Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 40, 14 April 1932 — NA HOIKE A SETH W. RICHARD I HOIKE AKU AI E PILI ANA IA HAWAII NEI [ARTICLE]

NA HOIKE A SETH W. RICHARD I HOIKE AKU AI E PILI ANA IA HAWAII NEI

Aole i Holomua ka manao o ke Kanawai Hou Elike hol me na mea e plli an& i ka bila o ka oihana makai, i kulike ai n? hoi me ka hoo!°!i!oli ia ana o m hima o ke keena loio a loaa iho !a ka hookaawal® la ai»ft o ke keena o ka 1010 aupuni hou nana hol e, alaka! na hana ninanmau apau o tes aupuni» ellke hoi irte ka mak°u i ike ai aole loa kei®i keena malalo o na alakai ioaa ana ka holomua ia ke«n m kan hooponopono olhana ana hoi a ka aoao kalaama alaila e hiki mai ana ka wa e keena o ka oihana makai alkila he mea ma*»popo loa e io&a apa kekahi mau kulana maikai iloko 6 ia keeaa raa keia mua aku. Mao ka hooponopiono liou i ifca oihana makai he like no ia me ka hoopōnopono hou ia ana mai nei o ke keena o ka ioio e lawelawe ana i na hana o ke aupuni, «olaila he mea pono i keia mau kēena na lawelawe like i ka oihana malalo o ko laua mau a!aftai pakahi. I A no ka loaa hoi o ka holomua malalo o ka !aua mau hoohana ana i ke kulana o ko laua mau keena aole loa hoi ia no ko laua pono no a laua i hooko aku ai, aka, he pono kaulike pu kekahi no ka lehulehu. Nolaila, ke hookome makou mau palapala noi he mea pono e waiho aku na ka peresidena e wae mai na alakai o< keia mau keena o ia hoi ke po© o ka oihana makai ame ka loio e lawelawe na hana ma ka ao a o o ke aupuni me ke kakeo pu ana mai hoi a ka aha »enat € ame ke keena o ka oihana loio Kuhina no ka pono hoi o na lawelawe o;hana ana iloko o ia Teritore, aole hoi elike mje ia e lawēlawe ia mai nei elike me ka makeu i ike a hoomaopopo a». A niao keia mau hooponopono wae ana i na alakī o ia mau keena aohe loa he noonoo ana ae no na mea e pili ana i na kumuhana o 4tajieao kalaiaina au e noho lal ana a no hoi he mau ana iho iloko o kou noonoo mamuli o ke kākoo a ka aoao pela iho i loaa ai ia oe ia kulana. Ma ka makou mau noii ana pe!a iho la i loaa ai ka hooniaopopo ana ia makou e loaa ai na hooponopono maikai ia ana o na keena o ia teritore. Me keia mau kumu hoohalike ke hooko pono ia elike no hoi me ka makou i manao ai alaila e loaa ana i keia teritore kekahi o na lawelawe keena oihana holomua 3*.ia ma keia mua aku aole hoi elike me.ko keia manawa a iakou e hookele mai nei i na hana o ka oihana īu- *_ A ina »0 ho;i no ka holopono o ka lioololiloli ia aiia

\ 4 -1 a ana o ria <> loko o ke o k; oihana loio o Ik* aupuni amo ka oihann makaī no I*;h m n hoi mia iho | la no na keena nui-o loko o na keena o ke ~uponi mawaho ae hoi o ka hale kau kanawai» alaila e hiV.i mai ana i ka manawa e loa kh ai i ke teritore kekhi o na hookele oihana aupuni maskai a holomua loa ma keia hope aku elike ai hoi me ka makou o ka noonoo amAjK?f»oia ria hana o fca ahn hookelokolo Aia hoi ua loaa aku la ia makou ka aha hookolokolo o ia teritore me kekahi mau kina'una'u ole he hoHmua loa no ano o ka lawelaweia aan o īōleo o keia mau keena, a ma ka makou mau hoomaopopo ana aohe loa mau hoololiloli kupono e ae e han&ia aku ana no keia mau keena oihana. Mamuli mai no paha īa o ka līlo ar!a o ha wae ia ana o na Lunakanawai e ka Pere«i<l<»na. mao na hoike i loaa aku iala mai na hoa aku o ka S< n nate, mamuli o kekahi mau hoike kupono i loaa mai i?< lakou mao nal noii pono ia o ka mea a lakou i makemako aku ai e wae ia no ia kulana. A elike no hni me ka mea i ike ia mao ka 1i!o ana ae malalo o ka peresidena ka wae ana aku i ka Lunakanawai o ka aha Federala ame ke Terntorial ua ike ia ka holomua oka lakou mau lawelawe~TTihana ana ame ka hoemi pu ia 'mai rio hoi o na hoolilo o ia mau keena i kulike ai hoi me ka hoike i loaa mai mai ke keena mai o ka puuku o keia teritore.

