ma ka'u huakal huli. Aole o'u makemake i kekahi " aykou-e-iw4e--}W me oukou e hai aku i ka haku pm. Ua olelo mua aku no*au iaia pela. a pehea la oia i hoouna mai nei ia oukou e hele mai e hoohaunaele i ko'u hiamoe" Na keia mau olelo a ka kakou koa i hoihoi hou i keia poe kanaka i ko lakou haku. la lakou no nae e kukai olelo ana me keia poe kanaka aia hoi, e hoomakaukau ana cia iaia no ka hahai aku mahope o Keia poe i ko lakou wa e .hoi ai i ko iakou haku e hoike aku i ka Wilamaiki mau olelo. Ua maamaama ia wa, aole i ka maiarnaiama oka la, aka, i ka malamala no a ka haku kupua oka aina ka wahine. Aole nn hoi o iia maamaama ikaika ioa. aka, o Ka maamaama palawrka no. ehkc me ka maama- "• a a ka irahina papalawe

Na.keia mea i kokua aiii ioa war ia Wilamaiki e ike 1 ka hele ana o kela poe mahope o ko lakou hai ana i ka Wilamaiki mau olelo i ko lakou haku. Aole 1 makemake hou ka haku e hoouiuhua hou mai i ka kakou koa, nolaila, hookuu mai la no oia i kona poe kanaka e hele e huh l ko lakou mau hoa..EKEhai mansap aku la o iWlamaiki mahope o kela poe i ole oia e ikeia-mai. Aole kela poe i kaha e hele i a kahi e hele aku ai |-'kahj o ko Wilamaiki ma poe e nq'ho u.na, aka, hele aku la lakou ma kekahi aoao oka aina. Na Keia j i.■ i ndonauoh ijUi loa mai i ii a kaKuu Koa, no ka mea, ike mi> la oia ina e hoomau ana keir poe i ka hele ana e hulf'i i k-ia mau kanaka, aole laua e |..»aa koke ana ia lakou nei a ,naia lie ii'au la i I ka ike* ana o Wilamaiki i It-eia lalau oka hele ana o kela poe noho iho ia o*a aole i ho>mau i ka hahai ana mahope o ! ela pin iv ka mea ua paa

her it.asrac a ao ae e hele ana .■>id (.■ hui me ka haku wahme a nonoi .iku iaia e liookuu n.ii iaxd hookahi e hele e huh i kela j nan kanaka a ua maopopo no )u\i o mai koke ana kela mau j kanaka via no ka mea, ua ike oia i ko laua wain e nono mai I la i'*r na vah.ne opio NoL\i iki iho \u no nae ou\ a ' hif u 112 ana > ke p*»lu hou > 1 - * ok . p h? alalia n j .u,v .■, 4 » mea e hana ai Noho iii id . .' a huhu loa aok he ! p< u ' i • >. o kola toe nolaila, v a in!' hi a i iin tiu iKxmiuu li\» im \x o lakou l ka hele 3nan a ht u'ahole a lakou J nele i. Yv. ... a 0..\ a hoi no ko»a .i'i' Aolo i.v' ■ pio ka maama- « j, . a . t.viaa.i ,ho ai a pom^ '. . s . « :*.,. ana laia I hikf iKj a au.vwiho o kona iumi, .\o >ik,. ui o„\ i ka hele mai-e kekalu i iv 1: hole ptilolel loa '. .». .) • kt\ ,ut-a no kahi a koi>a lurai Awiwi k>a aku la oia - xt k -' . » 4 i. v .ko o kona lumi s hi . k i.ia i Va pu^a i .■'» • t pa ;u* kona iua-

kau o loheia mai ia pani ana ona i ka puka. Hoopili wale mai la no oia ike pani oka puka a awiwi aku la a kau iluna o fea moe. Aole oia i wehe i kona lclf\ no ka mea, aole he wa e hana ai pela. laia no a kau iluna oka moe, H*e4tku la ol#Tl^ - weh~era "rrial o kona puka a kiei mai la ke poo oka wahine haku, a pii ae la ka lia i ko ianei Ui, a' holo kiki ae la kona koko iluna o kona poo a maopopo ole iaia kana mea e hana ai. Noho malie loa iho la oia me ka oni ole oiai no nae ke huli pono la no kona alo i kahi oka wahine e ku mai ana. Ua liuliu no ke ku ana o ka haku wahine ma ka ipuka a emi hou ihope me ka waiho ana ii ka puka e hamama no eiike me ,kana i wehe mai ah

