Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 43, 12 March 1931 — HE PUOLO WAIMANA NO KO MAKOU PAPA ALOHA I HAALELE MAI [ARTICLE]

HE PUOLO WAIMANA NO KO MAKOU PAPA ALOHA I HAALELE MAI

?! n'hwiā'o mal knu nhnnui e honkrnr>o Iho 1 koHi aloha ma>ru<> 1 ilre W»*i hoi na klni lehnlehu ohAn» lraw »lm hanan ame *\*y\ tKiikll aloha. A'oha wale k»koi*l *ta wana ame na oh«n*. 0 k«ltr>» ke hlolo nH na waimafctt. TJa iwmaikai oukoa* e o*u mau pokil tta na-na olftTo alni ta mp ka mekuakane o kakou. ī,n- I niutJ wale. eia ka ole o maua qme na ohana paleke ka4 mawaena r> lealeou. wahea īa maus * «1 ae ai Ala aku nei la o pa,pa 1 hwt? TJawluu wale ke aloha mak«a. Me ka nanea a me ka woeuhane mua ole puka anā ka leka me ka hoailona, I ka wehe <*na ae, $*Sflwa e hīkilele ae, la ko ma*ott iwanao. a na ka waJ» fro *■ helel^ F eia 'mai o r>sp&. KMa ek" 1a paha Ola me Niolow)ft, \m 'wl akw ta la ahl ' ■* Auwe kuu makuaknnp- heie loa %! ' 5,,:. , E kuu aina hanau e, ' F! ka ua naulu o Ulihau e, Ua pau kou hoopulu hou ana i nsr papalina alohk o kun napa. - K ka wai huna .o ka Paoo, . Ua pau ka inu ho.u, an.a o kuu paoa i kou wali huihui e; E ka makani kiu o Niihau e ( Ke haiihall mai oe i ke aioha makua 1 o'u nei e Aioha wale kaua e. . 'E ka nalu ha'i o!lelo a Ohia e, Ke hooipoipo mai ia paha oe me kuu makuakan.e e. E ka nalu kauiana o Kamoamoa e, Ua pau ka iohe,hou ana 6 kuu oapa i ka owe o kou mau Aie e. * . • 3>.8 na uiu hau noho i ka hapapa e, ■■ Ke hapapa wale ,ae nei no wau aole ioaa aku o kuu makuakane. E ka, paepae kapu o Hiiaka e, Ke hiipoi rnai nei oe i ke aioha o kuu pap% Auwe kuu aloha pau ole e! Ua piha ia Mr, Lewi Ikaaka Kanahele he 95 makahiki. • He kahunapule oia no 20 makahiki a haia wale aku ia. He makua olu.o?U a heahea. Aohe mea koe. Me ka maikai wale no hoi 'a kauimle, a oleio i ko mako\« muli :oa e ohana laua, I ka pau ana, hoi e hiamoe. iala inoe loa no īa. a waīho ihq la ia makou na keiki eiwa <ekoiu i 'hm-A •nua*, e u aku nona. Ke haawi āku nei makou jrka lioomaikai nui i ko makou pokii ame na ohana apau loa o Niihau i akoakoa ae me ko maua pokii i ka la hop-e o ko makou papa hele loa. a ke hwmaikai pu aku noi no hoi ia oe e ka tbsvahooponopono, Mr Jonah Kuinalae ame kou mau koku,\. O makou Sho no me ke aleha Mr. «ame Mrs B Miss Maggie Niheu Mi ar.ie Mrs. Kas\ea'U \ " . Naleialoha. Niheu , E h'.Mhaua 1 kou V.e\-keta. j aoh- i kou w&hi mea iKi ; T hoolala 1 kau h*v. * A;aū.v; hana aku 1 kau mea 1 iiī. |

r -■ ■■■■■■■" ■ |o kona iini nai o kona hikl i iloaa aku "ai ka poe ina he poe kekah! i hoounaia mai e ka haku wahine e huli ia lakoia, i kaua aki| pia ia lakou aole e hele e huli ia lakou no kona makau o Joaa pono na opio wahlne a ike ka hakti wahine a malia c hoike mai oia i kona huhu i na opio wahine ma ka hana ana mai paha i hana maluna 0 īakou- no ka mea : he manaotana !oa kona, e hikl koke mai ana iho ka manawa e lilo loa aku ai 'oia i punahele nui imua 0 ke alo o ka haku a mafll hoi ma ia punahele loa ana aku ona imua o ka haku wahine he mea no na wahine e loaa ai ke aloha ia imua o ka haku wahine. He mea oiaio, i ka ike oie ia ana o ame na wahi kanaka'iā po iho, ua pioloke loa iho la ka haku wahine a pioioke pu hoi me kona poe kanaka a kauoha .mai la ka haleli wahine ia apau e hoomaha 1 lakew maa hana pakahi ia wanaao e huli ia Wiīa Wilamaiki e noho una ma kahi aua i,,£ipomaopopn ai ua hu oia mai ke alanui ae, ike aKj(i la'.oia i ka moe mai o kaoo o kanaka e hele ae ana ma ke alanui pololei. Aole oia i holo koUe r»3mua o lakou, no ka mea, aok' oia i makemake e ikeia mai kona !; ama holo, aka ; noho ma•ir 'a oi& ma ke ano pee a hala kela ona. oia kona paiTma>%i i kona hol<!), a he manawa ole- pili ana ōia mahope o kela auna kanakn nui a ninau ana e hele ana la lakou i hea. Hai mai la -rfo"hoi kela poe ua kauohaia lakou e ka haku wahine e hele e huli ia lakou me ka hoomaha ole a hiki i ko lakou loaa ana. Hai aku la no hOi o "Wiiamaiki, aole 1 "lakou pilikia, Ua hele no hoi lakou a ka lakou wahi i makeake ai e moe, moe lakou malaila a i kona ike ana mai'nei ia Inkou e hele ana, hahai mai la oia mahope o lakou a loaa !akou iaia. Ia lohe ana o kela ah;i kanaka nui i ka WUamaiki o!e!o pnu iho la ko lakou njakemake e hoomau i ka hele ana a o Kp lakou huli hoi aku la no ia no ko lakou mau hale pakahi. Aole n<Thpi lakou i hoi aku 6 hoikp i kela hul ana o lakou me Wilamaikl, no ka mea, ua ike no lakou o ka wa .hiamoe ak\l ia o ko lakou haku. Nolaila hoi ooioiei loa no lakou i ko lakou au hale pakahi iho a hoi hou aku !a no hoi o Wiiamaiki no k< nr:\ a kona mau hoe e pupue mai la i ke anu no ka mea. aole 'i lakmi wah-i lole ika o kahi īoie no o ka ili a 1 ri.ehami i ka pu^niu. H<.' manaw:i j>okole wale no ia o na wawa«* o Wilamaiki L kuu aku ai • oia mawa!;o o ke ana a kona mau hoa e pa'uhia mal ana no i ka hia- , moe. Aole no i hoala aku o Wiianniiki i ko lakou la hiamoe* ak;ī. noho i.ho no oia mawaho e ke ,ma a iiana i ke ano o ka ana o k;i ain.a, Huli .!.■ no hoi ola i hope i kal\i a '-k.:: 'i hek afla mamaa e i una i M.A- wai li'ai la 0 -a hpiike aku ia"no. <M j- ;;a kauhale lakou i ike'ai i ; 'ivvv -)hQ. I keia hv}i,"a:;c he mea U ua , l ; r

