Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 1, 7 May 1931 — HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILAMAIKI HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA [ARTICLE]
HE MOOLELO KUPANAHA LOA NO WILAMAIKI
HE NAAUAO LUA OLE A HE ALOHA MAKUA
ME KE KEIKIMAHINE O KA PUNAWAI KUPANAHA
Ike kamailio hou mai ona opio wahine i ke--0 ia Wilamaiki. hoomaka ae la lakou e himem >u hime-ni o lakou wale iho no. No ke kala e papo a malk maikai, i wahi makani koani e ie ana. nana i lawo ikn i na ieo le'a o na opio Ipamanap< p H > ko iakou haku, a hoohii ia kona man; o >he ana i keia mea maiimea, aole 'oia ; I<»}•:/■ m-ua i kekahi:leo himem. t no o' na n ī ! ana wea kamaaina 1 ka kona" aina. H- keia mea : malihiin ana e "Manao iho h. oi..- r-alia paha ua hele mai la ka a'ina ame na kauhale a Wilamaiki tt,h i Jke | hi mau la akit. a o !;;kou paba keia e hana mai | !a mea . kupanaha 'kau mai la ka makau ] oomaopopo aku !a no hoi na wahi kanaka i ke i tca helehelena o ka haku o īakou. Maopoiio oie. laua ka laua mea e hana ai' no keia ano e ana j o ka helehelena o ka laua haku. Ano poho iho ta manaolana. Ma kahi o ka hauoli, kau rnat ia aha ame ka makau pu. Ua hewa paha keia alalua i hoolala ai no ka pono aku o na opio waa o ko laua haku Ma kahi anei o ka pono, he a anei ke hahai mai? Pe!a iho la iaua. nei ■ e Lloko r> laua ahiki ka ninau ana aku o kekahi ko laua haku: anoi oe e ko maua / "Aole paha ko.-u he omaima'i. aka. heaha ia keia nfea leupanaha a'u e lohe nei? Aole au i lohe mua i kemea eiike me keia. Ht makau wale no ko'u ua la paha ka ona o na kauhaie pohihihi i ko u k aSsjgy|' : pei a a'e mai 1a a hala loa mai mawaho o ko'u ho--a®e aēi; Aoie anei o olua iohe āku i keia mea kupanaha?" ko maua haku aloha. Ke !ohe nei no maua •i-maikai a maua i lohe mua oie ai mamua mai, kO hanauia ana ahiki i keia po. Aole nae o nfaua. b"kela poe o na kauhaie pohihihi keia poe e hana mai laH keia mea maikai." " . : ' Inaikai ka keia mea kupanaha i ko olua mau ke ikaika mai la ka weli iloko o'u._ E kn TOia kekahi o olua i kuu komolima kupua i ninau la keia mea a'u e lohe nei." " '• m&ua,* aole o matm maka'u iki i keia mea a kakpu e lohe nei. He manao wale no ko| maua, 0 Wilamaiki keia ame kona mau hoa i hele maS la e hoohanoJiaijQia oe eko maua haku al'oha. Ina 'oe e makemake, vmriwaho e hele e huli i kajtio keia nāea e I*4^ a i na 0 Wilamaiki ma, e koi aku maua ia mai iloko nei." ■ jbol ha o Wilamaiki ma keia, heaha la hoi kona' mea hai Biua ole mai e hele mai ana oia me kona mau hoa i keia po e hana ai i keia hana ina ua maopopo mua ia'u, h|>l me keia o pihoihoi aī ko'u na-au." Ou hele io oīua c " ' " i H'uli'u ka nalo ana aku o na wahi kanaka, eu ae la ka haku wahin& e kii i kona komolima kupua, ak»; mamua o kona' ira!o ' ana aku mai ka lumi ana i 80hG ai me wahi kanaka, oili ana no na wahi kanaka a'i mai la i ka haku wahine: "Pololei olelo aku nei ia oe, o Wilamaiki ma kela me kona hoa. E oluolu mai ko maua haku e noho iki e hoolohe ia lakoū O kela