j i hanaia f' He lehulehu o ~na holke i hoikeia Ihouloiohi i hana ia %me ka hoonui lilo pu no hoi i hana ia iloko o kekahi mau keena oihana o ke teritorial elike m« ia i loaa mai ia makou ma keia hana noii a makou i hana iho aia hoi ua hoea mai la keia mau hoohalahala mailoko mai o kekahi mau keena olhana o ka ah& Pederala, mamuli o ko lakou hookomo ana mai nei i kekahi mau hoohalahala f ka aha eiwa no kekahi mau kumuhana a lakou i ike ai aol® ioa he pon.o e loaa mai ana ina no ka lawelaweia o ia mau hoonee hana ilōko ! o na rr kfr tftfitorf; n€» . - — ' A ina o kf-.ia iho la k'e ano o ke lawelaweia ana o na Ihana p keia mau keena oihana aupum e hiki mai ana i kā manawa e hoopau ia aku ai ke keena o ka oihana loio 0 Amerika Huipuia ame kekahi mau keena e ae malaio o ka malu o ka oihanā loio kuhlna o ke teritore, o ia hoi no ka hoopau ]oa ia ana o ka iawelawe ana a ka loio Amer ka i kekahi mau hihia i manao ia na lakou e lawelawe ia mau hihia a hana kalaima paha. A e ae īa aku no hoi na Lunakanawai Amerika no ka noho ana aku a pau ko lakou manawa o ka hookohu ia ana aku ma ia kuiana. Ua hookomo loa ia aku la keia mau hooponopono i oia i ka Ahaolelo ma;kM- • ' Jī . Aohe no I loaa ma» 'keknhi » „ hoike ano nui Ai« hoi ua loaa afcu )a no ka hoomaopopo ana i ka ma- ] ou *t au noii m/--- aohe no i loaa aku ia makou ke-i-ani >! hnohaiahaia o piii ana ina hana hoonee hana I pn» no na m#»a o nili ana i ka oihana t>%ka papa kiure. M , - ho iho u& hoiopono loa no na lawelaw ? e ai - ,y< rra'j olhana, Aka nae, ua hookomo ia aku no hoi kekahi mau hoololiloli kanawa ana iloko o ka Ahaolelo o ke Territorial no kekahi mau kulana hana o ka papa kiure, aka nae aoie no ia iie mau kuinuhana ano nui loa, ina no ka hoopoaopono hou oleia ua hiki iho la no. Kekahi mau kina'una*u o ka oihana o na Paahao f

O na hoonee hana ana o keia keena oihana o ia kekahi o na keena i hoohanaia me ke kulana holomua loa. i ka manawa e noho poo ia ana e ka Makai Kieke malalo o ka hookohu ana a ka aoao kalaiaina, a o na kina'una'u kukonukonu loa i ike ia P ia no ka loaa ole ana o ka ike kupono no ke alakai a hookele ana i na kulana hana o loko o ia keena. Aole i loaa ke kiai maikai ia ana o na pāahao oiai hoi lakou o ka halepho a i ole hoi ia mawaho paha o kā halepaahao. B hoomaka ana rftai ka malama ,ma> o lulai, A. D. 1931, o ia hoi ka manawa i noho ae ai h® mau lala no hana hoii pono i ke kulana o ka papa o ka oihana hana noii pono i 4 no ke kulana o ka papa o ka oihana paaliao, a iloko o ka malama o Feberuari 24, A. D. 1932, a la hoi ua hookomo aku la keia papa i ka lakou mau holke i ke Kiaaina maluna o na kulana kupilikii maoli 0 ia komisina. A malalo no hoi o kekahi mau kumu aole i haawi ia ka mana i keia komite no ke apono a hookohu ana aku paha i mau hoa e lawelawe ai i kekahi mau hana i makemakeia no' loko o keia keena. ' Aia hoi ua hookomo ia aku la iloko o ka Ahaolelo Ikekahi hila no ka hooloh'ia ana ae o mau kma'una'u i |loaa aku i keia papa, no ka loaa ana hoi la lakou o ka Imana no ka hana ana aku i kekhi mau hoololiloil a lakou "t manap ai no ka pono o ia keena. Na Hemahema o na hana hookuu ana \ na Paahao Ua loaa no hos ia makou kekahi mau ike no kA holopono ole o na h&na hookuu paaha© » malama ia ma ke teritore. loa he mau hoike e pili ana no na paahao i hookuu ia aku mamuli o ka pnu ana o koan manawa paahao aoie no hoi he mau hoike no ka manawa 1 hookuu ia aku ai kekahi pahao mmua i> ka pau pu\ o koīna manawa. a koe wale iho no inamiiil o ka 'paaaiaau i kekahi mea o loko o ia keena e hooliīo ana i ka Jhapauui o kona manawa ma na hana kalaiaimi J Aia ma kahi he mau hanen mau paahao e hoJ heie mai nei iloko o kt teu*o t i hookuu ia aku no kekafii makahiki he lehulehu wale t kaahope ae neite|le loaa kekahi mu hoike e pih ana no lakou i ko|ralcou manawa

c ka hiM'kuina ana :tna. Ala hōi ua hoike sui ne kn papa komis!na o na paahao rrta lea lakōu mau hoike imua o ko Kiaaina no ka haiia kokeia aiia o kekahi nuui -\ina hoololīloli mao na hoike o na paahao i hookuuia. aka mamua o ka pau o Jeo lakou manawa l\oopaahao.