Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 43, 25 February 1932 — NA LONO KAUA MA KINA E NOKE MAI LA I KA ULUPA I KE KULANAKAUHALE [ARTICLE]

NA LONO KAUA MA KINA E NOKE MAI LA I KA ULUPA I KE KULANAKAUHALE

BMANGHAI. Frb. 7. ■He ekolu t;ui;,ai3i koa Kepani i lele aku ma ke awawa o'Woosung mamua o ke wehewehe ana ae o kaiao o keia kakahlaka, a ua nui ka poino oia awawa.

Maniuli o ke anu, ka ua e he. leiei iho ana r -ka-hau ame ka 'ohu e pahola ana i punuku aku i ka waha o na pu a na Kepani i kokua ia keia hakaka e na mokulele ma ka lewa, nolaila, h© mea maopopo loa e kali ana iakou a kua liilil mai ka ino. He man wahi Mpu wale no ia o lohe ia nei aole nae ma ke ano hakaka i ike la ma ka mahele - o ehapei. Na ka ua 1 hoohamau : ak« i ka Jeo o na pu-kuniahi.

Eia no na Luna AupuniPelekane fce manao nei e hoala hou mai i ka nlnaa maluhia me ka hiki loa ke kauoha ia aku na Luna Aupuni Pake no ka unulū ana aku i ko lakoii mjau puali koa.

Ua hoike ia ae no ka haawi ana aku & na banako ame na kanaka kalepa he hapa miliona dala ina e ae mai ka puali koa 19 o na Pake e hana aelike no ka hoenee ana aku i ke kaua he 20 mile ka mamao, aka, ke hoole nei na alakai me ke koi aku e ae no lakou ke haawi iu aku h e elua miliona dala.

Eia ke maka'u la nei no ka pakele o kekahl poe Geremania he iwakalua ame ehiku Duedem., e h-uipu ana me na wahine am e ka lakou mau kamalii, e hoolulū nei ma kahi o kahi hoolulu o na uwea te!egarapa mawaena o kahi e hooilia nel o ke kaiia ma Woosung,

O ke kanaka Amerika mua loa i halawai me na ulia o ia no kauka Love Ranklin ma ka wa i hoolei iho ai he mokulele Kepani i kekahi poka pahu maluna o kekahi kaa lawe ma'i, a eia oia ke waiho nei maloko o ke kula nui China.

SHANGHAX, Feb B—Bia tia, puali koa Kep§,pi i me t na kanaka KysuhiL kekahi d na kanaka kaka no kekahi hoollikaua nui e opapu aku ai i ka papu Woosung o na Pake. Ua hoohioloia no keia wahi, aka, a la no nae malalo o ka paa ana a na Pake.

Mai na kokua ana mai a na mokukaua, na mokulele ame kekahi mau piiali koa Kep&ni i Me kaua aku ai laj«m i ke awawa o Woosung h e eiiia mile mai ka papu aku. O ka nui o ka poe e noho ana ma ia wahi he 10,000, a ua haalele aku na Kepani ia wahi iloko o na iapalapa a ke ahi. Ua. pau aku l ke auhee na kamaaina n® ke alahele no ka papu. Ūa pau aleu i ka hoohioloia e na Kepani na uwapo ma ko lakou alahele e hōi ana, Aia he puali koa Pake o 1,000,000 a ia iloko o na auwaha e kokoke aku ana i ka papu.

Ua olelo ae ke Adimarala Kepani no ke kupono loa e lawe ae lakou i ka papu koe wale no a unuhi aku na Pake i ko lakou mau puaii koa mai ia msu wahi aku. Mai fea aina aku a pela hoi me ke oki ana mai i ko *akou mau puali koa mawaena o na puali koa o Woosung ame na puaii koa e kupale nei i ke kulanakauhale o ehapei.

Ua hoala hou ia ae la he hakaka ma Chapei e na puali koa Kepani i kokua ia e na mokulele no ke ki poka ana i na wahi o na Pake ma ka Akau o kahi hoolulu kaahi Eia no na Pake ke paa nei i ko lakou wahi me ka nawaliwali a hiki i ko lakou wa e ln>auhee aku ai i na Kepani Me ka ahiu.

