Ke Alakai o Hawaii, Volume V, Number 37, 12 January 1933 — HE MOOLELO NO KELIIMALOLO Ka Mana Ku-i na Pali Koolauloa. Oia hoi ke Kukini mama o na Pali Koolau. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KELIIMALOLO Ka Mana Ku-i na Pali Koolauloa. Oia hoi ke Kukini mama o na Pali Koolau.

Ō Kahuku ka'aina, o Kawela kahi i noho ai o keia! keiki me kona makuakaiK:. o Oi-o kahi nolio o kona! Kupun^ikane, 0 ke Kupunakiuie, o Waihi -kana>\vahine, he mau kino eepa laua, a hanau mai'ka laua keiki o Puuma-' 1010, he keiki kanaka, o kana hana nui o ka maliiāi mai j kona wa uuku a hiki i ka loaa ana o konā mau la kino kanakam.akua, a hoohui ia oia ; ka wahine ia Hookamaalii, [ h nia ka a noho a kane e wahine laua/he mau la iho, ua hanau mai na laua he keiki kāne, kn mea nona keia moolelo o QiOoakahi wale no aole he lua o ke keiki. " r ' *. " ' 1 ka man*av a 1 han«u ai o keia k iki n i ku-i ka hekili; olapa ka uwila, ne-i ke olai kahe ki wanla i kai, oia 110 ka manawa i nalowale ai o ua keiki nei mai ke alo aku o i-.a makua, ua kaili la cka mma o V Kupi nnknne o Kolokiiii, a iaia e hanai nei. ua pii pumai la nu» ko.kino maikai o ua keiki nei, a ua 'pii pu mai īlh me kona kalohe, aole e hiki ke hoomalii aku laua, a ua liik.i ole ke aua mai, im heie mau keia keiki i kai o Hanakaoe i ke ka pua n\e kamalii, o kana mea nui loa ia. a ua hanp 110 kona Kupi/ īiakane i pua ke-a nana. i inoa paani nar»a, o kona wahi ' ir.o ; a manawa. ua eono pun, oia hoi. e'ono ma-kahiki ia, he kino pilalahi wale no. . Aia iaia e iho mau.nei i. kai o Hahākaoe. ua nui ka pepehi o ia nei'i na keiki kamaaina. a peln aku a' pela aku ka ia nei hana ino mau i na keiki o kr.i. a «'nemi loa na makua inea ><elki o kai. a manao e pepehi Keliimalolo, a i Reon^o kā la o ka iho ana a ia nei. urt keia i kekahi keiki a make loa, a ua n'ui ka o na a juiu no ka make ana e kokahi hoa.o lakou i"keia keikLmulihini, a ua hele aku ka make o keia keiki ;ylohe ka makuakaiu ke keiki malee, ua hele mai e pe|e!ii a make pu rh kn m i nona keia mook 10. a ho keiki|rnakua nui nae KH nu i make aL \i* \i

Oka manawa no.ia' i hele nui maī ai na pa ia ia nei, o ka manaWa.no ia i lele aku ai c> ua ilUna a kiekie & haule mawaho b' !?<> anaina kanalia £ holo akii Ia no ke kuāliiwi» kahi-a na kupuna o nqh«"> %$X la, o ka wa no ia i alualu aku ai.o na kanaia o kam-iv ka r-ani» nui loa, he ole ka..meu a'koke attn a nalo \valo fto ke 1 eiki. a hoa-a na kahaUa i kahi 6 keia' keiki i | t ! l*ela i nele ai lakou rio mea 1 ny&nao ia e lOaa ana, hal§: a ia, pela iho la k$ hooihaka mua ana o konai k&lohe e oi aku koe mahope, * x , A ua hqaToro i ka iho ana i kai k ma| anahulu elua, oia hot eliia j>ule, a i ke kolu o ke ua iho hou Kawela i ka laalēa pahe-ē, a ua mi| ma ko iaSrei aoao, .a'nui ka enemi o na kamaaina iaia nei, a he hakak» nui ma ia wahi'no na k'eiKi kamaaina he lehulehu ma k£ Ukoū āoao, a hg..hookalr ; ii āklī no hoi p Keliimālolo ma kona aoao, i keia hakaka ana ii%' nui wale na keiki i eha iqja nei, a ua make aku kaāu elua, t oia lioi, elua he hakaka hou no keia, oia kaua kamālii, a mahooe ke eo leanaKa" makua - * , . . ,"- : ~Z Aia i ka hoopuni iā ana o ia pei e maoao ia enop"u;~o ka wa no ia i oili pulelo hou aku ai no ua wahi euēu n'§f ma kana haha" ike o.k ku-i, a o ka pakele aku no ia o Keliimalolo oka Waokeiēf4KH pahu hopu. * w : 0 ka -manawa ana e holo. nei, oia no kona w.a i ai?T oeahi ae ai i kona lima hemSi a kani ana ke oli, penei: '" "O kuu la pololi a inai i na— Kalo kalua mOa a kuu papa, , , Na ai nve-o mua kau ake kupuna, , "/ O ka ai ka hoi ia e a'u akua, , ; 5 Mai a Malip msi, e ola ia'u i ke ko-a, ,' Amama ua - _ ;.. t 1 ka pau ajaa b Ikana oli ana,. hooiho aku la keia pali, a kamoe āku la aliiki aku la keia i ka hale o ka kuakane, a ku ana keia'ma lea puka o ka hale, a'pane aku* la, E ka makua, Puumālōlo e, ua mo-a ka imu kalo, hootfe' -mai ka maltuakane, o kē kalua ana aku.nei 110 ia la, i mo a, pāne aku la "tfo keia i&e kā.leo kalakala, ua jnp-V ka imu kalo. ; 0 ka manaWā no ia o ka makuakane i kii aku huai i ka imu kalo, "hB ole'ka mo : a'iho, oia maka okoa 'māi īuna a lalo, ā' ike o Keliimālolo aole i kalo a kona ka palamimo .aku Ja no lowale, a pau no hoi keiā kalo a ka makuakane l pau no hoi ka iho ana a. ua keiki nei Lkahakai i kana.ha44 a kakou i ike iho nel iiialuna ana i hahā ai. ■'V~