mea kani a kakou iloheaku nei, o Wilaniaiki ma ia e himeni >ana." ; ■ ia mea he himeni?""He hana hoi ma ko lakou ieo. Klike no hoi me kakou' p kamaiiio ai a 'puka maī ka 4ea ma ko kakou waha, p«la nohoi fakou la e himeni'a: ma kn lakou waha mai." 4 liou .aku la ka I.aku noao nialuna" o k-ona noho, āla'hooloho hou ana aku ana a-aln no oia a lohe l ka o ia mea he himen'. -ii-n if; kaawale aku la ltā mWliau ame- ke piholhoi mai ia ( t u. Ēlike me ka l&iii o kōna hoolohe ana i ka himen a Wilamaiki ma, pela ka'p" mahuahua mau ae e i makemake i ka lakou himeni ana. ahiki i kona k,.i ana aku i kona māU 'kffnftka e kii ia' Wiiamaiki ma e komo mai iloko o āhjrte;lĒleu aku la no hoi na wahi kanaka a loaa oi llammp ma a hoiki aku la f kā makemake o ka hak'u ■ he ma :■ . niake o Wilamaiki e iawe i na o- j p|io j|ra!sē imua o ke alo o ko lakou haku, a pela pu} HO opio wahine. Hookahi me;\ naiia i koi ika- j ika iw>f epio wahine e hooko ole i ke kono a ko la-j kou $4%? ka n-.ea o pili ana iko lakuu wahine 'kino { iīs ~ka mea. ua manao lakou. ina r ike mai ana ka haku"wahif»a i k<- 1 1 < ' a hapa I < e komo ana ka i i i S'olai!a ki}>aku aku la o Wilamaiki lna °P lO u ' ♦ hoi iko lakou haie a oia wale no fc§i komo aki \ » hale okn haku. Ika ike ana mai gī.kfc haku i wale no e komo aku ana me na wahi ka» t m u ta <ua: "Aia aku !a ka hol ihea kou mau o n n f: hoi aku U, no i ko iukou haie." j; *Pffha hoi ka ko i »kou lu>i ana aku la, Ua'i
1V- akn m i v .> ; rai ia laua nei e kii a wia oukou apau'' "Hookahi o' la-ko.u, ua oma'ima'iiii oia ko lakou mu i hoi nui aku la.'i. No kekahi wa ;,ku no paha a kuu haku e oltfo)u ai. e lawe mai no au ī;; lakou iinuā o fcou iia.nohano." sf Ptthea i hiki ai ia oukou ke. h: na i kela mea he himem a oukou i liana mal inei? I kr"->hi aote 1 ; ■kemake." ,v- ■■<>~■■■ '■' ] "Ae, ua manao no au aolo o pon" e e ho- / haunaele ia oe me ka makou himenl aka.' iia rnak%rnaVe loa hoi ko'u mau hoa e :hele mai e haawi i kalaliou hoomaikai nui-ia oe no kou lokomaikai a aloha ia lakou i i ka hookipa ana ia lakou i kou wahi me ka hanai ana ia lakou i ka ai. He. makemake lakou e hōokauwā mai lEau, a e iiana i kou airja nei a maeniaē" elike me ka lajkou i ike ai he inaikaiY no lea 'mea.. he poe maaina ika hana." # , " ■■■"Aole paha na na malihini e hana ka aina o jkaraa3ina? He nui no hoi ko'u hana, ā tiā lawa r o ia |akou ka hana i na ohma o ka "Pela io ]io paha, āka, he ike lakou i ka kfka|ii man mea nani e laa na mahf pua. He . nui ito na aiio pua like oJe a'u e ike nei ma kou aina, aka ua ookuuia no lakou e pono ulu wale mai no. īna oe e hookuu ana i kela poe e hana i ka lakou mea 1 makei: ;ake no ka hoonani ana i kou aina n--i. e ike ana ho oe f; ka nani ame ka ui o ka lakou hana." [— "Pela iho paha hoi a kamaaina.poiio ino oukou. Ao•e o'u makemake e hooh{(na ia oukou maluna o ka aina, ;.ka, ina e paakiki ko oukou no ka hana, e haawi no au i aina na oukoū e hoikē ai ī k oukou ike māhiai. Ua oi aku paha oukou n|amua o ko'u poe kanaka aole aha? f '