He 150 nia,u wahine Amerika ame ka lakou mau keiki l haalele iho i ke kulanakauhale o Nan-

, SHANGHAI, Feb. 8,-Ma kekalii hooili kaua ikaika loa mawaena o na jpalte ame na Kepani hoauheeia e na Pake he elua mau kaa pu o na Kepani a he nui na poe i make a hoehaia o na Kepani ia lakou i lele kaua mai ai malum\ o Woosung. E hoike ana kekahi mau lono mai Tientin no ka- lele ana aku 0 na koa Kepaiii ;tnaluna o na kiai Pake o jka'faeia, ua unulū hou aku A nae lakou i ko iakou mau ma ka wa 1 komo aku ai k£ Meia e uwao Chou Lunei-Kon®! He nui ī na Pake mai Piiipiue anui kai | kaaio se ma ke awa o ma ka ift»

pule tiei ma ko lakou alahele no Saiighai no &e koino P l -' aua aku lloko o be kaua.

SHANGHAI, Peb. 9. — Me na leo o na pu mikini e me na poka e palalu hele ana mao a maanei ma kahi kokoke »a kahi heihei lio ma Kangwan a haule mai la na poka ma Woosuug ma ka hoouka kaua a na Kepani i ka papu o na Pake.

i He mau hoolele poka ana mai ika nuwaikaua Kepani i hauie jiho aia ka papu o na Pake me jka weliwei nui, aka, ei'a no na iPake ke paa nei ia wahi-.ma ke anu i no lakuu, aia raa ia wahi he 5,000 mau koa Pake no ke ku pale ana i na lele kaua a na Kepani. Aia na kani pu ke hoohana ia ula ma ka apana o Oliapei a he hookahi o na kanaka o ka lahui t i hoehaia mao* na poka i hauie iho ma ke kahua o na lahui-e, a j hoeha pu ia me ka wahine a ka Lunanana o na Makaikiu he lala o na puali makai o na Pelekane.

He ewalu mau poka i hauie Iho ma kahi o na Farani a he ekolu mau wahine Pake i hoeha ia ame kekahi mau waiwai i hoopoino ia. Aole nae i maopopo na wai la -kela mau poka, nana Pake paha a i ole ia na na Kepanl.

Ua hoike ae ke Kuhina Kepani i Mamoru e hoomau.ia ana ke i kaua ana koe wale no a nee aku; na Pake no hope no 20 miie e pola Jca pane i loaa aku i, r na. komlte Maluhia o na Pelekane.

He mokuahi iawe koa Kepani kai ili ma ka muliwai Yangtre.

SHANGAI, Feb. 9.— E hoike ana ka Liberara no ka lel'e hakaka anā aku qka puali koa 19 ma ka Poakahi nei ma ke kahuapoo o na Kepani ma Hongkow kahi hoolulu o na koa marine a lawe pio mai la ia kahua me kekahi heluna nui o na lako kaua ame na poka

BHANOHAI, Feb. 10.—Ua ,maha ke kaua i keia" Ia mamoli o ka hoomakaukau o na aoao elua no kekahi hoouka kaua nui a na Kepani e manao nei ma ia kaua ana e opa aku ai i na Pake a piii i ka paia no ko lakou ho- ( pena, no ka mea, aohe mau pu- i ali koa o na Pake e ike ia nei koe wale no ma ka apana o Woosung kahl i loaa mai ai he mau oieio no ka hoounaia mai o na kokua i ka puali koa 19, a e hoike pu ana no hoi no ka hoounaia mai he mau lako kaua e laa na pu ame na poka ame kekahi mau kokūa e ae. | Ke olelo nei na Pake o ka Puali koa 19 o ia kekahi o na puaii koa wiwo ole nana e hoauhee aku i ka hoouka kaua nui a na Kepani e manao nei e hoouka ma Shanghai, mai na puali koa aina, ma ka lewa a ma ke kai. O ka hapanui o na koa o keia puali he poe opiopio loa o 14 makahiki a emi mai, i kapaia e k 0 lakou mau alakai ka "Puali o n a Paiahaokila," a o ka Napoliana hoi "Na Opuu Pua Rose o Farani", | Uar hcK)iliia e na koa kaualio o na Pake he hakaka ma ke kahua hoolulu o na Kepani ma kahi kokoke i ehapei, a ua hvike pu ae no hoi lakou no ke koikoi o na ulia i halawai aku me na koa Kepani. , Ūa hoike ia mai e na ohua mai lapana mai no ko lakou ike ana he kakini o na moku lawe koa o na Kepani i piha me na koa, a he hoike pu mai Tokio mai e plelo ana no ke kau ana aku maluna o na mokuahi he elua mau mahele koa o 20.000 kanaka. Ua hoomapopoia ua hooleleia aku kekahi mau pua,li koa ma ka walm o ka muiiwai Yanatze no ka hookahua ana ma ke kahua hwlulu o na koa Kepani ma Woosung a i ole ma Hongkew.

