Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 43, 25 February 1932 — HEAHA ANA LA KA LAKOU E OLELO HOU AE AI E PILI ANA NO HAWAII NEI [ARTICLE]

HEAHA ANA LA KA LAKOU E OLELO HOU AE AI E PILI ANA NO HAWAII NEI

Ke h©aha?Uc e ia nei kei* m« ka hooho ana ae a na keiki "he Jf|o hihiu" (woIf). —aohe hoi e hiki ke hana ia aku kekahi mau m-a *■ j>ili ana no ia mau meai Noiaila i ka manawa e hanaia al kekahi mea ANO NUI i Honoluhi nei ao|p 3oa na poe o ka aina makua. ame kekahl oiau wahi eae e hilinai mai ana, No ke aha mai hoi? Mamuli rnai no ia ( oka nui loa onā olelo pakui hoopunipuni pili ana i keia kulana:kauha!e anōhea e ahewa ole' ia a? ka'kou—-ua hele na olelo hoopunipuni a ko kakou kulanakauhale a puni wale ka honua nei, & » j ia nae ona poe no i ike ole iko kakou noho aua o keia aina aloha keia e noke mai nei i ka pakui a»a i na olelo hoino n*e ko lakou hoomaopopo ole ika mua ame ho{!e oka lakou mau olelo e olel© rie! e p!li ana !a kakou A ina hol o Honolu.lu he mea klno ola e like me kakou, alaila « hiki no iaia ke hoopii koi poho aku i na nuj>epa namu o ka aina makua ame na poe hana "KTI ONIONI" no ka lakou mau hana laipila wale no i-kona inoa maemae,

Nolailā kupa hanau au no keia mokuaina a he pplo īio hol e hana 21 e 1 me ko'u mau ikapono 0 n °k° na keia aina 1 Ihana mai ta r.o na mc-a hoi e hana ia "ĪSol^.«"'nel 1 Vfe a>r.& 0 ia kf.kahl <_■ La mea nana *** ae Tkā We!a 0 >.ko O kek au.e kf.-Iu moa me &hi « & an& 1 ke - v - Ia $olJ&tl hek- al<u ai ho ka nana ana Kna kii e lKK>fel€f ta m%/tty» kekaKi 0 ko kakuu mau hale hoolele ltfi <>rt!onf 1 J^?\ahi m wak ac- nei 110 i kaaT»bpe a!tu, «1a ījsf ua ij<p &ku ia au i kokahi kii e hoo3ēk >s ar,i 'C"i nf ar- 1 ?,« "Euiana o Hawaii" A aia 7)3».55. wehewehe ana 1 na mea a peu a*t&. 1' r ; maoll _,r-\ ;a t *jli ana % , { v 1 ana Zid n<> hoi o Hawaii o w keleaM '» kauian* !•„* y ka Pakiplka 4kj. i., Jjj&OftWa ala oia k«j komo nei iloko 0 kekaMk upi&ī? i !(imh '.I«j mai na mookuauhau mal 0 iwt manawa i hala-- I.kanaka hihiu M hoakoakoa nei fa lakou «ho— & ei« no hoi na holoholona ahiu liihiu,Joft k® hoirj hele nei me ka makauaiia nō; Jca Je]e aku iluna o n& poe ili keokeo—a • eiā, nb iia poe apau iloko oke kupilikii mapli—■ a he laiiaklla o)e hoi na kulana apau 0 keia noho ana bo %& po&. apaa, a pela wale aku. Ae ma ka lakou ixiau niaiiao nei lakou 0 ka pololei maoli -ia» āita a ßa€ ,0 hoi em± kupa o keia mokuaina aole pela.kokakou manao, no ka mea, ma ka kakou mauhoomaopopo iho he niau haiia hoopahenehene wale iho no ia i ke kulan# o ko kakou nohona. A o kekahi no hoi ina he peni kekahi a'u ma kela . manawa a u i lohe ai i kela mau oieio hoolaha a keia poe hana kii oniuni i na Ia ua hiki lqa'ia'u'ke hoopaa i ka lakou mjau olelo apau mai ka mua a ka hope ma ke kakau pokole ana, aka, 0 ia i kela m&nawa. Aka, ke maaaoio nei no au he lehulehu wale o na poe i lohe i ke!& mau olelo i hoopuka ia ae e ka me.a nana e kukala i 0 Hawaii nei. Aole bo i loaa mua ia'u keia manao a i ole hoi ia moeuhane paha e hiki loa ana i kekahi mea i hoomaopopo i ko kakou kulana ke hana e like iho la me ka mea i hoikeike ia mai ma keia kii'onioni, m e ka hana pu ana no h<j? i kekahi mau īiiea e manaoio mai ai ke ao nei a pani he pololei maoli keia a lakou e ike nei. A,ke manaoio nei no hoi au ua hoikeikeia no keia kii i kekahi ona hale hoolele kii onioni oka aina makua—a ke hooapono nei au o ia no ka kekahi kumu i hooia ai na nupepa namu o ka- aina makua i ka loaa ole 0 ka lanakila i na wahine haole i. Hawau nei.