He makemake ko Wliamaikl, e ala ae e wehe i kona 3ole, aka,! makau iho la oia, malia aia no~; paha ka haku wahine mawaho ! kahi i ku ai, noltflia, aole oia i, aa e ala ae- mai kana moe ana no kekahi mau minuke. No ka loihi loa oka manawa i hala me ka ike hou ole ia mai oka wahine, nolaila, ala ae la o Wllamaiki mai ka moe mai a lele ino la Halo no ka ana i kona lole. laia nae i hajaaai pe-, la, aia hoi, lohe aku la oia. i ka hene ana mai o, ka aka o kekahi mau mea mawaho. Na keia mea i hoopuiwa loa mai i ka kakov. koa, a manao iho la oia ua hoouna hou mai la no pahja ka haku wahine i kekahi Jj~.au kanaka ona e kii hou mai no iaia. Manao iho la oia, ua of ae paha ka nui o na kanaka ikeia hana ana mamua oka wa mua. Aole ana mea e ae e hana ai, aka, o; ka lele wale aku no iluna oka moe me ka hemo ole okona lolc.;

laia no a kau iluna oka mot, komo mai la kekahi mea a hele loa mai la no ma ko Wilamaiki wahi e moe ana. Aole i kana mai ko Wilamaiki pihoihoi i awili pu ia me ka makau ame ka huhu Pihoihoi oia no ka mea, aole oia i ike i ka mea e hana ia mai ana maluna ona. Makau oia, no ka mea, ina he pa mai' ana oia i keia mea e hele pololei mai nei lmua ona, e ikeia ana aia no kona lole ke paa nei aole I i weheia, a e hoohuoiia mai ana paha oia ua puka oia i waho ia po. Ua huhu oia, no ka hele mai o keia wahine i ka po. Pono ole loa iho la kona noonoo Hoc- j hiamoe loa iho la nae oia Oia hele no ia o keia p. ea a jhoopa ana ma ko ia net poo [ 'Mau no keia i ka hoololo me he nea la ua pa ulna loa ia e ka hiamoe No kona walaau ole ae me ka onionl ole ae. haalele iho la kela mea iaia nei Ih haalele ia ana o Wilamaiki. Ala koke at la oia a kahea aku la i kela ' mea Ua ike no o Wilamaiki o ; ka haku wahine no keia j I ka lohe ana o kela mea i ko , lanei leo, hoi hou mai la oia , kaa mawaho o ko Wilamaiki pu- ! ka Oleie mai la o Wilamaiki. "E kan' ikS oe a paa ae kuu iele ; ike komo '• ' Ua paa mua no ko Wilamaiki, loir ike komo aka, i *ahi e loaa i ole ai ka ike i ka haku *ahirie. [ ua paa mua no kona lole. oia, kona kumu l olelo aku ai peia '

i a ua manao no hoi oia, ma kona olelo ana pela, he mea no ia nona e hoohuoi ole ia mai ai i»waho oia ia po, a pela e manao ai ka haku wahine. ua ike oia i ika puka ana o kela poe kanaka a hele e imi i na kanaka elua i l nalowale. J Puka aku la o Wilamaiki i to- | ho a haawl aku la i kona aloha h ka haku wahtne, me ka olelo jaua; w;inaao no ka hoi kou ala | ana." Ua ike mja no o Wilamaiki mai na wahi kanaka i paa aj iaia. oka po ka wa ala o na kanaka o kela wahi. a o ke ao l:»kou wa hiamoe, aka, i mea ;c hoohuoi ok ia mai ai ua joaa jniua iaia ia ike, ois kona kumu ji olelo aku ai pfla. J Haawi mai la no hoi ka haku ■\Mihme ike aloha la ianei a o;<io mat la: "p fej> m&kou wa iaia k«ia oka po.* o ke ao ko wa hianu.w 1 O ke alalia ka I*)) aku mamua ona mea apau. \ ♦ 1 Oka hoaloha oU|io oia no k&u wahiiie.