Ua hoao mai na Kepani e lioopuehu i na eneml mai ka papu aku ma keia auwina la, eia nae ua emi hope aku na Pake no ko lakou mau auwaha i ka wa a na mokulele anie na mokukaua e. ki poka mai ana i ka papu. Ua hoao mai na Kee pani e hoomoe i mau alahaka na lakuu, aka, ua h&makia aku lokou e na pu mLkini a na Palte. MANILA, Feb. 10. - Ua lawe mai na mokuahi Peresiciena van Burena ka Emepress o Hu&iia ma keia la he puulu \vahine ame ka lakou mau kamalii mai Shanghai mai mamuli o ke kaua ma keia tfahi. Ma na hoike a ia na oihana talepa ke ku malie aia, a o na

mokuahl ua al<u r kalj mamuli o na lfj poka. E holkg pu ana lio nln o na wahineAmerika amo ku \«kou mnu kamalli e hoea hou aku ana no Manila Ua hoike ke Kea Ujaiila no ka hoea ana n'-u o na ma. lihinl o ka maluhia

SHANGHAt>rēb 10,—Ua hoea aku na puali lwa eha o na .opio Pake no Sanghai o ke alakai ana a Chang Fa-Kwei. a lele kaua aku 1$ maluna o na puali koa Kepunl a lawepio mai la he mau kaa pu a na Kepani.

Ma ke kaua i hooiliiu ma Chapei i ka Poalua nei ua ki ia aku na puali koa mokuelele o Kepani a liaule mai la i ka honua he elima o lakou ua pau i ke ahi. '

SHANGHAI, F(fb. 11,-- Eia ke manaolanaia nei ,n 0 ka loaa ona hooponopono ana no kela hooo na Pake am.e na Kepani i kulike ai me na hoike i loaa linai no ka haalele afta iho o na Kanikela A»ierlka, Pelekane ame Parani ia, Nanking no Sh'anghai no ke kukakuka ana mawaena 0 ke Aupunl Kepani ame na poe o na lahu! e maanei.

U"a holkē ae ke Kanikela Amer!ka Cunninghanf no ka hiki ole i na lahu? e k® malu ira!alo o ■•p SrilA« r >oh . r na niokuleki Keon r : • •

SHANGHAT, Feb. ll.—E holkp ana he lon 0 no ka pākele ana o kekahi koa rnarin e Amerika mai ka make mai a i ole hoeha ia ma keia auwina la mamiili o kekahi poka 1 hrjolei ia iho e ka mokulele maluna o ka hale wili pulupulu o na Pake. He elima Pake i make a he 15 i hoehaia. O kela hale a ke koa marine e kiai ana ua hoopoino ia, aka, aole nae he marine i hoehaia Ua olelo ae na marine he elua mau mokulele 1 lele ae maluna 0 ka hale wiii me ka haahaa a hoolei iho Ia i ka poka pahu, a ma k a hoike hpi a kekahi he elua mau mokuiele i hoolei iho 1 kekahi ano poka pahu ikaika loa maluna o ka hale wili kahi hoi a na Pake he 1,500 mai na kane ame na wahine e hana ana. Ke hoomaluia nei keia hi e hookahi Alii koa ame 18 koa manne. Ua hoolei ia ihp he poka pahu ma kekahi t»au lumi hana lopi kahi a na poe, hc 300 e hana ana. Ona poe i a hoehaia he poe wahine ame na keiki. Mahope ih 0 ua hoomay aku la ua mau nei neL ChaPfi- Ua hoike ae ke Kanikela Kepani he tilia wale no ka haule ® na °^ e^a peka, no ke mea, ua haawiia ke ia lakou aole e hoolei i na poka pahu ma kakokoke i k.ihi o iia iahui-e ' Maliope koke iho .no o kela 'hoolei poka ana ,ua hooa koke ; a*u o Adimarala Nomura ka mea « o hoo-alu nei i jia mokukaaa o lapana m,a Saughai no J^.a P <v c i;|i koa Mailne Amerjka no kona ineuemene no na mea e pili ana: i ka pakeie o na koa Arc.orika. Hoike pu ae ke.Kuhina kaua Moana Osumi no ka huli a ni- , uaninau pono ia |ina 0 na ka,naka o kola mok|Uiyle no keia hewa n lakon i ha,na