Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 41, 26 February 1931 — KA HAIOLELO A MRS. HENRY F. DAMON MA KA HALAWAI MAKAAINANA NUI O NA WAHINE O MOLOKAIM A COOKE HALL KAUNAKAKAI, MOLOKAI, IANUALI 15, 1931 [ARTICLE]

KA HAIOLELO A MRS. HENRY F. DAMON

MA KA HALAWAI MAKAAINANA NUI O NA WAHINE O MOLOKAIM A COOKE HALL KAUNAKAKAI, MOLOKAI, IANUALI 15, 1931

.JS kamaiUo aku ana uu m oukou ma ke ana hulnakoiu: ka ■ i r«;a ke ano i:e laMlie. ka iua, ma ke ano he nmk&aia* koho haloka, a o ke kolu, mia_ke_ano he peresi<3ena o ka Ahahui Koho Baloka o na Wai:ir.e, he aliahul i hookaawuleia : o ka "hoonaauao kalaiaina ana i na wahlne. Ma keanohe mau makuahine ua maopopo kakou kekahl i kekahi. O fca mUa, he makemake 1 tea feftton pō<- kelki" i oe ikaika a ola kino mafk4l a leiaa na kālana .poma?kāi wale ma ko lakou ftiaiThom<» a'ka ia lakou e puka aku .ii iwaho Hi hana"¥ e hoohoaloha. He kial ka mtfku'aKihe ī Kana tnau kelki i ole e loaa i na mai lele, ' No na mafca&ks lehulehu o ka kakōu 439aU' kane, na kaiku-] nane ame na m&kuakane ua| .uanao lakou raa ka hom©. wale; j.i) ku kakou hana, Ke hooiha-» aao nei no oukou i ka lakou* iioohenehene ia ,kakoufia kakou i makemake al e -koho Kaloka? He kakou e kokua, uoiaila ke *.hauoTi loa nei kakoti : ka noonoO' ae aia 'Wi Wakihekonā iia hooulii ~na wahind 1 ka Uni nūl 'a*loaa. ,ia liakou i 'keia 1a buro no na k'eiki, no ke "ā'o inal' ia kakou ' e na makuahine e malama pono i ka kakou rgau keiki; e hooiako i poe malama ma'i 4 ame ona mau wahi rfiala ma'i; e hoonaauao ia lakou i ulu ae lakou a hiki ke loaa na home maikai ae ame aa kulana maikai ae. Ma ke ano he mau makaainana, 0 kakou na wahine he rnakemake kakou e hoololiia kekahi mau kanawal a kakou 1 manao ai aole i kaulike loa la kakou. He makemake "kakou i ka pono kaulike ame ka auamo kaulike, - He aiakai k&mahae ko oukou. o K9tKhurnanu ke aliiwahine .kaulaii». 1 i --hama a hom&i i ':~kvu."" ame ko la&pu ppe I-a r.. l:> raūio, $>r*£ ak.U !&!-■'>>> * na MhaW ft ho<- - .%o uaua loa, -i peīa ho] k'aaikai L ke Sabait. t He alakoi nui oia," a noho ma. v;a o ke alii ma kt ano luaakanawai no kona $oe kanaka. He iiiakeinake ko ( -fcakou e hoi hou mal,. kela lini a e loaa hoi kela mau kuleana a auamo kaulike i kuleana ai kekou. O ka Kaahumanu i hana ai i kela i:.ua loa no kona poe kanaka, aole anei kakou e hooikaika no keia la? Ke paio ikaika a hahana nei kakou no ka pono kiure no na wahine iioko o Hawaii nei. TJa ike anei oe ma ke ano'he makaainana aia oe malalo o na kanawai o ka aina, a !na oe e hana hewa e ku ana oe" imua o na aha houkoiokoio e hookolokolola

mai ina ua iiewa oe a i ole ua pono patea? Ina oe f owau paha elljveiaimua o ka aha hookome~"TWL kiure he mau kane wale no? lua o kau keikimaliine a o ka'u keikimahine paha e llmanui 1» ana a hana apikiia e kekahi kanaka, ke hoomaopopo nei anei oe i keia wa e ku ana ola imua o ka lunakanaWai ame na kane he.u.mi-ku-mamalua? E hai ana oia i'kana moolelo imua q keia poe kane. Aole anei o oukou ttianao ua oi aku ko kakou maopopo iaia? Aole anei o kakou pu kekahl e 'hookolokolo, at o kane ina ua pololei a pololei oie paha kana moolelo? -Xe make'make nei kakou i keia hana aole wale no- ka kakou poe keikikane, a aole anei o oukou manao e ao ana ka makuahine i kana poe keiki a oi ae ka maikai ina \ loaa iaia kelā ike e loaa mai ai laia me ka ma ka noho ara he kiuie? v HC mau haneri makahiki i haia ae nei, ua iaweia mai tm wahine e noho ma na kiure ma na hihia pu'e a hoeha I keia la, ua ioaa 1 na wahine keia kuleana kiun? iioko o iwakalua-Kuma-makolu o na Mokuaiiia o Ainerika, Huipuīa. Ewalu makahiki * IHnoe i hooikaika ai,. a i kela Nowemapa aku la loaa īho la k.\ pono kiuw | iia waiiine. O Alaska, he teritore e ilke we Hawaii nei, lie pono kiure ko iakou. 4oi t an«i l oielo n» kane. aoie kakou e makemake aiia j fce koho baloi»? Ke ike oukou i ka not

j Ko oakou makemaiie pahu haloka a e ike i iākahi piia e ana. O ka- -• ia o Hawaii he pono i- 'Ohanaia elike me na kane . ■ k > ia o ke aupuni, i '*;Kua ai l k& hooholo ana i ka i>om ame ka. hewa o ka mea hewa, . Uip au 1 pei-eaWena no ka 'Ahāhui o na Wahine'Koho Baj^aole wale e kakoo i ka hahui aka e haiia pona, Ua ku■kuiuia keia Ahahui a puni o Amerika gie ,&& keexu kuwaena

,ma WaMhekpna, me nā ame ano o. ka hoon.eeia |ama o ke aupuni, eiike jne oukouJ kb horae ihp, E poho i w. kokua l'ka lakou paa i\Sa"lakoU mau e nul 1 ke aupuni, ,a t J|&. .hwaauaoia o ka ? aoīe- wale oka poe o|a uipikai aka o rxa keiki ?sii, iho ka pomaikāi i keia apau a e,j?ono ua kakmi e huli no iakou mai ke aupual 1 ole ai lakou e nele ma keia ola ana.