Ke Alakai o Hawaii, Volume V, Number 10, 7 July 1932 — E HAWAII O KEA WE E MAUI O KAMA, E OAHU O KAKUHIHEWA, E KAUAI O MANOKALANIPO; E ALA! E ALA!! [ARTICLE]

E HAWAII O KEA WE E MAUI O KAMA, E OAHU O KAKUHIHEWA, E KAUAI O MANOKALANIPO; E ALA! E ALA!!

(Hoomauia mai kela pule mai) E kuu lahui aloha (*, k:e hekau aku nei no ko'u noonōo maluna o oukou ē ka Ahu, e ka Mahi amr- ka I; aia maluna o oukou mai Hawaii moku nui lehua uluhao'eo.'e a Kauai 0 Mano-?kini-lehui o Kalanipo ka-manaolana o ko kakoui 'aina aloha, kā kulai*vi hoi o oukou: a'u e mele ae inei me ke aloha' : Ē e ku,u one hanau e 1 Kua home kulaiwi hoi, i Oli no au i na pono lani ou, I Mau ko'u aloha nou e Hawaii. | B kuu lahui aloh*» hoi rjr> ka houhr,oi oko Hilo poe ihe aununi komiaina ka manao ma o ka lakou hoomaopopo imai, a ka Hope Loio Kuhina Nui <> i hiki aku iiii imua o Jak«jU» ua p.ilolei k.-la hunhuoi ako Hilo poe, a o ke aupuni ia e manania wi e lakou nei. aku ka Elele Lahui o ka aoao Rfepubalika o Hawaii nei, he fcila kanawai i aupuni mokuaina ko kakou iloko o ka ahaolelo lahui m:a oiai, o ke komo ] |ana aku no ia o ua bila palainapuna nei, ua hiki aku la t jke kiaaina ia manawa, aua uhuki hou ia a kiolaia. I keia jkau ame keia kau, e korno mau ana iloko o ka lakou kaihuahana no ka 'hooikaika. ana i mokuaina, a no ka mea, j : ua ike lakou nei oia ke- aupuni iini loa a kuu lahui aloha je loaa ia lakou, aole o keia aupuni monopole, a o ia iho ;la nae ka niu amt! ka puluniu e hel#- ai e ahele i ka maka ,o kuu lahui Hawaii aloha, mai ka la pulelo ae ma Kumuikahi, a poholo aku i k«t piko olu o L«*hua. Oke kumu ka o ka uhuki hou ia o ke-la bila hoopalahinu a ua poe 'nei, he makau ka i ka li!o o ke kulana oih.ana kiaainā i ke Kepani, a hoaa lakou nei. Nawal la ka i lawe i keia mahelehele a hoouiu i liawaii nei; ke i no hoi na .lakou a lakou i hoouna ai ia makou i lapana a he e-k-olu keia poe i hoounaia, o Hon. John Kapena, o Hon. JohiiL Kauiuko'M, a ovhu no hoi dua mau wahi no Klaa kekajxi ul no lapana, ka!hoonaayw,ois axm, a hoi *r..:u e-kolu, V.t 'hlaja a le-ia mnv v>.-n m k«.-iki !Ii ,-i fn; ( kou 1 law" al; itv>>_■ kekahi, VuWo n'i hoj kf-I:&hi 'i.ullh n.ai hoi ka i!iO]jc nei, aole, e hoonoho 1 kyla muu k< iki liiln U'v/i: ] kahi hookahi, i pau ko laua ala!a ana, u <> oe lioi uo ka aina pua o Kina, a ma ia auwinala no, «j ka hiki anu ae o ka leta a ka Moi Kalakaua mai Hawaii ae nei, a e aneane aku ana ko'u mau makahiki ia manawa i ka iwakalua, a kau iho la no ma ia auwina la, i loaa ae ai o ka leta, maluna o ka mokuahi kulanakauhale o Peking, a au aku la ma na kai o Kina no Hongkong ka pahuhopu, a le(e aku la me kē kapena o ka moliu, a ia maua e hele like ana iloko o ke kulanakauhale nani ke hai malule wale mai nei no na pua o Kina i ke keiki o ka aina ala iliahi; ahiki aku la maua ma ke keena o ke Kanikela Hawaii, ka Hon." A. E. Johpson, a s ma ia wahi i haalele iho ai ke kapena