KANAKA HIHIU! Owai o kakou kai lohe a i ole hoi ia hoomaopopo iho hoi aia kekahi o keia mau lahui iloko o ko kakou niau mokuaina a i oie no hoi ia he poe kanaka hihiu kakou, pehea e hiki ai i ka lahui hihiu ke hoomaopopo i ka lakou mau mea e hana ai np kekahi kulanakauhale maemae a kaulana elike me keia a kakou e ike nei. A nolaila e like ae la me na mea i ike ia alaila he lahui hlhiu no au. A ma kekahi ano hoi he poe lahui hihiu kakou apau loa e noho nei i Hawaii nei. A ma ko u hoomaopopo ana iho aoie loa e loaa nnn i kekahi mea he kanaka hihiu i keia aina pehea la, < v ia e noke ai ī ka huh ma na wani apau o keia poe mokuaina. A ma ka hoomaopopo ana iho no hoi mai kinohi mai aole na poe Hawaii i lihi launa i kau wahi o ka lahui hihiu e like me ia e kapa ia nei he POĒ HIHIU lakon, elike ijo hoi me ia e mun.no ia nei e ko ke ao nei— i kulike aku hoi me na poe hihiu o South Africa ame ks~

kahi mau wahi e ae o ke ao nei. . T Heaha no la hoi ko lakou mea iml-mua o!e a ike i k& o ka lakou mea i manno ai.mamua o ko lakjou hana ana i kekahi mati kii onioni o keia ano. A h# m«« maopopo flo hoi i ka mauawa o hoikeike ia ai o k«ia j«au kri iloko o ko kakou mau hale hoolele kii onioni aoie e nele ki* akaaka o ko kākou nei pop i ka ike aku i kela mau kli. Peh'ea no hoi e ole ni ko k'akou akaaka I keia maū kii, no ka meā, aole kakou he poe h«po loa e like me ka m£a e manao ia nei, a ua hiki no hoi ia kakou ke hoomaopopo iho i ka pololei ame ka pololei ole o na mea_akakou e ike aku ana. keia kaona! rdlu fwyp gkj aoin aki-4 gkkj fwyp dlu "HAWAIIANS" Na'liawaii "o ia na hopuna olelo e puka iimu nei i keiu kaona" Na Hawali o lakou kekahi o na lahui hana hooalohaloha kaulaha loa a o laiīo )iui kekiihī u nrt lahui i makahehi nui loa ia e pwoe i hui a iauna pu me lakou, A he iini nui no hoi ko'a no ke kakau ana aku 1 kela hui' hāna kii onioiii n-o ka hoik<- «na aku ia lakou i kēkahi o ko'u mau manao ponoi i}jo i ike ai hoi lakou i ka lak;<Hi hewa i hana ai me ka homaop<yi>o muā'ole no ka pololei o ka lakou j manao ai- Aole no lakou e kaumaha wale aiia no ka lakou rr.au "hana kuhihewa wale,'aka, e hoolilo ana no iakou ia lakou iho i mea na na poe o Hawan nei. Pehea la he raea pono anei ia no na lahui e aku o ka hele .ana mai mai ko lakou mau home mai no Hawaii nei i loaa ai ia lakou ka huomaopopo ana e pili ana ia Hawaii nei, a ike aku hoi i na kaiiaka hihiu i ka hol<? mai iloko oka nahelehele, a pela wale aku? He hoike ana mai no ia i ko lakou hupo maoli no, i ka hoopaa ana iho i ka lakou i manao ai o ia maoli ka po'loTei mamua o ka imi mua ole ana a loaa ka mea pololei maoli, Ae he akea ka honua nui, aka nae, o kekahi mau %'ahi pohaku liiHi hoi i kiloi ia aku ai iloko o ke kuono kai hohonu ma kekahi mau wahi o ka moana aia no he manawa e huohua rnai_ai uia i ka pilikia i na, poe aipau e like rne ia a kak,ou e ike nei i ke kaua e malama ia mai nei i Kina—r-A ina kakou e hookuu aku ina mea o keia ano e hana ia e like me ka lakou i makemake ai auwe~no līo! kakou e na"lTawaii e hiki mai ani ka la e hoolilo hou 3a aku ai kakou i poe kau\a kuapaa e like aku me ko kela au i hala. Alaila oka mea pono ia kakpu e hana aku ai ma ia hope aku o ia no ka hookomo ana aku i kekahi hoolaha iloko o na nupepa e noi aku ana ī kekahi mea p hoolilo ae iala i LINPKONA HOU i hiki ai hoi iaia ke hana hou mai i naau kanawai no ka loaa ana fa Kakou ka lanakila ame ka f hkana mai na hana kauwa k'uapaa mai. ; . L