A ma kahi hoi "keia o ka makuakane e ai.i -hana aloha ole, pela mau-akū no ka ia nei hana e liana *at i na Ia a pau a leu a'aikenā.ka-makuakane a luhi ma *sOk, kekahi la ae, kā mak]iakane, kai ma-i nei t kttu. 'luhi ia oe eke keiki, āo ka make wale aku ! no \oe, lf ®. manao ae hei au, a k'eia ahiahi oe holo kaapum ta nei, a i puni ok la oe -a haule kuu mana awa mua 1 npa, make oe ia' ; Uj a ina l pūni ia oe a hiki mai.fte:o'kajy£ nā awa mua no ia,.a6le il)aule ike kaftoa, &£.ia*tt» O ka ae aku la no ia o ke keiki i ka olelo a kona %|h. kuakane me ke-kaulua ole aku. O ko lana nei'hoho ia %' ahiahi, o ka ka pane āku la no ia o ka mākuakane i ke keiMl.ē ns£ja&,uj. o ka nēe ;no ia' ke alo, _ holo OL- ma 11» lnt* oka aina ale no, anle eae pi?"ma\vae<ia '> ka aina, oe a hoi mai e hoike mai mēa' i ike ai jna kau.al>mii hele 2 i poiio' aī, la*trl ka make, 'l"' \ *. ■ ■ V-f%e okn $?}£* 2 !}?% c\ e mgma msnā tfwa, hookon^o "hu'l'ū awa i ;o.,k'aaiiawa no \-y-ia moolelo j oili pulelo he *CĪP ka makani, ku kā.puali o keiki. laia nso; hfi& kaha o Waia ke haeīe]ha£le nei ke;a me ma ka moanā'ma k-&*ahi, a ae keia i ke k&l& ft^SsUyff e jU haule ke kuau& māWop.o o ia he|, qia hoi, he aina, a iho keia i ke one o Waimea, holo i-ke hulu, a ae kela i Wāialua, uaha ae keia, he kuāh||^ljtf&^ ( hoi ko keia wahi, a hoomanao ae la keia no ka lae iwaho, o ke alā ia.e hele ai, aole ma ka lilo aku la no ia o, iajiei mā'ke kāha o Mokuleia, pale hoi ia kahā i kā' eueu o ka makani, a hiki/kela i kā., ' lae a hala ia, huli kela ma kela huli a hala o Makua, a ae; ' i "ia i Waianae, lalau ā<? la keia i ka lau niu a paa ma'W ; J'ma. a hoonee aku la keia i kona kino me ka msma i like ole me kela hele ana mai ma kela aoā(f/<f ] {,ina. ake hdohialaai nei keia v me na ea huihui o tswA ? *a" ! hala o Ewa, ā kaalo keia ma ka lai o Kou nei, a hātli fā,;; j kaalo i ka uluniu o Waialae, a h<? ale ia wahi ua l'iei keia ma ha pali hauliuli o ke Koolaupoko* ola ko 1W" nei manawa i kūupau loa aku ai i ka holo a lele ma n"A lafe' makani o Koolau, a hala ka poko, a kiei keia i kajāe o Kaoio, a hala ia. lae mahope, a no mit& ka manao anal ko|> ke aneane koe iki nei no ke kukuna o ka la iluna'aolei" l loa aku, o ka Ike ana no ia i ka lae kau koe 0 LaWIM, j a hāla ia ke kekoke loa aku nei keia i Kahuku, a hala hoopii no'hoi kēia i ka home waokeh? o .ka makua ]mai la ika iu, o'Kalokihi, aku ā"nā keia v i ka pukā o Tca ! ] hale'. Iko ia nei ku ana ika puka o ka hale, oka wa np, ia i wali ai o ka mana awa mua no ana i hoomaka ai e hok\; ! o ka wa no ia o na maka o ka makuakane i ea ae ai ilima; i a nana pono mai i ke ano o kana keiki, a ninau mai la, j puni ia oe ka aina o ae aku la keia, ae. |; O ka manawa no ia i ninau pono mai ai ma ke ano' hoohuahualau; o ka wa no ia o ka mea nona ka mooleloM kuupau aku ai ika hahai ana, no kana mau m*ea I ike a: I puni ka aina. | (Aole ī pau)