la u a haawi ke aloha hope. Ua haalele makou ia I-īawaii nei i kekahi la o ka malama o Sepat£maba o ka M. H, 1881, ma ke alahele ma Kapalakiko no lapana ia M. H..no. Ma ka M. H. 1883, a i ole M. H. 1884 paha i hapukuia mai keia nahelehele o īapana i mea hooulu pu me ke ko a lakou, a ua ulu a ua lala, a uā hua, a ua pala, a ua helelei, a ua ka«vow6, a ua palaha mao a maanei i'.oko o keia Teritore o Hawaii, a heaha 3a ka mea o ka maka'u ana i ke Kepam. Ke nana aku i ke arjp o na hana a keia poe, āole he helu ehke ai ka "piha o ko lakou noonoo i na mea kaili w?iJe; he huhu i ke Kepani, he huhu i ka Pake, he huhu ī ke Pukiki a he oi |oa aku ko lakou huhu i ka poe i]i ulaula, he hapa ko k$ liona. Aole he wahi aloha iki iloko o ka npu o keia poe, no keia Lahui kanaka ili ulaula haaiiaa, oluolu, lokomaikai, heahea, hookipa, hoohainu, hoo moe ma kahi maikai, a o keia mau mea a ka ili ulaula i hana aku ai apau no keia poe, he maikai oie wale .no ia mau mea apau ia lakou nei, Me ka aala n.o ia o ia poe keikl ili ulaula la, aole i maikai nle a hawahawa ka lima i ka iepo; he hohono wa.le iho la no ia;no ka ka hoopono ia lakou nei. Mai ka ; lani mai no a ka honua ku ana i ke peku hoki pa ke poo ;i ke pa i lole ana ka papale i kahi e. Minamina no na keiki f ) «\ aula 1 noh 9 * kamaaina ma ka oihana mai ka wa epiopm mai, a ua keokeo no hoi'ka lauoho; hoopau wale ia akU la no o Mr Henry Haj ai. a « R. M. l) U ncan i moe ai ku la ame Mr John C. Lane a Makai Kiekie ame na makai, , a o na kumukuia ili ulaula aku paha hoi auanei kekahi. i.. ° l ? ™ ea » kei » ihu olepani kupua e holokake nei ;iloko o ko hale e kuu lahui i!i ulaula Oiwi Hawaii Ponoi | pu njjw o Nolaila la; e kuu lahui aloha e noho like ole piai neV iloko o keia Teritore o_ llawaii iu'i, ke nonoi mau aku nei au i ko oukou lokomaikai, e luū mai kakou apau iloko o ka aoao I)emokarata ma <> ko oukou' hoohuiiiui ana ae ia kakou i hookahi aoao kalaiaina. a no ka mea. aia ma ia 'hoohuihui ana e loaaai ia kakou ka ame ko knkou lanakila maluiia o keia elepani kupua, a aupuni komisina, J o keia no ke i»»];uni i makemakeia no kukou o- kera poe; | ina lanakila ke kanawai a lakou ma ke ana waiwai'e k.aa? ai ia oe ka mana koho baK>ka. e ke k<inaka Hawaii, hai aku au ia oe.me ka oiaio loa; e kala kahiko ®a i oneleia mai ai maUaila ahiki i keia niau la, eHOaa ia| oe i hookahi -wahi kii lomaloma leo 010 iloko o*jha hale elua 0 keia Teritore. | 1. j E kuu lalun aloha e. <> kei:t ko kau pe lo'a ' e hekau aku nei no ko kakou nianaolai|a mai ifi oukou 1

