Ke Alakai o Hawaii, Volume VI, Number 9, 29 June 1933 — He Moolelo no Aukelenuiaiku [ARTICLE]

He Moolelo no Aukelenuiaiku

Pane aku la o Aukeleauialku: "Ae. o ko'u mau akua no la mai ko'u' nuu 'kupuna mai, a i ko'u roau makua mai n6, a mai no hoi au ka lakou pua." A lohe lakou i keia mau olelo a Aukelenuiaiku, kena mai la lakou e hana hou aku oia, elike me kana hana mua ana; "E hana hou mai ana oe?" I aku la o Aukelenui&i&i: "He kaao auanei o hoi hou aku, hookahi no kaumaha ana o keT?ua 0 ka poiio, no ka meā, o ka'u wale no e pau nei i ke 'kua:'' "Make ke kanaka, o 'ka lele, Make ka pvtaa, kfiu ilunā o ka Make ka ilio, ka moa. kau' io, ka lele, . Ka maia, ka awa, kau iluna o ka lele, ' " ' Ka niu, ka ia ula, kau Auiia o ka lele. 0 keia mau mea apau'loa/ he kau wale no iluna o ka lele na i ke'kua, aole au i ike i ka potft?u-' kai a ke'kua ia'u. ina pafi& he' hanal i kekahi kanaka, lna uaj ola na iwi." Ma keia mau olelo maalea a Aukelenuiaiku, ua loaa mai la ka pomaikai ame ka pono, a ua pakele oia i ka make a Namakaokahai. 1 ka lohe ana o "ua poe kaikunane nei o Namakaokahai i keia mau olelo maalea. a Aukelenuiaiku, oielo mai la lakou: "I keia la e ike ai oe i ka pono a ke'k'ua, a e uku ia ai kau ana, a e hoi ai kou lilo ame kou luhi apau loa." MOKUNA Vl£ Alaila, olelo mai la na kaikunane o Namakaokahai ia Aukelenuiaiku: "E! auhea oe, e hoolohe mai oe i keia mau oīelo, 1 kahea mal ko wahine i& oe e hele aku oe ma kona wahl e noho ana, mal hele iki aku oe, o make nial auane? oe; a i kahea mai e hele aku oe a ma ka puka, mai hele iki aku no «e t o make mai no auanei oe'; a l kahea mai ia oe e pii aku o ka hu'o,moena, mai pii aku oe, o make mai oe. Nolaila e hēle no oe a ::v. ka ruk;i ivlv. i\raa auiiiun la e kahea mai ia o£, a o "ko liele ole aku, alaila, e hele okoa mai auanei oia a loaa oe nia ka puka. Ina i olelo mai ko wahine ia oe, e moe olua, mai ae aku oe, o make oe, aka, e pii ae nae oe aluna o ka umauma, noho -iho oe, alaila, kani iho ko uhu, a i iūiuiu kela ia oe no kela kani uhu au, e hai aku oe f he ono i ka ai. A ina kela e OMO mai ia oe, e hoi mai ianei e ai ai, alalIa pono, no ka uiea, o ko wahUie he'kua, aohe he wahine kanaka maoli." Ma keia mau olelo a na kaikunane o Namakaokahai, he mea oluolu loa ia ia Aukelenuiaiku. Ma keia mau mea apau, ua hookoia ka oielo a Aukelenuiaiku i kaumaha ai i na akua a ua kokuaia n\.\i oia. Nolio ho ia o Aukelenuiaiku me Namakaekahai he k&ue he wahine. A ma keia noho &na o laua, ua loaa U laua aole nae

l hanau. e hapai ana 'no, hele aku la o Aufceleniuajfcp.' i ka auau me kana Ja laua.e auau ana, he a mea mau ia Aukelenuiaiku> ka e, i ka pahu o ke 'kua ona, o l#naikoualii, e waiho ana ma ka ae one, A kokoke o Aukelenuiaiku ī kahi o ka nahu e >he aku h ia i '%& l§o k akua, o LonoīkouaJii e mai s ana: "E, Aukelenuiaiku e! kaua, eia a Haiulu ka ai kanaka mai ka lani mai," A lohe 6 Aukelenuiaikui, hui ,ae la w ia a nana i ka lani' fc r OKUNA VIII Ki& mk) āfta o ia Halulu l ka faH Ua paapu ka 0., la **V heu o p&u i *ka /CuKelenuiaiku >4Pk i V 'luna lalau aku la o A kona akua, o Lonpifog^| t e lalau ana a paa I, 'ka pahu, ia wa o ' ia $o- , mo I kona waha,. Jss;u h I luna o ka ka pali he ana, kahi o ua manu nei o Halulu e nohQ ai,. lawe ia aku la o Aukeleni4,aiku 4 alala hooiioho. Aia malokō q k§ apa eha kanaka e he ipea ai no na ua manu la., Ia lenuiaiku i hiki ai i. mai la lakou, ā lōa mai la ia ia make i ka manu ia Hal\s.il'. Ia lakou e kamallio nijpgu ,aku la o :/iīeft£a ka oukou e kamaUio. īiei?" "E minamina ana makou ia oe, i ko kanaka maikai, i ka pau i ka ai ia e ka manu." Ninou aku o Aukelenuiaiku i ua poe kanaka ala: "Pehea e kii mai ai ua manu la?" "O ka eheu akau mua e kii mai ai, pau elua kanaka i ka ai !a, a halaia, iho mai ka eheu hema. a loaa elua kanaka, iho mai ka nuku mahope." Ninau hou aku o Aukeienuiaiku: "Owai na kanaka o oukou e kii eia mai ana?" "O maua," pela ka oielo a ia mau kanaka. "He hohonu no anei ke ana i loko lilo?" "Ae, he hohonu no." I aku o Aukelenui&iku: ( 'E nee k>a olua a loko iiio noho mai, na 'ka eheu ia e kikoo aku, alaila ooki au ma ka puku neC o ka lana ne! o ka hoa i ke ahei" I lakou e kamailio ahK no na mea e pili ana i kn make i ua manu nei. komo ana ka eheu aknu o ua 'manu nel» kokolo aku la a loaa ua n v i,u kiuna&a nel i loko HIo o ke ana, \imti U ke eheu a paa ua mau kanalea nei. A makaukau ka e la- , we mai ia iaua. kahea mal laua ia Aukelenuiaiku: *S!a maua l luna oka eheu kahi i ai" h lohe o Ankelenuialko, we?ie ae , la 1a i ka pahu, lalats 9h> 1?\ i 'lte -koi. a ook? iho la i o ua manu nei, a moku 8W &u. A ku- ka eheu akau, Iho raai k Va *heu hema. ooki Ihola no 0 Aukelenniaiku. mok«, ItioU na fceia ma\i kanaka 1 loko 0 h?ahl maho?v o ka moku ana o m iho mai la ka nultu. ocā%El stku an» o Aufeelenui&iku, k£.|*x> me ke kino 'I i** :