Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 33, 1 January 1931 — HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILAMAIKI HE KEIKI I HANAU KUPANAHA IA HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA [ARTICLE]

HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILA MAIK I

HE KEIKI I HANAU KUPANAHA IA

HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA

ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA

mea o oiua na o, k$ aole oia wale; aka~he hiloa hoi ka haku wahhae ia 2frne J®ai kekahi 0 m w.ahi kanaka: "He oiaio, au. e ka hoalpha e olelo mai aka, oiai he makemake loa ko makou haku wahine L-ke kane a oiai hoi he oe, e lilo ana oe i mea makemake loa ia e ia. ke manao nei au he mea £ono loa o oe o kakou ke kamailip pu. me ka haku wahine o kakou." No ka pakela koi a na wahi kanaka, nolaila haawipio aku la ka kakou koa a lilo iho 1$ oia ko lakou wahaolelo ia po ano nui loa a ma kana mau olelo e waiho aku ai' imua 0 ka haku wahine ka pono ame ka pono ole o n> opio wahine a laua i lawe mai, la a noho.-i £ekahi 0 na hale 0 ka.haku wahine. | Me na kapuai wawae hoonene 1 lakou nei i hookokoke aku ai i kahi o ka haku wahine. r A hiki no hoi lakou ma'ka puka e hauwalaau mai ana oloko, i ka lakou nei hoolohe ana aku, Iphe aku la lakou nei e.nunui ana no na leo -oloko no ka mea e pili ana i ka loaa hou ana p .na wahl kanaka i nalowale ai iio kekahi mau la pokole. Hoolohe aku la lakou nei a,hamau na leo walaau oloko, oia no ka wa a Wilamaiki i iukeke aku ai ma ka puka ameha mai la oloko. Kikeke hou aku la ka kakou koa no ka lua o ka manawa a oia ka wa i loheia aiu* ai |ka leo 0 ka haku wahine e lauiOha ae ana i kekahi 0 kana n\au ; *-£<*> awa lawelave, e kii e'wehe i ipuka; j A weheia ka puka, ike mai la, ; ke kauwa ia Wilanaaiki niaf ho,io awiwi aku la o!a?lu|ke i kona haku o Wilaiuaiki ma kela i kikeke mai ai. Lohe aku la no l&kou nei i ka ieo o ka haku wuhine i ke kauoha uua mal 1 kelu kauwa e kii koke ia mai lakou a hookipa aku iloKo o ka luiiii hookipa. | Aok wak 0 ke kaueha mai ka ka. haku wahuie i hana f,vai aī. ak&, ku pu'ae la oia iluna mai kojia noho ae a kaha mai ia e hele uiai i ko \\keu iu-ī wahī ku aua uiawaho 0 ka puka> e aku la nae kahl kauwa a" la^e

aku ia i§. ma a „ hui aku la la.kou me ka hakp, wahine e hele mai ana,io lakou ia., " lima iho Ia lakou, a hookipa aku la _ka haku wahiae ia Wiiamaiki ma .iloko o ka lumi hookipa i piha me na ka.naka alakai o ka wahine. I hele niai lakou e lohe i ,ka Wiiajjxaiki ina moolelo. , . I ke- kouio ana aku o "Wilamaiki ma iloko o ka -iumi hookipa, ku iike mai la ka poe apau oloko iluna. inai ko lakou mau noho ae e hoike mai; ana ua ao ia lakou e ka haku waīiine e hoike i ko lakou .hoomaikai ia iakou. Ike ia na kaiiaka me ilaaiaiki i k$ ano e loaa jUi WUamaiki. iiu ia hope mai . oia iioi, he pojio a he pomai- [ kai mai ke a r lcv mai oka haku j uuhnie. Lilo iho l& no hoi ia i • ; eu hoohauoii nui mai ia laua r.o ka nita. o ka pono a pomaikai e loaa .ma la Wilamaiki. o ka pono a pOiiiaikai pu ia e loaa pu ana 1 na r.pio wahine a ia laua 'pu no hoi kek^lii. j A hiki iakou ne-i ma ua noho boo:::akuukay: ia ao lakou, o- ; lelo u;ai ia ka, haku waiiine ia lukou e lav/e i ko iakou mau uohu. Ho kupaualu ka liooiauua , a ka iiaku wahine i kaua mau I malihini. Aole . hoi eiike me ka -kakou ilunu no na maliiiini a ho 'lanuA. o k u 'iei hoi, he hoonoho ir..ia i na>.ia!ihin: iiuua 0 na noho hoolauua aku 1 niau malihmi. A pau ku i:ov?launa «na, oia ka haku 'tVaiiuie i oielo mai ai mau qklo. 'Ano, ua ai mai e lohe i ka linoo&io waloh|a o ka nalowale o kp kakqu mau a iloko o k.i iu&naw a pokoie ua loaa koke aku iaua i ka malihnu ,i ikeia ka jaioa o WiUmaiki, , A oia ka'u e aku aei . iuiua o oukou ina ke ano oia ka inea iia: moole|lo i keia po.' A pau ana o ka kakou koa tu ke auo lAia ka haioleio o ia piv ku ae la no ho4 ka kakou koa ma ke aiio h&anaa, ine i;a e hooweiuehi a«ia • koiiia inau papalhia ole o na, kanuaina no hoi Kekvvn uo s,eia, kaiwka ui lua ■oie a.~. pae «uia -i]a£ īko iakuu ;a ao*e he e iu-1

ki tce hoea mai 1 ko īakou wahl, no ka mea, he h!hiu ke alanui e hoea mal ai Ilaila. Ke ike l'a no ka kakou koa i keia hawaiiav?ana o na kamaaina, a lohe pu āku la no oia i ka olelo o kekahi poe i ka n\ii o kona ui. Aole nae keia 1 1110 i mea no ka kakou koa e pli ae ai o ka haakei ame ka hookano, aka, ua HIo iho la ia i mea e* ao mai ana iaia e hoohaahaa f»a iho oia ma keia aina I loaa ka pono laia ame na oplo wahine e noho mai la i kekahi o na hale o ka h&ku wahine me kona ike ole, he poe wahine paha iakou a i oie he poe |gajie paha O kona manao maoii he poe kane ko Wilsunalki poe hoa la, oia kona kumu i ninau ole mai -ai ia kakahi&ka iho, o kahi 110 paiia o ka lakl. Ina i maopope »<ua i ka haku wahine he poe wahine ko Wiiamaiki poe hoa. uia ua paakiki ka ae mai o ka haku wahine ia lakou e kii i ko WUamaiki mau hoa ia kakahiaka. "JB ka haku aiaikai a puuwa* haxuar.ia o ka hookipa i& aiakou xua kiua air>a liim. He pio makou nau. aka hmke xtm oe i kou puuw&i aiohui pal«xa ole ma iaiu hookipa ioha, ana la a\akou i k.au aupur.. nei» aua lilo keia l mea n Ui k>a iia aiakou e poina a pau na la o ko makou ola aaa au keia hoiiua. Aole oia wale, «a niiikaukau niakou e Uio i mau kauwa nau mai keia minuke aku. , O ka aioHd ka i oi aku maniu-i o ua. apau ° i«oaiohu\ omo :io w&huw