mai, e hoalkoakoa kakou ia kai<nn iho mo kn loleahi like, i hookahi pauwai c\kn like v a i hookahi umamna no ka nep ana imua 110 ka lpaa o kou puno a i hookahi ma ka hnn.i, i loaa ia kakou ke aupuiii maikai. i aupuni "ĪIOME RUĪ/A." a o hoano mai auanei na jyiela ; i keia mole i hakuia e na koiki opiupio u'i ame na kaikamahinu pnukani o na pnli hauliuH o na Koolau, e hiu'koolan ua ahiahi. NO NA KA! EWALU 1.-Eia Hawail ua ohohia, i Ekolu kuahmi ua ikeia, Ua ala "na kini o ka aina Ua afa na kupa o Wahinokapu. 2. - Hiaai o Maui i ke kiekie, Moe mai Honoopiilani I ka liana noeau a na kupuna Oiwi hanau oka aina. * - Jī. -īa oe Oahu mokū ōni a, Hoike ae oo I kou noeau, I ka m&lamalama o ke aupuni, Ka hoa i kn pono a na kupnna •1. -E ala Kauai ManookalanipV E ke mano lehu ka lahw,r I loaa ke aloha pu lokahi, īrgi alii i ke a!a o Makalii. | 5. - Kakoo Molokai Nui a Hina, Hii mai*Lanai i ka •makemake, Lokahi Niihau i ka hoolale, He kupa inu wai no Lehua.

Me ka manaolana mau; o ia i>o ka'u pule nonoi imua o oukou apau e ka Ahu. Mai hoahemahema oo i kela wahi mana koho barota i keia kau a hoea mai i na mau la iho, owili no.a paa iloko o ko kapa ahuula, a no ka mea; aia iloko oiaila kou ola ame kou palekana ana ame ka o\ikou

mau manio. E ka Mahi hoi mai paa hoohemahema oe i kola wahi momi makamae iloko o ko lima, e hoo&omo iho oe iloko o ko papale mahiole a kau mua e ae no oe i ko poo, i ole oe e polna, e onoonou iho no a paa i hopu no ia ou mau lima i ka omole okolehao ea, aia no ko wahi māna koho iloko o ko papale mahiole, hele polnlei no-a ku imua o ka pahu bar<jta, wehe ae la 130 oe i ko papale a e kau pono ana no iniua ou mau maka na inoa o na moho ..Demokarata e aiuaiu aua 110 ke kuīana senatoa, a pela no hoi me nu ra.ohp Demokaruta e liahai ana no ke kulana lunamakaainana, a maluna ae o keia poe e holo ana no keīa mau kulana; mai poina iki oukou i ka moho elele a kē Demokarata, a no ka mea, aia i o i na mauna kakou, e ftan,a aku ai; e loaa mai ai ko kakou mau pomaikai ame ko kakou ola- . j-; \

_ oka hope īoa o ka'u puie noi/aia no ia maiuna ou la e_ka ī, ka manaolana hope loa o ke ola o koia lahui ili ulaula, maīuna <> ko lakou aina makuahine kulaiwi aloha- - E lilo oe i na'i aupiun hou. i paniwai no lao, Kamehameha I, ka na'i aupum kaulana, ka mea nana i hookuikahi 1' keia Paemoku, a Jilo i hookahi, e hopu iho oe i ka iRe-. laumeki, a ko kupunakane, a ku aku imua o kou poe enemi, me ka manao koa o ke koa oiaio, a e kahoa ak-u i kou mau koa; imua, imua, imua e na pokii a inu i ka wai awaa!\ya, no ka 1a hakoko barota e hiki mai ana, a e hele pololei no hoi maluna o na rula ame ke alakai ana a kfe kanawai koho barota. A ke hooki nei au maānei. Me ke aloha nui loa ia oukou 'apau loa e o'u poe makaainana, noho la ma Hawaii q Keawe, e lei ae i ko lei lehua, a i iia hoa makaainana m«ii,Eo hoi o'u o Maui o Kama; hukuia iho ko mau opuu i)'ua rose lani i !ei nou t hoōhie ui no oukou; a ia oe e Oahu.o Kakuhihewa, hoomaKaukau u no i iawalawa honua ka manai e kui al o ko iei, /wihia mai ko k;i mokihana me ke olona o Hanakapiei, ī lei xiou e hoohehelo ai no na la hauoli o kakou I eiua i keia kau, a o lehova o na kaua me oukou apau. INo ka lunahooponopono ame na keiki īima kaukauleie o uwehone, ko'u mahalo nui; a ke hiu nei ke keiki ona pah hauliuli ,o-na Kooīau ua ahiahi, Owau no, me ka oiaio, ' __ ... J Holaniku Kana Keawohaku Heeia, Koolaupoko, Oahu.