laweia mai ia ua mau kauhale nei a kokoke ioa imua o kona tiio. "Kupanaha maoli no ka hoi keia mau kauhale," wahi ana i olelo iho ai ilokō * ona. "Lpihi maoli no keia a makou i hoi mai ;-iei a mai no hoi a mamao loa iki:i keis mau kauhale, 'eia ka'& ke kokoke "loā mai ia ia." > Mantfo iho la oia e haalele i, koßa.jmau hoa a hele hot)kahi i kahi o kela mau kauhale, aka jnae. hoomanao ae la 'oia i ka olelo a na wahi kanaka iaia. Na la olelo i kaohi-mai iaia .mai ka hooko ana i ka Ilni i ulu ae iloko ona e hele i kahi o kela mau kauhale. Hoomau aku la no oia 1 ka nana ana i na kauhale, a elike me ka loihi o kona nana ana aku ilaila, pela ka ikaika loa o ka pii ae o ka makemake iloko -jī\2. e hele. Me he mea *la no e peahi okoa mai ana ha kauhale iaia e hele aku. I iho la 6la iloko ihe ona: he mama no hoi ko'js -nau wawae, a manao no oja g hiki ana i kon-a u * r awac tpunahele ke lawe iaia i ,kahi p .kgg, la' i hoihoi hou mai iaia i ke ana oiai no lakoul e moe ana. Akahi anā'ku anal me ka manao e h «alele lho i ke I -ma a ' holo ( rr;e ka mama laa o!e a hiki i kahi o na kauhale e kono mai la iaia e hele aku. < \ r oho hou no oia ilalo mamull "o o ka hawanawana mai o ka īeo o kona lunaikohala e oleip 'nai ana iaia. o ka !eo o na wahi kanaka ka leo o kf ola. Aole no_ ' liuliu kona. noho ana iho, ā ku hou no oia iluna no ka lua b ka manawa. aka, aole no oia 1 hooko i ke kono mai a ksla mau hal'e. I kana hoomau loa ana aku i ka nana, aia hoi, me hfc mea ke nee mai la ua mau kau'hale nei a kokoke loa ma .kana wahi e- ku ana. Ku hou ae īa ōla iluna me ke pihoihoi .o kona manao a i iho la oia iloko Ōip ona: "O ko'u wa paha keia o ka pomaikai. Ela la ke* laweia mai nei keia mau kauhale a ke-, koke loa im.ua o ko'u alo. Ke kapae ne;i au i ko'u pomaikal ma >a hoolohe ana i ka olelo a keia mau wahi kanaka. E holo ae au oi kokoke mai keia mau kauliale 'imua o'u.'' Me keia. mau ■nakao e hako'i "aoa iloKo ona.,

ku hou ae 1a • oia iluna, a kiei aku la iloko o ke ana a ike akw la i ko loko apau e hiamoe no, eml hou niai la oia i hope & nana ae la macr a maanei, a o kfi hope ioa. huli akn oia e 1 nana i na kauhale e huli pono loa iv ai aua iaia iloko o ka naui i iko ole ai niamua, m,e hc n:ea la 110 e peahi okoa mai ana. no iaia e hele koke aku me ka hookaulua ole. Maopopo ole lāk kana mea e hana nl, "Ē hoolohe p :ha oia l ka olelo ia na wahī kanaka. a e hoolohe anei oh ; ke kono okoa 'mai no a kela -nau kauhale laia e h«fe aku, * I ka dnixo keia niau , manao itok«> o:-a, lanakllu iho la ka i*;\nao e holo i Kahl o na 'kauh&k e ;r,ul i\na tr.o ka nani l«a ole i-"us oiia O na ;h«4e tu> e lfce nel, aole jOna iUe wahl \araKa t maalo mai. Oiai uo kona mau 'hoa € hiamoe is m, fnd no iala, ina aia no i ko l-tkou wahi, ua ?' U r,a opio wahin* r,]:.a, na